장음표시 사용
11쪽
a Tympanilis intestinatis sequentibus distinguitur
phaenomenis abdomen praecipue in media et anteriore parte permanenter extensum conspicitur . qui tumor, plerumque inaequalis aegro supine jacente, non concidit, digitis percussus peculiarem sonum, uti vesica aere repleta, edit. Vexat aegrum nisus continuus flatus sum sum deorsumque eluittendi, quod autem ipsi nonnisi raro licet. Saepe inanileste persentit, quomodo isti status ad certum locum venientes, obstaculo invento, cum do lore et borborygmo redeant. Ab initio persentitur dolor tensivus, rodens, lacerans in regione lumbali et scr biculo cordis qui tumore increscente, imminuitur, et tandem penitus silet. Respiratio est citata, brevis tussis sicca, singultus et delassati universalis vexat. Si ino hiis diutius durat oritur aestus internus, silis intensa, febris hectica aeger corripitur saepius etpothymia, vertigine, dispnea, vomitu saepius recurrente, emaciatilrpraecipue in facie, pectore et extremitatibus superiolibus nec raro clerus evolvitur.
b) Tympanitis abdominalis Licet diagnosis utriusque speciei dissicilima sit, quia utraque saepius conjuncta incedit, attamen ad hanc concludere licebit si cau-Sae praecesserunt, huic inducendae pares, praesertim es- susio humoris in cavum abdominis, in sermentationem putridam ruentis, ut bilis, puris, quae et , si desunt borbo mi in intestinis; si flatus nec per os , nec peranum secedunt aut saltem eorum secessum nullum s quilur levamei; si tumor aequabilior per totum abdomen extenditur, nusquam nodosus, magis sonorus et elasticus invenitur; si dolores minus profunde latent si alvus, minus obstipata, facilius remediis cietur.
12쪽
Plurimi interest, ut morbus hicce ab analogis rite distinguatur. Status abnormes autem, quibuscum facillime consundi posset, sunt colica statulenta et ascites. Dissert a colle flatulenta per evolutionem succe Uvam, per incrementum segne, et durationem longam, et per periodum dolorum reccumum. Ut autem ab ascite rite distinguatur, quocum abd minalis praecipue saepe conviditur, juvabit utrumque morbum inter se invicem comparare. Tympanius isdominalis. i. umor in tympani si- de abdominali mediam mperioremque abdominis partem praecipue occupat; a. si abdomen ambabus manibus prehenditur et quasi ponderatur, leve adparei: 3. cutis abdominis tensa es , alba elastica Ascires i. ahumor in aseiteia tes infimas et laterales tenet;
4. abdomen digitis percussum Sonat tympani inanifestatur; star
5. tumor abdominis avario decubitu, vel situ non mutatur; a. ypondus majus est, isdini tumoris corresI
3. xcuti laxa est, stacida, mollior, pallida et subinde
4 in ascite fluctuatio ma-6. pulsus
5. tumor legibus gravitatis sese accomodat; 6 pulsus parvus mollis Ast bene notandum est, nec in hoc morbo sing
13쪽
M UI3lis symptomatibus, seorsim spectatis, majorem, ac in aliis morborum speciebus, fidem habendam esse. Sic jam disserentia, quam ex pondere statuimus, ambigua redditur, si tympanitis cum insarctu viscerum abdominalium incedit, aut seces in canali intestinati coacervantur, sub quo statu pondus adaugeri, neminem latet. Sic
nec in hydrope tumor decidit, aegro supine jacente, si
magna seri quantitas in sacci perilonaei aut cavis clausis coacervatur. Nec peculiaris sonus, quem abdomen digitis percussum prodit, nec desectus futuationis aut signa palliognostica nam sonus animadvertitur etiam in hydrope praecipue, si abdomen ex multo humore collecto magis expanditur, ac uiuationem et in tympani li- de Observare volunt, quae praeterea in F drope saccato altioris gradus, cum degeneratione perilonaei aut scieromale viscerum abdominalium incedente, obscura redditur aut plane deficit. E complexu igitur solummodo omnium symptomalum, habito respectu originis et decursus errores in eruenda diagnos tut evitabis. Dilficillima sane redditur diagnosis in iis casibus, non raro occurrentibus, ubi tympanitis inlestinatis, aut abdominalis asciti fuerit uncta tunc enim utriusque aderunt characteres, inlime sese amplectentes, miserias aegri periculumque augentes. cimologia. Quemadmodum alii morbi ita et Tympanilis duorum momentorum conflictui, alteri videlicet disponenti, alteri excitanti Originem debet. Causas pro umenas perscrutatur plurimas reperimus, inter quas sequentes praecipue eminent: a laxitas et debilitas ventriculi, intestinoruΠI aut muscolorum abdominalium, tum haereditaria, tum adquisita sic tempore puerperii multarum prosum matribus abdomen saepius intumescit, nisi per fascias firmetur;
14쪽
ri diathesis peeuliaris satulenta, quam praeeipue in laminis hystericis et viris hypoeoadriacis observari licet, ob crebros, quibus vexantur, ventricus inlestin
e vitam sedentariam fertilissimam flatulentiae habitualis, per vices redeuntis, matrem esse omnis aevi m dici agnoverunt quin propterea negare vellimus eam ab hominibus debilioribus , alibus ceterum obnoxis, per exercilia etiam corporis justo vehementiora saepius con-d potatores imprimis et habita sexus ratione, Deminas prae viris hoc morbo corripi, plurimi delen
H cactextae variae ad tympanitidem disponunt sic insarctum viscerum abdominalium praecipue hepatis, bilis secretionem tam quoad qualitatem, tam quoad quantitatem laedit digestionem turbat, et statulentiae causam praebet Pari modo et ascites ad hunc morbum disponit, cujus veritatis quilitet facile rationen reddere valebit, qui perpenderit, per aquas diutius stagnantes in a, domine, non tantum totum tubum intestinatem relaxari debilitarique, verum etiam ex iis; ubi corrumpuntur, a rem uberiori copia extricari si ne praetervideantur haemorrhoides et tempus menstruationis in sexu sequiori inter momenta disponentia; g vitia organica tandem varia aut a prima conso matione uti longitudo ubi intestinatis abnormis et ata in angustatio, aut a morbis praegressis originem petentia, uti durities canalis a praevia ente itide , qua diametro imminuti et secibus aerique descensu intercluso, Superiora loca in saccum peramplum extenduntur, non minus, ac pseudomembranae interno intestinorum parieti adhaerentes tumores in partibus vicinis , volvulus, ermes, polypi, hernia etc. dispositionem in morbum, de quo sermo est satalem inducunt.
15쪽
IS Causis procatareticis recenSentur. a ingurgilalio ciborum statulentorum quotidiana maxime vegetabilium, sarinosorum, leguminum sub pauco exercitio corp0ris, neglecta masticatio vel ex nimia aviditate, vel ex dentium actura aut corruptione potus aquosi quo bilis succi gastrici, interici esticacia debila infringitur cerexistae non satis sermentatae et vini junioris aut poluleniorum relaxantium calidorum quid imo acrium abusus quibus praecipue in iis quorum ventriculus languet, ut in convalescentibus a moria graviore, non modo major aeris copia per sermentationis processum, quo per cal0rem digestionis tempore adauctum, corripiuntur, extricatur, Verum etiam si acriora sunt spasmi producuntur; si calidiora humores expanduntur solida debilitantur; si emollientia, fibris muscolaribus tubi alimentaris laxitas inducitur Inde et ratio patet, cur potatores toties tympanitide corripiantur. h Saburra in primis viis, uti cibi indigesti muci, acidi, bilis degeneratae adcumulatio. c Vermes ubi intestinatis nam in glomerem implexi canalem insarciunt, secum flatuumque descensum impediunt, obstructo ductu choledocho bilis in tubum alimentarem adfluxum cohibent, absorbendo fluidiorem chyli partem residuum spissiorem dissiciliusque prona
vendum reddunt, Sugendo, rependo, aut sese colvolvendo nervos, fibras musculare vasaque irritant, secretiones perversas, pasm0 et inflammatione essiciunt, quin desint exempla, ubi intestinis ipsis perforalis, aeri incavum abdontinis viam aperuerint. I Bilis in0pia in tubo alimentari hac enim sub conditione sibi a musculares intestinorum languebunt, digesti tarde et imperfecte procedet, alvus evadet segnio hinc quilibet rationem reddere valebit, cur aer, ex ingestis ac secibus intestinalibus diutius releniis, uberiori co-
16쪽
pia extricalus calore expandatur et inertiores jam fibras distendendo magis adhuc reddat atonas: e seces alvinae diutius retentae, a quibus in se mentationem putridam abreptis, major aeris copia evolvituris Inflanimaliones viscerum abdominalium, et prae- primis ubi alimentaris, nam hic quilibet perspiciet, per spasinum intestini inflammati secum statuumque descensum impediri, per gangraenam, logoseo aut infrequentem sequelam, non tantum fluidi gagisormis majorem c piam evolvi, sed etiam parietes corrodi, quo in casu, aeri transitu in cavum abdominis concesso, tympanius abdominalis non evolvi non potest: g spasmi, sive debilitatis esseclum, sive causam sistant, a quihus aer intestinis includitur ita, ut nec Sursuin nec deorsum evacuari possit, sed potius contunu magis expansus intestinorum membranas ultra modo cum dolore extendat, quod hysteriasi lispochondria- si asthmale spasmodico, arthritide splanchnica ab rantes abunde testantur ἔhhanimi pathemata deprimentia potentissima sunt in ventris turbis flatulentis provocandis sic hypochon-driacos quin ullum in victu errorem comiserint, Solo animo ingrato commotos statibus miro modo vexari, qui supervenientibus gratis effectibus sine omni explosione fugantur et evanescimi, quotidiana docet experientia Sicet venena plura, sive interne, sive externe, uti per mor- Sum Serpentum, corpori ingesta, ventrem extollunt, quod nonnisi per nervorum actionem explicatur; thdrastica remedia non minus suo stimulo, quam quod vires evacuando infringunt, arulentias, meteorismum et tandem tympanitidem producunt;
thlyphi gravioris diarrhaeae habitualis, dyMen-teriae chronicae colici, doloris salutenti, pertinacis ilei,
17쪽
partus laboriosi, abortus, febris intermittentis, icteri ri- bellis hydropis aliorumque morborum meteorismus vulgare symptoma sistit qui in tympanitidem nonnunquam degenerat: m ex ulceribus malignis, carcinomalosis, partibus gangraenosis fluidum gazisorme extricatur; n metas lases, quatenus aliquam hactenus enumeratarui causarum, ut spasmos, paralysim, vel innammationem intestinoruin tamquam essectum producunt, tympanitidem generare observantur. Hujusmodi metastases vero Sunt:
i sudoris, nam a refrigeri saepe numero meteo-rismum ventris, colicasque flatulentas exoriri, neminem esse opinor, qui non in semetipso etiam sit quandoque expertus. His autem allinis est maxime tympanitis, quae nonnisi majori energia causae disserre creditura haemorrhagiarum solemnium suppressarum aut imminutarum, uti mensium, Iochiorum haemorrhoidum 30 exanthematum et impetiginum variolarum, morbillorum, herpetis, si aut ex perversa tractandi methodo aut sine causa manifesta disparent, sic I. B. MO gagni tympanitidis mentionem lacit, a seabie repulsa exortae
4 rheumatismi arthritidis etc. 5 tandem et vitia localia causis, impanitidem producentibus, adnumeranda sunt, uti ruptura, vulnera, per ratio ubi alimentaris, cystitis selleae, quae hinc inde aeri sicuti cibis, aut secibus, aut bili aditum in cavum abdominis concesserunt. sventu. Moduin quo supra dictae causae occasionales in
corpore disposito tympanitidem producere valeant, Per-
18쪽
serutantes triplicem praecipue ab auctoribus statutum reperimus. Vel nemper aer cum cibis potulentisque deglutitus et in ca nati intestinati ob varias causas inclusus partes disten dii; Vel. a. aer intra Sphaeram organismi ex humoribus in sermentationem qualemcumque abeuntibus, extricatur. Hac ratione oritur tympanius ex ingestis cibis et potvlentis flatulentis, praecipue si digestio simul languet in febribus putridis, in scorbuto in ultimo stadio ascitis,
3. aer per processum secretionis peculiarem generatur qui tamen licet frequentissime tympanitidi riginem praebere videatur dissiculter explicatur Fors haec aeris generatio seu secretio ex influxu anomalo quadam ratione in suis iunctionibus turbati systematis nervosi, ortum ducit pro qua sententia argumenta sequentia lo
a Videmus assectiones systematis nervos praecipue ganglios seu reproductivi ut irritationes turbas in ejus siunctionibus cum evolutione tympanitidis plerumque ingredi, aut eidem antecedere. Sic est satulentia consuetissima comes hypochondriae et hysterie .sic animi pathemata et adsectiones dolorificae status et tympanutidem producunt, sic oritur ex secretionibus et excretionibus criticis quae a systemate nervoso gubernantur turbalis aut suppresSis. b Obsemamus porro tympanitidem Semper cum affectione spastica, et qui dein, ut videtur, tun Spasmotonico, incedere, cujus ope aer in cavis, aut textu cellulos relinetur. Qualis harum theoriarum proxime Sanitati accedat decidere non audeo ast illis adhaererem, qui naodo unius modo alterius opinionis, Inodo omnium, rationem habent in singulis casibus.
19쪽
Cura magnis certo premitur dissicultatibus, medi-
eumque expertissimum exposcit, ob diversitatem camsarum, quibus adcommodetur Oportet. Indicationes, quibus satisfiat necesse est, Sequentes stabilire possumus causa tympanitidis auferenda est aer in tubo intestinati, aut cavo abdominis, praeter normam collectus expellaturi symptomata periculosa et m Iesia palliativo modo sopiantur essectus Mnesti praecaveantur; recidiva tandem, quae facile ingruit Ob atoniam, per nimiam partium extensionem relictam, praepediatur.
Bemedia, quibus hisce indicationibus satisfacere conamur, sunt vel interna, vel externa et partim ex pharmaceutico, partim ex chirurgico, partim ex diaetetico sunt deprompta. A. Remeaia interna. i. Purgantia eximium nonnumquam esseclum praestant, cujus ratio illum non sugit, qui perpenderit, iis
non tantum acrem seces, mucum, vermes, quibus primae inquinantur viae eliininari, sed et motum peristat tu eum atque resorptionem fluidi gagisormis incitari accel- Ierarique Ast maxima certe cautela in eorum selectu observanda, quum sortiora nimis stimulent, status adai geant, imo et inflammationem partium pedissequam habeant. Exinde ratio intelligitur, cur mitiora drasticis ut plurimum praeserantur. Apta igitur cura praeparativa Praemissa, laudantur amarindi, sales tartarici, sulfurici, aquae soterriae calharticae, quae a plurimis, ob multiplices quos praestant, esseclus, valde commendantur nare ob sales, quod conlinent, alvum leniter movent,
20쪽
motui peristatue stimulum addunt, tagore aerem collectum condensant et absorbent. Ut certius cathartica esset tum desideratum exerant,
plurimi interest, ea in connubio eum aptis remediis exhiberi, quae pro vario ubi alimentaris statu et pro varia morbi causa varia erunt, et quidem ra absorbentia, uti acida primas vias inquinant , valde enicacia b emollientia, mutilaginosa. leosa, uti spasmus vehemens, aut inflammatio canali intestinali tympanitidis causam sistit: e carminativa, ubi natus praecipue vexant; Ο anthelm inlita , ubi vermes in primis viis nidulantur, uti semina Santonici filix mas, macetum, cortrpunit granat etc. a. Carminativa quae fibras inertes ventriculi, intestini tenuis ac crassi ad alacriores oscillationes disponunt spasmos solvunt, Organis tonum amissum restituisunt, indeque contenta, praecipue aerisormia, horum organorum vel sursum, vel deorsum eliminant. Huc spectant. Anisum vulg. et stella foeniculum, coriandrum
earum, calamus aromaticus etc.
3. Absorbentia uti magnesia usta lapides cancrorum, aqua calcis, carbo praep. alcalia carbonica, quae aerem absorbere dicuntur certe parum prosunt.
4. Antispasmodica egregium saepius praestant ensectum nai quum vix tympanitis absque pastica affe-clione oriatur, quae aeri exitum intercludit merito plerumque purgantibus praeseruntur. Inter haec excellunt: Chamomilla, Valetiana, Asa saetida, amphora, Eteres, olea aeterea imo et pium. In statu irritativo aulem lubi intestinatis cautus sit eorum usus, et vix absque comnubio cum mucilaginosis et oleosis exhibeantur quum inflammationem et gangraenam inducant.