장음표시 사용
701쪽
1N COR N. TAcITI GERMAM 3e Ampar profertur, ex Aetio non est obscuru, qui& materiam ejus subindicavit, cum illud
multis in locis, aut sulphuris,aut bituminis modo scaturire pronunci et,& Selachiticum a municipio quodam Indiae vocatum, ubi scaturit, eum ibidem sit subalbidum, aliis anteponat, in ollicinis Indicum sere ambra grisca, nostra verbeitrina appellatur, Gallis etiamnum eadem consuetudo permansit. HGez de communiabus appellationibus succini satis sunt, in quibus&nostra dc veterum de materia ejusdem satis manifesta est, quam tamen fusius aliquanto e planabo, ut totares propius intelligatur, olim
quidem tot de tantorum autorum pertinacia a
succo arborum praedense succinum, sicut Scnomen testatur, gigni constanter vel invitos coegit, cujus sententiae fuit Zc Ovid. de Pha thontiadum lachrymis sic canens
Indesiuunt lachrymae, si liatasseis rigesunt
De ramis electra novis, qua lucidus amuis
Excipit, s nuribus mittigestanda Latinis. Hic materia est lachryma arborum, ut pote populorum, conficiens causa, una quidem est sol stillatim ex arboribus suo calore liques eium succum eliciens, altera vero est frigus aquae, aut marinae, aut Padanae. Postremo & jus unus aliquis usus subi ungitur. Siquidem feminae Transpadanae succina monilium vice decoris gratia gestabant. Ad hunc modum Malii Poetae tam Graeci, quam Latini, juxta cum rerum naturae scriptoribus ad unum omnibus atque medicis, docuerunt quorum numero sic Agin
702쪽
δες, quod est,succinum albae populi lachrymam esset cunt Iuxta Eridanum fluvium est is sum, σωagulatum auro coloris. Hic quoque satis dia Iucide apparet, ut magis aliorum se itentia steterat, quam suae, colliquationis & concretionis cauta in subindicans. Ne multa, plamqne om nes magno coiisensu idem memoriae prodid runt,quibub& nautarum quorundam narrati nes accedunt, qui res atas arbores in adverso
littore esse quam plurimas, atque harum succo per calorem solis effuse & eondensato per geIu marinae aquae succina gigni, atque iidem esse
succinum o uxeo πιναν asseverant. Q are non
nisi in tractum Curiensis littoris aut per Cita cum, aut per Corum in adversam partem per tempestates impelli conjiciunt. Verum cum argumenta tantum conjecturalia sim, neq; adhuc satis certa, sicut paulo ante quaedam rese limus , neminem pro certo habere cogEt. Qua re alias causas quaerere oportet, oc aptiores Moriores. Est autem materia aut bitumen aut naphtha, quod Plutar. est apud Dioscoris dem moti . in bituminis, Ac sicut illic vox adfluxum communior est, ita hic ad fluendi mo dum eontractior est, atque adeo bituminis non tantum colamen, sed flos esse videtur , non aliter ac reliqui sulfuris candidum fulser, & ex 'specu hiatuque vi caloris,tam interni quam e terni nimirum solaris magis excolatur, quam
703쪽
COR N. TAc Iri GERMAM Ma dei Mxgno,, post deviaetam Babylonem naphtae.' fluorem si quid aiuid admiratus est, de quo sic
pter copiam non rocul ab hiat M, ita set caetera H
rumin simi Assit. yc. de qua Galenus sic inquit, Disi iradem liquidum bisumen, sicut hyacιnthia num, O quia a B.. bylone abfertur, ibi qu/dem ct Grinia mignitur, liquidum est 6c Apollonia
ticiana, quae omnia Graeci πισπα φαλ-- ex picis
& bitumulis argumento appellunt. Gignitur di pingue liquori,que oleorum in Sicilia, Agratantino fonte inficiens rivum , incolae id arundinum panniculis colligunt. citissime sic adhaerescens, quo ad lucernarum lumina olei vice utuntur. Est quoq; bitumen dc in mari mortuo, quod est stagnum salsum in Coelosyria, dc ab bi- irie 'altite nominatur, quo loci olim Z :donia i & Gomorrhei habitarunt, sicut ex sa-lcris litteris liquido patet. Ad hunc modum. In quibusdam loci, oc nigrum bitumen invenitur. . idque stile, unde Getates qui est nigrumduc- cinum nascitur. Itaque iuxta bituminis coloio l& hic magna varietas perspicitur. Est enim alia lud candidum pr cipue ex naphtha productum quod Posidonius Diphur condidum esse voluit, aliud huic pr imu, u rpotem cinc eo candidia, '
704쪽
cis dono c. ILoc MII COMM. aliud est fulvum, quod Callistratus
2 ineta χρυσοειδες nominat, aliis est. Me. , aliud est rusum, aliud caereum, aliud mellium, aliud phalernum, quippe a cerae, mellis decocti de vini similitudine, aliud nigrum aliud in nigro rusum, aliud purpureum, aliud pene eaeruleum. Proinde succinum ex bitumine, videlicet, ex succo lento dc praepingui atque Madeo inflammabili, per calorem tam internumquam externum in hiatu liquabili, & per frigus
aut aquae, aut alterius rei appropinquanti, congelabilic Frigus enim dc condensat&exiccat vere nascitur, & sicut in aliis rebus claritas Aperspicuitas ex materia dignoscitur, ita hic si haec pura suerit, eo candidiora dc puriora pro dibunt succina. Contrarium in ea quae . nuptura est attenditur, id quod ex Galeno colligitur Bitumen, inquisi ex iis est quae in aqua marina proveniunt, & in alia quapiam,quae non est in rinae dissimilis, ut in Apollonio Epiri, & per alia id genus loca multa aquis sponte nascentibus ceu spuma quaedam innatans, hoc modicamen reperitur, & molle quidem est, dum innatat, postea vero resiccatum pice sicca durius e iliciatur. Ita absque dubio in Sudinorum regiuncula quae olim & Sudavia dc Anstravia dicebatur' varii coloris succinum reperitur, cum ibidemst hiatus absque controversia, etiamsi is non pateat sensui. Siquidem aestuaria ibidem num tuam esse solent, tum cum veluti scintillansulphur ab accolis ad lunana in mare prosilire subinde videatur, quis non bitumen v et naphta nimio
705쪽
- nimio calore liquescentem judicaret 8 Itaque ventis adversi, magis ex occasu quam septet 2 trione spirant: bus, tum per fluctus in altum M litus at tollitur, jam ab ipsi, gelu concretum de condensatum,& mox Surini, cum sint dc pia scatores& urinatores, reticulis magnam succiani copiam juxta cum alga exhauriunt, atq; haec collectio seu piscatio succini iisdem tum dono exercitatione, tum necessitate vel sanais nam pro mensura succini capti a praesecto pondus alis rependitur, cum sint piscatores, & piscitio tantum victitanc vel obedientiae, cum jubenti imagistratui in hac re parere cogantur, est quatri expeditissima.Haec ipsa de causis satis perspicua dc certa esse sagaci dc prudenti lectori arbitror, nunc Sc odori, dc saporis ratio habenda est. Ni grum enim gravis odoris, candidum jucundi, resiqua medio modo se habe t. Ita nigrum est quodammodo subamarum candidum in pingui dulce, Scin edii colori, quaedam sunt modice cria. Accedit & essentia, quae non semper ex aequo densa, sed saepe subrara. Siquidem succina ἡensiora sunt, quae tum oleosa, turn pinguia in quibus, cum sint elaborata olita, Rudia enim sunt adhuc corticosa,) fluor lentus alius a que alius affueris oc conglutinatus liquido cernitur, & talia sunt terrestris naturae, atque de his verum est Avicennae dictum, ut ex terreis partibus, iisque subtilibus,& aqueis sed exicc vis composita sunt, & haec quoque graviora sunt. Contra alia nonnihil aeris continent, qui meatus eorum replet, levia redduntur. Qua-
706쪽
ό , Jonoc. vii L Icilii COMM. propter ex libratione maliis ibisime alia succuna ad candida bis tanto graviora esse deprehende, atq; in candidis propecr i abstantiam aeream adeoq; igneam cum terrea exiccata dominari,& in aliis quandam crassitud num esse ipse dijudicabis. Proinde ex his uni risis formam ita cini, quae & harmonia Sc temperatura ejusdem est, colligere cuilibre promptum erit, quae et materia, sapore & odore nam colore , oc tacita hic parvi promovimus depretaerideretur, aut iit calidae & siccae naturae plus minus juXta ejus naturam ex prioribus notis colleetam, oc una verse in utraq; qualitate secundus ordo constituetur, non secus ac in bitumine, quod juxta Galenum & Eginetam siccat & calefacit in secundo ordine, atque sic illi erit virtus res iccatoria dccalefactoria, ὲ quorum sententia neque Avicennas recedit. Sic enim ait, est calida parum' per, g sicca in secundo. qui ta nien sibi non parunt dissidet.cum nucis Romanae id est, populi gum mi esse tradiderat. Hus gummi s uti
mam calefaciundo. Incertus igitur fuit tam in teriae , quam formae ratione , quemadmodum naphtha Dioscoridis sacultates λφεγμανον, κα- 1κην, dc habet, hoc estin-sammiationes arcet, utinat, disiutit, ct emollit.
ccisum Eligendum igitur eii succinum , quod gravius 'μη - crassius, atque ita minus calidum, dc hoc - i quam commodissime loca inflammata mitigat, . sirin glutinando idem, quod est aut pinguius Avalde oleosum, aut multo siccius oc crassarum suum. Hoc enim modo melius glutinati
707쪽
i eματ ιον. Sic in discutiendo caudi - d. ligatur succinum, cujus partes non sunt tam
crassae. Siquidem hoc non nisi ex tenuissimis
halitibus intra hiatum iursum elatis & ad sep
riora saxa in tenuem liquorem resolutis, qui . ' postea per cavernas & venas, atque commissuras terrae sontium modo scaturit,& frigore m. 'quae congelantur & condensantur. Nani pro vaporum ratione, ut oc meteorologic3 te stan tur, non parva erit iuxta materiam disterentia. r
sic pinguius magis indurata emollit. Quare prudentissim juxta diversas actionum sormas iuccinorum deledius faciundus est, & non ubi- que temere pronunciandum cum Avicenna est, trestringendi virtutem habeat. Non diffiteor nimium licca&astringentia quoque. sed lotas.
alia ratione, meatus quosdam recludere, ies . .
hoc quot & quanta incommoda sepe secum asserat, hoc loco nihil dicam. Emolliturus i gitur pinguius succinum, ita conglutinaturus,' oleosum, dulce, & ponderosem, crati Ramniae patrium, discussurus candidum, leve , si
renuium partium eligat, & capiat Etsi id di
riminis in consectionibus, quas Barba
lim appellarunt, veteres non observaruncit ' men methodum dc componendi remedi , 3
utendi secutus neutiquam negliget. loq:pum Merino in
708쪽
orum eventorum eaequisitam tenebit juxta cum experientia, quae ex secundiore soccei su medicandi sumpta est, hujus igitur delectus i onita negligendus. Illa tamen ratio in amu- letis, quit oc hic sunt more Hippocratio ακι- α desideratur. Nam contra lymphationes, coim pira incantationes, contra kbreri contra venena mannulli eodem utantur, atque hoc imodo calis pdiores ab celsus curare sibi Avicenna permi rit, atque ita ut vialoeribus conglutinandi, id e-
xit aptius, quod est ponderosius, & sic crastatu partium. Hoc enim modo vulnera prius exi cantur est autem vulnerum curatio ipsorum iccatio dc sua pinguedine oleosi si Cristit de conglutinat & inflammationem arcet. Quid , quod es aedemata suo calore discutiat & sicci- rtate humorem absumat, sed hic candidum m
gis a Commodatum: non ita oleosum, non ita grave, non lantum, sed nonnihil λεπὶ eis Pro- Pter aut aereae, aut igneae substantiae dominiunx
& odore acri. Hoc igitur modo istis vel naphtha . vel succinum candidum auxiliabitur. Porro ahis probe cognitis & perspectis citra negociurrv et itenditur,ut sit cephalicum, tum g vedinem p
iscutiendo & exiccando potiuS, quam glis ndo tolli dum praesertim si fuerit aca odorae
staurarientu, atque ira eii pruriri lcum rem una, concitat, dum comiciali morbo corro- c ,s, adeoque in ipsi, acceisionis moni ento G S ejus excitat, non minus atque odor rutata ena ibo, appositus, sicut& qu ridiana e ee --': contestatur. Quare ac sScmplari Dioscor
709쪽
die legitur, uris υε in φῶσαι καγα-ρ . γαγ- τις λι os , quod est, gagatis lapidis . more comitiales morbos deprci, nil.t, ubi verius cum ratione, tu experientia ἐν , quam
legendum est, cum magis decumbentes excitat qua in deprehendat. Non tamen ignoro quaS-dam medicinas esse, quae sacro morbo laborat tes λε, i id est dep ehendere, e plorare, investigare, adeoque interdum con licere, ejusmodi vere esse epilepticos deprehetidunt. Nonnesiasticus galbani, aut mJrrhir, aut ungularum caprinarum eosdem detegunt' Nonne id ipsu. j cur vel sucinum vel caprinum cori testu in praestat' Odontalgicum quoque est dum den-
tibus ex destillatione capitis laborantibus ejus decoctum cum rebus calidioribus admistis in
aqua eluendo medetur, sicut ex eodem aptitas gargarismus curat. Quis non quaeso hoc loci . aut candidum succinum, aut certe naphtham, ipsam praeferret, praesertim vetuitissimum. Sia quidem & aetas diuturna ipium ita exiccat, ut non tantum color nonnihil permutetur, cfere enim albescunt) sed etiam ut digitis conteri propter raritatem & partium tenuitatem poLi ita Contra vero quando thoracicum , veluti cum haemorrhagiam in qualibet parte cum sat guinis rejectationern cornpescit tribuunt enirn omnes scriptores illi virtutem sanguinem iiiie- 'di) recontius succinum, oleosum, dulce & gr verequiritur. Est quoque stomachicum, cum
veniticulum pratsertim frigidum Sc humidum,
710쪽
ε c Jo Doc. π ILL rc HII COMM. Unde saltid im&nausea nascitur, quia calefacit atq; exiccat, juvare soleat, atq; hoc modo cephalalgiam ex flatibus hinc surrectis Per coi sensum natam sedat, atq; cardaligiam, quotaesolitiolum ventriculi, quod Carriar Graeci nomis Dant, lipothymias in uia male affectum lithoc modo reficitur, atq; sic cardiacon medicamentum censetur. Est& jecorarium, cum vescae bilis obstructionem aufert candidum succinu.& vetustum & in pollini modum redactum. Estoc nephriticum & Cysticum, cum urinam ciere dc calculum conterere soleat. Est & historicum, cum facultatem cito pariundi, quae Graecis est
eius quippe candidistunt & levissimi
Pollen cum aristolochia epotus promoVeat. Si cur 6 suo sua vi odore id est, uteri strangulatus & procidentiam Per sua loca accommodata curat. Idem dc secundas expellit, alterum vero pinguius & gli
tui, i ius menses redundantes, oc e diverso re tento, eosdem alterum irritat. Haeniorrhoidas ape i ta S nimiumque fluenteS, Uentariiq; urina,
hi it S conipescit. Ita ex his non difficile sacci
in vim pro necessitate exacuere, quod oc Galeno ocα Vin oc cum ejusdem facultatis liorum medicamentorum accellio luita deret, quales apud celeberrxmos autho es sulit confectiones barbarae dici tinctus di patullio . ἡλε- Notandus est hic praeparandi, ne hac in parte stadiosis adolescentibus desim, modus. Siquidem multum refert ut in usu contritum fuerit. Siquidem medicamenta quae per ven