De abusu phlebotomiae ... / [Pietro Castelli]

81쪽

Phlebotomia. D

st bilis vel ua natat, pituitaunenta, Purgeturje im,victus ratione, ei Do Rerum qu san uerint medicaminis inmγ ic ego te nemini in tenuiser sim Abdia .

osceres ioceatgenerosum ex ungue Leonem Immodicos aemu praepones purgare solere Hepatis, obtructoriquefero reueriare meatus Pronorum nimium in Venerem gene/ moue

Ergo ita bominu vindex larissime Ponti,

A Princeps,quotquot docto numeros med ntia Nun alit atque oue deducta eo nia PDmo, Euge , manu abiims concinnum mitte Iibeiaia In lucem e tenebris errores detegis nus

o a Frin:baos Ueterum primi is ne deiectu eliciunt corpore sanguinem: tuosneprorsus homo nibites quam putre ca

dauera

alii enim esse potes aegris damnosor ius

Aptis quam medices temerarius ac malus error, Vnde a s bominu pendet i cnon datur error vis in bello Lamacho quem tese, re

quenter .

Consequitur clade umma, exitiumq; malorά. Non igitur pigeat pudeatu inluminis auras o latitare domi reliquos Ainis edere foetus risorum conuellent nulla Onquam obliuia fa

82쪽

Copiosaphlebot

o De Abdi uPerpetuῖ qui pa sim etiam excipientur honore-

Haec autem attuli non ut mediocrem,quam laudo, sed ut excedentem Cruentationem nos '' ii tarem . Neque Pontius Methodicam sangui- nis euacuationem despexit, sed excedentem abhorruit. Ego autem breuiter adducam in medium nocumenta quaedam, quae tum ab An. liquis, tum a nostris timentur ob copiosiorem Venae sectionem.

In primis, quod copiosa sanguinis emissio

corpora refrigeret nemo negabit, si enim in Iurie cit sanguine calor est, inde nullum exangue corpus e Animal calidum scripsit Gai de foetus format. 6'. ' po. Jang. euacuatio erit caloris diminutio propterea in superpurgationibus vltimo , non nisi coacta natura, languis educitur nem. pc, quia calore vivimus in sanguine calor est . unde Ga l. 6. de Usu pari. . pisces esse temperamento frigido asserit ob sanguiniste nuriam.& ii, quod Animi mores, C. cap. 3.

illud euidenter perspicuum noui inquit anguinis missione corpuifrigescere quaerit etiam

ibi cur sanguinis copiosa euacuatio animam disiungat corpore , . . in 6. Epid. 23. exsanguinis inopia fieri voluit, ut carnes refri geretur, acquisititium sane calore in a sangui- es re a neci non proprium , non insitum, ut iecur, tio a pixi . . possidentes, proinde venosi sunt calidiores '' copiam sanguinis huius igitur magi emissio semper erit nocua semper caloren

imminuetidi quo copiosior, eo magis inimica,

verum

83쪽

Phlebotomiae sciverum aliquando prodest corpus ardens refrigerando Venae enim sectio ex Gai. Io. meth. io non primum, sed ex accidenti calidam aliquando' temperiem sanat in caeteris casibus

vituperanda est frigiditas introducta per san

guinis inopiam, inde prodeunt praua accidentia Adeo autem timuit Gai corporis refrigerationem ob sanguinis penuriam, ut mittere sanguinem non permiserit in tempera mi i mentis , aetate, regione, anni tempore, morbis frigidis,quod etiam Auic retulit nytanta antroduceretur frigiditas, ut calor naturalis functiones suas perlicere non valeret, obseruauimus nos multos post copiosam sanquinis excretionem aliquando a Natura, aliquando 'ulneribus, vel indocti medici consillio factam, ita frigidos redditos, ut non solum extrema , , sed etiam corporis caro diu ad tactum friuida sentiretur immo etiam interna coctiones lamminuebantur ab inducta frigiditate , habe-

Vβς ς p - - p ' Hipp. I. prorretic is . in Coacis,ae frigidua te ex Haemorrha ia. ait nil ii persegeratios ma Deinde Quae a pro- Iuuio narium cumjudatiuncula in idit perbi ueratio mala L . Praeterea D.tractio an Ii Drpi ape frigeratione malum, de Paulo

ius Babereti moriuntur.

84쪽

Corpora exangula d ecoloiantur . D reolore s

misionem corpora reddita exanguia decolo rari, amittere foridum colorem , ex albida lque longo tempore permanere, testis erit Hipp. a. in a. Epid. scribens . Dicendum quod,

ubi sangui essu citi expallescunt in lib. se

cretorum a L ascripto legitur aedicamcntum ad mutatum colorem ex suxu sangu ars super suo. Sed dices. quid refert in aegrotante colorem exalbescere res podeo hoc esse pluram faciendum sna Hipp. icripsit decolores noesse purgados . . acut Ii 3 xli Veratro. Ne- qaeeti exangues, sed Cal. per exangues interuligit decoloratos ob penuriam sanguinis. Vnde liquum Hipp. . Epidium. Σ. Tabescenti viro inli Oeniade venam secuerit in Utraque an Π, do nec exanguis redderetur intelligendum est do-s: nec colorem facie amiserit, non autem donec totus sanguis fuerit exhaustus , vel donec san- ouis ex sui, statur,hoc enim vel esset periculO-u . sum expectare si tarde sisteretur,vel pauci ua menti,sii cito quiesceret,& Bonau. Grange-l: lvius pag. 38. decolorem vertit verbum εξαιαος. . a Tertio. Vulgaris fama est copiosam, cfrequentem sanguinis effusionem oculorum aciem hebetare, ob spirituum defectum; nam quum animales spiritus ex vitalibus fiant, lli sanguine nutriantur, ablato nutrimento, G

in inui spiritus necesse est,in hinc eciam minui actiones spiritibus productas, ita etiam fur iditas succedit copiosae sang. Euacuarioni, d Cuendam noui ob copiosum sanguinis illa

85쪽

Phlebotomia. o xum ex hirudinibus prope aures admotis sura idum esse omnino redditum adhuc ner

manere r

Quarto. tanta neruis impartitur laesio, ut

Praediar autem ea bis mille ab hinc annis Histia Mei tp0ςr xς , ut 3. aph. . D ultime mulio K '' conuulf o,aut Ingultus acceuens,malum idem repetu. 7 apb. I. in Coacis praenotionibus. I. etiam Aphor. 6- insua: muliebri inquit conua o ct animi duiquiti saceidaim Iam Tremor autem exta l. lib. de Tremore, conuuls.sc fit quandoque a largo sanguinisam uor fit etiam a copia sanguinis retenti. initiato . Quod ex copiosa sanguinis mis e rhh

sone sequatur syncope dubitare placulum est, Auctores em saepe sanguine mittendu consulunt usque ad anima defectum, ad syncopem, exclusiue tamen , quod si pergat suere vite I Thesaurus sequitur Syncope ipsa, S: Mors

teste etiam ipso Cal. 3. aph. 16. nam cum ino syncope omnes vires praecipites ruant, ex tanta laesione, si reuiuiscat aeger remanet tamem corpus ita debile, enervatum, ut reliquo vir tepore imbecille permaneat, diminuto au. a te calore naturali, coctiones no perficiuntur 'l'μ' reliqui humores corrumpuntur. Vires enim Imminuat semper sang. millso ex Gal. 3. de Vacum 7. hinc Pulsus vermiculantes sequuntur

86쪽

vacuationes , ostendentes arteriam mollem quidem, sed debilitatam insigniter facultatem, suntque etiam pulsus ex cau puls.α7. parui, languidi, inordinati, celeres, crebri ob virtutis defectum . Iure igitur Auer. 7.collig. 8. timuit syncopem athlebotomia, quia mors in propinquo est . Neque antiqui tam facile accedebant ad eam phlebotomiam, quae animi defectum parere poterat , nam Hipp. antea consideranda proponit, Hrequi 2s, o=erit Morbi magnitudinem, Virrum robur,&aetatem firmam, S quamuis eam coactus concedat aliquando vult tamen cum tiniore ad eam nos accedere ut patet I aph. 3. -bi et que ad animi desedium expedit Acere, faciendum,s aeger possit tolerare. Gai in com. Oportet, inquit, viribus inteXris atque valenti

tantam moliri euacuationem . Praeterea , laudire licet ipsum Galenum . meth. c. s. di

centem'. Si quidem in anguinis missionei quam et que ad animi defeeiam faciendam esse paulo ante diximus, quὰ flamma in Synochi lex meatutini clausura febribus Atingueretur, inon paruom merit ubsequetur incommodDm, inis portuno tempore,aut debita men ara flat. iDuos namque inius medicoram manibus perire Cidi, qui post, quam animo liquerentur nunquam reuixerunt Multi ero, et non

lorici protiniit,a posea propter virtutis in firmitatem

ni periertini: qtios quis citra eius resolutionem

vacuasset, minime perμιnt uin etiam ali qui

87쪽

Phlebotomiae. Sue qui in morbos incidersit Angos,postquam immodica inanitione restatina ruralis Cissuit. Alijs eum immodicae vacuationis noxam farcire u potui en in omne reliquum it tempus totius corporis temperam tum redditum Ufrugi ius. Ex qua refrigeratione facile ex quavis occasio ne i Laidi decolorati, ac malo corporis babitu

vixerunt, lyex eo ipso in morbos decideraut

exitiales, quam inter titem, Orthopneam, Mox ψ,

ct ecinoris , ac entriculi imbeciuitatem, poplexiam, o Paralism, o deliria in docur ratione per ang. m. ir utile est pulsus attendere, ne nobis inopinantibus inquit pro animi deliqui mors occupet, quod fane tribus euenisse medicis noui. Vena ecabat eorum Cnus Mulieri febricitant , aliorum Uterque Uiro , cd ad tantum animi duxere deliquium Ut vires recuperari non possent proinde satius est , tam copi s vacuationibus ab sinere bis magna incumbat necessitas . nec uberto doctissimo Gallo placuit copiosa , totiesque iterata sang. misit, ut libello de re hac dicato scripsit. Quae si legissent quidam nostri temporis medici, minus profecto faciles in sanguine mittendo essent, nec assererent, id ex Galeni sententia se eis cere nec Experimenti id copiosas ang. missione ab uno , vel altero Me dico narratis, ut suam opinionem protegant, errataque alia tegant, multam adhibere dei, ucste, . inus fidem nam Erasistratus , qui nunquam lexpςεις misit sang. sua experimenta producebat sanain torum

88쪽

rorum absque phlebotomia in tanti aestimabatur illo saeculo , ut primatum in Medicinxisteneret , pleraque Medicorum pars Erasistrateam se nuncupabat. Eratque talis ut Cre- serente Gai adii. Erasistrateos c. q. Rubrundam iudicio Hippocrati par esse videre ιur , tamen ,ut maximum in Medicina vitium est desectus in phlebotomia, ita maximo maius erit excessus in effusione sanguinis humani , quam breui , quandoque illico, sequitur Mors. Nos etiam Romani omnes aequali modo in nostro Coelo, quotidie experimur excedentem , nimisque re iteratam sang. missionem , maxime

nocere, mediocrem vero mirum in modum iuuare . Numne Hipp. scripsit. a. aph Di plurimum, o repete euacuare periculosum, o omne nimium naturae esse inimicum, de prius lib. I. aph. euacuationes extremas periculosas dixerat, quod si aph. r. eas danat evacuationes.

Hipp. quas aegri grauiter feriit. Quid quaeso grauius esse potest,quam prae vacuationis magni-Niini reua tudine animo linquio unde Ga l. 9 meth. c. Io.

Vb: es. ing imissione iubet nos attetos esse pulsuudiminutionibus, ne nobis inopinatibus pro animi deliquio mors obrepat. sic Hipp. 6.aph. a Q. Hydropiet, aut Empiematici dum Crantur,aut jecantur, I pus aut aqα confertim ibuat,

moriuntur ratio est in proptu ex Gai desumpta, quia euacuatur una cum peccantibus humoribus spirituum copia, quam, dum sustine-xe, vires no possunt protinus concidunt,quod si

89쪽

mors consequitur prauorum humorum in abdomine contentorum vacuationem excedentem, quanto magis ad sanguinis Qui calo ris, spirituum insigne copiam continet pro- tu iam,&prodigam euacuatione, consequetur si

ς ι; Quotidie experimur facultatem I '

animalem a copiosa ang. missione ita laedi, viam itatur memoria, desciantque sensus, Imaga natio, ratiocinatio, ut testatur Hipp. 7.aph. 9. scribes. Ex anguinissuxu deIyria, aut etiam couuilio matam nec mirum,quia si sanguis alimentum est pirituum vitalium, , ex his gignuntur animales , ablato sanguine tabescunt spiritus vitales, cuc sciunt animale S, quibus deficie i ibus Ammalis facultas tanquam suis instrumentis prauata actione , consuetas haud vallat perficere, neque solum Destrium. cetapientia, fatuitas emergunt, sed et laua delirium , seu deprauatio actionum , ration

bilis comotae post euacua tu sanguine , qui eius frenu erat , sed hoc magis accidit redundante Melancholia, vel atrabile, qua ablato sangu ne iuri magis, in mania, vel me lacholia leuiter desipientes inducit siccato corpore,ac refrigerato,&consuptis spiritibus humidis,&lucidis. Septimo Immanis barbara sanguinis misia Senectutem immaturam , valetudina 7 A riamque accersit Z naturalem accelerat in ,ρὰ tate ritum. Cum enim inquit Pontius senescere

90쪽

ue De Abusu

noram decursu . Nihil est, quod id imagis pra- iet, nec quod citius aduehat eiusmodi temperamenti mutationem, quam frequentio profusorque anguini missio, propter caloris natiui,

Dirituum immutationem,ae dissipationem ma ximam, quam adfert, tum etiamfacultatu H corpus nostrum dispensantium , quam inducit labefactationem Ex quibus excrementorum quoque prouentus maximus, quisenectutem immaturam non solum accersunt sed etiam innumeris, ac vari, morbis reddunt obnoxiam. In sanguine etenim multus calor iuidus ms.

quem is corde acceptum sngulis partibus communicat, multa, o magnaspirituum copia, qua Cna cum ipso sanguine , dum euacuatur , U- suunt, ac Iabunturia enis C equidem ad illius euacuationem, o spirituum, ct caloris natiui non parua imminutio necessari conse quatur. Ecce, quς protulit odiissimus Lugdunensis it neminem ignorare arbitror in . quit Gal. a. aph 28. ex prosiuuio sanguinis multo citὼ corpus extenuari immo ad Tabem perducit, nam . method. 6. sanguinis penuria siccitatem facit in exilibus venis, arterijs Accelerat etiam naturalem interitum , si quidem si naturalis mors ex siccitate contingit, teste Gai. I de diis feb. X.ex sang. profluuio

cese ratio . quum siccentur corpora, ad interitum com

pellentur; nam humidum primigenium, quod alimento continuo eget quia continuo a calore depascituro imminuto nutrimento ob

wttenuatio sang. pro