Razæ Libellus de peste de Græco in Latinum sermonem uersus. Per Nicolaum Macchellum medicum Mutinensem

41쪽

De victus ratione,& aliiventis eorum qui capti sunt a pestilenti morbo. Cap. a

HIs igitur succum piissanae osserre opor

tet diligenter coctum, scilicet si febris sit excocta quodammodo & mitis, & aluus ut decuit nequaquam fluxit. At si multus anfit calor,& profluxit alvus,medietatem Punici mali iniicito contusis ipsius granis . Verum cortices punici mali.membranas de uitato,subductius cum sint. udd si langues sit vigil, inlicito dc ptistanae succum, S eius dimidium ex papaueris succo.Qudd si mul rum excernit Vcnter, sunto succorum aequa les partes , scilicet & pristianae pariter, gra norum acidi punici mali,& capitum papaueris. haec ubi coxeris, vel pura exhibero, Vel cum cinerula. Quod si ex immodico alui Proiluuio cogereris, medicamentis tiror, quae paulo post indicabuntur. Quinimmore piissanae succus cum acidi punici mali succo temPeratUS correpto a morbo pestilenti prodest, de ei magis qui ex incendio male hahet. At cucurbitae succus,necnon indici peponis,& retranguri, A psyllii, S talia a quibus Pirutra generatur, accomoda sunt optimas, Verum largius incendio quam pesti Opitu lantur, modo aliqua saeuities pestem LO

42쪽

mitetur,& cum vigilia vehemens iiisit calor.

verum in peste mitiore haec non sunt temeγre offerenda, quoniam dc morbum producunt,& crudum reddunt.Quamobrem te ad

corporis proportionem, & ad iam dictos af fectus conuerti oportet. Pesti enim, quae de humiditate generatur, qua r de putredino psa caliditate succenditur, cum Bigefacienti hus siccantia, & crasseiacientia offerre opor tet , velut puriici acidi mali succum, vitori, acerbae de similia. At incendio, quod ex sanguinis bile admodum sincera constat, hume Etantia cum frigefacientibus sunt osserenda, ut corruptus sanguis eius qui in incendio male habe superetur. Similis estis aquae stati, quae putredinem separatam habet,& te riuitatem spi at, sole nimirum ipsam&co

quente dc in vaporem conuertente:Ιmmo de et,quae Vbi ingentem malitiam duxit , comis

mixta est cum aqua vel pluuiali,& etia proinfluenti,dc potabili,quae degenerat,& immuttatur. Atqui pestilentia asse sto etiam polen ta lota cuni sacchare opitulatur, vel in succo Punici mali,vel in gulapio:scilicet pro urgeinetis necessitate,& aluo retinenda &mouenda, calore auilendo dc minuendo. Verum coducibilior est succus piissanae his,qui pestilentia male habentiquoniam lacile stibintrat, dc

43쪽

choraci & gutturi opitulatur,sacit pro proportionis ratione. Vbi Praeterea non igno inueris quod ptissanae succus prodest captis incendio,vel etiam peste, modo ne fit valde nequam. Quod si ad eum modum habet, tu Purgatam lentem cum succo acidi punici mali offerto. Hoste vero etiam iuuat lentis farina cum frigida aqua. Hoc vero etiam n5 ignorato, quod his frigida aqua confer qui ab incendio sunt occupati, & quod his minus affert periculi, quam his qui a peste deintinentur. Etenim his symptoma nullum ac cedit ex frigidae aquae vis. Nihilominus si videris peste laborantem valde exuri,& den 'sum spiritum, densumi pulsum tabere, eπ- ringuentibus utitor diligenter: sin parum

quidem, paruis: Verum si multum, multis. Volatile autem ne finito mancucare,nisi ipsorum pulsus scinspiratio affectum recepe rint naturalem, dc squamulae aruerint ex ciderint . De curatione ventris eorum qui a pestilentia male habent Cap. 16.

SAepissime accidit in hoc morbo, ut Pro

fluat per iri clinationem Venter, magis

in incendio.Haec igitur quae subducunt post

44쪽

iudicat soneta morbi cauere oportet. tametsi venter quam maxime siccus esset . Verum si opus esset in morbi initio,ct ante inclinatio nem Offerre, Parrim quidem caloris excessum, dc capitis pulsationem,partim vero ut

natura alleuietur, dc morbi materia minuatur . scilicet si admodum venter de siccestat, de cohibeatur: Et hoc quidem prorsus c6iectabere, si corpus videris ante vel post venae

sectionε,non tabidum nec viribus praestans, immo dc exturgens δc exerrum, non submissim cum albore & exiguo rubore, dc imbe cilli febre, at pulsu vndose . Haec enim om nia si concurrant, non est opus venae sectioinne, sed his solum quae humiditatem tollun ac Praesertim,cum apparuerint signet . dc mulga cata ne abunden sit , decolor, minimes, ruber,febris hebes. Tunc myraholanum coctu cum sicchare dc succo acidi pimici mali eius Vaginis, quae interstitia sunt,una contusis solum confert.Quoniaim haec duo medicamentae corpore multam humiditatem demunt nullo calore concitato , magis. punici mali. succus.His vero, i in incendium incidem liquidum damascenorum succum cum Eula

Pio Propinato.Dereinuum vero nihil adiicit quoniam haec in hisce morbis,ut rhel,lae dunt calidos temperamento δέ sanosamγε-

45쪽

tem enim εἰ Astidiosum & implacidum res

dunt, nauseam F adaugenr.Sicut vero in his conuenit secare venam, quando nulla spes est aliter sedari posse: parrim quidem Vt na tura a plenitudine subleuetur, SP Ut suspicionem sutacationis languentis deuiremus: partim vero Vt planitudo, S Venarum & arte viarum tensio,quae necessario cum malis symPtomatis fit,inserantur . Ita etiam decens est in incendii initio excernere biliosum seccum quendam qui admodum superabundar, de hinc ad hunc modnm deceter porrigere quae extinguant.Id quod scies,cum Videris vehe/mcntem flammam,& oris amarorem,vomi/rum4.Ea vero fi absint cito magnitiidinem no esse multam. Si vero languens Perspiret. dc siti careat vomitu , incendium minus est malignum . lastidium enim inflammationi Ec exustioni proportione respondet. Et haec quidem te ex diligentia circa ventrem inci pientibus his duobus morbis nosse OPOrter. Quando autem suus profluet, loco succi Prisianae polentas exhibeto.Vbi vaginas etiaacidi punici mali simul coxeris, adiectis S

gummi arabico, cinerula exacte ad leuita rem limacis Ieuigatis. uda si vis, ante Ptis sanae cremorem, haec porrigito: dehinc cre morem adhunc modum, rosas contusas , dc

46쪽

eritam cinerulam,acidam citri partem, psyla

Iii semen,rhun syriacum,ΟXyacantham,gummi arabicum, bolum, caput papaueriM, sint omnium Pars aequa.& suauis rosae velutiit,

lorum pars dimidia, & simplicis &acidi co roneorum succi sextulae duae. Quod si aluus adhuc subducitur nec ab hisce cohibetur, Rhaib propinato,hoc est acidi lactis serosam Parrem cum Pane torresecto, & gummi ara/hici parte exigua. Oniam fere maxime eorum parti alui succedit fluor. Tu igitur etiaad spectatos affectus curationes adhibeto. De pestilentia miti ac letali CaP. et s.

IAm igitur tempus instat vi de pestilentiis

mitibus & letalibus verba faciamus.Duo hi morbi acuti cum fine, communibus signis Dialium inquam morborum , dc mitiorumhrrent.Cuiusmodi est,animi seruari morem, constare mente,bene spirantem esse,ciborum oblationem minime aegre ser re,facile dc leutinter dimoueri,bonos habere pulsus,morbum ab languente sperni , helle decumbere, raro. Per somnum volutari, dc quae similia sunt his. Et ex honorum signorum notitia, scien/ria est contrariorum. Quae nos breuibus in integro nostro volumine patefecimus. Quae

47쪽

vero propria sunt duorum morborum,si inthaec In morbo pestilenti pustulae albae,& ca tidae,& ingentes,& inuicem separata & pauca modum seruantes, dc quae absque ingenti febre,absque angore, dc impatientia iacile excernuntur et & cum languens dum iudica, tu in omnibus malis conquiescit, dc prora sis post integram expullulationem quiescit, de mitescit, nullis vel reliquiis Vel perturba tione manentibus: sic morbus mitior est, in norim subest mutationi: Ac nihilominus quidem si amae sunt & ingentes,tametsi dc mulistae sint, de coniunctae,non modo si facile ex cernantiir, immo si facta excretione bene se,.

rat languens,neque angitur,ac neque exube

Tet calor,mites sunt Sc ipsae. Quae fi albae sint quidem, dc dissiculter excernantur, immo si peracta excretione haud facile serat languεs,

quodam modo mediocritatem seruant,&ad Vtrunque aeque inclinant. In numero vero albarum eae sunt malignae, quae coniunctae sint simul dc sese mutuo intrant, dc cum ex plicantur fit una eX earum multis, dc quae circulo amplam regione ex circunstanti cor

Pore ambiunt, quare, pinguitudinis adipisveformam habent . Quinimmo dc quae illinteralbas sunt exiguae,& quae humore carent verrucarum instar, eatenus sunt maligna quate

48쪽

quatenus difficialter, concoquuntur . Adhue vero magis , si languens impatiens sit facta excretione.Sin impatientia,& languentis a sectus ad ultimam Vsque excretionem ad eumodum Perseuerent d letale.Quae vero subviridi colore, M.quae rubiginose,dc quae nMgro constans, letales omnes. Si vero accidat languentem ciam his nauseare , & cordis dolore premi, adhuc peius, interitus Para,

tior. odsi in pestilenti morbo febris post

excretione augeretur,dissicitersindeleatur,matius. Veru si pestilens morbus secundo emerga materiae copiam ostendit. Qui si sit inmiti genere,falutis est spes sint ex letali , mors expectanda.Atqui incendia leuiora sunt si carent rubore ingenti. Verum pustials pallida sunt malignae. Virides autem dc rubiginosae, letales.Er haec quidem duo genera i iam Vein luti detersa de obscurata sunt ac rursus proinferantur etate; verum si cum his accidat de nauseare dc animi angore premi, animi deliquium exitiosum sequetur sensim,immo clinto quidem modo ne si r intermittens morbus.

Atqui si morbus pestiles expullulabir, a quo aduentabit febris, a primo inquam die, scito

velocis motus esse,& boni euentus:sin ad tertiam usque diem hebes esse posset. Quod si in iudicialibus diebus essiorebit, & ex miti

49쪽

Bus magis . silanguens ab initio facile toti

rabit. Et contra fi morbus pestilens ubi con tinuari inceperit,atque in latum pandi,& vehementer angitur languens,& turget V enter, vicina est mors.Cum vero hi duo morbi in

terim quide delentur, interim uero apparet, dc languens nullo non tempore confli titur. sunt exitiales,qualis qualis sit color. Veru in pustulisalbis raro conleptati sumus desipientiam,animi , angorem.Vbi vero vel in cruis Te,vel in manu,vel alio in membro in pestilεti morbo accida initio fieri dolorem ingen rem,colori, dolentis membri vel subviridis Ves niger appareat ires4 infirmentur, dc invalescat dolor,letale.Sin Vires roboretur,aderit taus,modo ne pars dolore affecta obpu trescat. Verum si imbecillus quodammodo roboretur, dc initio ipsa scarificaris , iuvabis multum &a putredine liberabis. Quli rem in eiuscemodi malis frigefacientia particulae nequaqua admouereoportet,sed facere duorum alterum, vel scarificare Ut dicebamus, Vel calida aqua perfundere, scilicet si ab iniseio spectabis languentem faciliter tolerare. Morbi causas explicuimus,symptomata ,

Nec non praeseruationem, Sc curationes. reli quum est ut orationi finem faciamus.