Historia chronologica Pannoniæ res per Hungagariam sic et Transylvaniam, iam inde à constitutione regnorum illorum, usque ad inuictiss. Rom Imp. Rodolphum 2. Hungariæ regem Christianum 40. & sereniss. Sigismundum Bathorium, Transyluaniae Ducem, maxim

발행: 1608년

분량: 293페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

281쪽

DE BELLO UNGARICO agi

pens, primariam Bois ait arcem , quatuor miliaribus Vara linio distantem, Kercium nomine, occupat MChristianos aliquot, qui captivi in ea detinebantur, in libertatem ascrit. Nocte ca,quae Septembris diem an necessit, Strigonii,iris tota cruenta & sanguinea, in nubibus visa est, quae supra Cocceram primum,deinde supra Strigon tu,& silpra sancti Thomae montem se extendens, tandem iterum evanuita no D Ebus humanis exempto Mahomete Sullano Tur Achma vcico, Achinates filius ejus, vix novem annos na, suo ρ, Η rus , ad imperium evectus est, qui antequam corona. in imperi returJanit sarcs sibi conciliarat, magna pecuniae ma inter eos distributa, post coronationem vero in au reo curru per civitatem, uti ab omnibus conspiceretur, vectus est. Cum de bello Persico admoneretur,no solum oratorem illum Regis quem Pater suus diu captivum detinuerat,dimisit, sed&Bassam Alepiensem, pacem cum eo fictum ablegavit. 'Decimum aetatis annum ingressus, variosis corripitur.&per dies quaru ordecim in testo detinetur. Consiliarii interim de salute Cus desperates, accersitumj toniorem ejus fratrem mittunt, ut adesset qui eo extincto in imperium statim succederet. Verum enimvero ut convaluit iterum Sullanus,diadematis loco funem ei dedit, quo paulo postin crucem actus& sus catus est.

Cqicrum ne propter ςgritudinem istam sinistri aliquid de se Ianit sati suspicarentur equum sibi eleganti lumeparari jussit,conscensol eo semel atq; iterum per civi-

282쪽

281 COMMENTARI Us

tatem equitavit, probare hac ratione subditis suis vo .lens, se ad bellum gerendum, non ineptum futurum esse. Idem hoc & in venationibus observari licuit, feris enim persequendis ad multam usque noctem operam dedit.Cumq; a Bassia uno atq; altero,uti a persequendo cessaret 6c finem tandem venationi faceret, admoneretur, dicto nequaquam audiens invidere eos sibi ho, norem suum professus est Cum cognosceret Bassam illum, qui parentis sui te poribus, VetZirem Hungariae e rat, fortiter dimic3ndo, egregie admodum officio suo functum esse, vexillum ei, de caestum solido auro constantem donavit inque officio eum iterum confirmavit qui accepta hac

remunerationeo'n parum latatus cst, tormentorumque omnium displosionem B Jgradi fieri curavit. Si igitur Sullanus hoc tempore Ciccatam quidem BasL iam, bello Persico, Vetzirem uro Hungarico gerendo praefecit. Caeterum hoc Anno Turcae Pestam, Polantuariam, Hatuam & propugnacula quaedam alia iterum resur

r Ie 1r. Ianuarii Bathinfuscopiarum trans Danu- - bium praefectus, Palant.ariam,centum & viginti quinq; Turcis interfectis occupat, propugnacului pquod satis munire non poterat, lo aequatum destructumq; relinquit. Mense Aprili nuncium Comorrheti accipiunt,Bege-dem Bassam Budensem, cum septendecim curribus,

Pecunia bonisque aliis onustis, Buda egressum esse, re

283쪽

DE BELLO UNGARICO. as3

Boisc um Chamici; Tartarici filium invisere constituisse. Cum igitur Basla iste in itinere securus omnino p geret,& periculi nihil metueret,Comorrhςi eum subito opprimunt, stragemq; non exiguam edunt. Bassa

curru desiliens,equum statim conscendit, armat cor ripiens, e tueri modis omnibus conatur, verum trajecta per sinistrum pectus glande pthmbea, mortuus in

terram decidit. Adsunt statim Turcae, elevatumq; temra corpus auferre secum conantur. Verum Comorrheticorona cinctos effugere non permittunt, sed maxima parte caesa, reliquos in captivitatem abducunt. Bonis igitur omnibus occupatis, Bassam capite truncant, illudque Comorrham secum auferunt Bassar hujus gladiuvestemq; rubram Attalicam postmodo Pragam ad Cc orem nostri transmiserunt. Mense Austusto, qui vicegradum &Novigradum tenebant Praesidiarii, cum commeatu destituti, sublevationem sperare nullam possent, facta deditione in Turcarum fidem transierunt. Die a . Septembris Turcae Sancti Thomae montem occuparunt,in quo tumultu multi veterani milites, a que inter illos,oetingensis etiamComes,&Reichen vius subpraefectus,caesi occubuerunt. Mense Octobri,Stristonienses praesidiarii, Dampie gQnivrensi Comite, qui praesectum ibi agebat, in carcerem conjecto, propugnaculi deditionem fecerunt, quos Turcae armatos, explicato vexillo,cum bonis quae pomtare poterant omnibus,Comorrham dimissos comita

Aloenburgum Hunyriae ab Heiductas noctu con-1censum & direptum est. Non poterant autem arcem. Nn tam

284쪽

tam cito superare, ita ν Sol mensis Comitis praesidiarii,

auxilio eis venientes,arcem conservarunt. MMense Decembri,seditiosorum turmae aliquot, ad Hid-egum congregati, nostros in castris subito opprimere,conantur. verum nostri de conatu hoc tempestive admoniti, cubias diligenter agunt , adventatesque ita excipium,ut tergum vertere quamprimum

UEnse Maio sagmariae, quod superioris Pannoniae

M oppidum est,duo monstra,nata in lucem sunt, alterum ex vacca duobus capitibus & octo pedibus praeditum erat. quorum caput alterum Ursinum, atrorum vero Cani num fuit,pedes vero partim leonum, partim vitulorum reserebant speciem. Alterum monstrum exove prodiit,capite humano praeditum,cujus pedes anteriores manus humanas referebant, posteriores vero ovium aliarum pedibus similes erant. Ultimo Maii, fulmine tacta est turris quaedam in pugnaculo Budensi, cuigitur pulvere tormentario ea repleta esset,eo ignem concipiente, turris dissipata, octingetos homines partim occidit partim graviter vulneravit.

Diei ue Junii Turcae, Alba Regali excurrentes, maidam de monte Sancti Martini ceperunt,quod cii Uaida Breissavius audivisset, eum copiis suis eos statim' secutus, caesisq; mille & quingetis,tria Turcarum millia in captiuitatem abduxit, &sex millia Christian rum,qui caprivi fuerant, liberavit. Eodem hoc tempore incendium Constantinopoli in Platea Judaeorum exortum est quo octingenta aedificiacon

285쪽

eia conflagrarunt,& mille huingenti homines perie runt, ita ut damnum illud ad quatuor milliones auri

computaretur.

Circa a8. Augusti Prodromus Turcicus,Budam. M perfidus quidam Gallus, Moncartus nomine, cum tribus Tartarorum millibus Pestam advenerunt. Vetraris autem relicta ad Pax iam classe sua,Castella duo desbi ta Samboccam& Mahalam ultra Totisam, Budam ω Albam regalem versus reparari in ovumque aliquod in Plaramio monte extrui curavit. Inde ad nuptias Bacta Budensis, quae octavo Septembris celebratae sunt, profectus est. Aderant ibi etiam a Boisc o legati,q. v tZirem ab obsidione nova dehortabantur. Propterea quod futurum esset, ut pax cum Austriacis, Hungaris p& Turcis constitueretur.Eo enim fine Illisliascium cuGeorgio Human*o,Francisco Magoisio, Sebastiano Tocello Stanissao Turso de ducentis aliis, ita ut in universum quadringenti numerarendur, quos quinqua ginta Husari R tubicines alii praecesserint partim , partim secuti sint, Viennam nuper advenisse dicebant. . Sub initium Septembris,cum legatis hisce Hungaricis, in pacis negotio diligentissime agi coeptum est,

internunciis subinde ad Boiscrium,qui tum temporis morbo correptus decumbebat,ablegatis,&articulis mnib. praeter eum,g religionis negotium tacernebat, gliberam omnino Hungari esse volebat, acceptatis &approbatis. Interea Altheimius cum Gallo Cςsare&sex currib. ad idem negotiu cumTurcis tractandum p fectus est Die I .Septem. Pax inter Caesarem de Hun- Pax inter garos facta omninoque confirmata est quamvis non sine difficultate maxima:Tametsi enim jam antea conclu- ω, nT

286쪽

. COMMENTARI Us

religio in genere omni bi libera relinquo retur, Hungari tamen generale illud religionis , vocabulum disputando, in λcie ipetierunt, ut Lulitera nae, Calvinianae & Pontificiae religionum exercitia libera haberetur, nec pacis sidem finiri tractatio potuit donec petitioni eorum satisfactum esset. Sequenti die Hungari legatum quendam Budam ad Serdarem Bas. sam miserunt,eumq; de transacto pacis negotio, nez gd

novi moliretur certiorem fecerunt. Propter negotiuhoeta feliciter finitu diea . Septem. Viennae in S. Stephani templo selen nes Deo gratiς Sancto illo,Te Deuiaudamus,hymno decantato, sunt. LDie a1.Sept. Altheimius Viennam reversus,inducias sese ad dies aliquot cum Turcis pactum esse dixit, ut pacis negotium,cimus Epter Persarum & seditioso rum in regno Ottomannico turbas varias, appetentes admodum csed tacite tamen, ne id nostri persentisce-

aeni erant, intcrea eo rectiu, pertractaretur.

Dieo Octob.Georgius Turso Nicolaus Isthuan Jo annes Mollarius & Altheimius,Cςsareς MMest. legati, ad pacis tractationem cumTurcis suscipiendam. fecti sunt,quibus SigefridusColloniisius & Budianuscueraercitu,siquidem Turcis p omnia nondu fidendu erati aluncti sunt. Duxerunt a secum utriimq; Budensem Bassam,Sohmannu nempe, q' erannos septem in Cabsarea Viennensi arce captivus detentus fuerat,& Alim Bassam, sericeis & coccincis vestibus clogantissime in dutos,&duab praesidiariis navib. impositos, quos cur rus sex,cumunerib Sestano offere dis florenis nimiruIooo oo. vasis aliquot argenteis & artificioso admoduhorologio,secuti sunt. Dica1.Octo. lius Cettar cum

287쪽

DE BELLO UNGARICO. .287

praefectis quibusdam Mansset dicis egressus,locum pacis tractationi convenietem sesquimiliaris utinere, sub Comorrha elegit,qui ita comparatus erat,ut omnium

triu parti um.Casaraei nempe, Hungar. &Turc. legati, rapidi stimis fluminib. ab invicem separati, consultationi b. operam dare,& no nisi navigioru beneficio conve ni re possent Dieas. Octob. Legati quidem Casarei. cuturmis Masseidicis, mille Hohenloicis de singentis B cheimicis equitib similiter & Illis hascius cum proce-xib Hungaris ad destinatum locus se cotulerunt,quos deinde ct Turcae cum a . navigiis secuti sunt, singulis ad destinata sibi loca concedentib. Die' Novem. prς- Paxeum missis variis ab utraq; parte tractation ita pacis tandem negotium confectum& juramentum ab utriusq; partis legatis praestitum est,oblidibus in confirmationem utril parti traditis Hoc facto Turcae uostros ia. Octob. die splendidissimo convivio exceperunt, qui de 'Budensis pcerum aliquo sinempe loliartum, AIllicrumium, Tursium istuansium, Collonit sium, Bud sanum,

Endeodem,Gallum C carem & Eleschium , singulos, singulis equis generosissimis, reliquos a nempe T D

selium,DotZium, Pogra in eum& alios panno Attalicoci Damasceno,donavit, cumque milites Masses dici durate convivio scioporum S bombardarum displosione tertium repetit voluptatem alasi &oblectatione Tum cis ali si secissent ducentos ipsi Joachimicos Alim Bassia dono dedit,quos praesectus tamen Masset dicus accipere recusavit,Germanum quendam capti Vum muneris loco sibi dimitti expetens,q, facile sidem obtinuit. Bassa. n.paulo post captivum illum & ducentos illos Joachimicos intei milites icta petarios distribuendos, absq; ulla tergiversatione misit Jerum prςfectus reten

288쪽

188 COMMENTARIus

to captivo,pecunia iterum remisit.Sequenti is . Octob. die ob constituta cum Turcis pacem Comorrhae in te-plo solennes Deo gratiae sacrosancto illo, Te Deu laudamus, hymno, adhibitis tubis tympani , &musicis instrumentis aliis,actae iunt,tormentorum displosione tertium repetita,q, idem etia Neu heuseliae & a Turcis Strigonii habitanti b.factum est. A rticuli a.de qui b. i ter partes in hac pacis rractatione convenit sequentes fuerunt. Principio sub adventum utriusq; partis legatorum,no nisi patris & filii appellationi b. utantur, Sullano quidem Caesarem nostru patrem,Caesire vero nostro eum filium nominando. Deinde in literis utrinq; mittendis, Imperatoris,no

Regis titulis utatur.Tertio, pacis negotio et Tartari Mnationes aliae compraehendatur, ne quid finitimis regnis damni ab eis inferatur. Quarto.Uterq; Imperator id agat sedulo, ut Hungaria &Bvincis ad Hun rarte

tinentes aliae,una cum omni b. ad domum Aultriacam

pertinentib.in pace conserventur.Et si Hispaniae Regi placeat hac pace compraehendi, neutra pars repugneta Quinto,ab excursionib.& depopulationibus utra pars abstineat,relicta cuilibet potestate,piratas & prindones comprςhendendi, sem invicem,de dato p depopulatores,u si forte extiterint,damno admonendi ut de delinquentes puniatur,&bonorum abalienatoru restia tutio,dam nil compensatio fiat. Sexto, Arces &,ppugnacula nulla ratione,sive clam sive palam expugnentur,multo minus vero Vel pecudes vel homines in captivitatem abducantur, relictis Boisca)o omnibus q in tractatione Viennensi.ipsi attributa fuerant.Septimo,captivi utriusq; partis dimittan tur,maxime tamen ii,si pugnando suenue in captivi

tatem

289쪽

DE BELLO UNGAR IC o. a 89

t tom inci larunt reliqui vero vel permutatione,vel lytri solutionc prastita, libertatem consequantur. Octavo Contentriintibus vel cis vel trans Danubiusorte exortis,a praefectoJaurinio, Bassa Budensi, Scia-Voniae praeside, aliisque militiae praefectis componantur. od si vero res m oris momenti siliqua,quae ab illis transigi possit ad utrumq; Imperatorem referatur.

Nono. Propugnacula & castella diruta reparare,utrit parti liberum sit, nova vero excitare utrissi interdictum.Decimo. A m urathes SerdarBassa. Oratores cumunerib.ad Archi ducem Matthia mittat.Undecimo. Imperator noster, ducentoru millium florenorum un'

Constanstinoeolim quaprimum deferendu curet,Sul-tan' similiter splendida quanda legationem,cum preciosissimis munerib. Praga mittente. Duodecimo. Pax haec ad viginti annos, facto a i6o . anno initio, constituta sit, ita tamen ut exacto semper triennio,oratores cumunerib l libitu &facultatib. utriusq; partis ad imVicem mittatur.Compraehendatur vero et sub hac tractationeCςsareς majesta. heredes,& Regni Hunga. successores,cum cosanguineis posterisq; eoru omnibus, lidem et ex parte Sullani observetur. Decimotertio. L

gati Caesarei ubi Constantinop pvenerint, aequum ali quid &justum a Sullano petant v ipse' uidem eis non denegabit, Decimoquarto Ac quinto. Vaccium Christiani retineat & restaurent, Strigonium vero Turcis, una cum pagis ei subjectis omni b. relinquatur, ita tameut novo onere nemo gravetur,& ga tributi solutione liber ante haec tempora fuit, immunitate ista retineat,

α Turcae tributu suum,no nis p praetores &judices pagorum exigat,nisi forte in mora illi sint, & lutionem certo tempore non praestent, quo casii ta Turcis quam

290쪽

H ungaris,quod sibi debetur exigere a debitoribus siseis,in persona liceat. His ita peractis Bassa Budensis,nuncios tres Constatinopolim ablegavit, & Sullanum de facta jam cum Christianis pace certiorem fecit, qui magnam inde concipiens animo laetitiam, cum mille & quingentis Janiis aris, magnaque subditorum multitudine, templuprimarium ingressus , Mahometi suo solennes gratias egit, sequentemque diem magna cum festivitate tra

Die Is.Decemb.Mulier quaedam ex Croatia oriun da, Eisgrubii, qui duobus Possinio miliaribus distans pagus est,infantem enixa est,uno capite,facie gemina manibus quatuor. totidemq; pedibus praeditum. Pater eum statim stupefactus & pudore suffusus, in sterquilinium abscondit.Cum autem suffocari non posset,er ere eum inde iterum subentibus ita amicis coactus esu quo facto spiritum statim emisit & extinctus est. Monstrum hoc Posonium paulo post delatum,& de magistratus mandato,omnibus palam ostensum, tandem pin templo cincti Laurentii sepultum est. Quid autem illud nobis ominis apportet, Deo omnipotenti constat,qui omnia imposterum ad optatum finem dirigat, mala quaeq; ab Ecclesia sua avertat,& piis omnibus p cem atque tranquillitatem constantem largiatur,ut ei servire injustitia & sanctitate vera possint, pr pter Christum Dominum & Sal

FINI S.

SEARCH

MENU NAVIGATION