Augusti Cataldi sacri consistorii advocati dissertatio ad legem secundam codicis De veteris numismatis potestate lib. XI. Tit. X.

1쪽

SACHI CONSISTO HII ADVOCATI

AD LEGEM SECUNDAM CODICIS

3쪽

PONTIFICI MAXIMO

De qu0cumque reipublicae sive ecclesiasticae sive profanae negocio dicturis nullum existimo praesto esse nomen eui opportunius et iustius proprium ipsi orationem inseribant quam Τuum, BeatisSime Pater , eum Omnium, quae bonum contingunt publicum, sueriS promotor, nucior et auSpex amplissimus. Sacrosan-ola siquidem Catholica et Apostolica Ecclesia, praeter reliqua innumera, ea duo potissimum sibi resori , nempe et Deiparum Virginem ab originali labo immaculuiam adsertum ei S. Oecumenicam Synodum indietum ex qua dumtaxat universus terrarum orbis pacem ac periurbati foetalis ordinis resiliuilonem Vehementer expectat. Te insuper auspice apud Angliam Catholica hierarchia , quae toreentum ab hinc annis desiderabatur, resiliuia: nobilis et catholica Hi-

4쪽

bernia servile iugum eierodoxae Eeelesiae deleeli. Litteraria et christiana respublica η ibi refert accepi uplura quae noviter instituta sunt gymnasia, Vetera autem aucta melioremque in formam ordinatu et iis quae desiderubuntur disciplinis locupletata. Quantum vero bonis artibus et relligionis decori studueris testantur Vaticanae aedes ad novum splendorem instructae, publica muSea munifice nucia, pinacothecae Ordinatae , templa, sora, Viae Simulacris omnigenisque Ornamentis, Tuo Saepe saepius aere, dii uia. Publicum commercium I e maxime de se meritum praedicat ob providos cum exteris gentibus tractatus , Vias ferreas stratus, electricus lineas invectus , p0nt 'Sextructos, qu0S inter Aricinum nobilissimum, purius nucios noxiSque operibus pro nuxigantium utilii aio iusti u-

5쪽

elos. Res auraria Tuo in aevum manebit de ineia beneficio ob profligulas servitutes quae culturae impedimento iamdiu fuerant, ob eui hedram in Athenaeo ea de re insiti uiam, ob consuli issimus leges laias et opera exiructa. Inexhausiam Tuam benescentiam pauperes quotidie experiuntur per nova hospitia, nosOcomia, itpluoe J-mium novissime ordinatum , scholas nocturnas aliaque innumera pia insiti uia. Gratiam Tibi habent civitatos omnes pro municipalium iurium restitutione, plurimae quod saluberrimis aquis, naturae impedimeniis superniis, suerint dii alae: Urbs autem haee nostra amplisSima quod aquam Marciam, Τuo nomine Piam iure merito nunc lydndam, recupera ii; quodque plura antiqui iniis monumenta e latebris, quibus iae 'bani, in lucem re- Slit ilia , et romanum emporium in maximum decus

6쪽

novissimo fuerit effossum. Loetera praeteream, quippe singula quae in christianam rempublicam p ipulumque Τuo regimini subiectum beneficia contulisti, Deilius

monte concipi valent quam recenseri ne Verbis prae- dieari. Cum vero animadvertimus tot tantaque moli-ium 4 o fuisse hae suronio politica commotione in

qua miserrime Versamur, quin ullum I OV Um Onus seu

tributum fuerit populo impositum, minus recie dictum censeo non Te temporibus, sed I ibi tempora defuisso. Potius dicendum , Supremo adstante Numine , longe iisdem se superiorem praebui SSe. Specimon habemus una plissimum ex iis quae romnummarium contingunt. Νomo ignorui quam gravis nodum apud nostrates , sed etiam pones alias Eul Opae regiones fuerit ea de re perturbatio, adeo ut si-

7쪽

nitimae ditiones in id fuerint adductae, ut repraesentas it um, ceu niunt, seu papyraeeum nuro drgenteoque numiSinaii Suffecerint, ex quo facile percipi Valetqu0i quantaque redeant mala in commercium et publicam annonam. Iamvero quod tristi ea tempestate huiusmodi malum e I ua ditione abfuerit; ac p0iiuS fiduciaria moneta, recto populi sensu accedente, Suam aestimati0nem servaverit, id Τibi Tuoque sorii animo sagacique consilio tribuendum, qui nedum obligatorio papyraceae monetae usui vehementer obsitiisti, sed etiam

metricum Systema, iis uequales quibus finitimae regioneS utuntur quod erat maxime optandum) consiliuisit. Quapr0pter cum mihi commissum fuerit munus dicendi de re nummaria ad interpretationem ieXius

8쪽

in Leq. 2. Cod. de veteris numismatis potestate, ut expleam tirocinium praestitutum novis advocatis S. Concistorii, quorum in amplissimum collegium melleot immeritum Tua benevolentia cooptavit, nil mihi solicius unaque simul iucundius contigisse arbitratus Sum, quam quod uo Maximo ei Sanctissimo Nomini

tantopere ea de re merito opellam meam possem inscribere.

Excipe igitur, Beatissime Pater, benevolo et indulgenti animo , quaecumque ea Sit, disputationem meam, qua levissimum grati animi pignus; et in quo eadem descit, suppleat Maximum Nomen cui inscribitur atque Apostolida benedictio quam humillime pronus votaque servida attollens pro diuturna Τui salute, quae Salus publica est, etiam atque etiam imploro.

9쪽

Ad Leuem 2. Codicis

Simul ac intellexi unum ulterumque ex antecessoribuS in am plissimo Λdvocatorum S. Consistorii collogio lj v orba iam secisse de interpretatione toxlus cpii milii pro argumento disser lationis exarandae dictus erat , in eo sui ut grave onus declinarem. Ea enim repetere quae ipsi eleganter , erudite et Sapientur loquuti sunt, inanissimum suturum opus considerabam: difficillimum vero ac milii conscio quid valeant humeri impossibilo melius dicere quam ipsi disseruerant. Sed me recreavit

benevola hortatio sapientum virorum, quos collegaS nuncupare neque adhuc possum neque unquam merebor, qui animos addiderunt ne a proposito desciscerem tum quia in re monetaria, quam spectat lexius superius citatus, prae Sila ubertate, nemo unquam sibi arrogavit tot tantaque dixisse ut nihil dicendum Superesset, tum quia maxima iuris et publicae oeconomiae parS, quae monetarium systema contingit, plures passa est ViceS P0'stea quam eruditi illi viri suerant loquuti, in quas animadversi in Alphungi De liventis S. Consistorii Adv. Dissertatio de prop0rtione m0netarum. Romae apud Fulgonium 4795. Bonaventurae Orsei S. Consist. Adv. de veteris numismatis poteState eiu Sque ineremento et decremento. R0mae apud Oliverium 1837.2

10쪽

toro et ex iis nova elicere corollaria ociosum non rediisset. Hisce hortationibus excitatus grave meisque humeris Vere impar Onus Suscepi, et ex eo, qua potero diligentia, me expediam. 2 Quia vero dissertatio cohibita sit oportet ad interpretationem et ornatum textus in leg. 2 Cod. de Meleris numismalis potestate cujus haec sunt verba pro imminutione, quin in aestimatione s0lidi forte tractatur, omnium quoque pretia specierum decrescere Oportet m et Spectare debeat ius civile constitutum cum publica Oeconomia comparatum, potius quam literarias seu philologicas, archeologicas aliasque eiuscemodi investigationes; praeteream quae inquiri Solent de etymologia Verborum moneta, num-mtis, nomiSma Seu Numisma, quorum primum nonnulli e Iunone moneta, cuius in templo serunt percussos cuiusve imaginem primos nummos retuliSSe ; alii e Vocula m0nere petunt , cumo publico signo intelligamus quanti eadem valeat; reliqua autem vocabula e graeco v kος derivasse tradunt, utpote quia lege consistat et ex ea pretii demonstrationem eliciat. Praeteream quoque hystoricas disquisitiones de primo monetae auctore, cum in varias opiniones scindantur eruditi. nec non physicas de arcana genesi metallorum quibus moneta constat. Omnia

hace nil ad ius, nil ad publicam oeconomiam pertinent minusque ad Leg. 2 Cod. de veteris numismatis potestate. Dicam potius de monetae Origine eiusque causa ossicienti, quippe huiusmodi disquisitio pertinet ad illius indolem detegendam, ac pro dispulationis complemento memoria recolam rem omnibus notam, scilicet initio commercium inter homines ita obtinuisse ut unuS- quisque quod redundans esset ad vitae necessitates cum eo, quod sibi deficeret necessariumque foret, permutaret. Prima igitur

commercii causa constat rerum procrealarum varietate et inaequalitate, prima autem ratio casdem aequa laneo distribuendi constitit permulatione lj. Hinc invecta emporia quibus unusquisque in conspectu poneret quod sibi redundans esset, atque invicem permularet 2 . Huiusmodi fuisse apud primaevas