Collegii Complutensis Sancti Cyrilli Discalceatorum FF. ordinis B. Mariae de Monte Carmeli Disputationes in Arist. Dialecticam & philosophiam naturalem, iuxta miram angelici doctoris D. Thomae doctrinam & eius scholam, eidem communi magistro, et flor

발행: 1651년

분량: 187페이지

출처: archive.org

분류: 철학

2쪽

qua in hoc opere continenmr.

Vaeaei. um si obiectum horum librorum ibidem. Quaest a De inseriptione huius operis, dc diuisione illius.

LIBERI. DE GENERATIONE ET

Dissp. 2. De Genrrasi re simpliciiιν, μι s initiari,inis. i. virum generatio simpliciter, seu se itantialis sit possibilis ibid. Quaest. 1. Quid sit generatio substantialis

Quaest. 3. Quis sit terminus generationis substam liuis . IQuaest. . Vtrum generatio substantialis subiectetur in materia prima , ut insermata corporeitatis eidem coaeva. Qitis. s. Vtrum generatio substantialis subiect tur in composito denub genito, an vert in materia prima de nudata ab omni ima substantiali is uuaest. 6. An iuxta mentem Arist. i. h. generatio substantialis subiectetur in materia prima, ut immediate adsecta quantitate, de aliis dispositionibus accidentialibum verbi eadem ut omninb nulla.10 Qtiaest. . An ratione naturali probetur genera tionem substantialem sebiectati immediate in materia prima ab omnibus accidentibus nuda hQuaest:8:Vtrum accidentia tecepta in toto compinsito denub genito, de dimanantia larma substantiali illud constituente disponant materialaad gener tionem, ac receptionem illius. 30

Dasp. 3 orruptione simpliciter sus, Mil. i. 3OVAE L An, quid sit cortiiptio simplicitet seu

substantialis, 'uis eius terminus ibid. Quaest.x Vtrum corruptio sit mutario naturalis es quaest. 3. An corruptio sit per te intenta a, tura. UQuaest. . An, quomodo verum sit generationem unius esse corruptionem alterius. o. Quaest 1 virum generatio , corruptiό habeant inter se mutuum ordinem prioris, postreiotis in diuerso genere causae si

Quaest. 6. Vtium in brruptione substantiali fiat resolutib usque ad materiam primam. 3Dis . . De iuratisia si Vaelibi quid sit alteratio ibid.

Quaest a. Vtrum alteratio adaequase diuidatut litiuunsionem, de remissionem. 6i

Quaest 3 virum substantia possit intendi, de res

. . Vtrum ad quantitatem intensio, de re- , terminari possit. c. min.I. tr in reiatio desse ultima praedicamenta nec non de motus sint intensibilIain temissibilia. Quaest. 6. Quaenam qualitates sint intensibiles, de remissibiles minaest. . Utrum intensio qualitatis fiat per dep

rationem a suo contrari ope corruptionem praeexiastentis, de adnentum alterius perfectibris. 7s Quaest. s. Vtram intensio qualitatis fiat per addutionem gradus ad gradum. 78 quaest. 0. An qualitates intendantur per hoc quod addatur illis nouus modus maioris adicationis in subiecto. hQuaest io'. vltum motus alteratibnis sit conti

Quaest ri Quomodo fiat augmentum extensu hqualitatum. μ

tatione consistat ibid. Quaest. i. An nutritio ealiter distinguatu ab augmentatione. sQuest.3. Utrum terminus nutritionis sit substantia vitientis, ut intra lineam substantiae habet rationem

partis vel quisnam ille sit ict uaest. . Vtrum illud substantiale, quod per ma-

tritionem acquiritur, de in uniuersan quidquid se stantiale est in nutrito Laut in quavis alia substantia materia sit totum quoad sustantialia sub tota quantitate, totum sub qirauis parte eius ros Quaest. s. verum illud, quod per ut rationem a quiritur, identificetur praecise , quo ad substantialia eum substantia nutilii Meo separato, pereat identificatio,in realis, actualis ae substantialis distinctici

inter utrumqile intercedat in

Q iaeit. 6.Quomodo ex dicitis sit oceurtendum a gumento S confirmationibus ex testimoniisD. Th. desumptis, Mi sauorem conitariae sententiae a num

h. usque ad 16 huius Disputationis adductis. 6Quaest. 7. Quomodo ea dictis diluenda sint ars

lex racione petita, pro contraria sententia a numeroris usque ad 33.huius Disputationis illata ii Quaest 8. Vtrum nutritio si inutatio successi continua, an vel b discreta. Ius Dis'. 6 de Aum--- e.

QVaesi a. An augmentatio tendensa minori ad

forem quantitatem Labeat quarentis distincta ab alteratione,& nutritione esse peculiari aliqua ratione mutationem successium,ac continuam n quaest. 1. Vtrum augmentario propri .in inrigore quendo selum conueniat viventibus. IV Quaest. 3. An augmenotio toto tempore vitae comtinuo duret. 7Quaest. 4 virum eius quod augetur, quaelibet

pars augeatur. Is Quaest. s. utrum vivens maneat idem numero toto tempore augmentationis as

3쪽

mss. . De condestione, cst rarefactarere.

OVxst. r. An sit rarefactio,in condensatio, cinqua actione, vel mutatione consistant tibi d. Quaest. 1. An termini rarefactionis, condenta, tionis sint maior vel minor quantitas, vel maior minor extensio , aut praesentia localis ii liaest. 3. Vtrum rarefactio, condensatio per se primo terminentur ad qualitatem , ubi etiam earum dimestiones explicantur. 39i . s. De actiones reactione. I 6

Q st. i. Vtrum agens possit sere in passiim sibi

simile tam in virtute agendi, quam in intenso. ne eius ibid.

Quaest 1 An agens possit agere in passim omnino simile in virtute Vendi, Mintensione eiusdem,mo- db in raritate, densitate dissimilia sint. 1 6 Quaest. 3. Vtrum ad hoc, agens agat, debeat esse maior activitas illius, quam resistentia passi. io in agendo rel

vi p.9.De Mixtione. Q st. i. An mixtio sit naturaliter possibilis.ibidQuaest. 1. An inter liquores siveram propria mixtio is Quaest. 3. Vtrum diffinito mixtionis scilicet,mixtio est mistibilium alteratorum unio, fit recte ab Atiae tradiis Iss Quaest miscibilia maneant virtualiter inmixto ex eo quod se ae illorum virtuali. Qem nenti modo in eo contineantur, an ver,ex eo quod

solum secundum suas o Iitates in eo I

DU 4o De elementis, theorum praelium&M. Iuaaest. i. Quid sit elementum ibidQuaest a Quotuplex sit elementiun. 64Qzaest. 3. Vtrum ignis sit summe calidus,m sui me siccusta iacia calidus, de humidus citra sum

Quis. 4. Vtrum aqua si summe hinnida Be citia suminum frigida: terra ver,in summo rigida, de eiu summum sicca isti Quaest. t. Vtrum qualitas elementi minus intenis habeat permixtionem contrariae. III DUI. H. De malua elemento generariam. In

QVAE. i. An quodlibet elementum possit ex quoacumque alio immediate generali ibid. H. i. An facilior sit transitus inter elementa symbola quam inter dissymbola a squaest. 3. Vtrum duo elementa possint concurrere ab generationem alterius terti elementi specie, stincti. 78 st unica. Vtrum in mixtis st

apossibile temperamentum

Q st. r. Vtrum eadem numero res permanens a causa secunda producta , ε deinde atincta. iterum possit naturaliter produci. ibid. Quin 1. Vtrum sicut res permanens semel extrinis

diun identitatem redire.

4쪽

DISPUTATIONES

DE GENERATIONE ET CORRUPTIONE,

seu de ortu Interitu.

prima Philolophiae parte in

octo nimirum Physie libris)de ente mobili in ommuni,sea de eomposito substantiali,vthinet in se prineleium motus, ut sie, disseruis 3 in seeunda se licet in lib. de ecclommundo de ente mobili motu locali egit iam in hae 3 patre de eate mobili motu generationis abstantialis, seu rubente in se tineipium praedicti moturi& aliorum, qui eidem generationi sunt alioquo modo anneia,

sermonem instituit.

Et metit sane ordinem hune Arist. obseruas quia vi optime aduehii Doctor Angelicus in Ptooemio huius operis o librorum de coeloymotus Io.calis eli primus In te, omnes alios motus. Tum quia est communior, ev vniaerialior caeteris aliis, ut pote conueniens cunctis sere entibus natur1bbas. Tuinetiam,quia Eorus localis,nempe eee'. orum,est alia uomodo causa heliquoriimmo uum. Et ideo oportuit,ve

post tractatum Mente mobiliseeundum se sumpto, statim de ente; prout et mobile localiter in praeeipue de corporibus euelestibus . quatenus hoc motii

mobilia sunt, Philosophus vetet de deinde in hae tecti Philosophiae parte de aliis mobilibas habetitio

bus pri ipium motuum . non communium omni

bus eor potibus sed sollim his inferioribus , diisetetivi ita ab uniuersalioribus ad minus uniuersalia descen.

dendo, eundem in docendo ordinem seruaret, quem

natura ipsa absque magisti disciplina seruat, quique

ut .Phys disp.r .anum. 1 .vsque ad fine diximusiad qualibet scientiam edocenda omnium aptissimusest. a. Quia veri, gemeratio substantialis. quae est praecipua mutatio in hoc opere inspecta ut doeet D.Thoin. in praesenti in potest considerari dupliciter,uel in communi, secun Jum se vel in particulati, a eius ni- mini species descindendo qliod idem de eaetetis aliis motibus ad eam praerequistis , vel aliquo modo su

sequutis dicendum est idebaristo .in his duobus libris, qui de orta, de Interitu , seu de Genetatione Corruptione inseribuntur, de Generatione substantiali atrisque motibus eidem annexis, non iuxta

communemque considerationem, e proinde de mobili, prout habet in se principiam eiusdem generationis substantialis,alior iamque motuum,ut se sermonem instituit de particuis ibus eorumdem generationibus, deseosruptionibus, specialibusque motibus, quibus mouentur,postea acturus. Nam isti qui turi Th in Ptooemio huius operis)Daunoquoquo auod in μαν sinu.nitur , H. e considoram in ad steries defendatur, lirim oportet idem Eicere multatias ta 'licet mis in singulis L eaad os commune , repetereturdicat nou Philosephas in i in parto Imma-- ἐῶ priis oportMe. Generat ari

telum, qa nee philosophi meΚs, nec veritas ipsa attingi potetit, nisi Anselici r.eeptoris nostilD.Tho.vestigiis omnino inhqrendo ide in hoe etiam opere, sicut de in reliquis,quae in lucem edidimus. Doctorem hune Angelicum vinace quem in omnibus sectemur, Leuituque doctrina tam in maximis, quam in minimis ne latum quidem unguem dilaedamus,libentissimo animo eligimus ut enim in Logi ea

- -- impugnauit δε ινfui do retrato sese emis. 3. unde non sine magno tundamento Angeli ei huius Doctoris praeclaram doctrinam in Angesico illo pabe,quem filii irae piae admiratione mannaarpet arunt,adua, bratam, praesign tamque suisse existimamus.Quenadmodum enim tui habetur sapie miae 6. n. 1o. ymitabili ilia Angrio si esca muriati Dexis 'putumsutim, ita mirisiea hae doctrina quae , utpote ab Angelico Doctore ad spiritualem mentis escam tradita esea noctica tute optimo quit appellari nulliuit Deus praeteritis saeculis , nutrivit praesenti. nutrietque proculdubio futuris populum suum,a est, entes illas a se specilliter Oilectas,quarum mentibus aluti fetum , ae olidum doctrinae nianimentum praestare,quarumque intellectus veritatis tua ine uolueris illustrare.

Et ietat eadem Angelorum esca , euato loco dicitur in omne delectamoinum in F l. ἁ- ,σ--D

5쪽

Disp. L Prormialis , suas. I.

seu doctrina, omnis vetitatis, utilitatis, pulehritudinis suauitatIsque eontulerint. nostri spiritualis esca

omnisque doctrinae, quae in sacra Scriptuta, & Antiquis Sanctorum I atrum , Philosophorumque monumentis longe , lateque dispersa reperitur, lapotem, duleeclinem , utili: atem , ac suauitatem , mirabili quodammodo unice, ac ordinate continet: adebis qui

eius scripta pio ac lane debito animi attica pellegerit, quidquid utilitatis, quidquid dulcedinis,quidquid lautiatis . quidquid detraque saporis, in caeterorum omnium scriptis reperitur, te simul gustasse a Timare queat. Atque haec duo quae intella pugnantia videntur verissime poterit enuntiate, se nihil, quod minus sit D.Thom. nihilque quod magis D. Thomam redoleat, inuenilla. Quia enim parte in omnibus ipsius scriptis , nec verbum aliquod, quod non ex Sacris literis, Conci- Iiis . ae Sanctorum Patrum, Philosophortimque ui numentis depromptum, vel eisdem valde eonsonum sit, reperisur nihil quod minus sit D. Thom quam vero haee omnia miro ordines, de attificio . mira pul. chtitudine , de consonantia mira denique unitate ad breuem ab ipso summam sunt reducta , mitiseeque illustiata, aucta, nihil sane magis D. Thom re dolet ingenium unde fit, ut non leuis adsit dubitanis di trito,an sellicet plus Antiquorum scripta sancti huius Doctoris scriptis , an vero haec illis plus de cotis,

. Ex quo tandem illud tale Angelieae doctrinae metito adaptat quit, quod loeo iam semel e iterum relato de Angelico illo pane refertur, qud scilieet ipse riseruim iusuiusque vrismavi adano F Due

volebat , conuenebatur. Angelici enim hnius nostri Praeceptoris dccatina, uniuicuiusque voluntati ἐ-modb tecta, veritati que auida sit xpropter ipsius emunentiam,amplituditie, profunditatemque deseruiens, ad hoc quod quilque recte vult testes sunt quotquot ipsius studio , ac intelligentiae strenue, ae indefesse, pio tamen , ac sincero affectu, veritatisque elinquendae puto desiderio incumbunt conuertitur. Sanes quod ad nos attinet hexperientia ipsa quotidie nos huius Angelicae, ae spititualis escae auidiores reddit; qud enim in eius intelliginti magis tib ramus , ed eti1m magis miram eius amicedinem, omnisque saporis, ac veritatis suauitatem degustamus, huiusque immens pelagi inexhaustam , inexhauribilemque profunditatem admitamur. Vnde ex tali pelago aliquid in hoc opere ad ommunem utilitatem praeter ea, quae hucusque sapientissimis viris educta lunt, nos eductuto ellei saxit Deus talique doctrinae , praecipue vero diuini numinis auxilio innixos ad finem usque se iciter, atque inouens pede progressuros esse speramus.

DISPUTATIO L

partis Philosophia.

Fi uncta sere,quae allane disputationem desiderari poterat,eonstant ex his quei tam inci .disputatione Proceis Zm Diali Logicae,quam in Procemialibus totius Philosophiae diximus: ideb lotum de obiectomotu libiorum. de inlatiptione , ae diuisione huius operis, de quibus breuitet ibidem egimus,superest aliquid dieendum. alteratio enim ordinatur adgenerationem sicut ad mora;

.. si obiectum horum librorum. PN T quaestio haee melius,& adicitus intelligatur, lata ieeolenda sunt ea,quae circa obiectum Logicae,&totius Philosophiae praenotauimus, ubi diuersas acceptiones obiectu naterialis scilicet,& formalis, adaequati, Minadaequati rationis,quae ksub qua & plura huci pectatia adduximus Quare sicut ibidem non de quali comque Philosophi obiecto, sed de sotmali, adaequato , seu de ratione sor mali, auari adaequata inqui-suimus quaenam illast: ita nunc titulus quaestionis,nside quali eamque obiecto,sed de formali adaequato, seu de ratione formali,qua,adaequata intelligendus est.

4., Rima sententia asserit, obiectum adaequatum Chotum librotum esse generationem, corruptionem substantialem. Ita Simplicius, Philoponus,e cBoetius: quam quoad generationem , probabilem reputat Banes in praesenti conclusone 3. Probatur. Primo,ex D.Th.in Prooemio I. partis Philosophiae,

de horum librorum, ubi postquam assignauit obiecta propria,tam pro octo libris Physe quam pro libris de Coelo satim addidit, quod in hoc tractatu solum restat considetatio de aliis motibus,qui inueniuntur in solis eo orabas,inseriotibus, niter verba Iunt D. Thom. ρri parum inimigenoinis, re com plurauimemum etiam consequenter se babet aa generHionemr ideo necessarium est, ut, quia Hismosus consequenter se hab/nt adgenerationem, simu cum eis de generariane,cm corru'ione tractetur. Ergo aperte sentit, praedictam generationem, dceorruptionem esse obieetim adaequatum huius operis.

Patet consequentia quia illud est obiectum adaequatum , quod per se ic ratione sui inspicituri caetera vel δ non nisi ratione illius:& ideo obiectum adaeis quatum Theologiae est Deus, quia ratione sui attingitur Latia autem non nisi ratione ipsius: ergo eum in praesenti agatur de generatione in corruptione substantiali di de aliis motibus . quia conlequenter se habent ad illam ut asserit D. Thom. atque adeo non nisi ratione clius fit inde,ut genetatur,4 corruptio

substantialis,sint obiectum adaequat horum librotu. Confirmatur,4 explicatur ex eodem D. Th.nam in praesenti agitur de alteratione quatenus praeuia, ordinata ad generationem, d eorruptionem substantialem cie augmentatione autem, quatenus ad generationem coni equitur' de nutritione etiam, prout est quaedam partialis generatio ac tandem de elemenistis, ut sunt prima principia, caulae, tam gener tionis , quam eorruptionis ergo cuncta, quae in his libi is considerantur, attinguntur in ordine ad has duas mutationes,ae proinde olae ipsae erunt obiectum

adaequarum.

Secundd: inseriptio alicuius operis debet sumi ab obiecto adaequar ergo obiectum horum librorum erit generatio is corruptio substantialis Antec dens patet, quia non aliter eorum, quae in toto opere , notitiam inscriptio ipsa tradet poterit. Conse

6쪽

Dsput. I. Prooemialis suas L

de ad quem illarum, ita sola ipsa potest esse subiectum

Consequentia verbetiam constat, quia opus istud, de teria praesupponitur producta ante generationem. Genetatione&Cotmptione seu quod idem est j de corruptionem , inque sub utroque tetna in aquo. tiu&Interitu insciibitur. a. Sententia secunda est , obiectum adaequatum horum libiorum esse materiam primam, prout est mobilis motu generationis substantialis r hane innuunt aliqui ex recentioribus. Probatur primis r nam obiectum adaequarum huius tractatus debet esse ens mobile motu generationis iubstantialisci ergo erit materia poma , ut per illam mutari potest ab una itialiam formam substantialem Consequentia patet,

quia sola ipsa est , quae peritaedictum motum , seu

mutationem transmutatur. Antecedens ver probatur , nam ex quo capite tractatus iste est para subiectiva totius Philosophiae habentis pro obiecto ens mobile vitae . debet inspicere tanquam obiectum 4. Ertia sententia constituit pio obiecto huius 1 operis orpus si lax, seu elementum, pro ut mobile est ad somam substantialem.

Ita Auertoe I de Coelo . commento 3. Albertustrata. I. de Generatione cap. I. Alexander a. Me

reororum in principio in videtur fauere Aristot lib. t. de Sensuvi sensibili , cap. 4 ubi hoc opus apri

ut commentationem de Elementis FundamenLum

euitare aliquod ens mobile , quod speciali motu est, quia in toto fere libro 1. de Elementis agitur in moueri possit: ex quo capite motus, de quo per se, primo aurem de eorum mixtione disseritur. M ad eam ωtatione sui agit tantum est generatio substanaialis, explieandam neeessarium tuit de generatione , cotri ostensum est , debet abere peto obiecto ens ino ruptione alteratione. augmentatione pertra Iezbiles, non qualicumque motu , sed generationis sub ergo totus libet primus ordinatur ad secundum : ac stantialis proinde obiectum horum librorum erunt elementa, SecundM nam praecipuae affectiones, quae in hoc quidem illa sunt obsectum lib. a. opere demonstrantur, sunt generatio, & corrupti Quarta sententia asserit corpus, ut est substantia- substantialis, nun quidem ut actio, aut passio, sed ut liter generabile, a ruptibile, prout comprehen motus , seu mutationes quaedam sunt at secundo die corpus simplex, mixtum , secundum rationem istam rationem solum competunt materiae primae Perso ipsa sola erit obiectum illius. Consequentia patet, quoniam oblectum alicuius tractatus debet eme id , cui conuenit praecipua passio . vel affectio quae in illo demonstratur Minor veth probatur; quoniam Iieet eompositum substantiale generet , aut genere tur; sola tamen materia prima est , quae ex vi gene-knsmutari potest , siquidem dictam eonsideratum , esse huiuis tractatus adaequa tum obieetiim. Ita plures ex Iunioribus. Probat primo ex ordine horum librorum . obtinent enim ter uam locum in Philosophia r nam eum in libris Phys de corpore naturali in communi, citi libris de Coelo, de corpore naturali substincialitet ingenerabili ratia seruisset Philosophus , post modum de generabili, Meorruptibili agier ergo illud erit obiectum parti madaequatum huius ua rationis substantialis transmutari potest sola ipsa est, quae manet sub utroque termino a M. ue totius Philosophiaemia quem generationis. Maior autem quoad pri ctatus. mam partem patet: nam cuncta , quae in hoc opere s. Secundb illud est obiectum ineuius scientiae, traduntur , sunt annexa generationi is de corrupti aut partis illius, cuius passiones 'caulae occonditi .ni substantiali , ut ostentum est: ergo hae duae m nes in ea considerantu rationes sunt praecipuae affectiones , quae in illo de Philosophus in his libris, sunt monstiantur. Quoad secundam ver partem etiam constat, nam is ostendimus I Phys dilput. 1.num. a. 'hilosophus naturalis non agit per se primo de

motu ut actio , aut passim, sed ut motus est ergo g neratio, corruptio non demonstrabuntur petis de loci subiecis , nisi ut mutationes quaedam, seu motus sunt

s. Confirmatur ex disraimine , quod i Physe.

disp. t. num. 8 s. constituimus inter generationem,&plura aecideatia , quod scilicet seneratio tribuit duplieem denominarionem, aliam tubiecto,scilieetis tetiae primae, denominando illam mutatam,abam verbtermino , denominando illum genitum ergo obiectum horum librorum erit materia prima, non verbcorpus ipsum naturale genitum Pater consequentia, quandoquidem ut dicebamus iraecipua affectio, de qua in ptaesori algtur, est generatio vomuistis, de

hoe solum conuenit materiae.

Tetti Nam sicut obiectum totius Philosophiae non est ens mobile terminatiue, id est , quod per motum aut transmutationem fit sed ens mobile subi cliue, quod scilicet recipit in se motum, de per illum transmutatur is in i part Philosophiae , disput . num. . diximus ita obiectum huius tractatus non est ens generabile, aut corruptibile terminatiue , id est, quod generatur, aut corrumpitur, sed subiective, quod nimirum generationem dc comptionem in se recipi ; at hae duae mutationes solum recipiuntur in materia prima Dergo , Ece Maior constat ex paritate rationis. Minor vero etiam patet: nam sicut soli i

ditiones, vel causae colporis generabilis, di corrupisebilis, ut sic non tantum corporis, vel determina te mixti, vel determinate simplicisci ergo, Scc. Probatur minor . quia hic tractatus totus iste versatur in explicanda vel ipsa generatione , d corruptione, vel iis , quae illam piaecedunt , aut subsequuntur, cuiusmodi sunt alteratio . augmentatio , rarefactio, actio , de reactio . elae sed huiusmodi proprietates non conueniunt soli corpori mixto , neque sili eorpori simpliet ut sic bene tamen eorpori generabili, de corruptibili , ut comprehendit utrumque et ergo,

de caetera.

Tandem, corpus substantialiter generabile, Sc cororuptibile, ut sies pertinet petis ad aliquam speciem Philosophiae . eam vete sit species inclusa in obiecto, adaequato totius Philosophiaeci sed Aristot nullibi egit de corpore secundum istam rationem et ergo cum in praesenti differat de generatione substantiali, visc,& de aliis toptietatibus ad eam consequutis , vel praerequi utas, credendum est praedictum corpus, cui haec generatio competit, me adaquarum huius partu obiectum. I. III. Verasenuntia Aristat. i. N-αε ν, Icenaum tamen est , obiectum adaequatum otiorum librorum esse ens mobile ad formam sue substantia,em , siue accidentalem Dirimus in

7쪽

id est , est non resultantem ex aliquo intrinseco, ut per hoc excludatur ubi ratio quae, etsi inhaereat mobili , resultat tamen ex positione alicuius extrinseci, scilicet adlaeentia loci. Haec aperte colligitur ex Aristor in praesenti cap. I. iam docenti Thom in Prooemio tam huius operis . quam librorum Physicae

ausculiationis, ut statim expendemus, Egidius,Mar filius, venetus,quos resere, sequitur Rubio,& communiter Iuniores Thomiliae. Probatur.

Ptim , ratione desumpta ex Angelico Doctore Iocis citatis. Nam postquam in . Prooemio huius operis, vixit, qu bd secundum differenriam motuum,4 mo-hilium distinguuntur partes Philosophiae naturalis, satim addidit hunc tractum versati in explicatione generationis subitantialis , alterationis , augment tionis, taliorum motuum , qui quidem per se te minatur ad krmim intuinleeam in sensu explieato.Et

smilitet in Prooemio Physe postquam dixit , quod ad libros illos sequuntur ali scientiae naturalis , in quibus agitur de speciebus mobilium , nempe in lib. de celo de mobili secundum locum, addidit In

ιib. aarem de Generatione de Dista ad sermon, id est, ad bimam omnino intiinsecam iam explicatam , ut Pethoc excludatur motus ad Mi ad libros de Coelo,modo alibi dicendo, pertinens. Ex quo sequens deducitur ratio partes Plillos phiae sunt diuidendae iuxta dissetentiam in Otuum . mobilium, id est, iuxta di Κ rentiam mobilium, prout sunt radices diuersorum motuum quandoquidem obiectum Philosophiae est ens mobiles, ut sic radicaliter sumptum ergo cum motus per se inspecti in hoe tractatu sint genetatio substantialis , alteratio augmentatio, c. qui et se tendunt ad dictam sormam, fit inde, ut ens mobile, prout habens in se principium radicate praedictorum motuum , sit obiectum distinctilium illitis ab aliis partibus , ac proinde obiectum

simpliciter, Madaequatum eiusdem, ut a caeteris co distingui Lur. 7. Confirmatur primδ, ratione deducta ex eodem S. Doctote locis citatis. Nam ex eo quδd motus localis est per iei iit pectus in libris de Coelo rideb corpus, prout liabet in te prineipium radicate talis motus est obiectum adaequatum illorum Lergo quia motus praedicti uni per se in ratione sui in hoc tractatu inspecti , ided corpus seeundum quod habet in te princiri im praedictoium motu uni,seu mutationum, erit ob Iccium adaequatum illius.

Confirmatur secundo ratione alia , quam innuit idem Angeliciis Doctor elidem in locis. Nam teste Aristor. r. libro de partibus Animalium, ea quae alias sunt communica , prius sunt tradenda, quam particularia me doctrina communis saepius repetatur ergo Aristot in his tribus miniis partibus lillosophiae debuit agere de his, quae alias sunt communia , tanquam de proprias illatum obiectisti sed in prima egit de ente mobili simpliciter umpto in secunda vero, scilicet in libris de Coelo , de ente mobili ad locum: ergo in hac tertia debuit pertractate tanquam de proprio obiecto adaequato , de ente mobili , ad formam liminsecam iam explicatam, praecipue clim in nullo alio Philosophiae tactatu huiuimodi obiectum sedem

habeat.

Secund , quoniam illud est obiectum formale

adaequatum tractuus alicuius scientiae , quod contisnet omnia, quae in illa pertractantur,is per se continetur ut, totali subiecto integrae scientiae sed utra que conditio conuenit enci mobili ad formam omnino intrinsecam , siue substantialem , siue accident lem Pergo , c. Maior ex se patet Minor veris quoad primam conditionem etiam liquet, quoniam praedi- ctum ens mobi e potest moueta omnibus motibus, de quibus in hoc opere dissitatur, scilicet generationis,& corruptionis substantuus, alterationis, augment rionis , c. ac proinde continet omnia , quae in eo traduntur. Quoad secundam ver,etiam constat, nam

sub ente mobili ad quameumque formam phrsi, per seis dilecte continetur ens mobile ad fornomnino intrinsecam iam explicatam. Confirmaturci quoniam generatio, de corruptio substantialis, aut materia prima, non possunt esse ob- etiim bimale huius tractatus . quia non continentur petie, directe sub ente mobili, quod est obiectum integrae scientiaeci corpus verδ ubstantialitet generabile , corruptibile terminariue , sicut non potest esse vitae eos mobile subiective te e luci

rum mutationum, vi in fauorem secundae sententiae

ostendimus , ita nequit esse obiectum huius pariis, qu non minus, quam tota Philosophia debet respicere ens mobile subiective: elementa etiam non adaeis quaru quidquid in ea traditur, siquidem in illa agitur de generatione , corruptione substantiali, de alii

motibus , prout conueniunt cunctis corporibus corinruptibilibus t etgo solum restat, quδd ens mobile ad Armam modo explicato sit obiectum adaequatum illius Patet consequentia, quia in antecedenti reseruntur catera alia, quae poteraut esse illius obiectum, ut inuenti patebit.

f. IV.CHuctibus ηιra enimum, σμη- raram. C Ed obiiciesitim,contra assertionem , ex ea sedi qui inliddubii de Animalibus , de Meteoris,& de Anima essent partes huius tractitus patio est aperte falsum in contia omnes Philosophoc ergo,& caetera Sequela probatur, quia sub obiecta a nobis assignato obiecta praedictorum librorum contine

tur.

Seeundδ, videtur non posse assertionem cohaerere cum his , qua l. Physic. disput. I. num. . diximus, scilicet totam Philosophiam, quoad omnes suas partesu In unam in specie infirma. Nam quae habent distincta obiecta sormalia , non potant non specie di. si ingui . eum specificatio ab obiectis formalibus d sumatur: ergo cum huic patii, caeteris aliis assignemus obiecta bimalia dillincta, tam inter se, quam ab obiecto torius Philosophiae , non poterunt non specie essentiali saltem partiali inteis distingui. Tettiis, quia inde fieret, Uactatum istum praecedere nobilitate uoco libros de celo quia sorma intri seca, de qua in eo diisseritur,maxime si sit substantialis,ptiot est tempore dignitate, quam bicati quae est forma, de qua in libi is de Coelo agitur,ac consequem ter motas ad praedictam formam intrinsecam erit longe nobiliot motu ad ubi cationem; at hoc est contra

Aristot.&communem Peripateticorum consensum;

qui hunc tractatum tertio loco, ordine, & dignitate post libios de Coelo eollocant ergo, c. s. Ad primam respondetur, negando sequelam, aditobationem, quod obiectum huius tractatus non est praedictum ens mobile ut totum quoddam potentiale ambiens sub se praedictas species , sed vetotum actualeri mided agitur in illo de motu gen rationis substantialis , de aliis motibus in communi , non descendendo ad aliquam particularem speciem Ad hoc autem ut alij libri, de quibus in obiectione fit sermo , essent PItes huius tractatus, reis

quirebatur, ut tractatus iste haberet pro obiecto praeis dictum ens mobiles, non iecundum se praeci sumptum, sed ut explicabile, tam per principi uam per passiones, siue communes, sue particulares, ae

r tandem

8쪽

Disput. I. Prooemialis Uuaest. I.

tindem quatenus sub se per modum totius potentia. Iis continet specialia mobilia. Vnde , fit, quod obiectum huius tractatus , scilicet ens mobile aes linam intrinsecam , ut sies, licet in osse rei it quid commune ad obiecta librorum de Animalibiis Meteoris, dec secus tamen formali retin ratione termini, seu obiecti huius tractatus, id est secundum quod ab hoc tractatu inspicitur tot sic namque est quid specificiamin atomum, quia taliter tractatus ille respicit praedictum ens tuo bile ad formam intrinsecam secundum se sumptum , tibi qmaduium respictum sistat, ni illatenusque ad entia particularia, quae in esse rei sub illo continentur, quasi oculos conuertat. Ex quar..dice oritur maxima diuersias inter obiectum sumptum, vel in esIe rei, seu materialiter, vel in effetermini,seu formaliter, tam respectu huius actatus , quam respectu aliarum scientiarum. habituum N potentiatum.

Potestque id satis apte explicati exemplo ex lib. phrse deiumpto nam ut ibidem disput. i. num. ar. diximus,licet in eis agatur de ente mobili, quod alias est commune respectu omnium mobilium nihilo. minus lunt pars totius Philosopbi distincta ab aliis partibus, in quibus de caeteris mobilibus magis patricularibus agitur: quia non agitur in eis flesente mobili , ut per modum totius potentialis continet cun--cta mobilia, sed de eo secundum se dc praecis sum. pto, test totum quoddam actuale , 5 ut explicabila est et principia ac passione eommunes, non de Neendendo ad particularia:& ideo in eis, per se loquendo , non dissentur de aliqua specie motus, sed de motu ut sic. io Adsecundam negandum est antecedens de ad probationem dicendum est antecedens eis verum de his quae respiciunt obiecta formalia diuetis . simpliciter adaequata , ac proinde non subordinata intra 'opriam lineam altera rationi ad aeqiratae,5 foris mali oti , ieclis verh, quando obiecta illa, licet te spectu,niuscuiusque tractatus adaequata . sunt tamen inadaequata simpliciter, babentque praedictam subot-dinationem x aeterum , obiectum huius tractatus est simpliciter in adaequatum, utpote pars ti lius obiecti Philosophiae , illique svboidinatur, die ideo unus, beidem habitus absque distin rem ne est ni, ali potest ad

omnia haec obiecta extendi. Vtrum amen in eodem

Philosophiae trabitu . quantumuis iit dum iecundum speciem infinitam , addendus sit aliquis modus ex. xensionis inoldine ad peculiaria Obiecta in adaequata,

disput. 4. n. I O dicemus.

Ad tertiam respondet preol is in se eundo dist.2 4 ad secundum Durandi contra iecundam c6clusionem. Sonatanas . Me . phyl quae aeris motum cst: Ii eme persecti ocem alus moribus unde non mirum,qubd tractatus de illo si ordine , c dignitate prior caeteris, in quibus dereliqtii, in otibus dii Metitur. Et videt ut esse ex pretia, rins Aristo t. 8 Phylle textu6o det Thom. s. contra Gentes cap. 84. latione 6 dea. pari. q I. I ID. Ita c. s in O p. Potestque una uel altera ratione ex utroqle petita suaderi. Nam et motum localem minus d cperditur aut acquiritur de

persectione mobilis, qua in per alios motus; nam pet hos acquiritur . vel depcrditur substantia . quan titas, aut qualitas per illurri vcro sola ubi calici , quo est minoris entitatis ergo motus localis est et est tot aliis. Paret conlequentia, quia motiis ille est nobilior, per quem minus deperditur, aut acquisit ut

de perfectione mobilis, seu subiecti: nam eo ipso petie lubiectum minus in potentia, & magis in actu , ac proinde est accidens nobilius. Deinde nam motu.localis primi mobili est mensura caeterorum motuum , ut docet Aristo t. o.

Metaphys cap. stque causa illorum, ut constat ex

s. Phys text. ergo erit nobilior illis Patet consequentia, tum quia numquodque merduratur perfectissimo sui generis, iuxta illud Primum unoquovete μυν est mensura caterorum Dium etiam , quia causa

diuersae specie ab erfectu est nobili otilles, quandoquidem habet se ut causa aequivoca respectu illius. . Sed hic dicendi modus displicet. Tum,quia est

contra Philosofilium, O Thomam , ut statim videbimus tum etiam . quia specificatur motus a tet. mino ad quem ut 1 Phylye disp. s. anum. 7. usque ad I r. late ostendimus: ergo cum terminus motus localis, nempe tibi sit ignobilior terminis aliorum motuum , ut praedictus dicendi modus latetur,etiam ipse motus eiit impersectior aliis motibus. Nec rationes pro hoc dicendi modo adductae aliquid conuincunt. Non quidem prima , nam ut Diu. Thom de malo quaest is artic. IO. ad primum ostendit argumentum Aristot tantum conuincit , motum

localem coeli, 3 quemcumque alium motum localem esse persectiorem caetetis ex parte subiecti m requirere lubuctum , quod si magis in actu , solumque in potetitia ad DH: quod etiam repetit . Physic dicens, qu bd illa ratio tantum probat motum localem esse persectio tem qilodammod5, ut per hoc excludaeor persectio simpliciter, de specifica; non ver,sublectiva iam dicta quoniam per hoe, quod magis vel minus de pereat de perfectione subiecti,iolum colligitur maior vel in inor ei sectio subiecti in consequenter, quoktalis motus sit nobilio ex parte illius, non verbintrinseca, Messentiali perfectione quidem haec ex diuerso capite nempe ex termino ad quemd sumitur unde sicut non valet , aegritudo petit subiectum sor maliter perfectius, quam lux scilicet corpus animatum: ergo est accidens perfectius ita male infertur, motum localem esse nobiliorem simpliciter .aeessentialiter aliis motibus, ex eo quδd postulet subi istum magis in acti, sed ad summum , inde maior persectio secundum quod colligetur. Nec etiam obest secunda ratio 'quoniam ex ea se tum insertur, motum coeli, vi est passio illius , esia perfectiorem secundum quid , ratione subiecti. quam alios motus, non veth essentialiter , id est , ex

parte termini ad quem,&habitudine ad illum. Nam secundumptiorem illam cons delationem influit inhaee inferiora in est perpetuus, uniformis, & mennua caeterorum motuum , non vero secundiὶm posteriorem , ut ex se constat Nec tandem illud de canis salitate motus caeli in hae ein seriora eorumque motus obest quia non influit ut caula, sed per modum appli.

cationis caulae.

Qitare, hae rei ema solutiones, aliter occurrendum est obiectioni iuxta ea quae D. Tham. in Prooemiolibrorum de coelo in nos etiam ex Arist. ex eodem S. Doctore i Phys disp. i. no . diximus, scilicet methodum,seu Ordinem procedendi, quem Arist. Obseruauit elle compositionis tradendo nimirum prius ea, quae lunt magis communia, unde sicut ens mobile vitie, quia est alioqui communius quam caetera mobilia, ideo prima pars Philost phiae debuit illi se sumpto correspondere ita quia mobilitas, secundum locum rac motus localis est alias uniuersalior, ide,deente mobili secundum locum statim agit. Quibus accedit, morum coeli elle hi uersalio-tem niuersalitate causalitatis, quam alios motus rerum sublunarium.

9쪽

s. v. Dιlminiκ argumenta aliarum sentemiarum. D. primum ergo pro prima sententia admitam te ditio est telia motuum D.Thom.6 negan da conlequentia: ad probationem, Oncello etiam antecedenta , negamus duo, quae in consequentia sup

ponuntur, quorum veritas ad eius veritatem desiderabatur Pilitium est, generationem in corruptionem

substantialem et se,ac ratione lui rei pici in hoc tiactatu.Secundum est,alios mi tus alterationis Augmentationis, de caetera, non nisi ut annexos generat,om.& corruptioni considerati virumque enim saIlum,

contra D. Tliomam est. Primum quidem quia volup. num. 6. exi Thom retulimus , partes Philosophiae distinguuntur xtque ade constituuntur iecundum species motuum, de mobilium , id est , ut ibidem explicuimus mobilium , prout sunt radices diuertorum motuum,in consequentet mobilia ipsa respiciunturpet te motus autem solum, assectiones , aut actus illorum. Unde quando S. D ctor allatu in hoe ita-ctatu praecipue considerari generationem substantialem ut dictum hoc cum eo,quod nuper ex eodem retulimus,cohaereatri intelligendum necestitio est de

consideratione terminata ad generationem , non Iatione sui,sed quatenus est praecipua anectio, aut actus entis mobilis ad Mimam intrinsecam. Secundum vel, quod etiam in consequentia supponebatur , non minus est salsum contra D. n. nam Sanctus Docto in hoc eolem testimonio , ubi

alletit in praetenti tractati de alteratione, augmentatione , quia consequenter se tabent ad genetationem , dixit generationem inter omnes hos motus

principatum obtinere. Ex quo aperte sequitur , ipsum exit imasse genetationem , de corruptionem

substantialem non esse s adhue intra lineam aste. et ionis kid , quod adaequale respieit ut , sed solum id , quod ei citur principaliter , atque adeb alios

motus etiam elTe antactiones inadaequata per se inspectas licet minus principalcs, ex quibus limul cum generatione . de corruptione substantiali , tanquam

principaliori . adaequata affectio , de quasi passo obiecti huius tactatus coalescit unde praedicti motus alterationis , augmentationis , ce duplici titulo intra lineam ast cstionis inspicii intur, nempe, 6 quia consequet ter se habent ad generationem , d etiam ratione tu , tanquam assectionis inmdaequatae , minus tamen principalis in quo ab ipsa

generatione lubstantiali distinguuntur, quae intra praedictam lineam ratione sui dumtaxat, dotanquam aD sectio inadaequata priricii alior et picitur. I s. Per quod etiam patet ad confirmationem mam sicut in Logica agitu de primata secunda Opeiatione intellectus, quatenus ordinantor ad tertiatu de simul et ana quatenus secundum e considerantur: ita in hoe opere dissei itur de alterati me, de augmentatione,&c. tam eundum se, quam secundum quod sunt aliquo

modo connexae cum geneIatione.

Ad te cui, dum negandum est antecedens quia satis est inscriptionen alicuius operis sumi, vel exobi csto adaequato, vel ex principali , vel tandem ex praecipua attactione , aut actu illiu qtiae in eo explic tu sile enim esticienter innotescunt catera , quae ibidem ei adutit ut ninime quando aliae affectiones, aut actus illius , nectutitur eum praecipua assectione, vel actu, permi ei sit inscriptio.

Ad primum pro secunda sententia negandum est antecedens .e ax robationem dicendum falsum esse, talam generationom substantialem esse motum per

iatu iussi. I.

se in ratione sui in hoc opere inspectum, quia

etiam alij motus iam dicti per se respiciuntur tanquam assectiones , aut quas passiones propra obiectici de ita ens mobiles, quatenus habet in se tineipium m

tus ad sormam iam explicatam, erit obiectum adaequatum illius.' i . Ad secundnm concedendum est generationem. ad summum etiam corruptionem lubstantialem,elia praecipuas mutationes, de quibus in hoc opere

fit selmo, cita ens mobile habens in se tincto pium praedictarum mutationum esse obiectum eius plincipale negandum tamen hinc sequi , materiam primam plovi est mobilis ad formam substantialem , else obiectum adaequatum, aut principale illius. Nam licEt mutatione dictae conueniant a. teriae primae, ut principio partiali per modum umpotentiaea non tamen utenti totali, completo includenti in se tale principium. Caeterum obiectum principale huius opexis tantum estens mobile completum inc udens in se prased .ctum principium , non verbirincipium ipsum pure potentiales tum quia sicut ex se non est cognoscibile , si ratione Bimae , aut totius t Phycdisp. s. n. O .satis probauimus cita non est pet se scibile, ac proinde nee foterit esse obiectum iam leprincipale huius tactatus. Tum etiam , quia sicut nomine entis mobilis , ut sie, quod est obiectum totius Philosophiae , solum intelligitur ens mobile completum seii ieet totum substantiales, ex materia& fotma constitutum, via Physic. disp. t. num. .&8 ostendimus ita nomine peculiaris entis mobills. quod est obiectum lituus tractat us , quodque per se, & directe eontinetur sub obiecto Philosophiae tanquam species illius suti Thom in Prooemio huius operis docet non debet intelligiens mobile incomis plerum, pure potentiale, sed completum ae proinde includens inde tanquam partem sui principium potentiale generationis,m corruptionis substantialis.

ut mutationes sunt.

Pet quod etiam patet ad confirmationem, quoniam concesso antecedenti neganda est consequentia mad probationem dicendum inuba licet motus , de quo praecipue in praesenti agitur , sit generatio Quadlummum corruptio , quatenus mutationes sunt . de hae iniciant materiam tanquam principium pure potentiale, nihilominus materia ob rationem dietam non et it obiectum huius operis , sed tum includens huiuimodi principium praedictarum transmut

tionum. Vnde obiectum totius Philosophiae eritens mobile completum , prout abstrahit ab hoc. quod est esse principium quia recipiens in se motum,

ut in aliis motibus contingit vel esse id, quod ineludit in se principium, quod sit radix morus,is subie .ctum illius, ut in generatione d corruptione substantiali aecidit. Ex quibus ad tertium , de eius confirmationem Keilia desumitur solutiori siquidem obiectum huiusti actatus debet esse ens mobiIe includens in se principium potentiale, quod a generatione. conuptione substantiali denominatur subiective mutatum, non

veto principium plo potentiale , quod praedictis mutationibus subest is ab eisdem denomi

natur.

Is Ad fundamentum tertiae sententiae, & primδad testimonium Aristot dicendum est, ideo opus hoe

Commentationem de elementis vocasse,quia magnam illius partem in tractatu eorum consumpsit ex quoad summum colligitul elementum esse obiectura partis illius. Ad rationem vel ibidem tactam negandum est . agi in primo libro de aeneratione Corruptione, aut aliis motibus, quatenas praeciae elementis

10쪽

Disput. Ide Prooemialis cus L

elementis eonueniunt , sed secundum quod om petunt corpori, ut abstrahit a simplici, scilicet elemen. tali de amixto , c seeundum rationem iam explica- Ad primum pro quarta sententia patet ex dictis num II in fine, ordinem horum librotum ad alios priores , potius petere pro obiecto illud , quod assignauimus, quam praecise corpus ut generabile oc nuptibile substantialiter : nam postquam Aristoti egit de mobilitate uniuertatiori scilicet loeati, oporis

in priori illa generatione contingit sed per se loquendo tantum requiritur, ut ab alio tanquam causa exeat aliquid praeuium, nempe dispositiones accidentales , quibus materia vltimat edit ponatur ad imam

subitantialem, de ita sorma ipsa modo alibi dicto ibia

dem introducatur.

Tettium tandem, quod genitum exlens a generante adhaeret et , estque coniunctum cum ipso laltim in principio generationis siue haec coniunctio sit percontactum , ut in Embtione contingit, qui hoe motuit ipsum agere de mobilitate secundum alios motus do adhaeret mattici siue per considerationem , ut pa-auni sumpta , non veto de mobilitate secun- generationem Sc eorruptionem lubstan malemam, quae non est ita uniuersalis , ae proinde, nec ita accommodata ordini, de methodo compositionis,

quam Arist. intendebat. Ad seeundum patet etiam ex dictis , quomodo inhoe opere agatur etiam de augmentatione , c aliis motibus secundum se sumptis, ut sunt passones, aut quasi passiones, vel exercitia entis mobilis ad formam

antrinlecam modo explicato. let in tu tibiis plantae, qui hoe modo eum illa colligantur. Nam sicut , teste eodem S. Doct. I. pari. quaest. 27. arti c. 2 generatio viventium in hoc distinguitur generatione , prout est communis , tam viventibus, quam non viventibus, quos haec tanturudieit modo tamen .Phys disput. 2. num Io explicato , de infla etiam d endo Pelle ii, uiationem de non esse ad Ieci illa vel importat esse originem viventis a vivente coniuncto in similit Odinem naturae:

ita in illa pii oti non requiritur coniunctio iam dina Ad te ilium respondetur, corpus substantialiter ge geniti cum genetante in principio genes attonis;secuinerabile in conuptibile , ut sic pectinete ad hune ver,in hae posteliori. tractatum , non quidem tanquam obiectum alaequarum illius, sed ut partiale.

v AESTIO II. De inscription huius operis, uim me illius.

Qui pauca circa inscriptionem , diuisonem horum libiorum dicenda sunt cideburramque in eadem quaestione coniungimus. Quoad primam ergo, scilicet,quoad inscriptionem, satis com- stat opus hoc iuxta translationem antiquam de Generatione corruptione inseribi, quia praecipuae mutationes, de quibus in eo agitur sunt generatio, ioris ruptio si inplieitet dictae , scilicet substantiales. Quare eua, in eo de ente habente in se principium genera. tionis, corruptionis , prout mutationes quaedam sunt, sit praecipua cura,quia praedictum ens est princia pale obiectum illius, ut D. Thom in Prooemio innuit, de nos quaestione praeeedenti ostendimus, merit,degeneratione, e& corruptione , per quas obiectum hociatis innotescit, inscribi potuit. Caeterum , in xta translationem Franeisci Vatabli, de ortu Scantetitu inscribendus est. Vnde occasione

huius solet in praesenti inquiri, an ortus Genetatio sint idem Ad quod tamen breviter dicendum est, praedicta duo proprie,4 in rigore loquenlo,non esse

iὸem , sed unum eorum , scillae Generationem supponi ad aliud, nimirum ad ortum, sicuti etiam naviniata est suo modo abicioque condistincta. II. Hoe autem non tam indiget probatione, quam explicatione. Explicatur ergo praenotando ex Angel.

Doct ines dist. S. quaest. I. art. I. in generatione

corporali viventium ma reperiri. Primum quidem,qubd ex generante deciditur aliquid , nempe semen, quod est usticiensii incipium a s generationem, tam

per modum principi activi, quam passivici siue hoe

ab uno de eodem generante decidatur, ut in plantisi

in quibus non sunt diuersi sexus, contingit siue quoad prineipium activum decidatur a mastulo, Ac quoad passivum sciemina , ut in his, quae diuersum habent

sexum, accidit.

Meundum , quodque ex praecedenti sequitur, generationem praedictam esse peculiariter, proprie . de

in rigore per modum exitus cuiusdam i generante;

quod tamen in generatione non viventium proprie non reperitur: nam ad hane non desideratur, ut primeipium aliquod substantiale decidatur a generante, tis. Hi ne ergo facile distinctio illa inter generationem dc ortum explicaturri nam iuxta haec tria in generatione viventium reperta , diuersis nominibu insignitur unde atione primi, quatenus in eo reperitur,qud 'generans ministret principia lusticientia sis generationi, appellatur generatio; quatenus verbie cultati mo8o , nempe per decisionem seminis ministrat, dieitur talis generatio viventium propria, de vivens dicitur generali, seu gigni Ratione vero secuti. di, nuneupatur ortus, res genita dicitur oriri. Retandem ratione tellii dicitur proprie , de in rigore loquendo natiuitas, effecius inde subsequutus na- se , quia ut optime notauit S. Thom lota citato ex

tertio Sententiarum , cum nomeni Murae a nascendo

sumitur in illa dieatu elli per natutam , quoruin principium est intus in ipsis , fit inde, ut ea diean: ut nasci, sitque illorum generatio natiuitas, quae principio coniuncto conditionibus, quas innuimus. procedunt is ita satis constat, quomodo ortus proprie dictas ad generationem subsequatur , ela abi. la si in rigore loquendum sit, distingimur m quo etiam pacto natiuitas Mea nasci , sit ab utroque tuo modo

condistincta.

Neque hinc fit ut et hoc obiectio quaedam, quae

hie fiei poterat, soluta maneat non postertactatum hunc iuxta communem loquetidi modum de οι tu de Generatione inlctibi. Nam licet ratio ortus proprie loquendo, tantum significet ortum tuentium; secus vero generatio quae absolute prolita potest in tigotesgni hcare, tum generationen viventium , tum etiam

generationem,prout est communis cuiuisenti naturali generabili, nihilominus qui ho quod est exire utcumque a generante, in omni generatione inuenitur:

ided in communi modo loquendi iam Luenit,ut tam generatio , quam ortus pro generatione lubstantiali.

ut se , uniantur is ira potuit optime opus hoc de ceneratione , seu ortu inlcribi. o. Quoad secundum, αδ , scilicet quoad huiuspperis partitionem , breuitet dieendum est , illud in duos diuidi libros In primo sex praecipuae partes per deeem capita diuisae sunt : in quarum prior agitur degeneratione , quae timariam sibi sedem inter alios

motus vendicat: in secunda de alteratione, in tertia de nutritione, in quarta de augmentatione,& diminutione differitur; in quinta vero de quibusdam, quae ad praedicta requiruntur, nempe de actione, & reactione, contactuque corporum est xtione sermo instituitur.

SEARCH

MENU NAVIGATION