Cheiroplotheke :

51쪽

Tabula X. Declaratio u

De Ins7rumento volsella smili, cannula faucibus immittenda, forcipe pelicano, rouro corvino vectibus trifidis, o infundibulo.

FIG. I. est instrumentum cantabolo Tab. IV.Fig. Id simile so

ceps nimirum in semicirculum recuruata, dentata in in apiceriodulo donata, qua ossicula, spinae,aliaeue res extranear, imis faucibus infixae solent eximi. Quando clarisse H eronym Fabritius ab Aqua infaucium CDirurgia acantaboli mentionem facit,intelligit instrumentum aliquod Oblongum tenue , quod duplex , alterum rectum ab IX. Fig X adumbratum; alterum recurvum,quale hoc est: tirumque tamen ob arripiendi extrahendi facultatem volsel

lae nomen incretur.

Fig. II. est cannula argentea, ut saucibus immitti queat, incuruata, crassiti pennae oloris longitudine unius pedis , cum dimidio vel circiter . Est undique perforata in in sua extremitate spongiam magnitudine avellana nouam firmiter alligatam habet,qu ad spinas e faucibus medioce sophago trahendas elici successi

utitur Gu: thel m. Fabritius Hild an .cent. I.obs 26. ubi docet operandi modum per cannulam hic deprestam. Sequentia serramenta usurpantur ad dentes perseratos, aut mobiles, aut vehementissime per interualla dolentes , sub acerbissimo doloris paroxysmo eximendos: Vnde Fig. III. est forceps,ntuanus dicti, quoniam rostro pelicani volucris assima latur eo autem tuntur ad extrahendos detes molares. Fig. IV. estserevidentaria communis, Italis cagnolo appellata, quod firmum canis morsum imitetur. Fig. V. afore syoctrum corvinum reserens qua dentium radices extrahuntur;deritia Cornet Celsus Aueni veluti in omnibus CBirurgiis mi rabilem, nocturna versare manu versare diurna,consulit Fabrit. ab aquap. l. . ciret de dentibus ita scribit quotiescunquCCente exempto indix et icta est, protitius ea quoque ad id facta forcipe,quam Graecisi Gραν vocant,eximenda. Fig. VI. MVII. scitit forcipum dentariarum effines, quae valent addentes euellendos quibus neque pelicani,neque sorcipis communi Ropera potest opitulari.

Fig. VIII. MIX sunt vectes tri Lappellati, quod plerumque trepcuspides habeant ad protrudendos excutiendos dentes incisorios,

caninos, qui maxillarum alveolis simplici radici infiguntur.

52쪽

mamentarii Chirurgici,

53쪽

nibula XI. Declaratio. 2s

Fig .Est dentiscalpium.quo separatur gingiua a dentibus,viam

vori cum molestia & periculo euellantur. Vt igitur dentis euulsio feliciter succedat, obseruatis obseruandis, humili in loco collocetur reger, capite inter Chirurgi crura inclinato tum Chirurgus dentem extrahendum altius quasi circumradat, separando gingiuam dentiscalpio:qui si a gingiua liberatus vacillet, concutiendus, submisia vecte protrudendus est. At si tenacius haereat, neque post concussionem moueatur,forcipibus dentarijs nunc hac, nunc illa,prout dentis magnitudo, figura ritus, postulare videbituro excipiendus euellendus. In harum forcipum dentariarum usu inquit Ambros. Pa rarus l. I 6 ci 27. lexercitatum industrium dentispicem desiderem, his enim nisi qui solerter uti nouerit, committere Vix poterit, quin tres viaica concussione dentes eΣcutiat, eo saepe inconculla telici o. qui dolorem mouet. Fig.XL est infundibulum seu fistula argentea, cuius pars angu-istior inter gingiuas aegri, qui arcte constrictos habet dentes , extre mas ponituro latior ero cibum liquidum totum excipit, atque

ad oesophagum demittit.

De aliasere meum rostro psittacinori eoruino,specula oris,instrumento ad incidendas carunculas oris,ct rosero gruino recto. FIG I. est forceps alio cum rostro psittacino, qua utimur in stadiu ris crani D, quando frustulum ossis, quod membranas cerebri vel puta 'it, vel deprimit,auserenduna. Fio II est instrumentum cum oero corvino in eundem finem ἀ- fabre factum D tandum vero, quod amba hae seretpes, tertia parte maiores ouam depicta sunt,debeant confici. Fig. III.quid sit,ex Tab. IX.Fig. X.constat. Fig. IV. est speculum oras, quo deprimitur lingua maxilla in se rior ut Oris vitia exacte perspici, idoneis tam instrumentis quam medicamentis tractari possint. In primis autem fachim est, ut eo sariosorum, attonitorum dentes diducti seruentur, donec cibus de potus sussiliens fuerit deghalitus Fig.V. est inserumentum incisorium instar forcipis , quo exscin

duntur tumoresin caruncula ori S

Fig. V a. est forceps cum fro gruis'denina uecta, quae volsellae viues agere potest.

54쪽

as arma retam chirurgier.

55쪽

Tabula XII. Declaratio. 27

De Σκολομ ἀχορορ 'orssu scalpellis falcati cultro incipite,acu longissima,S none aures,scalpesto annulari,cannulis alatis ac perso ratis, ut aurea meatui rinario immittenda, ct instrumentis, quibus hydropicorum venter scrotum aperitur.

FaG-I. est Scalpelius Σκολοπορωχαiροον Graecis nominatus , Obrostrum illius auis, quae Latmis Gallinago, Graeci Σαολοπα dicitur, nempe longus,in ad cuspidem paululum incuruatus veluti rostrum scolopacis. Hoc scalpello dilatantur vulnera thoracis nimi Sangusta in aperiuntur abscessus magni Eundem laudat Fabrit ab Aqua p. pro apertione abdominis hydropicorum infra umbilicum ad aquam emittendam. Nota,hic scalpellus pro dilatatione vulneris in thorace requirit globulum qualem ex argento scalpellus Tab. VIII. Fig. VIII. habet serreum in mucrone,ne pulmones culpide scalpelli offendantur. Fig. H. II sunt scalpelli ad mucronem recuxuasi scolopoma eligera Graecorum formam reserentes quibus fistula in habitu corporis mediocres commode inciduntur, unde etiam συριγγοτομ mappellari solent. Fig. XV. est sealpellusfalcatus qui Italis vocatur gammaut,

incidit ex parte caua, retusus in parte gibba est. Hoc frequentissime utor ad omnem incisionem,quae passim fit in omni apostemate, prae cipue vero in paruis incisionibus . Hic scalpellus habet manubrium osseum, quod commodum est, ad diuidendum ac separandum ali quid ab aliquo unde Celsus l. 7. c. 16 de tumoribus tunicatis dicit 'tum scalpelli manubrio tunicat quae post incisionem cutis protinu Salba intenta se ostendit diducenda a cute carne est, e ijcienda que cum eo, quod intus tenet hoc diducitur quoque pericranium ac ranio,& Vnguis ab oculo. Fig. V. estscolopomacharium sine manubrio. Fig. VI & VII aiunt scalpelli antipites, qui ad extremitatem reierunt formam foliorum myrti : ijs timur ad mammas intulerum cancro affectas abscindendas. Fig. VHi est acus acutissima, longa lanceps,qua mammae ause rendae trainciuntur in basi. Fig. IX. est canalis ex auro Vngarico paratus, plurimis forami

nibus perforatu S.

Fig. X. est lus ex eadem materia consectiis, oui cannulae priori immittitur, ut ex duabus figuris unicum fiat instrumentum,quod i Vulneribus thoracis pro Siphone utiliter applicatur. sanguin me thorace non concretum, aut pus tenue rahit. Instrumentum hoc

57쪽

Tabula XIII. Declaratio. 29

tractorium in angulum rectum vel obliquum flecti , aboraci mervulnus casu vel studio facisum cinnmitti potest, ut sanguinem nondum concretum vel saniem contingat Chirurgus extrahat stylum ex canali. statim profluet de canali materia in thorace contenta Hic trahendi modus ex thorace materiam tenuem , ubi sectio inter F.&6 iuxta Paulum , vel inter tertiam quartam costam iuxta Hipp. propter virium debilitatem vel aliud prohibens non conceditur, optime succedit. Fig. XI. est calpelius ille recurvus, qui annulo aureo potest abscondi inciduntur hoc apostemata in facie aut gena pueroram,& in mammis foeminarum timidarum , ne conspicientes scalpellum perterrefiant,& ita incisionem abscessiis prohibeant. Fig. XII XIII XIV. XV sunt cannula magnitudine differenistes, alata, pluribus foraminibus perso ratae, ut vulnus thoracis teneant apertum . Si tralatae, ne vulneri immis ae dum aeger spirat, thoracem ingrediantur: tot vero foramina habent, ut ea ex omnibus, prout opus erit, possit exire colluuies. Fig XVI. estfistula ex auro Vngarico sabrefacta,γε ante excretionem urinae meatui urinario immittitur, ut per eam exeat urina, atque ita leniatur saeuissimus ille dolor lardor, quem sentiunt aegri, quando urinam sine cannula reddunt, ob ulcus ex Gonorrhaea virulenta subortum in meatu urinario

Fig. XVIIaest instrumentum acu tricuspide a 3 cannula alata Mconstans,quo hydropicorum umbilicus,& in hernia a quos scrotum

perforatur, ad emittendam aquam. Hoc instrumentum intruditur usq; ad cannulae asteri sinu, postea acus retrahitur, cannula sola ad alam intrusa in abdomine relinquitur,absque omni periculi metu Fig. XVIII. est cannulasia,ti sine acu depicta. Fig. XIX. est acus sola extra cannulam posita. Fig. XX est acu rosunda cum suo tubulo, qua in defectu acus tricuspidis pari securitate persoratur hydropicorum umbilicus, Mherniosorum scrotum aqua repletum. Fig XXI. est solus acus rotundat tubulus. Fig.XXII. est sola acus rotunda.

De Siphone eum tubo recto, cti uruato matriculari, auriculari uula e matumolleolo argenteo, tandelis cereis. FIG. I est Si o ad extrahendum Minfundendum aliquid, saepe ne cessarius,qui hic tubum curuum habet annexum, rectum VerbFig. II. potest recipere, quando curuus ad extrahendum aut infundendum aliquid non est aptus. Huic Siphoni interdum accommodatur tubus Fig. III. plurimissiora

59쪽

stramInibus perforatus, quem Graeci Galenus I. ' de eomp.m '

Nar, quae negotium immittendi clysterem in uterum alijs prae pudore non facile concedunt, sibi ipsis liquores pro curatione variorumastectuum teri,&eius vagiuae, Varios, commode applicant. Fig. IV est sipho auricularis Otenchstia dictus, quo liquores in au ditus organa pro dierum detersione & consolidatione,insundutur. Fig.V.estanterenchirta,canalis nempe richalceus in forma κα τηρος recuruatus, quem parari curent illi,qui sibi ipsis clysterem ap. piscare malunt,qua ab alio quouis accipere, praesertim,si ob intestinorum, praecipue Vero recti, vitia,creberene malum sus requiritur.

Fig VI. est dicti canalis seu fistulae incuruatae clauis B. Fig. V.cuius beneficio liquor Enematis in vesica,quae circa lit. A. Fig. V vulgari modo alliganda, ad libitum aegrotanti retinetur , prout canalem clauditi aperit. Fig. VII .est clauiculus umbellatus,c.Fig.V. qui claui B. Fig.V. intorquetur, ne aliquid de clystere, in circumrotatione clauis, possit elabi, quod linteamina inquinet.Hoc instrumetum, ut cuilibet apparet,inultum differt ab eo, quod Iohan. Heur in sua meth. ad praxinmedicam c. de Clysteribus, Guilhel. Fabr. Hildanus cent. I. obser. 78. depingi curarunt,ad clystere in aluum in1jciendos. Fig.VIII es pileus argenteus. ubique perforatus,qui exulcer tis mammarum papillis applicatur, Vt infantem nutrices absq; molestia lactare possint.Vsurpatur insuper hic pileus in vulneribus tho racis postquam enim cannularum praedictartim aliqua thoraci suerit immissa,& particula Spongize ori flato cannulae prope alam inditata, superponitur pileu S, Vt materiaci omni quasi momento, per eius soramina paulatim. sine virium iactura,transudet.

Fiet 1X X. sunt candela ex filo sorti duplicato isera alba cuimodicu terebenthinae additum sit, ne tam facile frangantur paranda, quae usurpantur ad suppressionem urinae ex caruncula in meatu urinario existente, cur*ndam Candela Fig. IX. fracta es, ne in ex-rractione candelasrurivium cera, με non nunquam in mediositim non habet D mearu relinquatur, se ischuria siveatur: quare portio nem fractam ad ellychnii extremitatem chirurgus orcipe abscindat,deinde meatui urinario;quantum opus erit,immittat candelam,

Gleo amygdalarum dulcium illitam.

De fringoramis, en otia pertunditur scrorum post sectionem hernia Nursinam infunda, uia declinioris careerere,irine riο,έγχωοbu infrumeniaris, quibus glandes e siloperorum vulneribus reahMntur.

FIG. I. est scalpellus recuruus,qui parte interna, A. aciem habet, de externa b,est retussis sim uoummisilicet,ex altera extremita,

60쪽

ηα Armamentarii chirurgici,

te, c, pungens cincidens . quo utimur in fistula quavis unum sori me habente,ut finis fistulae perseretur,4 postea ab uno ad alterum foramen incidatur interstitium: ad huius cuspidem infigere oportet globulum ex cera alba formatum,quo fistuta immissus scalpellus,sine omni obstaculo dot rein noxa, ad fundum perueniat. Fig. II & HI sunt scalpelli Bringotomi,opa orum terque ex altera extremitate obtusus est, alobulum ex ferro levigatum obtinet rHis inciditur fistularum penetrantium totus ductus.

Fig. V. est scalpesius Syringotomus quo dilatantur vulnera abdominis, ut intestina prolapsa & flatibus turgida commode reponi possint.Globum habet in altero extremo multo maiorem,quam inal pelli duo priores,ne vulneri intrusus intestina laedat. Fig. V est acus,seu instrumentum ferreum , aciem ancipitem habens, quod Nursini meo tempore in Italia hac in Chirurgia sequakernia curat cu excisione testiculi maxime exercitati eoq; nomine celeberrimi castratores, per inguinis vulnus ad scroti sundu demiserunt,quem instrumenti aspide culperpetu erea alba exiguum globulum annectere oportet . ob rationem supra allatam o perforant, quo purulenta materia, que per inguinis vulnus ad scrotum descendit,expurgetur. Haec operatio, quonia satis horribilis.& maximo

vitae periculo non vacat quod istius auctores optime norunt,unde cu-τandos suscipiunt ut mortuosi elairurgiae studio us alium eumque tutum huius instrumenti usum aperiam . Inciduntur eo feliciter fines sinuum decliues,quorum causa fistulae expurgari nequeut nisi aeger ita situetur, ut pedes sursum: caput deorsum conuertat,ac materia dein proprio motu emanet. Notum enim est, sinus illos, qui callum condum contraxerunt,de quibus etiam hic sermo est,medicamentis

solum agglutinantibus.& fascia conuenienti posse curari,modo materia in sinu collecta exitum quotidie habeat. Dum autem situs iste sursum conuersis pedibus & capite deorsum satis sit importunus, hoc instrumento, cuius cuspidi globulus ex cera debet annecti, si- Duum fundus perforatur intacto foraminum interstitio ut pus per inferius soramen egredi possit,& sinuum parietes agglutinari. Fig VI. est catheter seu Syringa tentat ua,qua in canalem Virgae Vesicam posita exploramus intimos vesicae anfractus, in quibus latim tare solet lapillus. quo humana natura saepe numero cruciatur:Gralacis appellatur καθετο,& usurpatur ad urinam suppressam redden, dam. Est argentea, ut inflecti possit, omni asperitate vacat, ne pars exqiuisitissimo sensti praedita in transitu catheteris arsiciatur,&γ sine dolore vesicam ingrediatur Pluribus in extremo soraminibus Perforata est, ut retraeto stylo, urina in vesica contenta, per fistula

libere, Ine dissicultate exeat. Notandum, quod stylus situlae in