Commentatio de Pindaro Clisthenis Sicyonii institvtorum censore

1쪽

SUMMIS AVSPICIIS

REGIS AUGUSTISSIΜΙ

ΡΕ MENSES AESTIVOS ANNI CIΘΙDCCCLXXXIV DIE XV MENSIS APRILIS

3쪽

RECTOR ET SENATUS

NIVERSITATIS RIDERICIAE VILELMIAE RHENANA E

8.1. Theologumen Graecorum, in peeiem landa et VenuSta, SaePe e gravibus animorum discidii orta SSe. Μythologiam Graecam populariter et sextrinsecus contemplantibus facit ita videatum eam sine labore et aerumna e fecundissimo Opuli ingenio Ortam SSe, tanquam florem sponte sua natum, qui nullo Curante Sola agri fertilitat nasCatur. Rem accuratius investigantibu longe Secu apparebit, αλε novo καλ6V. Nulla est particula, ne tantilla quidem rerum divinarum apud Graecos, quae non auctoribu Summo labore et moditatione conStiterit, quae non gravium Certaminum et Cris animorum Contentionis ostigia ostendat. Neque eius rei Causa obscura SSe potest. ReputemuS, quantae in Graecia populorum migrationeS, quam Continuae rerum publicarum Conversione facta sint his saeps diiunctissima olim religionum elemonia subito in proximam vicinitatem Coacta Sunt. Inde diutina et ruenta Certamina nata sunt, quorum no tantummodo reliquias, festivissimas illas et pulcherrimas, Videmus, immemore plerumque, quanti ex odii et animorum aerumnis orta Sint Antiqua enim dogmata et theologumen ut aliqua ratione Cum no-Viciis coirent, in incudem revocanda erant, flando feriundo noVa reddenda haud raro dissociabilia AoCianda qualitercunques tamen erant, quorum hiantia Volnera etiamnun per- Sentiscas. Atque interdum anguine et armis dimicatum est. Talium certaminum memoria plerumque OhSCurata St, nonnunquam tamen inquirentibus ultro se offert. O. uellerus, Orchomeno p. 84 pulchre enarraUit, quibuSCum difficultatibus Apollinis cultoribus dimicandum fuerit, cum primum eius dei cultum in Graeciam adferrent. Velut gens antiquiSSima Phlegyarum ad internecionem Cum deo Ovicio Proeliata Si Cruentorum certaminum memoria ex antiquarum fabularum poesi tanquam remotae tempeStati murmur resonat. Nota sunt qua de Phlegya et Phorbanto Vetere auCtore tradunt, quemadmouum illi cum exercitibus Apollini bellii intulerint, dei cultores et ministros occiderint templum Sanctissimum Combusserint. PauS. 9, 36, 2

4쪽

tem non Delphos, sed Clarum coactum adiisse, quod ipso illo sempore Dolphi Phorbantis oppugnatione peregrinantibu S CCluSi fuerint, Ovid. Mot. 11. 13 ad Zarisin para ir deum nam empla profanal l invia cum his is iaciebat Delphica horbas. InsignomPhlegyarum erga Apollinem furorem luculento tostatur fabula d aedes Dolphica ab illis

fi cyropia rupti Φεpεκυbεi Phlegyas ipse propter filiam ab Apolline Compressam iratus igni in Apollinem saeviit, qua se re Serviu testatur ad Aen. 6 618 pater dolens incendiis Apollinis iamptam es eius a suis S ad inmeros rusus. Locu est pulcherrimus apud Vergilium, quo Phlegyam apud infero poena luentem finxit. Exclamat ille Aon. 6, 20 discis iussi fiam moniti est non iamnere divos. Simili, ut Phlegyase, audaCia Myrmidone quoque antiquissimis temporibus Apollini restitorunt. Eius rei documenta in Pyrrhi

potissumum Achillis filii, fabulis apparoni. Non temere St, quod Pyrrhu quoque templum Apollinis in finibus Sicyoniorum combussisse dicitur, Paus 2, 5 5 00Tovo To ucio 'AΠολ- λωvOς iuui λεTOυcii, at Ti Πυppo ς κατακαυσεiε 6 Axiλλε ς υTOV. 3. Sicyone Adrasti divinos honoros, ut Eridis pomum rempublicam diu sollicitam tenuiSSE.Fuerunt igitur tempora, quibus ferro et igni do eorum suorum principatu populi inter Se certarent, nam licet divina luce Carerent, antiquissimi tamen illi ex intimis prae- Cordiis phantasmata sua diligebant. Posterioribus temporibus cum mitiore more fierent, non vi et ferro, o animi et montis armis theologia discrimina di Scoptata sunt alter-

5쪽

Cando, disputando ratiocinando. Atque nunc unam uiu generi ControVersiam exomplicausa paullo accuratius illustrare in animo St, ut quomocto antiqui theologi simultatos suas exercuerint in Clariore luce Collocetur. Eiu ContentioniS, quae per aliquot saecula animos hominum magnis utrinque Stimuli exagitavit, theatrum Sicyon urbs fuit. In ea de Adrasti prois vi natura, dignitate ita Certatum At, ut pugnandi trepitum et clamores hodieque ex testium Vocibus percipiamus. Et Sunt Sane luCulenti teStes Pindarus, Herodotus Pausanias, Eusebius alii. Huius igitur Caussae maximo studio et Spiritu actae summa haec est Adrastum, Talai filium, Biantis nepotem remotissima iam antiquitas ut

rogoni Sicyonium legitimum novit. In Iliado , 572 Agamemnoni regnum Complectitur ut Tiκυῶυ' 60 cio' Adpricyro Πρωτ' supcicyiλευεv. In Thebaide quod Carmen PauSania 9, 9, 5 post Iliadom et Odysseam maxum laudabit iudicat εarcii viii μώλi στα), haud dubio Adrasti apud

Sicyonio Commoratio et regnum memorata erant Coras Thebaid CyCl. reliquiae d. LeutSchp. 50. Adrastus Polybi clarissimi regi Sicyonii Soph. O. R. 94l o Πpέσβυς Πολυβος)

Hunc igitur Adrastum, in epica poeSi Celebratum, Sicyone eximio studio suum fo- Cerunt et omni honorum genere excoluerunt oriense Sicyonii, qui ducibus Horaclidis, inprimis Phalca, Temeni filio, Argis greSA Sicyonem Venerant. AdraStu ei Tot πώVTα erat eum ut PraeCursorem et Signiferum, ut legitimi principatus auctorem divinis honoribus venerabantur. Nemo, qui non Satis attenderit, quantopere Adrasti nomen Doriensibus palladii instar fuerit, illa recte aestimare poterit, quae postea Clisthenes tyrannus ad Adrastum Expellendum molitus est, qua de re locus est ClariSsimus et eruditorum curis celebratus apud Herodotum 5, T. Mirum videri possit, quod huius heroi nomen tantopere Doriensibus in deliciis fuerit. Ros sane altioribus paullulum radicibus nititur, itaque Copiosius nune de hac materia Xponendum est. Notum ost Heraclidis et oriensibus Cum Peloponnesum CCUParent, o maxume Cordi fuisse, ut civitatos a se capta non vitantum et armis, sed vetuSti Cuiusdam iuris, seu foedorum so hereditatis titulo roto sibi SubieciSSe viderentur. Itaque multae fabulae in hunc finem excogitatae sunt. Apparet in his

fabuli quaSi versutorum Causidicorum quoddam Cumen, nam omne e tendunt, ut Veterum incolarum animi novis dominis concilion tu ot ut eorum obsequium tanquam debitum legitimis principibus officium flagitetur. Quamquam Cum ea audias, faCere ViX OSSiS quin fabula Phaodrianae in mentem tibi veniat de miluo, qui Columbi contionatur. Sed quamquam fortasses non tantam ad persuadendum vim cista habuerunt, tamen

6쪽

DorienSe magma arte a fabulas excoluerunt, inprimis opinor ut sibi ipsi satisfacerent, ne in aliena regna ut praedone inVolasse, Sed ut ius tantum suum peregisse

dicerentur.5 Poetarum veterum de Heraclidarum et Dorum migratione Carmina. Pausaniae locus II, 18, 4- unde haustus videatur. Pulchorrime hoc Odofroclum uellerum coniecisse arbitror Orchom p. 328 tp. 330 lin. 15 Coll. orienS. V p. 52 sqq.), utSS antiqua Carmina pica quibus Doriensium in Poloponnesum invasio deScripta fuerit. In ei maxume OC Ctum esSe, ut ubique, quo iure muniti quamque Civitatem orienSe Cepissent, indicaretur. Atqui haud dubie apparot in his carminibus Herculi in PeloponneSo rerum gestarum et Veterum genealogiarum frequentissimam memoriam Sse debuisse Poetarum, qui emoriensium migratione Scripserint, Carmina Herodotum novisse, pridem observatum est Herod. 6, 2 Λακεbui a6vio Tap μολoΥεOMTες ΟυbεVi roirlTr λεΥOυσi, UTO 'AstiGTObrilao . . . TaΥεi σφεας ἐς αυTRVTRV tupri , TRV 0V KTεαTai ClariSSimus in o poetarum genere fuit haud dubio Cinaethon Lacedaemonius, qui Genealogia SCripSit et HeraCleam. Cf. . uellerum, Oriens.

P. 1 et IV, 460, o H. Gelgerum, us Rhen Vol. 32, in. 4 denique, qui optime de Cinaethone adversus elCherum disputavit MarckSCheffolium Hesiodi, Eumeli, Cinaethonis l. fragm. p. 246. Iam ero cognitu dignissimum hoc est, apud Pausaniam loco praestantissimo 2 18, 4- no habere talium fabularum, quibus occupationis Doricae legitima vis et quasi iuris altiori fundamenta exponuntur, Collectionem quandam, quactotiamsi non ex ipso Cinaethone fluxerit, tamen fontem haud dubio abo mythographum aliquem, qui usus sit Cinaethonis opere Cinaethon ipso ibi commemoratur in re ad genealogiam pertinent Paus 2 18 6 o b 'Opεστου 50o Πεv0iλo Kivai0 v ista I ε ε Toiς επεcri 'Hpiiovrivori Alyicy0o τεκεiv. In o igitur tractatu Pausanias data opera exponit, quo iure orienses Peloponnos civitatium principatu potiti sint. Atquo de Argorum legitima possessione de Argis autem ibi potissumum loquitur plano se Convictum et Persuasum profitetur Pausania 2 18 7: Apioυς μευ bri ai 'ς ApΥε βασiλεia, Op0OTuTu, ε ao doκεiv mcpisphroυV, T ' Πελorribης oi σαμεv6ς oi d 'Hpακλεida τι vεκαθε εicri Πε pGεibul. 6. Guibus aeno causidicorum artificiis orienses se legitimo AdraSti succeSSores

est herede esSe demon Strarint. Hae iam ut in uSum nostrum ConVertamus, quaeritur nunc, quo iuri titulo Orienses in Sicyonia occupanda usi Sint et qua in eo iuro definisendo Adrastus parte egerit. In hac re primum quidem unum planissum Constat Adrastum ut Polybi nepotem et generum legitimum regem Sicyon fuisse. Sed non satis hoc erat, Adrastum legitimum vi-

7쪽

deri accedore illud debebat, ut Heraclidae demonstrarent, quomodo ipsi legitimi ius Successores essent. Atque hae quidem re tota Pendet e genealogiarum ratione. Est haec disciplina sane paullo abstrusior et intricatior, Sed in eam nun necesSario penetrandum aliquantisper est, quoniam ipsi Vetere tantum Onderi hi rebus insesso voluerunt. Accedit, quod istis temporibu genealogiarum tabulae et Cognationis gradus tam noti in volgus erant, ut pueris eos digitis enumerare faCile fuerit Do regum Argivorum vetustissimorum rebus optimum ducem Sequemur Pausaniam in illo loco supra allato 2 18 4. Tres in Argolide regnaVerunt regum familiae Proetidae, Melampodidas Biantidae Paus. l. C. suovoυς ε 'EHrivvi olba 'ApTεiOυς ες 9εii paGiλεiας εμηθεVTας. Eius divisionis otiam in Iliade vestigia clare cognOScuntur Il. 565 Toicii ' μ' υpυαλος pirατος κicv. Ex his familiis duae, Biantidae et Melampodidae, in Subole mari defecerunt:

Biantidis postremus, CyanippuS, Aegiale filius Orbu moritur e Melampodidis postremus Amphilochus, Amphiarai filius, ad Amphilocho emigrat Paus. . . orro με bri Bicivτος

8쪽

7. Adrasti imago quomodo ponitus Sicyoniorum animis infixa et inculcata sit. Vidimus quo iure orionsos Sicyonii Adrasti nomen ut pignus et palladium prin

8 Apollinis octes a Proeto Sicyon condita Paus 2, 7 8 doCument est, AdraStum, familiari vinculo cum Proeto coniunctum, ludos Apollinis Pythios instituisso.

Huius controversiae disceptatio quantopere antiquorum hominum animo moverit, ex scholiorum ad Pindarum copiis cognoscere licet. In eis Menapolimus, temporis ia- dochorum Criptor CL Suid. S. V. et C. uellerum, fragm. Scr. hiSt. Alex. . po St Arrianum p. 453 Cum Pindaro de hac re expostulat. Eorum argumentorum, quae in Adrasti faVorem proferebantur, unum est, quod aliquam ad demonstrandum Vita habeat. Vetus erat fama, iam ante Adrasti momoriam Proestum, veterem Argi Vorum regem Sicyonem pervenisse; nam Proeti filiae, cum furibundae vagarentur, Sipyonem usque elatae fuerant

et Sicyon domum a Melampode sanatae sunt. Itaque Sicyon ut dis grate ageret Proetusasdem Apollinis Lycii, qui et Pythius vocatus est instituit Pausania pOSteaquam de Apollinis Pythii sacris piacularibus narravi 2, 7, 7 Artoλλim καὶ ApTεluit arroKTεiVaVTες Πυθιuva rapε3εvovio i et iv i Titiλεia κα0apsi v vεκα, ita pergit de aede a Proset condita

9쪽

britatem addidisse. Accedebat quod Adrastus propior avi sui Biantis cum Proeti filia LVSippa cf. Apollod. Schol. ad OdySA. O 225 matrimonium Propto coniunctus erat. Apud Pindarum Nem. IX, 1 recto Adrastus non sempli, sed ludorum

tantum Conditor VOCatur.

9 onaochmus Sicyoniu quomodo se Pythiis Sicyoniis cum Pindaro sexpostularit. Iam opera pretium est videre, quemadmodum MenaeChinu Pindarum impugnaverit Menaechmus Clisthenem post bellum Cirrhaeum, eius belli poliis locupletatum, ludos Pythios Sicyones instituisses docuit, Sch. Pind. p. 49 init. Sed homo haud inoruditus cf. Boeckhium ad sch. Pind. p. 492 extr. noverat VetuStam de Proeto famam. Quare liCet in ea re, qua Caput quaestioni eSSet, a Pindaro diSSentiret, tamen non prorSUS eum temeritatis damnavit Sed sua illum ratione paullo sano abstrusiore Secutum osso Sihi persuasit. Menaechmi Verba nam eius haud dubio sunt nutio apud Boockhium e parte

studio Criptor haec olim ampliora contrahendo obscurius locutus it. Mihi MenaeChmuSCum dicit, Adrastum στεpo Pythia instituisse, rospicere ad Proestum videtur, qui Pythiorum Sacra primum Condiderit, qua postea ab Adrasto ludorum apparatu et splendore aucta Sint. Idem Menaechmus Cum paullo supra dicit Sch. Pind. p. 493 ad . 20, Pindarim poetiCa licentia Sum esse ovari0ησi . . . Adp6στυ iroiηTtR iv r v bεiau, nihil niSi hoc volt Pindarum speciosiora, quam veriora equi maluiSAe. 2

10쪽

10. Doriensos cum choros tragico a BaCCho ad Adrastum transtulerunt, non omnino sine pia quadam fraude egi Sse. Ad hos honoros Adrasto a Doribus habitos cumuli tandem loco accessit talo genus venerationis quod in media pietate impietati Culpam continere Victori potorat, quoniam Coniunctum erat cum alius numini spoliatione et Contumelia. De hac re luculentus tostis est Horodotus loco clarissimo , T qui Sicyonio AdraStum eum in modum coluisso dicit, ut horis tragicis non quemadmodum in reliqui Graeciae civitatibus mos sit Bacchi

fata et aerumna Canerent Sed ut omnem hun apparatum in Adrastum transforrent eiusque fata poesi chorica prosequerentur. Her. 5, 7 - ε η αλλα o Tiκυά ui Oi Tiluus Tov AdpriITo κα bri Πpo Ta πώ0εα υTOs pulticoicii opOlσὶ Υεpulpou To μευ iovυGO O Ti- μεουτες Tou Adpri GTov. Hae Ut recte intellegantur, admonendum est Sicyone quoque sicut in aliis Graeciae urbibus antiquitu Baccho choros tragico dicato fuisse, quod indo confirmatur, quod Herodotus Continuo addit, Clisthenem Baccho hunc honoremore StituiSSO V l. S. λε i50ευης μευ opoυς tu iOVυσυ ΛΠεb κε Iam vero oriensium illuctinoeptum quo dot honoro in heroem ipSi Sane dileCtiSSimum, tranStulorunt, nefarium et audax victori possit. Sod haec auctacia, Si CCuratiu rem intueare, re Vera non tanta Stquam primo adspectu Videatur. In urbe Sicyone Singulari quaedam Caussa in promptu fuit, quae illam sacrorum Bacchi ad Adrastum tran Sitionem Sati proclivem redderet. Nam, ut statim demonstrahitur, Baccho apud Sicyonio cognomen Adrosti' fuit Dorienses hac opportunitate, pSi exoptati SSima, Si pedetemptim progrediendo pro eo Baccho non nimis ipsis dilecto, quippe qui voterum inColarum numen Patrium et Populare SSet, Patronum Suum SubStituerunt

11. Clisthenes forti manu clavom adprohendens Actra Sto adverSariu exoritur. Vidimus, quemadmodum oriensium theologia ita Adrastum extulerit ut prope iam di immortalibus sequarotur set ut eius nomen Cum totius rei publicae Salute Coniunctum Summa VCtoritate floreret. Convertamus nun oculo in Contrariam partem. Erat Sicyone Stirps quaedam Veterum incolarum Ionum et Achaeorum, animi dotibus et in- Cero rerum divinarum Cultu oribus non inferior, sed armis et opibus a Doriensibus oppressa. Ea diu humi iacuit et dominorum principatum tacita toloravit. Sed sexortus est Clisthonos Orthagorida of Aristot Pol V, 12 p. 1315 et 316 Plut Ser. num Vind. 7 , ex veterum Aegialensium nobilitat oriundus Herodotus manifesto pum e tribu non Dorica prodiSSe narrat , 6 Πλη Trici Muro φυλης ταυτη b To hivosu orro sic, tauro opχης ε0εTO. 6Tot με bri 'Apχελαο εκαλεovTO. CliSthenes fortissima manu res publica clavom adprehendens, hoc potissumum per totam Vitam propoSitum Segutu QSt, ut oriensium potentiam frangero est vinculum, quod Cum Argivi ei interCedebat, abrumperet. Vir autem singulari prudentia praeditus optime intellexerat, non graViu SauCiari posse adverSariorum