[De materia medica libri V. Ad fidem codicum manuscriptorum ... textum recensuit varias addidit lectiones interpretationem emendavit commentario illustravit Curtius Sprendel]

271쪽

Iinen appellant, o cerealibus est seminibus, milio simile, eodem que modo ad Cibum paratur, eidem usui idoneum. Attamen milio et minus nutrit, et minus astringit. Cap. CXXI. De Sesamo. J Sesamum Stomacho nocet, et gravem halitui odorem Contrahit, si quando commanducatum dentium interstitiis adhaeserit. Cataplasmatis vico impositum discutit crassitiem in nervis; aurium contusionibus et inflammationibus, ambustis item et coli doloribus cerastiSquo mors ui medetur. Capitis dolores ex ardore contractos cum rosaceo lenit. Sed et herba in vino cocta eadem Praestat, maxime autem oculorum inflamma

tionibus doloribusque prodest. Fit denique cx ipso oleum, quo Aegyptii utuntur. Cap. CXXII. O De Lollo. Lolium , quod nonnulli

thyaron dicunt, quodque inter triticeas nascitur Segetes, molitum ulcera depascentia, Putrescentia et gangraenam DIOSCORIDEB. Q

272쪽

emarginandi vim habet, si cum raphanis et sale imponi

tur. Feros quoque lichCnes et lepram cum sulfure vivo et aceto Sanat. At cum simo columbino et lini semino decoctum in vino, Strumas TCSOIVit, Et quae aegre matu rantur, rumpit. Ischiadicis Cum aqua mulsa coctum et cataplasmatis vico adhibitum prodest. Quodsi cum polen ita, myrrha, croco aut ture sumatur, conceptiones adiuvat.

ab eo est, quod sine mola stat. Optimum, quod e trimestri paratur tritico, creticiam aut aegyptiacum. Comsicitur vero e tritico trimestri mundo, quinquies per diem ac, si fieri potest, etiam por noctem aqua perfusor atquei ubi emollitum fuerit, sensim aquam citra agitationere essundi oportet, nos Simul utilior succus exeludatur. At quando mollissimum evasisse constiterit, effusa aqua pedi bus calcari oportet, dein infusa alia teri. Quoifacti

273쪽

innatantes furfures cribro excipiendi, quod vero superest, percolaturi in colum coniicitor, mox autem, ut Excolatum est, super tegulis novis, ardentissimo sub solo siccari opo tet. Namque si sub udum manserit, acescit. Facit autem contra oculorum fluxiones, Cavae ulcera et pustulas. Sanguinis insuper reiectiones potu cohibet et sistulae spiritalis cassectus mitigat: Iacti quoque et obsoniis admiscetur. Paratur et amylum o Zeu macerata Clotaque ad unum alterumve diem, et massae triticeae in modum manibus subacta, tandemque ferventissimo in Sole, uti dictum est, exsiccata. Sed huiusmodi haud aptum est ad medicum usum, ad reliqua vero idoneum.

Cap. CXXIV. O De Poeni groeci inct. J Foenum graecum salii eius fructum, alii buceros aut aegoceros, alii ceraitin, Iolum etiam, Aegyptii denique itasti1 vo cantJ ipsiusque farina molliendi ac dissipandi vim habent.

Hac tenuiter contrita ac Cum aqua mulsa Cotta Cataplasmatis modo adversus iussammationes ut internas et Oxternas

274쪽

utiliter imponitur. Cum nitro vero et auelo trita et imposita lienem extenuat. Decoctum foeni graeci seminarunt malis ex inflammatione matricis ac praeclusione natis in sessu subvenit. Abstergit et Capillos et furfures at acho-TCS Cremor Clias CXPLESSUS in aqua cocti. Cum adipe vero anserino pessi vice Subditur ad emolliendos dilatandos que locos muliebres. Virido cum aceto imbecillibus ulceratisque Iocis est accommodatuaia. Ipsius decoctum prod est adversus tenesmos et foetidas in dorsenteria deiectiones. Quod denique ex eo exprimitur olCUm, Cum myrto capit Ios abstergit et genitalium cicatrices Oxterit.

calamin, alii annon , aut agreste linum, Romani Iinomyrum, Aegyptii geraptiois appellantJ Vulgo notum est, cuius

semen easdem habot, quas FOCirum graecum, vireA. Di scutit enim Ct emollit omnem Ct extornam et internam inflammationem, cum melle, oleo et aqUR Exigua Coctum, aut melle cocto exceptum. Tollit et ephelides et varos,

si crudum cum nitro et sicubus imponitur. Cum lixivio

275쪽

vero parotidas duritiasque distulit, herpetas et favos cum

todem lepidii mellisque. Educit quoque quae intra Pectus haerent, Cum melle Celegrinatis vice Sumtum, ac tussim otium lenit. Stimulat et venerem, si molli et piperi placentae ad modum mixtum largius sumatur. Quin et eius decoctum adversus intestinorum matricisque erOSionos, item que ad evocanda alvi excrementa infunditur. Uteri denique inflammationibus, aeque ac foeni graeci Somon, insessu Perquam est utile. Cap. CXXVI. O De Cieore. J Cicer sativum aIvum sacit bonam, urinam ciet, flatus gignit, colorem bonum Cuti conciliat, menses fetusque expellit, Ct lactis SecretionifaVCt. Maximo cum ervis coctum cataplasmatis vivo im ponitur ad testium inflammationes et vorrucas, quaci formicae dicuntur, itemque ad Scabiem, acliores, lichenes, nee non ad ulcera cancrosa et maligna cum hordeo Ct melle. Alterum ciceris genus vocatur arietinum. Utrum-

276쪽

que ciet urinas, dato cum roro marino decocto adversus morbum regium et hydropem. Laedit autem exulceratam vesicam et renes. Sunt, qui VCrrucarum, quae formicae nomen gerunt, et Pensilium Protuberantias singulas prima luna grano ciceris alio alioque tangant, eaque grana in linteo deligata abiici post se praecipiant, quasi verrucae hac arte decidant. Est et sylvestro cicer, foliis sativo simile, odoro acri, sed fructu discrepans, quod quidem eadem, quae, sativum praestat.

anhelationes gignit et natus, aegre concoquitur, ac Somniorum turbas parit; sed tussi Confert, Carnemque generati inedia calidi frigidique natura. J Cocta in posca et Cuet Suo Cortice ComeSta, dysenteriae et coeliacorum profluvii Sistit, et contra vomitiones in cibo idonea eAt. Minui autem statutonia ovadit, si Prior aqua inter coquenduu

277쪽

abiiciatur. At viridis et plus negotii stomaclio facessit, statuumque plus gignit. Farina vero fabae, vel per se, vel cum polenta imposita, inflammationes ab ictu mitigat, et

cicatrices Concolores reddit: mammas etiam induratas in staminatasque adiuvat, et lac exstinguit. Cum melle et foeni graeci farina furunculos, parotidas et sub oculis livores discutit. Cum rosa vero, ture ovique albumino oculorum Prolapsias, Staphylomata et oedemata reprimit. Subactum vino sussusiones et ictus oculorum rocreat. Com- Uanducatur Sino Cortice in massam glutinosam, in fluxione fronti imponendam. Testium inflammationes in vino decocta Sanat. Pueris vero ad pubis regionem cataplasmatis vice adhibita, ipsos diu impuberes servat. Vitiligines quoque abstergit. Corticibus illiti, qui post evulsionem

Tenascuntur, Pili marcidi gracilesque redduntur. Iidem Cum polenta, alumineo scissili et: vetere oleo impositi Strudinas discutiunt. Quin et eorum decocto Ianae inficiuntur. Ceterum faba, dumto cortice, qua naturaliter coalitu CSt,

278쪽

bipartita ad sanguinis cursus ex hirudine imponitur: eos enim dimidiata supprimit, si qua Parte alteri cohaerebat, apprimitur.

quam nonnulli ponticam vocant, in Aegypto quidem magna Copia provenit, sed et in Asia quoque . et in Cilicia in lacubus invenitur. Folium habet amplum, instar galeri, caulem cubitalem, digiti crassitudine, florem roseum, Papaveris florem duplo superantem. Postquam defloruit, g Tit favos vesparum perulis similes, in quibus faba, bullae ad modum paullulum excedens operculum. Ciborium vel cibolium ideo dicitur, quod seratur eiusmodi faba ipsa glebae humenti indita atque ita in aquam demissa. Radix

autem subiacet arundine Crassior, quae colocasiae nomine cocta crudaque comeditur. Faba ipsa et virens manditur: EXSiccata nigrescit et graecam magnitudine superat. Vipollet astringenti stomachoque amica. Quamobrem farina

279쪽

Bo) Sic codd. omnes et eda. Praeter Saraeen. qui, nulla sussultus

earum polentae vice inspersa convenit dysentericis coeli acisve, sed et in pultem redacta exhibetur. Essicaciores sunt cortices, Si in vino mulso decocti ternum cyathorum mensura Propinantur. Ad aurium denique dolores facit viride in medio seminis, gustu amarum, Si cum rosaceo coctum inStillatur.

Cap. CXXIX. s De Lente. J Lens sedulis: Romani

Iontem aut lenticulam J assiduo comeAta aciem oculorum obtundit, aegre Coneoquitur, Stomachum laedit, eumque et intestina instat, alvumque cum Cortice mansa siStit. Praestat in Co genere, quae facilis coctu, quaeque nihiInigri macerata reddit. Vi autem gaudet astringente, quaox causSa alvum cohibet, Si, detracto ante cortice, sedulo coquitur, Prima aqua inter Coquendum est usa, quippo primum ipsius decoctum alvum solvit. Somnia turbat, contraria nervosis partibus, pulmoni capitique. Melius autem contra alvi fluxus suo fungetur munere, addito

280쪽

cum aceto, intubo, aut Portulaea, aut beta nigra, aut myrti baccis, aut Punici tegmine, aut rosis Siccis, aut mespilis sorbisve, aut Pyris thebaieis, aut mesis Cydoniis, aut ci chorio, aut Plantagine, aut gallis integris, quae quidem

post coctionem Teiiciuntur, aut denique rhoe, quae o soniis inspergitur. Percoquendum vero cum ea diligenteae est acetum, alioqui alvum Conturbat. Contra subversi nem stomachi triginta Ieritis grana decorticata et vorata prosunt. Elanditur Nero Ctiam Podagrae Cum polenta cocta ac imposita. Sinus Cum melle glutinat, ulceruincrustas circumquaque rumpit Et ulcera ipsa purgat. Esaceto cocta duritias Strumasque discutit. Cum meliloti vel cydonio malo oculorum sedisque inflammationibus moedetur, si ToSaceum additur. Sed in maioribus circa anun inflammationibus grandibusque Sinibus Cum Pulamini punici aut rosis siccis, adiecto melle, decoquitur. Similiter valet et ad ulcera depascentia gangraenoSa, detiam aqua marina admiscetur: ad Pustulas etiam et hor