Ioan. Antonii Viperani. De bello Melitensi historia

5쪽

IO AN. ANTONII '

M. D. LXVII.

6쪽

Hoc opustulam imprimi posse eoncedimin: at cuius fidem me subtris.

7쪽

IO ANNI AVSTRIO

CAROLI V. IMP. F.

. Antonius Viperamu s.

I Quod unquam bellum gestum est

memorabile, lioc profecto mihi dignuvidetur publicis monumentis: quod a

Turcis totis viribus illatum equites M litenses maiore virtute propulserunt. Bellum sine magnum, seruum, & anceps, si contempleris ingentem classem turcarum , & apparatum , asierrimam Oppugnationem , praeliorum multitudinem; quorum 6equentia,& diutu nitate nunquam respirare potuerunt. Nec obsidio magis ea , quam oppugnatio dicenda , cuius temporis spatium dimicando consumptum est. Ac illa quidem neglige tior serpe fuit, atq; remissor; haec acrior semper atq; con , tentior. Finebantur usq; moenis, turres, arces undiq;: sngulisq; diebus mille sere tormentorum bombi exaudi bantur. Ipsi porro tormenta ingentioris molis, ct admirandi pondcris , ac figurae. Neq; vlla propugnacula , &. munimcta suere, quae vim cosum diu sistinuerint. Nutilis neq; nauigiis, neq; tectis parcebatur: tantamq; in eos, quos ccpissent, crudelitatem exercebant contra omne ius

belli , omnemq; humanitatem , ut maioribus illos odiis certasse, quam Uribus dixeris. Non de imperio, non dedignitate ulla pugnari videbatur; sed internecina bellum erat, inquo nulla praemia victoriae, sed extrema supplicia petebantur. Martem Vero ita varium,&ancipitcm vidimus spe pariter, & metu pugnantium utrinq; animos im- .. miscentem; Vt in dubio una. per res fuerit, ad quos potiDsme inclinaret. Tandem praeter omnium spcm, & opinionem victi abici e , stacti, contusq; , quibus ne staret

8쪽

victoria vehementer timebamus. Atq; hoe eerte elarior equitum Melitensium virtus,& gloria, quo minor obsistentium numerus fuit,& ad tuenda plura loca diuisah ipsa militum paucitas. Ad haec ipsa loca aperta hostium oppugnationibus, ct tormetorum iaculationibus perquaopportuna. Tum perrupta, & continentibus ruinis etqu

in moenia: ciuet omnibus ex locis sicilem introrumpere volentibus acitum ostendebant: ut cum caeteris rebus inseriores fuerint,vna tamen virtute turcis superiores extit

rint. Sed laudandum est quoq; studium Philippi regis,

fiatris tui : cuius auxiliis Melita extremo periculo liberata est. Nec mortalibus ita omnia tribuo, ut non bonam victoriae partem , immo uniuersam ad diuini numinis prouidentiam, & benignitatem transferam. Siquidem in m

nu Dei finis est belli : atq; ille militibus Hiero lymitanis

ita praesens hoc bello adfuisse videtur, ut non nisi ope coelesti seruari eos potuisse credatur. Et cum multis aliis in bellis, tum in noc aperte cognoscimus Christianorum militum sortitudine, si cum pietate,& religione coniungatur , nulli superabilem fore. Quod si externa bella ad ciuilium rerum cognitionem , & prudentiam legimus

cuius rei gratia instituta est historia & legenda sunt etiῶὰomestica,eo certe libentius, quo magis ad nostros m res, & usum quotidianae vitae siciunt. praesertim vero ea,

quae cum barbaris Christianae disciplinae aduersariis pro vero Dei cultu, ct religione gesta sunt: e quibus diuinae in Christianos beneuolentiae, & charitatis certiora signa petere possumus, ' maiora Christianae virtutis colligere

documenta. Nam quae a Christianis contra Christianos suscipiuntur,habent intolerandae ambitionis, cupiditatis, R iaiorum exempla. Nec profecto ignorabam quam a duum , & difficile esset scriptorem omnibus satisfacere. Non enim uno , & codem modo affecti sunt omnes, de

multa aliter narrantur , variantq; saepe ii ipsi , qui bello interfuerunt. Verum me scripturum ea profiteor, partim quae

9쪽

quae ipse vidi, partim quae a dignissimis siJohόmm sute cepi,sine ullius odio, vel amore. ipsamq; historiam grauissimorum authorum imitatione, & summorum virorupraeceptis consormare conatus sum , quantum in me est prudentiae,& exercitationis. Tuo autem nomini no idcirco dicauimus, ut a maledictis cam defenderes: nam quet Disa sunt, nullius authoritate veracme possunt; scriptionis

vero modus, & se a pro cuiusq; ingenio aut laudatur, aut reprehenditur quanqua scripta ex eius viri, cui nuncupantur , dignitate, & splendore plerunque lumen, δὸfidem accipiunt sed quoniam intelligebam incredibilite cupiditate ardere cognoscendi hoc bellum, cui per se trem, aut per valetudinem interesse non licuit, misi ad te historiam , in qua , velut in tabula insipiceres quaecunq;

euenerunt, alia; animo videres, quae Oculis cernere no p

tuisti. Quam lectionem ad veram te laudem,& gloriam non parum excitaturam spero. Nam in te magna semina virtutum agnouimus, cum adolescentem adeo pro Christiana religione ad sanctum , ct prope cunctis necessariubellum , ita graue, & periculosum aduersus Christiani nominis hostes animatum , inflammatumq; conspeximus, verum paternae probitatis, & virtutis haeredem. V de summis a Deo votis,& precibus optamus, ut Carolum patrem tuum studiis,& factis exprimas: que ab animi praestantia, ct rerum gestaru magnitudia ne maximii,& augustisismum Imperatorem praedicamines

10쪽

ERRATA ITA CORRIGENDA.

FOL i. a. Lilum; Libbeo. Ll. a. d. litana: lingua. Ib. caeterum: ceterum. ib. b. carbuginensis: carthaginensis. fl. s. b. abs: absφ. yl. H. b. Omnium reum : reum. yl. i3. Fortifimae : Forti lime. ΝΙ. a . a. nccquicquam: nequicquam. ib. pro nouis muris munimentisse munimenta. l. a a. a. si I; vivst: in pis. I b. quot quel: quotquot. Ib.b maenia: moenia. ib. buic oppesttio: opposito. fl. 24.a. conpara bat . comparabat. Ib. a. Qua propter: Quapropter. ib. b. in casmet incassum. Ib. b. Ilias: bollis. βι as. a. patierunt : petierunt. ib. exin pugnandam: expurgandam. ib. rem bostium exploradas: res boltium. Ib. b. cadunt: ccdunt, Ib. caepit: capit. fl. 26. a. inμlem linctulam. ΝΙ. 27. a monitio s: munitioncs. ib. b. miliare : militare. fl. as. a subit: subi t. ib. examinatus est: exanimatus cst. ib. perconstitio. nem: percontationim. tb. Icncs: Icucs. Ib. b. ad quos medios: at quos medios. fl. as. a. MVimilium: Maximiliani. ΝΙ. 3 o. a. de integrordeingro. ib. b. agnoscat: ogncset. Ib. b. per cohctatione: perco tutione. ΝΙ. 3 i. b. 9udent: suaderent. Ib. lacommoda: incommodi

n. d