Collectaneorum naturae, artis & antiquitatis specimen primum antiquitatis : sive urnae sepulchralis, nuper extra urbem Mognuntinam erutae descriptio

31쪽

in pagum 2 vibenh iiiij humatam fuisse, extra Urbem ad pagum e regione icmpli S. Victoris, quod templum Anno i s2. flammis consumptum in suis ipsius ruderibus adhuc jacet : ibidem inquam Urna, Sc forsitan in proprio demortui fundo, sproxima haec Sepulturae Delicitas erat) reperta fuit, an autem & ibidem cadaver combustum fuerit λ nullam, asserendi causam inveni, ut ut lectione sciam, plures in eodem loco sepultos fuisse, in quo comburebantur, imo etiam Pauperioribus parabantur saltem scrobes ad longitudinem corporis, in quibus relecta cadavera paucioribus lignis cooperta, facilius combusta, terra illico obruebantur; coni rarium attamen morem, usitatum quoque, pulcherrime Mattialis describit lib. 9. Epigr. 3Ι.

Retulit obsa si inu, chari Nigrina mariti, Et quasta est, longas non satis esse vias Crems daret seu Lim, Tumulis, quibus invidet

Visi sibi est rapto, bis viduata, miro.

Locum ergo separatum a Rogo dixerim, & quidem sepulchrum familiare, quanquam duae saltem Urnae in eodem repertae fuerint, plures enim quondam associatas tractu vero temporis erutas fuisse, con)icio ex undique in vineis & agris mei-senaviensibus ejusdem districtus, fragmentis innumerabilibus coeli injuriis projectis, quae ad oculum comprobant privatorum sIbi familia: in propriis agris aut fundis constitutorum sepulchrorum usum, tractu temporis abolitum, cujus vicissitudinis ratio . nem reddit Plato lib. 11. dc legibus. Millum in loco farcimdo, agro a, culturam apto,sepulchrum stat, sed is locus corpora defun-C ctorum

32쪽

ctorum recipiat, qui .rd caetera inutilis, se ad id rarauum commo

dus viventes minime lassit ; nec t. .m a vios, neque a mortura

terrae matris Iaminarias Gnpedieno a eis. duo ad corticiata Oila, quae non adeo comminuta fuere, quin

forma dc iigura adhuc dignosti possi cuiusnam contormationis ususque tuerint in Machin corporis humani quondam intcgra, de cranio, ossibus brachiorum, pedum, S c. color s patrina candidi, partim ab igne nigricantis ; Adstabant illi, Urcei duo qui

piater glebam modo continc bant nihil, qu radam vero, vinum diu crina, quo cum OncrcS N Oila lavata sucre vinum nenu e favillarum, quod irre ςrcnter cliunde ic vetabat amor & Rcligio, allicr tamen con crvandi, vix crat occasio. Quo ad matci ratia, fictiles sunt ex argilla albicante. formam cxhibibet tabula secunda: talcs mihi plures sunt alibi rci crii in .cgra, distractotum ccontra num crus t cic innumerabili, undiquc prolectorum est incitatis satius locis agrisve LIi bis. Vitreum quoque conservo, dolioli in sorniam si puratum, quem tabula icrtia designat,

repcrtus ille fuit in sarcol ha a Gasi cum ad mont cm b. Al. ham extra muros vineam Vulgo dcit Eicium Caruul devasta iciat Anno i688. sic mi plenus erat liquorc lin pido mi spido, lita reserebant fossorcsὶ quc in per incuriam sit ut ac in sic etiam

effudcrunt, priusquam praetio redimendum tia crciat. Praeter modo incinoratos urceos, ad flabat re Luccrno coctilis, figuram os cndit tabula sccunda, ab omnibus, quas et aeri lignove incitas aut in charca delineatas videre contigit, P ane diversam, nempe splia ricanat, supinὸ parte planacst, protub rat in sum . tale cum uno foraminc ampliore, per quod oleum sun ut & semel infundebatur, dem Elliclinium inditum; tri. alia forami- nula admittebant aerem, coloris est rubicundisii . antulas habet nullas, nec uti as infundo notas nec lucras ncquc figuras,

quales plures estingere ad libitum artificum, moris fui sic. crutae docent ι Horum vel figulorum vel osticurarum catalogum, ab antiqui-

33쪽

antiquitatibus Neo magensibus, celeberrimus Smetius ordine alphabetico concinnavit, cui ob desectum inseri post et infundo Lucernar tCrtiae Tabulae quartae, signata ossicina, videlicet ANIESTA OF. Notabantur & quandoque Lucernae, Defuncti nomine, aliquando Amici a quo accendi curabantur, nonnunquam Servi a quo custodiebantur, interdum Numinis cui dicabantur; hujus Exemplo sit Lucerna secunda tabulae quartae cum Neptuno, vel liceat illam primo loco delineare in allegata tabula, quam Excellentia Petra in Carthusia repertam & oblatam, ab interitu vindicandi, gratiose suscepit,& Satyri vel alterius cujusdam Numinis caput exhibet. Deorum enim simulacra post mortem etiam in ipsis cineribus colere, antiquissima erat gentilium Romanorum Religio, Quae

nobis ex vetustioribus monumentis tapius ea promit, quae Larium nomine quondam adorabantur : Hos Deos Lares ex Mercurio & Lara Nympha, uti credebant, genitos, in domibus certis in Larariis sive sacrariis domesticis asservabant ut discedentes iis vel valedicere vel revertentes salutare, potius adorare, possent, ex quorum numero Mercurium meum aereum Tabulae

quintae figura prima refert, qualem Excellentia Hesra quoque asservat cum Vulcano quantum auguror in certe elegantissimo ut de Haedulo in figura secunda & tertia expressis, his adjacet quarto facies, forsitan Sileni sine occipitio, ex aere, in Monumento antiquissimo simulac profundissimo reperta. Talia Deorum simulacra multa, & maxime Mercurium Germanos Veteres Publice coluisse, post C. Iul. Caesarem Cornelius Tacitus author est, exinde hic apposita minora Diis domesticis an numero, quae non tantum adorata sed saepius instar Amuleti secum portata fuisse Clare innuit Aput ejus in Apolog. Nam morem, inquit, mihi habEo quoquo eam, simi lachrum alicujus Dei,

inter libellos eonditum gelare, eis diebus festis Thure es mero se

victimis supplicare, erais Mercuriolus. Idem. dudum C r ergo aliquando

34쪽

eroo tum audirem,sc leti m per quam impudenti mendacio dicti. tari: Iussi, curria uis tr i aliquιs es ex Hostilio meo Mercurioluis erret, crarem mihi Saturninus is, Oeae satracarus eu. Animalis etiam etfigiem talia simulacra non raro relercbant, cui tare. quam vero Numini cultum tribuerunt divinum , ex quorum censu , appositum racellentia Vesra laaeduli vel arietis simulacruni sit loco exempli, quod ut ut uno pede mutilum t, iuvat attamen sunsscs laceras vcterum Reliquias velut e naufragio colligere, ne vel tempestate vel vi, vel vetustate intereant plane. Redeo ad Luccinam ut de contenta quondam materia, pauca adiungam, & Olcum hulle, tractu temporis contumptum, non cst qtio J ambigam, an vero & in combustile ρ nullae quae me movcant sunt rationes, contrarium eximie colligo, quod Lucerna icrrae indita, statim gleba obruta simulque extincta fuerit, semel ta incia arsi ila, fas est credere, qitanquam nullum in eo detri appareat signum, qualc in quinuidam aliis observare licuit, dum orificia carum Lucernarum nigra & inquinata si crea crasso dcnsoque fumo, ac si modo arsitIcnt, licet ne guttulam olei plus contin rciat. Uti vero rarissin una est contentam quondam materiam sive Olcum in iisdcm nancisci, ita

communissimum e contra est, eas in omnibus icre Romanorum

sepulchris detegere, quae illud quondam continebant, ncmpe

Lucernas. Comprobat sc mentiana meam Multitudo qua pal-sun, Patrum, Avorum . nostrorumque temporc, in agris, in vincis, in montibus alii lque in locis detecta asservatur in splen.

didistimis Muleis, pro Antiquitate LPu ac Fabricά pcrpcndenda ; Confirmat frequens evidensque illustrium Authorum testi

monium : Unicam vitream obtinui cum urceo vitrco supra memorato, oleo semiplenam, quod ut ut oleum Nucis moschatae expressum ad unguem repraetcntet, Odore tamen, aliisque signis certis potui cognoscere Olcum olivarum fuisse & cilc rancidum.

Lucernis postis in Ammae immortalitatis signum , quae ignea

35쪽

repraesentatur speCiei N post injectam glebam, Sacerdos ci cum stantes lustrabat ter pur aqua aspergendo Sc alta voco pronuntiando I LICET. quo dicto, qui funus comitati erant extremum Vale clate dicebant, ingeminando. VALE TV ALE s VALEl nos te ordine, quo mora permiserit sequemur. Levem praeterea terram sive Cespitcm praecantes : Post haec , Quilibet domuitionem parabat aed epulas ferales aliaque sacri.ficia, Iusta dicta , quod jare fierent I Iis, Qui de Nobis, vi-Ventes, bene meriti fuerunt, quem in finem etiam Aras sepulchri, apponebaim, in quibus , pro Manium quiete Inferiae dabatatur : Erutam talem Aram ae Militibus Caesareis in Urbis Delici obsidione Anno 1689. ω Post foe-liciorem undecimo septembris ejasdem Auni,. Urbis receptionem, in agro projectam ne ulteriore tempestatum incle nata tia, Amicorum mea Llu ga Venerandam Antiquitatem Observantiae subduceretur in hortum meum transtuli. Altitudinis a . latitudinis Vero Iz. pedum est atque vasis

Pontificalibus signata in laeteribus. Similiter stuper tumulum statuebatur Cippus lapideus, qui nomen & elogium depositide more continebat, in quibusdam tantum Nominis&Parentis mentio facta, in aliiS econtra praeter Parriam & Parentes, Professio, Ars & aEras& genus mortis ad debatur, nec minus in aliis visuntur instrumenta, Dolabra, Circinus, Norma, &c. ut

defuncti Artificis Professio forsitan indiceretur : Cippus Lapideus qui supra allegatam inscriptionem in pago Brezenheim

continet, mallei figur signatus est, & terminum Urnae meae sepulchrali ponit, imo finem, ubi quaedam addidero, de Num. mo junctim reperto, Nervo rerum gerendarum : Nulla enim in re, aussim dicere, tantam aut solertiam industriamque Populi Romani exstitisse, aut inpropaganda longe lateque ad omnem posteritarem consecrandδ sui memorid, ambitionem, quanta in sola xv Nummari , & Loro Monerarum Numismatumque genere

36쪽

observari potest. Neque potuissent Hi terrarum Domini

aliud commodius medium aegernandae gloriae illae, culus avidi sissimi crant. invenirc, hi, ipsis Numinis, pci quos in omnes ter. ras misti sunt, ut Drx entes ubique ossent ac czrni pollent , factorumque tuorum magnitu ainem apud seram post critatem cxplicare, unde & moris crat, cum mortuis Nummorum copiam pro cuiuscunque arbitrio ac voluntate defodere, qui mos ta . incn successu temporis abolitus , Sc bene, assentiente Cassiodoro lib. 4. epist. ἰ4. . At Dra te qaut cineres, Col marae vel 3Dr- mora ornent Sepulchra, Talenta non remant . qui vivendι commercia reliquerunt. Ibidcmquc ait, culpae genus cilc, inutili. ter in abditis relinquere mortuorum, unde se vita potcst susten- re viventium. Prisco igitur more, qui per Vctus vigebac

Nummos in sepulcluis condiendi, Nummus delineatus in Ta. bula prima ollibus quondam astoc ratus fuit & quidem dubio procul pluribus alias erutis: Indies enim .iColonis, quando pro restituendis vincis adaperitur icitus, varii diversorum Imperatorum reperiuntur Nummi, inter quos S Traiani, custas depraesens cst, irequentes sunt; Huius vero Impera rotis vita, gcsta de obitus, cum brevius, fusius, per Plurimos Historicos rccenseantur, pauca saltem, quae ad Nummi at qualem clucidationem faciunt, addam. Nummi inscriptio haec cit. IMPeratori

D A Cico Pontifici Maximo TR ibunitia Potestate ConSuli

Vltum Patri Patriari caput cum laurea, oculi scavis, vultu decoro, qui & humanitatis notas reterre videtur. Nerva Trala.

nus dicitur, quia a Nerva adoptatus, cui Traianus in imperio successit, ante Ulpius dictus: Natione erat Hispanus, inusitataec vilitatis & fortitudinis: Romani Imperii fines longe lateque di nudit: Urbes trans Rhenum in Germania rcparavit: Daciam Decibalo victo subegit &e. Hinc cognomina Germanici, Dacici &c. Inter alia dusta hoc illius fertur egregium,. Amicis

37쪽

Amicis enim culpantibus, quod nimis circa omnes comis esset, respondit, talem se Imperatorem est e privatis, quales csse sibi Imperator privatos Optastet. Post ingentem igitur Gloriam belli domique quam tam e Perside rediens, aqua intercute Correptus obiit : Regnavit Annis Xax. Solus omnium intra Urbem sepultus est; os a collata in Urnam auream, in foro quod aedificavit, sub columna altitudinis 1 o. pedum, sita sunt. Obiit Anno Christi Iao. adeoque Etas Urnse, ob adjacentem Traiani Nummum, foret Annorum Is 77. Partis Aver iste Nummi inscriptio haec est. Senatus Populus Quo Romanus OPTIMO PRINCIPI. Ubi imperator Trajanus togatus

puero adstanti spicas porrigens, sinistra tenet cornu copiae, sub eo vero legitur ALIMἡh , b IT ALIae. In medio Senatus Consulto. Haec Explicat Plinius in Panegyrico , ubi inquit: hsi magis in tua tota liberalitate laudaveram, quam quod congiarium das de Tuo, Alimenta, de Tuo Romam regressus, MXiphilinus inquit, Multa fecit ad emendandam Rempublicam , atque in bonorum gratiam, quorum imprimis curam gessit: nam civitatibus Italia multa largitus est, ad educationem liberorum, in quos magna beneficia contulit. Alias Nummi de Urnae subtilitates & plures esse & curiosiores, fateor, illosque Delicius casdem reddere posse, quibus plus otii, horaeque subsicivae plures sunt vel ad elucidandos Nummos vel ad eruendas Antiquitates : Neque aususfuissem vires in his primitiis tentare, nisi, quod repeto, me Audaculum reddidisset saepissime Expertus Favor dc Gratia, quandocunque ad hoc studium, quod mihi ad complurium praestantissimorum Jatrophylologorum Exemplar nullum enim Romanos Nummos vel contemptorem, ve I inimicum habere crediderim, nisi aut ignorantem aut invidum ) post exant latos quandoque Herculeos labores Medicos Feriarum loco in delitiis est per quam maXimis.

38쪽

EHecenna mestra Gratiose ine compellavit. Quam Deus Ter optimus Ter Maramus Nobis scrvet, Suisque Nummis eum Nummum brevi addat.

siuem Constantini cudat L EO PO LDU Sin Urbe,

Ludibrium S parnam, Turca Branne tibi.

Excellentiae G rae

Dabam Moguntiae Calendis Januarii

M. DC. XCVII. obsequentissimus.

IOANNES CRA FTO HI EGELL.