[De materia medica libri V. Ad fidem codicum manuscriptorum ... textum recensuit varias addidit lectiones interpretationem emendavit commentario illustravit Curtius Sprendel]

791쪽

genera in cypriis fodinis gigni, alterum quidem, quod

supra lapides quosdam emorescit, qui aeris aliquid continent, alterum VCro, quod PCr Caniculae aeStus e specu quodam exstillat: adduntque, illud paucum optimumque esse, laOC, quod O sp Ccu manat, Copiosum quidem affuero et boni esse coloris, sed vitiosum, quod lapidosa plura intermixta gerat. Adulteratur aerugo tum aliis multis admixtis, tum voro maXime Sequentibus: nonnulli enim pumicem, quidam marmor, v lii Chalcanthon admiscent. Pumicem autem Et marmor deprehendemus, Si Sinistrae manus pollicem madefaciamus, et altero aeruginis portiunculam illi assi icemus. Siquidem, quicquid CSt aeriaginis, dissolvetur, pumicis autem marmorisque Tartes dissolvi minime poterunt, ac demum Crebro asi rictu humorisque permixtione inalbescent. Quin et dentium appressu vitium licet deprehendere: quoniam, quiad dira Cerct CSt, Iae vis occurrit ac Sine asperitate. Chaleantlium vero igno

792쪽

coarguitur. Namque, si Iaminae aut fictili aeruginem ita adulteratam insperseris, et horum: alterutrum serventi cineri aut prunis imposueris, mutato colore TubeSCet, qUae chalcanthi particeps cst: quia id ustum sua natura talem

obtinet colorEm.

Cap. XCII. ODes Nerragines Mermiora ri. Aeruginis, quae vcrmicularis dicitur, duae sunt species. Quaedam enim fossilis est, altera factitia ad hunc modum: In mortarium Cyprii aeris, quod et pistillum ex eadem materia factum habeat, aceti albi aerisque dimidiam heminam in fundito teritoque tantisper, donec strigmenti crassitudinem asciscat: dein indito aluminis rotundi drachmam unam cum salis fossilis translucidi aut marini quam albissimi solidique, aut, si hic defuerit, nitri pari Pondere: atque in Solo, sub aestu ad Caniculae ortum, Subigito , donec aeruginis colorem strigmentique spissitudinem acquirat, tandemque, ubi in veriniculorum roseis pastillissimilium speciem coegeris, recondito. Enicax autem et

793쪽

valde boni coloris redditur, si duae partes urinae veteris Cum una aceti adiiciantur, et reliqua, uti dictum est, Peragantur. Sunt, qui aeruginem rasilem, quae frustrata sit, admixto gummi digerant in pastillos, et ita vendant, Sed ut vitiosum repudiandum est. Fit et ab aurificibus

Aeriago quaedam, qua aurum ferruminant, ducta Scilicet urina pueri in mortario cupreo pisi illi ope Ex eadem materia consecti. Antedictae vero in univerSum aeruginos usto acri respondent, sed isticacia praestant. Sciendum vero, inter ipsa veri nicularem fossilem primas tenere: proximum locum dari rasili, postremum factitiae. Mordacissima tamen haec est, atque magis astringit: at auri sicum aerugo rasili respondet. Itaque aeriaginis genera

omnia astringunt, Calefaciunt, oculorum Cicatricos CXtCrunt ae allentiant, lacrimas Cierat, ulcera depalcentia si stunt, vulnera ab inflammatione tuentur: ulcera ex oleo Cera quo ad cicatricem perducunt: callos et sordida ulcera Purgant, Cum molle Cocta: ammoniaco eli Cepta et collyrii modo in fistulas udacia, carum callos abSumunt. Sunt et

794쪽

ad epulidas aliaque gingivarum tubera utilia. Magnopero

quoque extenuant palpebrariam crassitiem , cum melle in uncta: Verum postquam delibuta sunt loca, foveantur Spongia 6x aqua calida. Eadem Subacta Cum reSina torebinthina, addito aere aut nitro, lepras tollunt. Ceterum aerUginem, quamcunque velis, uri oportet in hunc modum: Ipsam minutissime tritam fictili patellae, subiectis flagrantibus prunis, imponito, VCrsatoque, dola CC SeSo mutet et colorem cinereum quodammodo referat: PostEa refrigeratam ad usum seponito. Sunt, qui olla cruda eamurant, Sicut dictum est: SEd non prorsus eumdem undique colorem Cremata reddit. .

C a p. XCIII. O De rubigine ferri. J Rubigo serri

astringit, si uorem muliebrem subdita Sistit, Potuque Conceptionem impedit. Illita ex aceto, erysipelatis et papularum eruptionibus medetur. Perquam utilis est ad paronychiad et Pterygia, palpebrarum scabrities et condylo-

795쪽

mata. Gingivas eadem firmat, ct podagricis inunctione prodest, et calvities pilis ornat. Vinum et aqua, in qui bus candens ferrum restinctum fuerit, potu coeliacis, dysentericis, lienosis, Cholera et ventriculo resoluto IaborantibUS.Cap. XCIV. ODε εoorict ferri. J Scoria ferri idem

potest, quae rubigo, Sed emeacia minore. Contra aconitivo nonum Ex 2CCto muJSo Pota opitulatur.

Cap. XCV. ODe Plumbo stlo. Paratur plumbum

Iotum modo sequenti: In mortarium plumbeum ubi aquam inieceris, pistillo plumbeo terito, usque dum aqua nigre scat et limi modo Spisse, eat. I intcolo dein colato, aquam insuper assundens, quo facilius, quiequid resolutum est, incernatur. Hoe ipsum iterum iterumque facito, donec satis e5so videatur. Post, ubi totum plumbum consederit, priore aqua est Usa, novam assunden S, Ut cadmiam, lavato, dum nigritiae uil amplius Supernatet: tandem coactos inde

lapillos reponito. Quidam puri plumbi limatam scobem

796쪽

mortario pistilloque Iapideis terunt, aut, SuperfuSa aqua, manibus ita subigunt, ut id, quod nigrescit, colligant: id ubi subsederit, est usa aqua, in pastillos statim formant. Nam, quod diutius conteritur, cerussae Simile evadit. Alii elimatae scobi plumbaginis pauxillum addunt, asSE-rentes, elotum ita plumbum praestantius reddi. Potest nutem refrigerare, astringere, Cutem ob dueere, mollire, Cava exploro, Sistere oculorum fluxion ES Et ulterum ex Crescentias. Sanguinem quoque Sistit, ac Prodest contra viai ulcera, condylomata et haemorrho IdaS, Ex roSaceo: item ad ea, quae aegre cicatricem ducunt. Denique prae- Stat ea, quae et cinis metallorum, nisi quod crustas haud inducat. Ceterum Sincerum plumbum assi ictu marini scorpionis draconisque ictibus praesidio est. C a p. XCVI. ODe Plumbo resto. Uritur plumbum sic: Sumito plumbi laminas quam minutissimas et novae

797쪽

patinae imponito ac sulfur inspergito, rursumque Iaminas alias addito, ac sulfur itidem inspergito, et ita vicissim tum Iaminas tum sulfur in Sternito, donec Vas Expleucris, dein autem succendito. Flagrans plumbum ferrea rudo versato, usque dum perfecte redigatur in cinerem, nihil quo intercurrat, quod, ustionis expers, plumbi similitudinem habeat. Tum demum obstructis naribus tolle, quo niam halitus plumbi noxius est. Aut scobem plumbi de Iimatam cum Sulfure indito patellae, atque sic urito. Alii laminas crudo fictili, uti dictum est, inditas imponunt fornaci, aut (collocantu super foco ardenti, operculo cir cum lito et exili dato spiramento, atque sic urunt. Nore desunt, qui pro sulfure Cerussam intersternant aut hor deum. Alii, postquam sinceras laminas imposuerunt, acri igne utuntur, et baculo serreo vehementer agitant, doneo in cinerem solvantur. Sed dissicilis est huiusmodi ustio, ot dum amplius urantur, lithargyri colorem Contrahunt.

798쪽

Nobis tamen magis placet prima urendi ratio. Debet vero plumbum ustum laVari, Sicut cadmia, atque ita reponi. Ceterum vim habet eamdem, ac plumbum elotum, Sed ossicaci orom.

optima eSt, quae Cerussae Similis, densa est et fracta contumax, nihil plumbosi habens, quaeque ad luteum colorem vergit, ac Vitrum imitatur. Eadem, quae plumbum crustum, potest, Sed magiS AStringit. Lavatur in mortario, assuSa aqua, Et refuSa Summa aquae parto, quao Juteum traxerit colorem. Iteratur id saepius, donec Sco aeta absumta fuerit. Tandem, ubi subsederit, Osrusa aqua,

dividitur in pastillos. Cap. XCVIII. ODO Z ide Alumbctriod Lapis pinnaharius vim habet scoriae sinitimam: lavatur eodem quo

que modo.

Cap. XCIX. ODO Stibio. Stibium optimum est splendidisSimum et rudians, dum frangitur, globo5um, ni-

799쪽

hil terreni aut sordidi habens et liactu facile. Hoc non nulli stibi, alii plat ophthalmon, larbason alii, aut muliebre et chalcedonium vocant. Vis eius est cutem obducendi, astringendi, refrigerandi, Carnes luxuriantes Coer cendi, ulcera ad cicatricem perducendi, Sordes et ulcera oculorum expurgandi. Sistit et Sanguinem e meningo pro fluentem; generat la1 Vero vis plumbo usto proxima est Peculiariter vero ambustas partes crustis obduci prohibet, eum adipe recenti illitum. Quae vctro CruStam Contra xere, ad cicatrices perducit, additis Cora et exigua cerussa. Torretur autem farina subacta circumlitum et carbonibus obrutum, donec crusta in carbonem abierit: ex-enaptumque restinguitur mulieris Iacte, qua o marem pepererit, aut vino vetero. Uritur vero prunis impositum sustiatumque, quoad ignescat: Si cnim ulterius uratur, plum hi instar semet habet. Lavatur autem cadmiae et

ueris usti modo: nonnulli et sicut scoriam plumbi eluunt.

800쪽

fg MarcelI. Primias e Plin. SS , Ss. correxit hγκλυσμα, quod AId. et Asulan. habent. UTλκυσμα etiam uicituT GaIeno fac. Simpl. lib. s. P. 236. , Oribasio et Aetio.

gyro similis, nava, modico splendens, ac dum teritur fulva, quaeque Cocta in oleo hepatis colorem adipi Acitur. Vitiosa, quae aereum aut plumbeum habet colorem . Gignitur in auri argentique fornacibus. Est et fossilis quae dam , quae ad Sebasten et Corycum reperitur: ac in eo genere Probatur magis, quae neque Scoriae speciem praeso fert, neque lapidosa est, sed flava ac nitens. Vim habet lithargyro et scoriae plumbi Similem , Sed et uritur lavaturque Aimili modo. Miscitur aptius cum emplastris pinguibus et quae haud alligantur, Cum earnes generet, et cicatrices inducat. At voro glutinantibus detergentibusquo

compoSitionibus minimo Convenit. Cap. CI. ODe SCOrita rargenti. J Argenti Seoria, quae Itolcysma Seu CHLauma vocatur, eamdem, quam galeiau,