Beati Rhenani selestadiensis Rerum germanicarum libri tres. Quibus præmissa est ipsius Vita auctore Joanne Sturmio

751쪽

tam sere inundaret Europam, eam invasit te 'ram,ac eXpullis veteribus colonis universan

occupa vit: & licet illi hodie quoq; B hemi. Vo.

centur, nequaqua tamen Germanica, sea bci vonica utuntur lingua, quae & veterem illoruredarguit originem; nunc in regni sormam est redaeia, ac mollis urbibus insignita dives frumenti, pecoris, piscium ac mineror talia, admod inque populosa, nec non potenta ili mi, Barcinnibus, magnaque nobilitate decorata: hujus regionis civitates esse censentur, Cori. orgis MMediolanum, forsitan nunc Praga oc Pisa. Hi hodie ad Danubium fere extenduntur, ac ideo Te cratim &Racata quoque occuparunta Proinde plures alias Germanicas gentes Ta citus ponit, inter quas & Marses recenisti. SCria Fbit enim quum Drusias Germanicus Marsos ad oriretur, quas & magna clade affecit, quod e . civerit Bructeros, Tubantes & Visipetes, ut sal- .

tus,per quos exercitui regrenus patebat,inside rent. Unde liquet has gentes omne s vicinas, &haud longe a Rheno abfuisse, licet Ptolemaeus Tubantes etiam supra Chattos statuat. Porro Marsorum reliquiae adhuc in Germa- nia permanent: nam Saxonum Insulae, ubi ALbis in mare exonerat hodie a Diet, Marsis, hoc est populosis Marsiis habitantur, oc a Marsor in nomine adpellantur.

Bructeri ἱ Ptolemaeo haud nominantur nisi quis Bus actores parvos pro Bructeris accipe

re velit: hos Drusiis pugna navali in fluvio Amisio

752쪽

Mῖ viii BAIDI PIRcKN TY V. mitio devicit: in horum terram iman Nirm Cham ni dc ingravar' , pullis Lot . i. Praeterea dc Mattiacos Tacitus recensui clui ipsi a tributis, quemadmodum & Bata vi, C. . Pri erant, ac solum ad usum reservati belloru in . Usipios dc Tencheros, Chattis proximos etiascribit Tacitus. Usipioru vero Ptolomaeus Azameminita Hermunduros non refert Ptolomaeus, sed Tacitus. Albim quoq; in Hermunduris oriri scribit. Id si sterum est. pars erunt Bohemia luxta Hermunduros Narisii a Tacito potaui

tur, a cergo vero Marcomannorum xla Quad

rum Marsigni Gotthini, sive Gut nos, qui M

-orum, Helveconarre, ac reliqua prisca Ge

manorum nomina, nun C penitus exoleverunt: Peucinos autem dc Bastarnos, Pliniu, Dacis coi

terminos esse dicit. Supersunt & hodie in Tran- . sylvania, quae Sibenburgensis appellarur, Ge manorum reliquiae: utrum vero postea illac mi grarint, aut semperabi habitarint,nil certiq rod

affirmem, habeo. . Sane Rugorum terra&ho te nomen retinet,

. pluresque Principes de titulo Rugorun, contendunt, veluti Marchiones Brandeoti rget .ses, Megalburgen:es,&Pomeram duces. Si pere insula Rugorum, ex Oppolito fluvii S aevi, obrin mare exit. Hi pollerioribu, temporibus magnum nomen sertiti sunta Suionsi deinde civitates Tacitus ponit, quos

classe etiam valere scribit, forsitan hodie Sueti

753쪽

GERMAN. DE sc RIpri et sunt&vaui, post quos Mare est glaciale, id I

cituspigrum vocat. Siquidem & Plinius refere munias insulas non pride a Germania compertas, quae procul dubio Suetia, vania, Se

rugia sunt, quae longillimo terrarum tracta ab ortu in occasum excurrunt,ita ut ab Istandia,

quae gradu, septem in longitudine habere creditur, usque ad gradus sexaginta tres protend iuran latitudine vero a gradibus quinquaginta quinque usque ad gradus septuaginta duos sine

cognitae, cum insulis adjacentibus, veluti Alandia, si ve glaciali, Antandia ermentandia, Grouintanda, usque ad homines silvestres, qui ob in res seroce, italam uni vocantur. Ultimus vero limes Christi cruce signatus est, quem mo absq; Recis licentia transcendere potest. cum comitatu magno: & is limes continet in

domus praesidij. Veniunt tamen quotidie a S ptentrionibus, terraque incogita,ac a mari s ciali homines quidam barbari, Caroli vocati, mercimoniorum gratia in Groniandiam cum magno exercitu, & ut pro comperto habetur,

ex altera parte poli septentrionalis; hoc planEconstat, Metiam continentem, & non undique mari circumfluam esse. Noruegiae civitas principalis & emporium hodie est Beryn, quae habet in longitudine gradus ic. in latitudine

vero gradus 6i I s. suetiae autem civitas praecis

754쪽

B1L1BALoi Pi Rcxi caput regni est Gymbagia, longitudii egradus y1. et . latitudine, . so. obtinens. Inter Insulas vero Daniae Goliandia hodie quoq; nomen retinet, suritque in illa civitates, cicclesia Pharensis,& civitas Vespu. Superest & insula Schandia vel Scania, quae hodie quoq; Schoniandia vocatur, Cum alii, ii sulis quamplurimis ad regnum Damae perci

nentibus.

Deinde Edisorum gentes, in dextro Sue vici,

maris littore habitare Tacitus scribit. hos' renuos esse liquet: quia apud illos ni uc,ut olim, succinum colligitur. Inde Sitonum sequuntur gentes, Sc hunc finem Sueviae esse Tacitus, refert, forsitan hodie i

timos Germaniae esse dicit. Caeterum Ptolomaeus ultra Vistulam Sarm tiam auspicatur Europaeam,quam eo quoq; tem epore, quemadi nodu& nunc multae German rum habitabant gentes. veluti G ibones, Atant, . t RVM Styri. Candali, dc cunctae aliae Gothorum ii tiones: post quorum transmigrationem, Ma- vini ut dictu eis, ingtelli sunt, & terras illaso

udin*su numerosisima, & quae hodie prae

eter Poloniam, totam Rustiam cum Mosic Ovia,

usque ad Mare glaciale & Tanaim, ac ultratum etiam multa possidet. Caeterum sinin Vemagna parte mediterraneae reg nis, quae hodie Pruscia est, nec non Livoma unia se . se , quae olim fuit Golia orientalis, usque ad

755쪽

GERMAN. DE sc RIpri a rct Narsam fluvium, qui in sinum exit Venedicu, hodie militiae Teutonicae sane illimae virginis Mariae paret. Suntque ibi Ecclesiae cathedrales quam plurimae, i vel uti Sambiensis, Rigensis, H, pselensis, & ultima Re valensis. Civitates vero Albing, rmel castrum, Mariae Borgiu, Mons Regalis, Riga civitas P sau, Ha sit civiatas se demum civitas rivalia, quae habet in poli altitudine gradus sa. in mare autem exeunt

post V itulam Chronus, hodie Passaria, deinde Pregora vel Cherchin, postea Arniele fluvius

magnus, die semel, vocatur & Numen Sta nice, per Moscoviam fluens, ac in mare Prute-nicum tribus ostiis exonerans. quidam hunc

Chromam esse putant. lnde Hillige fluvius. Rubonis sortastis. Poler deinde, Turnus sorsan: postea fluvius ingens, qui Diana,& Zuina ac

Binda vocatur, ex Moscovia oriens, apud Rugam in mare erumpit: sorsitan Chersimus est . Inde juxta Revaliam Anna fluvius exit. D mum autem Narva fluvius magnus, dc ipse eκMoscovia fluens, ac in Oceanum Sarmaticum juxta Flautenam exonerat, Livoniamque a Mosco via disterminat. Ostia luvij hujus in eleu . tione polari gradus habent 64. vel circiter. In mediterraneis autem & haud longe inde civitas magna est, A vogardia dicta, quae graduum esse sertur 66. non multum a mari si ciali,

Est hoc tempore Mosi via, cum terra illa universa magno duci Moscoriae subjecta, cujus ditio quum versus occidentem a mari Palineo

756쪽

ἐνε B1L13 ALDI PIRc THZYm incipiat, per quingenta imilliaria Alemanica, ocmagna quide orientem versus se extedit, quem- εadi nodum Moscovis pro certo asirmant,ita ut longe Tanaim, nec non Volgam, hoc est, Rhu fluviu superet, & per Asiaticam scythiam excurrat. Joannes enim praesentis Ducis Baslij p ter, imulta suo adjecit imperio, veluti terram, quae permeso nominatur, nec non Cori elam, ac iultimam Juhram,ex qua olim egressi sunt Hua qui in Pannonia sedes fixerunt: quod non .iolum ex communi patriae liquet nomine, sed i quod & lingua eadem utuntur, qua H ungarii licet incomptiori sunt vel o praedie is gentes, non solum Barbarae, sed 3c serinae ac belluinae, pane carent, dc solum ex venatione serarum dc piscium vivunt

di quia nihil aliud possident, tributi nomine nil

nisi animal tu pelles, dc piscium dentes magnos Moscobiae duci iluunt,ex quibus cultellorum fiunt manubria, praecipueque pud Turces in precio habentur. Sed dc Tart ri Monenses iuxta castrum Kosam,quod supra flumine votitia situm est, unde& nomen sortiti sunt. Moschobitae subsunt imperio, ac illius jussu bella capessunt. Moschobiae vero d ortum Tartati adiacent Savonenses,nec non Tartari Nohaim-hi, Subolosi, qui se taeteris praestare putanta ad mare se extendunt Caspium. At Nohatemses admodum sunt Septentrionales, & quotidie Noscoriam suis infestant incursionibus. A S

Ptentrionibus vero Moscovia Oceano termi

757쪽

' pis, nec non Lithuania & Ruscia, a qua nostris remporibus Joannes dux Novogardiensem du-ςatum cum civitate ejusdem nominis maxima, necnon Mozais ensem ducatum abstulit. Praesens vero dux Basilius Plosi oviensem,& Smolensem ducatus, cum pluribui aliis Lithuanis MRutenis ademici utuntur Moschobitae ac Ruteni lingua sci vonica, itum' observant Graecum: reliquis ve- rQ gentibus, quibus Moscobi ae & Lithuani imperant, singulis proprius ςst sermo. Civitas, in qua dux ipse ut plurimu degit, ob via, quemadmodum de regio ipsa appellatur, fluit'; per ςam nominis eius de fluvius vastus. Urbs est ingens, sed tota sere lignea, praeter castru palatici Ducis, quae ex lapidibus sunt construcia, dissitque a civitate smolensi, quae in Rustia est posita, centum miliaria Germanic . Olensis vero civitas a Villia civitate ingenti R utenorum abest miliaria centum viginti. At Vilna a Cracovia regia civitate Poloimae per miliaria centu, ita via Cracovia, usque ad Mosco- viam tercentu & v inti sint miliaria Germa-vica magna: a Nurenberga autem Cracoviamim ii taria su ni centum,& aliquid plus. Su ni a utem gentes illae incomptς & admodsi barbar extrem praeterea servituti subseebe,ivi ut Omnia, quemadmodum inter Turcas, domi- minorum propria esse censeantur, Princςrs ueMoscoviae cunctarum rerum proprieta em n i beat: usumlituebim vero subditis utenda rςlii

758쪽

ponit Sarmatas, nec non Modocas, a ciuibus fota sitan Mosci sunt derivati. Praeterea μπρο- o Sarmatae ibi degebant, nec non Zacatae Suar dem & A e Sc juxta Bore-- cide Tanaidis inflexione Perierbiae gens m Agna. uxta Australem vero Taxamate, ultra Tanaim vero quo se longissime Mos obia exten- Sammatia incipit A latica, Sc deinde Scythia xta Rha fluvium, ubi a Ptolemaeo Phthia rographi & Materi, cum alus quam plurimis

ponuntur gentibus.

Deinde erat terra incognita, ubi hodie Per- ska, Corrella, ultra vel Ungaria prisca t, quae cuncta Moscobitae sunt subjecta. In , co0ia oritur flu vius Gel, id eis, Rha, vel

da: nec non Tanais, ex terra plana ac palum multis aliis, veluti Zuina, MoSka,OMimula, &c. Li thuama Moscoviae versu. Boream est coni: octa, ad occasum vero, ubi regio e i Sama

teri illi viis terminatur Oskol, Jugi a. & DOHue, te: qui omnes in Tanaim exonerant. Ad Meridiem versus, soloiui oc Rulliae Adiacet. haec gens superioribus annis admodum obscura ocu utenissubdita fuit. Uerum quum iuccedent empore duces nacta esset bellicosos ira prae- v iluit, ut totam Ruitiam siuo subiiceret imo

- tes

759쪽

DEsCRIPT. - s Cruciseri, cum alioru Christianorum Principum subsidio. illis obviam iuillent,iam de P lonia, quam de Prussia adiu suisset. Nec tamen ita reprimi potuit,ut non maximas clades Chri-hianis inferret pariter & acciperet: duravitque bellum infestissimum multis annis, donec tandem deficiente regia stirpe Polonica, Jagellus magnus Lithaviae princeps, fidem Christi unὶ

cum regno Poloniae,& relicta Ludovici regis Glia Heguide accepit: ac post susceptum baptiomum, Iliadis laus est vocatus. Contigere haec sub annum Salutis 1 38 Ab eo tempore Lituania, Samagithia, & Polonia in stirpe illa permansit. Subsunt aute magni ducis Lithuaniae imperio gentes multae, M. pi incipes quam plurimi, tam Lithuani qua Ruteni. Civitas principalis Hilna est admodu magna, ad fluviii ejus de nominis condita. Oritur, i Lithuania fluvius Bor henu, qui deinde pecR ullia in fluens,in mare exit Ponticum. Lingua gentis quadripartita est, paulatim tamen lingua subintravit Polonica, nec non Germanicae sequitur Lithuania 3c sani ithia ritum Ecclesiae

Romanae. Ptolomaeus, Galindos, Admos, Su-ὰ IoI,Sevinos, Amaxobios oc Curiones ibi posuisite videtur.

ta est hu: opaea, ea dia lex ςst, Alba & Rubea. seu inferior: a Solis ortu flumine terminatur Ta- naide dc Paludibus Maloridis: a Septentrionibus autem Mosco, laede Lithuaniae adjacet: ainetidie veco Valachia, Moldavia dc Carpa. 3

760쪽

Br his ALDI PIRCTI ET M. monte disterminatur. Ad occasum autem P Ioniam de Molicoviam contingit, eam regionem olun inhabitarunt Massagetae, qui & AEam de Hamoxob, at peri totum latus Maeotidis I tu s. dc Roxolani, nec non Chuni. Ad occasum versus Peucini de Boiame, Amarici Sc Na vari, Tyrangitae, Sauromatae, Sc Gythones, cum alijs nationibus Gothicis, siquidem ex his regionibus emigrarunt Gotthi, Alani, Scyri, G pidae, Heruli, Taiphali, Carpi, dc reliquae cum elae gentes Gotthicae quemadmodum ex certis. sinis historijs ostendi potest: nam Alani & Roxolani in vastissimis campis ad Tanaim usq; h bitarunt, qui hoc tempore Tartaroru incursi nibus penitu, sunt desolati oc inculti. Ad fluvium vero D neper, qui est Borysth nes & Denester, qui & Tn as, Gotthi residebant Unde digressi in duos d visi sunt populos: nam qui ad solis ortu sunt progressi,ac Taurica Chese sonesum cum multis alijs occuparunt locis, infrunithi, hoc est, Orientales Gotthi sunt dicti. Qui vero occidentem versus perrexerunt, Viso-gotthi,id est,occidentales Gotthi sunt appellatii in horum locu Solavini saccesserunt, quemas modum patet ex lingua. Caeterum hoc tempore Rustia, magno Dua Lithuaniae, de principibus,qui sub ipso sunt, est subdita, praeter ea quae Moscouitae abra serunt. sane etsi regio illa pecoris, frumenti dc melli si sertilissima, praecipue ea, quae Podotia nunc ratur, p r Tartaros tamen ac Turca, admodum est vastata. Tarta A euim Precopenses qui oc