장음표시 사용
251쪽
De iudiciis delictorumsturalibus, Oc.
tem tribuentem l irisdictionem, etiamsi narrata meritorum causae ex omniali e non sint vera. Barta in I. r. fisi cymin m voc. re indi. pen.J dejimsae unde hoc: quod i citationes regulariter decernantur periculo partium. Gilman
in decis Cam. tom. a. ompho p. g. r. ubi dicit: quod citatio quidem sit sine cauta discussione, sed non sine causae propositione, quia judiciorum princi-38 pia initiantur ex narratis,non ex veris causis,ita ut qui in libello iupplici t b
ne narret, cito petita impetret. Gail. t.om. A. Addunt alii, ad extrahendos processius eiusmodi necessariam esse veniat 32 petitionem, i siquidem reus supplicantium non modo ordinarius mag.str tus sit,sed & laudi dominus, ata Li3.F de in vocando. ula Bari Z m. vide Gail. depignor. observat. II.num. . Hariman. inprae .obfitit. defuius obf. Mynscent. . iv si1.Laurent.Κirchov. incom. conclusi, . Eberh. a Mideib. in loco a liberi ad vastam. Speci M. in b. quoniam.tit.defud.q IT. 3 Saxon. defud. c. et r. eodi biniacia satir viidvag. Separata squidem simi vaiulum esse,&elle subditum, ex vulgato dc trito juci, brocardico o quo dicitur, quod i seudum non constituat subjectionem, Clement. pastora- sit. de re M. Roland. a Ualle consil. i. l. 3. Nattaco I. q. num. volum LGail. de pignorat .rs .num 3. prout de liberto & filio , ne patruum patremvdi sine venia in jus vocare possit, jure constititium est. d l. 13. ubi Dd.F. de in liuvocando. Iohan Schneid. pari.I. nram. ST.d me Vanti de nullitat. in rubr de
nullitat.ex defectu inhab. persen ar.3 6. Caeterum si magistratus solus est, nec seudi dominus, lapplicans nihiL i ominust tenetur modestia uti,nec injuriosis verbis eum compellare in stipplicatione, GaiL. Ioco. Zas defud.c. . num. quemadmodum alias iuris quoque est explorati, quod sequitur Camerae ordinatio,ne inauetisto illo i dicio convitia & criminationes fiant, nedum signo,verbis, aut scriptis. depu- h lat. in deamo sot. b. Eoi Jolust Ire. l. 8. C. de avest. plane cum et ab appellatore convicium fit judici a quo criminator secundum juris civilis pra
cepta,infamia notatur. l. L .F.deIurejur.
3 8. Magister in disciplina corrigens &pulsans discipulum,qui obiectus,
de flagellationes duriores vel etiam leviores puta, quae eam corporis partem di membrum pertingunt, ubi levis ae Sue ac gravis percussio corpori erat qua
maxime nocitura, moriatur, propter saevitiam, quae culpae annumeratur,l. 6. Fadi. uil. extraordinaria legis Corneliae poena tenetur. argum.l. s. s.'aL IS eodem . scilicet quod percussor vel corrector discipuli operam dederit rei licitae. I unica. etde emendat rapinq.d Ls.f. q. Donei I. Commentar. c.'al.quam causi dolum,quem lex Cornelia pro causa formali requirit, excludit,d.Ls p. 3
ubiJCtus lege Aquiliae teneti eum statuit, qui puerum ingenuum in disciplina corrigens luscum,ccecum,claudum, vel debilem fecerit, adeo, ut si sutor discipulo discenti &parum benefacienti, quod demonstraverat,forma ca Icei
252쪽
cervacem percutiat, ut oculus puero perfundatur, ne injuriatum teneatur, quoniam noli faciendae injuriae caula, sed monendi & docendi gratia percus serit discipuni m. l. . Si hi denique ii ex ictu moriatur percus sus nedum de occiso tenetur...hs.s .f. (intellige de ordinaria homicidii poena , Dd. in I. iE3. fad i. Corn. de Sicar. I. I. Ceodem. de quanquam textus d .
Fadi. Aquil. ibi: Multo magis igitur in occiso, &c. non de puero ingenuo sed servo loqui videatur, de quo sermonem primum agere incipit, tamen noel dubium, quin eadem oratio de ratio ad caput liberum respectum habeat , indicat hoc exemplum subjectum , quod est quasi membrum &pars antece dentis, nam subsequetitia explicare solent praecedentia, the
ci ci. quam sententiam confirmare videtur. c. . q. l. Gail. a. obs IIo. num. 38.
Nnde trira canonum regula est, quod i mala non sint, nisi quae mentem crimi- ini&dolo malo implicant,&conscientiam ligant, c. i. c. ula. q. r. plane i h micidia, quae ex improviso casu potius,quam ri aude accidunt, fato plerumq;, non noxae imputantur, Ulpianus scite in I. H. s. r. g.de aere.ast: in majoribus delictis referre, consulto aliquid admittatur an camfui talem enim distinctionem in omnibus criminibus aut j iis am poenam infigere , aut temperamentum admittere. Hac ille. Caeterum quae de magistris artium mechanicarum sic relata sunt, eadem ratione & jure pari obtinent i in prosellotibus artium liberalium, si- Tquidem proponatur Scholarcham vel ludi magistrum in disciplina puerum vel adolescentem plagis aut verberibus tantis excepi isse, ut Faulo post diem
obirer,argum .l.s.s ML irata. 6θ eodem ubi Paulus ait: quod nimia Praeceptoris saevitia culpae annumeretur, Donetl. I.com.c in.S 3. m.1 .Zasi in f pen.instit. de ad tu in lipe . de in rivi voe.ubi inter caetera movet quaestionem,
an & quando et discipulus Praeceptorem in jus vocare possit, & n absq; venia q8Pr. aeceprorem in ius vocaverit, mulctam so . aureorum,uti id juris est in filio, patrem sine venia accusantem,inctitrat quod affirmat, quanquam reditus id negari potulisse videbatur. Quodd. lex is . sit poenalis ac odiosa, ideoq; ad casus similes non trahenda. ' quod major ratio stringat in parente, propter causam patriae potestatis, quam in Praeceptore&artis magistro, ille enim ius vitae &necis in filium habebat, I.; Fadl. Pomp.de parricid.hi nequaquam .l. c. f. ad i. Dual. 3 Affirmare t pollem cum Cujac. io . obseret . I s. d.l. I 3. penitus gyhodie sublatames Ie, scilicet sublata ratione &causa caesaeae et xv legislatoris, nempe violentam illi de domo extrahendi,&ad praerore deducendi damn
Sed quid i si discipulus contumax & immorigerus pro merito corre' sopiras,vel nonnunquam plagis exceptus Praeceptorem repercutiat , aut furia cum cestro percitus plane occidat magis tum E Resp. i. casia considerandum
253쪽
no . is De indiciis delictorum Fecialibus se.
esse, virum discipulus impubes vel pubes factus sit, doli capax nec ne 3 hi fi Fadi. squil. s. pen. O. de furt. Ita ut si pubes vel doli capax,& impubes ad 'huc sit, cum dolus aetate silppleat, i. i. ad SCt. Ol. poena fustigationis aut te
legationis plectatur,taon secus ac si naturales parentes, parentes adoptivos tutores, curatores, exemplo pessimo contumeliis & injuriis realibus affeci set .io. ubi Dd.instit. dei Mur. impubes&niinor, in quem dolus S injurian si di effectus non cadit . t si damnum vel iniuriam dedit, non secus teneri ait Ulpianus ibit s. b.2. ad i. aetiuit.ac si tegula caderet de domo in hominem, ne tamen in mores,cere in vicium flecti,(ut Poeta ait) haec aetas abeat, longe deteriores acerrima virgatum caesione eaq; aliquoties coram amicis &domem sticis paulo durius repetita, coercebitur, ut intelligat, resistendum nequaquiesse Praeceptori, sed castigationes ob nequitiam acceptas , mente aequa per s1 ferendas,quandoquidem et animalia bruta histibus caedi, loris flagellati conuspicimus non quidem propter peccati conscientiam, sed ut plagae in ipsis aliquam refricent praetergrellionis vel noxae datae recordationem, c. multa. is.
quast i. Hinc Philosophus ait: quod bos pontem, in quo pedem fregit, plerumq; soleatq; praeterire, proinde Marcell, Palingen .in leone pag. mihi I 1i.ibi:
Si tibi lassivi aut alia ratione pudendi Contingunt nati, tutu culpanditi, est hae m Crusa mali O,demens pater,es quatiendos ecu, iam pueros neglexisti, Vec morabris, aetas, Dum mollis pos erat ecti facili . labore, et Institui,nondum vitiorum apbi dicaterais, s . Curasti imbuere, O virtutibiia exornare , Aeglectis animis , alopi corpora tantum, Ut pecudes faciunt uinc est urtica Et capri ictu iners,quibus urbs nunc omnu abundat. disii ossi mores, quoi primis hausit ab annis, m. i. Cumsi uit,retineresolet: peccabit adultis,
254쪽
Pan II. Caput XXVI. as gendi sit ratio illa, quae in Scholis trivialibus censura augit, corycaeorum ministerio. Praeceptoribus Classicis annuatim Iaei enumero peragitur moreta ritu majorum:& veth Clarissimus Vir Dia. Burci tardus rumormbser consul Marpurgensis, primus in Hassia coronarus Poeta felici ssimus, nunc senex jubilatus, eandem quondam adolescens pulcherrimo carmine descripserit, M. Joanne Ferinario Paedagogiarcham iam tum agente , utriusque sane nostrum amicus Dia. milhelmus Antonii pro ea, quam 1 nobis impetravit licentia, hoc loco illud subjiciendum putavit: Si quis in hoc populo censurae forte ter orcm
Non tenet, huncfaciam praesenti carmine certum.
Regulus, unanimi corycaeos qui delegonsensu instituit, arum chartis prodere mandat, Si quoties fueri germana voce locuti, se ellicertarunt pugnis, colaphoii cruentot
pegere genis ,caput esssi vulnere Desum, Tempore idiato Phoebispretiere pati bam,
tisimili aut alio merati sunt crimine poenam. Interea et igiti cor cas mente notantes
Crimina, perservos, quoniam non susscit unus, Rem peragunt,scriptibi notant, tra fri Magistro. Omatio elapso cum dietis quinetb Oner ie cox Coryphamadefit, qui dicitur esse Schol acha. a scribis ille instat dictis monitiri acratis, Dentitarum ac manica puer osspoliare laborat Vulpina, aut virga culumi nates di molestat, Vel dum castigant alii, tunc ora fatigans
FStibus, ingentes clamores ille coercet. Imentorea exclamant reliqui sed voce Magistri, Porrige mordaces puer huc ex tempore vir M.
e fcceptis virgissic pergunt deinde Aragistri: Sic A. t, sic dixit item,sic dixit et alter, e uoxpremescamna puer,caliga exolve lutosas, Sed miseri dudum ligulas di here cessant, Et quidam dubios constrangunt pollice noli,
Ouos Praeceptorta coguntumcindere cultro. Prostrati tandem caligis ad crurasolutia me pueri clamante o mordio,mordio, va, Ua,
Optime Praeceptor non fient i secundo, Parce malo natibus,quis ulcis vexat hiulcum
255쪽
Et mane- υνι dum cupiunt defendere culum, Praeceptoro curant remoUerier inde, Ut mebimpossint merdosos tangere clunes: Unim hoc pactooatium constrantur hora; Denis di edens dat talia verba Scholarchae pie laustrabi,me mem ducito vitam, Sin minus, Istic rursita deniemus vindice virga.Hic modis tenor est non falsiis,lectora mice,
Censura, hunc praeleni percepit Iepitu auctor. Cusujus est, ut si discipulus pubes vel pubertati proximus. aut doli habito ad deliintuendum consilio, li- pro delicti qualitate, vel ordinaria legis Corneliae, velJuliae de parricidi poena teneatur.Dd. l. IS. ad i. mel. de Sicar. l. i.Cad CorneL de Sicari. Is inde in buvocand. quam conclusionem non pauci haud inconvenienter extendunt ad casum, ut quoties plagis exceptus justis aliquis, hominem, qui offendendi potestatem publica auictorita. tesibs permistam usurpabat,&quem ossicii necessitas a dolo& injuria exta 13 si dati occiderit. Lis .is iniuriis. per tritam regulam juris: quod i ubi offen sio lieita sit defensio regulariter prohibeatur et anquam Clar.in pract rei
c s. iqua tio.do. num. 1. tradat, puberem aut doli capacem poena ordinaria no pleliendum et se. Bart. in . . C. unde vi. An d. Gail. 2. om. I o. uum. 32. ubi pros assertione hac citant l. 38.s O ad I JuI.de adult. quae tamen et ad propositum
nihil facit, quin potius coniundat hanc sententiam ibi, cum alias adulterii crimen, quod pubertate delinquitur, non excusetur aetate: Neque controversiam movent verba praecedentia legis .ibi: Imperatores crimen incesti propter aetatem rem iterunt. Nam . ut vocem aetatis recte interpretemur ibidem, necelle est, ut eam pro aetate impuberis accipiamus. ne scilicet verba line effectu sonent; quod vero incestum aetas excuset, facit error juris, & im rantiae graduum praesumptio in minore, qui bona fide matrimonium. non dolo, aut animo incestum committendi, contraxit: Explicationem hanc sis peditat ipse textus ibi: mulieres in jure errantes, &c. quo per tinet trita regula quod voluntas ct propositum distinguant delicta, I. 33. V de s furt. Plane sententiam priorem adeo veram & ratam existimamus, ut pro
delicti atrocitate ordinariam homicidii poenam exasperari jure poli b,etiam
Porro de minore jus est, ut quemadmodum in genere deli sta cxcuta i pueritia, ita quo ita eveniam reatus habeat, nisi proponatur ipsum quoquet doli capacem extare, tantoq; corporis vel animi robore praestare, ut ferro v
256쪽
Pan II. Cap. XXVI. as tuet. . t . f. ad So. Ean.tibit Trebius legatus Germanus de impubete si supplicium sumi jussille, refert Marcianus, qui ad pedes domini cubueratri
eum occideretur, nec caedem manifestaverat. Sic Athenienses puerum auream laminam, quae ex Dianae corona deciderat, suffurantem, occidit e seriabit Altin. lib. s. hist.is. Tiraquei l. depaen.ca A p. inflete. unde constit. crim.
ra Tart. Pon timgcii Dieben I ri. Porro quae t illa magistris artium vel Rectoribus sebolarum particula. tium diximus, ut plurimum locum habent in scholis universalibus earumve . antecessoribus, iniuriam verbalem aut realem a studiosis, quos corrigunt, fitentibus, quanta enim hi praepollent dignitate, respectu Scholarcharum. tanti quoque eri illata injuria merito est aettimanda. s. 8.ctro. instit. dein aer. ibi ueluti si magistratus injuriam passius est,&c. a .hi S de in ur.d. l. s. f. s.f adi. A mL scilicet quos ossicii necessitas, quo funguntur, excuset a dolo, hinc est, quod i juris executio non habeat injuriam. d.Li; .f. I. fide insere. Alciat. de sypraserit. s. Plane si qua unquavitae in statu vel genere disciplina requiritur, profecto Academica societas eandem ut maxime desiderat, iuxta
illud: quod bona &exacta disciplina talerum &basis sit omnium actionum feliciter gerendarum. Unde Germani, ist vita telluNam ut terra cultu,sic animus disciplina melior uberiorq; reddkur, ut dicit Quintilianus, non secus ac si inculta tellus lappas tribulosq; parit, adeo ut non immerito dixerit,quicunque dixit,disciplinam, quae leges ad statuta potissimum continent de conservant,ac in distributione poenarum & praemiorum occupantur, t ut pupillam oculi asservandam esse; hinc Plato aest. monuit, assuefaciendos praesertim adolescentium animos esse, ut honorifich de magistratu,de statutis & legibus, quae bonam disciplinam exequuntur, sentiant, nempe quae non solum vincula sunt communis societatis, sed & pul- clierrime temperant civilem communionem,&gradus omnium officiorumessiciunt. Vidimus (nosi juvenes, in Academiis immorigeros passim, qui vel praeceptores sedulo turbarent conviciis noctu, vel exagitarent juniores indefesso conatu, partim immatura morte periisse, partim in extremam T statem redactos, alios animi intranquillitate actos, alios continuis corporis cruciatibus ac morbis correptos fuit Ie, ut viva vindictae divinae imago in ipsis quodammodo manifestaretur: Sciunt i scholares, magni nominis capricor- nos sive a tute eras,nec quicquam solidi in literis valentes, nummis perdite absia mptis, tabellarios, piscatores, aedituos, vix schulletos, non dicam stultos, nonnullos mercatores, & quod turpius est, latrones, fures,vel lictorum generos saetos,&c. Cretenses acerbissimi executione flagrantes adversas iuventutem ociosam,imprecabantur illi, quae prorsiis erat refractaria, ut mala consi1etudine, absque certa vivendi ratione, quam disciplina tradit & prosequitur, delectarentur, nolesto voti genere, luctuosissimum vitae eveniunt
257쪽
De iudieiis delictorum Fecialibi , etc.
certissimhominaiites, Et salie inutilia qui concupiscet, atque in iis per evelranter cominoratur, exatio ea dulcedo vicina est, unde LucLetius lib. . . . .
- medio de fonte leporum Surgit amari aliquid, quodin ipsissoribus angat.o Unde Emblema illud: voluptatis usurae mors est. Diogenes et apud Lacri. lib.Lait: ut venenum mulso commixtum ob dulcedinem bibentibus primiim gratum est, paulo post autem inde mortis agonem sentiunt, sic quoque via luptatibus operam dantes, initio jucunditatem percipiunt, quam tamen perpetuus dolor consequitur, beneca in Epist. si .ibi: voluptates praecipue e turba &invi fissimas habe, etenim qui eas amplectuntur, ab eis strangulan tur. Unde Itali lagoia lapsitannalamor inanci laesi, mai dispoi torpo amar Extant quoque hac de re versus Thomae Chaloveri Angli ad Hasean Regem memorabiles,quos pro re nata subiicere placet. Vnde hodie in besto inissuis mirabimur arim Pulposis proatio non rutondente nepotum 'Audiat infelixferali carmine bubo
Accinit, haec nuper turrito cniminesidens, Scorta chori, uethara calamistra unguenta, clitelis Et redimita toga in mediam conditi a noectem,
. Talneat e plecta vestii, or candida strata Etsomnopingues, per vultu olis adum, Perdiderum Grapos obmpos inde tiuirit
. tutaruut versos variarum in monstraferarrem, Nunc alias autem circaeea pecula porcu,
Supplementaparant, Corantum sub ungere liliis Lassa retro siquam conanima rava juventa Aculis indeas it uerasse priori. o. Ad rem redeo. XL ritust deniq; corrigens pulsansq; uxorem, ea itur mollis & fragilis propter ictus deflagellationes nimias decedat,obexcsum N Levitiam,qu.ae culpae annumeratur, adi. Aquil poena legis Cotti rieliae excetaordinaria tenetui . tanquam qui homicidium caluale commisequoniam Percutere m*lierem,pro culpa admissa omni jure licebat, emendat. pro P. ubi Dd. Donet l. i. comment. c n. punitur itaque vir, ut di propter excessum, quem interdicit quod Apostolus Chortans conjuges, inter se vivant pacifice,virq; mulieri cohabitet cum ratione , judicio, quii vir vero toto vires de occidendi destinato proposito, quod ex circum otiis certisq; eaularum signis &indiciis arguere licet, orein occiderit, ius const. nodi Carol. V. crtic. is . rnori secus vir, ac publicus ' pro sitas tro rota tundi debeat, ignitis forcipibus prius tortus,adustus, de trabi impsitus adlocum supplicii raptus, e consst. ibi: haemn m
258쪽
tur hic latro, poenae utiq; parricidis constitutae jure eodem obnoxius est, L r. .s ad LPomp. derat parricid. quam delicti speciem asperrimum crimeti appellat Justin. iis S. I. inst. h. t. quod lex nova poena persequitur, scilicet, ut poenae reus insutus culeo cum cane de gallo gallinaceo de vipera & simia, re inter eas ferales angustias comprehensus , in vicinum mare vel in amnem proj iciatur, ut omnium elementorum usu vivus carere incipiat, & ut cressum superstiti, & terra mortuo auferatur. Huic corradicere videtur L i. g de parriciat ubi parricidam ea poena teneri, quae est legis Corneliae de sicariis dici tur quomodo concilianda haec quaeris E videtur et controversiam in l. v. s. i. f.eodem. tit. prorsus tolli, dicit enim textus, quod qui alias persenas occiderint, praeter patrem. matrem, avum aviam, quos more majorum puniri silpra diximus, id est, poenae modo relatae genere, capitis plectantur , aut ultimo
iupplicio puniantur, ubi Modestin. perspicue distinguit, in quibus personis,
aut qliousq; poena illa obtinere&definire debeat. lino quo pacto d. hi T. eod. generaliter cocepta ad habitudinem sitam,S: Hbjectana materiam sit restrim, genda&disponenda, quo respicere constat, . . const. Carol. V. art. is p. infra. Deinde hoc in loco videtur disticultatem & nodum involvere, quodJustin. in s. .ha. poenam parricidii novam appellitet,quam tamen Modestinus antiquis limam ei Ie autumat,ibi: poena t parricidii more majorum laaec instituta est, dec. l. y in princip. s. i. J de arraciae quae quomodo accipienda sint, explicandum restat. Notatum itaque esto, quod particula, nova, in d. s. . non temporis aliquam diuturnitatem significet. quas novissimis legibus aut constitutionibus poenam eam introduliam elle dictitet, sed res ectu aliquo se habeatad ea,qui in siil praecedentibis, de homicidiis in genere tractabatur,n recum atrocius multo turpius sit occidere paretes, liberos, quam extraneos, ut idcirco poena alia, praeterquam vulgari,quae de Cornelia lege p romanat, S pene nova delinquentes coercere opus fuerit. Cum, 'inter poenam &delictum proportio quaedam debeat se belle,'Lsincimus,ubi Dd. Cod de poenis. &crescentibus delictis poenae etiam crescere debeant, L r6. f. l 18 S peu fide rv.Sed quid si viri crudelis & iracundus coniuge gravidam &plenum uterv c gestantem pulset,eaque abortum sectat, vel partum integium seu mortuum edat E Resipond. quod primo casia extra ordinem puniri debeat sustigatione, et relegatione, aut alia poena corporis affictiva, pro loci confitetudine faci- qnoris qualitate. per ea, quae paulo sit pra diximus in praecedentibus cap p. Secundo casia distinguendum est, inter partum animatum & inanimatum, tanimatus secundum Philolaphos , quos Icti hac in parte sequuntur, dicitur partus
259쪽
Dein tu Alictorum Fecialibus est.
partus intra o. dies proximos, antequam mulier pariat, et g in I. q. mea,
traorae crimin. Anton. B larici de indic. pag. tio. quem parium poculo obo tionis suffocans, poena ordinaria legis Corneliae tenetur, pseMISJ..idi Cornet Ascar. Clarus in s.f.q. 68. Danaliud. in prae Z. cap. T.
Ergo parricidii poenam ordinariam quoque statuedam in patrem partusaniamati occisorem, necesse est, cum parium idem sit judicium, . . I.; o. i 3'. d. tontit.f. de parricid neque refert, quod animo violandi partum, non pulsa, verit uxorem,sed corrigendi saltern proposito, quod iure ei petiuitae paxur, cum voluntas&propositum maleficia distinguant, Resp. Distinsuenduin esse inter animum occidendi manita iam re co non manifestum, vel t dolum, ut loquuntur, praesumptum, quaed*'e, e ma in effectu juris ad eadem pariaq; judicantur, licet enim dolus manifestus hic non appareat, sufficit tamen legem hic dolum praesumere, iuxta illud: praesiimptio legis habeatur pro liquida probatione, i. i. t in Dd de testamento militari. ita coni M. Anton. Blanc. g. 3 p. praefirmit autem dolum lex inde, quod vir rei illicitae operam dans,castigaverit uxorem tunc tem Poris, quo parcere cinae rito scindulgere nonnihil iure debebat, o Dei . de ingen L; .st ad Lia quit. t neque ignorantiam ui quam practen- dere potest occisor, nempe quae juris est, nec veniam vel excusationem admittit, tot. tit. f. ejuruenae . Unor. qua in parte tamen plura dispicere , rimari debet judex, qualitatem scilicet occisoris,& circumstantias factorum, ne vel lege crudelior nec elementior lege videatur, L .gra Fadiutum Tur pili ex ulla.sis . . ad Liui repet. ubi dicitur: quod judex sustinere debeat ipsam poenam, quam aliis injuria dictavit, non secus ac si in casta converso. poena legis ordinaria recessisset, unde se ipsius criminis conscium fecisse intelligatur, text.l. 2. . . de comm. re mercim. adeo ut Carol. i. judicem sis pendi jusserit, qui homicidam poena manus saltem punierat, Andreas de Iseria. in c. I. uesunt ret. nec vero haec stricte explicanda sunt,ade' quin licea dii iudici ex causae circumitantiis motum animi sta iuste pertingentibus, etiam
remittere vel minuere poenam. s. et exquiAca infim. irrogatur. Caeteriam si partus inanimatus laedatur , poenis extraordinariis coercetur rei saevitia, Ticonstit.crim.ari .i33.3 latth. C er. indec German. Acts i Sp. refert, i maritum , qui ira praedominante manus violentas in vulvam coniugis intrusit,adeo ut sanguis erumperet, necem mulieri minitantem, sustigationis poena alie-
eum mille, probat per decis LipfAcs.s L voliran. r. Plane nimia mariti saevitia inter causas recens tur jure civili & Canonico, quae divortium praestat mulieri querulam Novel aia .ra S. s. ubi Cujac. ine of Sed quid si ipsa Tmulier adeo crudelis sit,uti narratur in historiis Suidae,quadere instet , ire conssotroLICartis. I. q. ut vel seviratum N ad generandum ineptum faciat vi- rem, an eadem in ipsam irroganda poena, vel utrim vir divortium inde obti-
260쪽
nere queat 3 qui casias,licet vulgo non ventiletur,non tamen dubium est,quin idem us hoc passu merito debe tvalere, non tam quod in poenalibus in viro&uxore par idemq; judicium habeatur Iohan. G oedd. prolixe in t i .F. d. V. S. suam quod detestabile sit facinus inverecundum i , sexui, facinora tanta de . se pessimo exemplo audiri, juxta illud:
Omne animi vicium tanto conspectius ins crimen habet, quanto rartu, qui peccat,habetur.
Ubi autem eadem ratio stringit, jus idem constituatur, necetIe est,t;rbfadhi Aqui Lest siquidem ratio anima legis, quae extendit vel limitat legis constitu- tionem. QStim confiL si . Plane ut genus suas species, ita ratio subjecta legii generalis comprehendit diversas species casuum emergentium, Bald. met. ales. Johan Goeddin L ij deIVS nec dicitur tam extensio legis,quam jurisl comprehensio, Queit. . . Dc. milhelm. Antonii de reseripi. morat.conchao.num. I. Oseqq. ubi eleganter hoc declari Dei forminarum saevitia & crude- litate veterum tot extant querelae,quas si referre iuberet, charta potius . qua materia deficere videretur.iSimonides t interrogatus, quid ellet mulieri viri naufragium, domus tempestas, quietis impedimentum, vitae captivitas , icena quotidiana, pugna simptuosa, bestia contubernalis, canis ornata, mamum necesssarium. Alius rogatus Resp. foeminam esse hominis confusionem, insatiabilem bestiam,continuam solicitudinem,indesinentem pugnam,quo tidianum damnum, solitudinis impedimentum, viri naufragium, adulterii US, perniciosum praelium, animal pessimum,pondus gravissimum, aspidem insanabilem, humanum mancipium. Et Johan. Andreae reserente Tiraquello in ii. connubialibus, appellavit mulierem Deam in templo, angelum in a cessu, Daemonem in domo, bubonem in senestra, picam in porta, capram in ehorto, foetorem in lecto ; in eandem sententiam Chrysostomus quoque iubi Aratth. c.'. quid est,inquit, aliud mulier, nisi amicitiae inimica, ineffugabilis poena, necellarium malum, naturalis tentatio, desiderabilis calamitas, domesticum praelium, delectabile detrimentum, Ac Johannes Coras in lib. de
Iure in art.reae e. aut en. testatur, quod mulier proba sit rara avis in terra. unde Ecclesiastes Protiemb. 1 i. ait : quod melius sit habitare in terra deserta, quacum muliere rixosa, iracunda, idem eandem in sententiam, inveni amariorem morte mulierem, quae laqueus venatorum est,&sagitta cor ejus,&Qquo pertinet pactio lepida conjugum transigentium delite matrimoniali, relata in historiis Suidae hisce verbis ibi: continenter cum uxore iurgans coram micis Pepegit, se neq; verberare, neq; vapulare neq; mordere, neq; morderi,
neque mulierem capillis trahere, neq; ab ea testiculis trahi velle. Ludov. Vives lib. r. de Christiana femina monet viros, et sibi ivxores ducturos,ut eliganx csibi eam,quae sit bene instituta, licet re tenui;unde illud Plauti: mulier morata isti, vitata. Nec, ut cumJuvenale sui'.3. Tuar,