Notitia vtraque dignitatum cum Orientis, tum Occidentis vltra Arcadij, Honorijque tempora. Et in eam Guidi Panciroli ... Commentarium. In quo ciuiles militaresque magistratus, ac Palatinae dignitates, cum omnium officijs explicantur ... Item De magis

발행: 1593년

분량: 454페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

a d. l . diis aliter. probasset Noe in scrinio memoriae expediri tur . . Nunc de alijs, qui postremi erant in ordine illustrium,eli uadendum

equitum , ct domesticorum peditum eoru que insignibus. cap. LXXXIX.

RAETER , et illationes equia tum, legionesque di auxilia peditum palatinorum . quae olim

praetoriana uocabantur , erant

S quidam equites, peditesques N ipsi palatani , praetorianique

' disti; ted nominatim protecto, res d., mestici nuncupati . di a Goriano iuniore initituti, quos posteriores Primcipes Graeci spatarios uocauerunt. inquit Cedre nus: De his ita Procopius u-I. raue, . sunt, in quit , & abi in Palatio longe praeitantiores, qu ruam maius ipsis stipendium lotui consueuit , aedigniore militiae nomine honestantur . Hi domo sic , N protectores uocant ir , di a cura rerum hellicarum longὸ absunt . In palatio enim eo seribi solent, ut se ordo, qui tantum personae operam prestet. Horum aliqui Pylantia , alij in G, latia, nonnulli alijs in locis statuuntur. Hacteianus Procopius. Qui erant praesentes , semper Prinmpem palatio exeuntem condi tabantur. Neius palatium cullodiebam , quod di si ipsum nomen ia- . ia te deuoliae iis indicat , clarius tamen explicat Honorius A. cmos C. Th dedo Devotissmos, inquit, Protectores, qui armatam messi.&3toteo. militiam subeuntes , non solum defendendi corporis sui , uerum etiam protegendi lateris nostri Diairudinem patiuntur; unde etiam protectorum nomen sortiri iunt, inglorios esse non patimur , sed ut deuotissimis nuper protectoribus domestacis , ita his quoque honorem congruum condonamus , ut praeter Primicerium . deeem primi eorum clarissimatus dignitate fruantur. Haee ille. 4 L . a. o. r3. Ira etiam pro reeiores acet pitti Merates,4 dispartianus in Caracata . quem scribit in scapham cum protectoribus se recepisse ,& uestes leuandae gratia inter 'rotectores suos equo descendisse , di occi-4 iti Misimano. sum fuisse. Capitoliniit quoque, ait Gordianum A. uocatum. cum protectoribus, ta falcibus laureatis Carthaginem tuisse. D. Hieronymus scribit militum uotum fuisse, ut demum protectores fie- i οἱ letitiis. rent. Suidas di zonam, i equites proprie domesticos , protectores uero pedites dictos fuisse ii nuunt . Sed luilinianus domesticos tam in equitum, . quam n peditum scholis collocat, g ac praesentae I ,atio . . V les tanquam Principi altantes useat. Cassi odor uitieis iudia. quoque h eos commiscet . Domesticae , insuit,h u a. pariis equitum & peditum, qui nostrae aulae vide tur iugiter excubare . Nee Notitia eos dili inguit. Hi ex septem schol f Armeniorum praestantissim

tum numero M MMD. electi palatium eustodierint . ut ait Suidas . scholamj , inquit , erant ter mille quingenti ad palatii cuilodiam deputati omnium praestantissimi ex Armeniis electi, quibus maius stipendium ceteris tribuebatur. His duo milha Iustinianus addidit, qui supernumerari j sunt adipellati. Non tamen praedicti omnes erant domestici, sed ex liis eligebantur. Aliae duae Scutariorum schola Diocletiano imperante , Inuemae fuerunt . altera Ioviana a Ioue,

altera Herculiana ab Hercule appellata, ut auctores sunt soromenus i di Nicephorus, m quae Imperatorem egredientem semper sequebamur , suosque tribunos haheham . Marcellinus, M infamaiahat . inquit haec suspitio Latinum domesticorum comitem . N A Ionem tribunum stabuli , atque studilonem scutariorum rectorem . Hunc postea tribunam appellat. Advenit , ait. Studilo scut

a lib. 4.

Horum tribunus. sed has scholaa duas , Euae Ρ cipem protegebant , di sub Magistro officiorem erant , ab illis diuersas suisse puto , quae domestiis

corum , non Ioulorum dicebantur , o nam ita ' l. . Mui .c.eo.

t ian eas zonaras p uocat. Erat uir quidam, inquit m a Isscholarum domesticorum notus . Harum singula simi. 3o. milites continebat . quibus sanae evitationes. p in Theophias. I. VI. equorum pabula , di plures annonae data tur . Iulianus A. ' scias, ait, se in capitum do-q itii. r.C. mis. mesticis per singulas quasque scholas quinq aage- ad. nas esse iussis in praesenta itiata morem debere praestari. scholae uero sunt appella re, quia cum non legiones, non cohortes , nec legionum auxilia esissent, hoc nomen metuere . Hi armi ceteris splenis

didioribus utebantur . si qindem imito de stipa- , iis piis. toribus Agripps regis loquens , ait , omnes in se conueriti spectantes satellitium arpenteis clypeis& . . . inaurata, armis nitidum. Idem refert Corippus, ε lis es' a. Esau. qui etram explicat, quo modo palatium custodire

Idem explieat, quo modo procedentem Priaci pein siparent, his uertibus.

Quidam didierunt Diocletianum, quando Imperator creatus est, comitem domesticorum fuisse . ceriate Ammianus Marcellinus historiarum sui temporis scriptor , fuit Proteetor domesticus Constanti, Principis,quemadmodum ipse ierabit, Iubetur , m-

quat, exire tribunus, & protectores domesticos x. ut pustularat,ad iuuandas necessitates publicas secuduxit,inter ouos ego quoque eram cum vereniano collega,res dii oes propinqui & famiIiares. Η c ille. Inter domellieos X. pruni eminebant dignitate,&stipendio ceteris praetantes, elari stimique vocabantur. si Comitem primus tribunus nuncupabatur Eln Lr.Cahe..di erat spectabilis, hue sequebatur Primicerius. Mar u cellinus. y valetinus ait ex primicerio protector si ν u , ,. tribun is duci militu limitaneors hon re squ abat . l. 3.C. de os e. Primus post Primicerium erat se docetius, quo intra annum mortuo. hs edes no solum illius anni sa di . larium percipiebant,seu R sequentis, quo primice uit. C.Thao eod. mi loeo defunctus successsset. a i. est.C. .tit. Destinctorum quoo: parentu domesticorum filii locum subibant,& si ob teneram Ytate armis apti no h L, .c The eo. erant,nihilominus protectorum matriculis inscripti tis. quaternas annonas ,i. victum quatuor hominum acci piebant. . Prater x. primos sequentes L. robore ac ni ν a pietate praestantes, vexillum saluatoris tuebantur, a l. r.C.Theo daqiiod singuli ordine humeris portabam. &elarisii praepos fabor. mi dignitate x. primis aequabantur. η Hi sum,qui uia, ML cI. Hspositi laborum xucantur.

142쪽

COMMENT ARIUM. NOTITIA

COMES DOMESTICORUM

EQUITUM. COMES DOMESTICORUM

peditum. & corum insignia. NOTITIA

sub D spcisitione uisorum illustrium a

COMITUM DOMEsTICORUM EQUITUM, ET DOMESTICORVM PEDITUM.

M IT E s abactim ailleo mitra tum , de surrectum pro insiliit .pessabant, quo erectus liber iustinebatur. uultum Principi, iumedio sculptum more Magistrorum militum habens. illustre. . erant. ς ει Marnifici. 4 vices- . - . -.re Magistri militum vi suos dometticos agebant , iis . eos iudicabant. a . s. - ει α D nestici uero equites , in e mileo clypeo ser C. ue a s. v. d. ruginemn globum fune circumlagarum prsiserebant : Gabi ueni sex lutea corda circumstabant : iuuerne uero C. d. Mi. s. v. 'uo angeli seu penis, Augur i& Auguilae capita se inuicem respiciemia, di circuli, uaro inclusa, sustinebant . in mam,scriptis roitu lum duorum Princ itin capita, quae a mnis gubernata uniri orbis imperium , arcia utriuique coniunctione. constricium prudenter regunt. Cor enim animae se des prudent ana significat : unde cordati homine

prudemes uocantur.

143쪽

dites autem domestiet in umbone cerulei Hypet orbem luteum,eorona item lutea, sexdecim acu tistimas euspides emittente, circumlatum ferebant i superne lutea tabella humanum caput eius ni coloris continet,quod utrinque linguli argeli, siue qe-nij susinent. Marginem tres cingunt circuli duo lutei,& medius eceruleus, ultimus introrsiis, in superiore de inferiore parte est res tulis sque distantibus distinctus, quarum interstitia tanta sunt, quanta eorum est latitudo orbem ab hoste tutum,armatum qieuspidibus contra hoste , N Dei prouidentia a duonam Principum angelis regi fgnificat. Caput enim Deum,& quandoque 'incipe insit viar, tesserulae firmitatem spvificate possunt . Alia duo cireuli &ipso tientis Oecidentisque eonnexitatem porcendunt. In Madmaciano nouem corde globum caeruleum, quemadmodum in equitum insigni,cingunt.

Haec de illustribus, inter quos sunt tres praesecti, duo Praetoris,& unus urbi, lex Magistri,quinque militum,& unus officiori ni, quatuor Comites largitionum,priuataru .eq itum, x peditum domestieoru tunus cubiculi Pix postus &Qtiaestor: Omnes sunt quindecim persona in ordine illustrium.

NOTITIA.

sub Lspositione , ri spectabilis Trimiceri3

COMME NTARIVM.

calculi. cap. X Qx PLICATO ordine Illustriuaci is ectabiles his proximos est Lmiendum ; inter quos primum locum Primicerio cubiculi in in dii e Notitia tribuit , di si c deximprei ix eontemus illum semel in dignitatum a bo indica te. ain

plius eius non meminerat. Vanuscripti in Oeciden e haec uerba tantu habent. Sub dispositione uiri s s et abi is primiceri, facti cubiculi. nec aliud scriptum apparet : postea cautensis sequitur; unde illi obsequentes palatini, e sorte aliqua in Qnia desiderantur. Cod. de

Is primus post praepositum cubicularias praeerat. qui Derani uocabantur,& principis perlonam curabant,eum usilieres,lectos,&cubile parabant. Tlieodosia1, ε mutae, inquit, pietatis famulationibus a in L, C. 4e de adhaerentes decanos magisti a officiorum obseruare ranis. opor: et examen . Decani olim Deturione. stitit dicti. Tranquillus. . Mucium, ait, Domitianum ac u la Domitiavis. repugnantem adorti iunt Clodius Cornicularius, α Saturius incurio cubiculariorum, uulneribus septem trucidarunt. Is Postea Primicerius est u cieatus. quem secundocerius,Tertiocerius, he Quartocerius sequebantur,qui & ipsi Decani ordine aci Primicerii gradum succedebant,duobusque annis tantum in eo officio morabantur,nee ultra ad illud poterane reuerti. Honorius. φ QMatuor,inquit secundocerium ait e tu i a. C dederem, L proximos sequentes intelligit qui ex e 1 - re decanorum ad primum militiae gradum peruenerunt, biennii spatio primiceriatus gerant officium: neque ul: erius cuiquam liceat in hue i inmorari,om. ni gratia.& ambitione cessante, post duorem annorum curricula succedant prioribus ilibsequentes. Decani hi uocabantur, quod scitae decem uiri essen , uel osse ij nomen fuit: Nam, Nyso . decantec-cles Constantinopolitanae fuerunt, . qui curam

humandorum desti titiorum habuere. Alias dccam Nisi, eli. i di s s. sunt,qui .lecem viris praesunt, ait Vegetius. Pri e l..a GDq. micerius aurem, inquit surdas uocatur ordinis pramus, additio illa cernis, nominis est productio nihil semiicans .Hic primicerius priuilegro paudebar, ne

hatur enim quaelibet prouincia tot tyrones re equos uel equor ea usPrincipi tradere, sed propter exhausit aeraria necesstatem, horum pretium exigebatur, uidelicer viceni,

N alicubi triceni solidi pro equo: Alis aurei pro sti. gulis tyronibus pendebantur, a quo onere immunis

erat 'imicerius,& eeterii cubicularia. s Hic & De . - , .

cani submaeistro officiorum conueniebantur, nec iis i. ρ,lat

quum linigabant fideiussorem iudicio sui dabant, , C dede. sed primicerii fidei committebantur , ut eo, si o. steret. ii Horum exemplo in ecclesis, instituta sunt in

decani. qiu ceteros clericos praecedunt, i Primi ce- t. iariis a. deor

rius quoque n his dein ecclesi ess institutus, qui ea ii. iidia . caput acolytharum, lectorum , R psalmistarum. κAlieubi est dignitas inter fianUnico . . s. distin'.

144쪽

SUB DISPOSITIONE

VIRI SPECΤABILIS CASTRENSI s

cum insignibus. N OTI Τ I A.

Sub dispositione uiri spectabilis

castrensis.

scriptus Φαωrilis castrensiu habet.

TA FLARIUM Dominicum. Tabularium Dominarum euunm m. Adiutorem.

145쪽

IN NOTITIAM IMP. ORIENT

quia

ea uian.

re miti .

lt de eotona mi

re , unus ex liberetis Augusti eius meusae praeerat Tricti uiarcha uocatus , ut inicat laxum

s Corinthi ab Aleiato in opule se de magistratibus calato,quod est sequens. Theoprepon Augu. lib. pree. Domini N. Aur. Mucii Alexandri pij rel. Aug. Prouincire Achriae, N Epiri,& Thessalia,Rationalem purpurarum, l/toc.ab ephemeride, Proc amandatis. Proc. a praed. Gallitanas. Procur.Salius Domitrant .aticlin)archam, Praepositum a Fiblis, Prapositum a cristallinis, hominem incoparabilem Tixander Aus tr. offciali,. Postea inuemus eii comes calli ess,q:ie Ριim coici notariora indix Noruis pol ponit 1 cu uero e , a insi-gii ia repraesentat, inter spectabiles secudu facit: i .ue ordinem ego tum secutus , quem etiam Honorius A. obseruat. η Hic comes Principi m ni strantibus extra ci siculum in palatio praeci at , qui plurimisue,e,vi pincernae,cellarii, Iaradarij.ti qui in mesa ternebat, quos eos esse,puto qui incolores ab Honorio di inersae mimitti a Marcellitici appellantur: hiidem Castrensiani , N Minuteriam sunt ditii. ς quorum nomen imperante A ei andro , in t ita fuit ILampridius enim . ita alit ea m.tiissema appellat. nitantinus quoque Nygesonium , eodem modo honestare uolens, comtiem cati Enrem palatis ut cat . e Castrensiam uero sunt dicti , uel quod uicastis degere plurimum eum principe lole ne, ues' quod exemplo Castrensum. qnemadmodum illi in Castris I rincipi mini litabant: i halii in palatio ips miseruiebant. H ii tin: ovim aulicinni litiae imaginu Tertuli. g est etiam , inquit alia militia regiarum iamiliarum, nam,& castrente, appellantur. Haec ille. Ab his erant ieiuncti,qui cubiculo ieruiebant,incani uocati . h quibus primicerius cubiculariorum praeerat Comes uero cali rensis ceteris . Paucos Alerander Seuellis misistrin, habuit, Eetantum necessaracis , quibus si gigas olim annonas dedit, aut summum binas. Lampridius, , A uticu, inquit, minissetium in tii contra, it,ut essent ot ii mines in sngulis onctis, quot necessuas posti laret

ita ut annonas,non dipn .ra: na acciperent, fullo ne, ,

uestitores,i itiores,piscernae,omnes ea irentes minisci, lic madmodiim penis illa instituerat: Sed annonax simulas, i ix hina, . Hic ille: apud que in fro, pictoribus, puto legendum pistores. Hae an onae

postea in pecunia, ipsis, de atia, palatini, sunt stilu-

iω, i R ob id araria annona dici coepit,quia in aeredaba: ur. M Theodosus uero magnus , inuenta epularum multitudine, horum minastrorum numerum adauxit , si Zosmo Christiani, infesto,endini' Hic Printeps, inquit;aticior extitit, ut tantus sum plus in mensam Imperatori, fieret, ut propter ciborum multitudinem , & in his apparandis magnificentiam, populos e coquorum, di pce illat rum, N aliciis rum cohortes insitiserentDr Haec ille.Imperabat igitur hic comes,inquit Nolit a. Psdagogiis, Mamstedialibus dom nicis,& curae palatiorum. Daedagogiae tant pueri,qui caligis purpureis induebantur, hodie rastgios occant. Marcellinia, M de Procopio tyrantiuum asse ι ante loquens, Nusquam, ait, reperto paludamento, tunica auro uittincta, ut repaus minister indulus a calcem pubem in paedagogiam pueri specic in purpureis opertus tegminibus pedum.

ndi, Ducerptores , Cessarii, N huiusmodi, qui omne, in scrinio libellorum erant probandi. οCura,sabricae palatii praeerant,marmoraque scutipi, aeris satiras fundi, Del ex gypso formari,aliaque

ornamenta fieri curabat,inquit Cassiodorus. p eiusdem consilio moenia ciuit artim reficiebantur, castelia se abantur , praetoriaquα principia fabracatam tur, virgamque auream gestans Imperatorem in publicum prodeuntem praecedebat, q & epulis caeni

tis Imperatotis adella poteraridi eum adorare, quod sit mula edi non omnibus permittebatur. posteriores Graeci titii. hune Curopalaram aprellauere. His praestetus erat

eomes castrens, a Calliodoto comes patrimonij c ta ..

appellatus, ab Honorio A. Castrensis sacri datatio. taliquam castrorum inpar esset Principis palarium . ita Naesi, discholasticus ab eodem A. vocamur. tini a.di a C de curabar enuia . ut palatium instructum esset, Prinia Quieti. di minicipi opportune , splendideque ministraretur, chim fra locum l.odie te. ent,qui Magistri,aut Maiores dom

uocati: r.Principis etiani epula ordinabat.Cadsod.M a in s uuiar & s,irqiur, epulas nostra solus ordinatione disponas, non solum nostro palatio clarus,icd N gentibus

neceste est tradatis ea mu . Legari pine ea tota orbas parte Demetes,cu nostris cererint interese eo uiuiis admiratur copiose reperru, quciis in patria sua notuee utarii sinu, stupent et abundantiam unius mensae, tantas scrutetitum turbas posse satiare, ut iudicentcc m umpta re cicere, unde run ae quae probatur exire .Hnt nimirum in patris i Da itiois lGqirantur,duparentibus dicere gemunt, quae itiderant:sic propem . dum in toto mundo celeberrimus redditur,qui prouidus nolim, apparatibus inuenitur.Adde quod tempoia nostrae letitiae secretaria tua sint,cu pectus reddi: ur cuti, ali num,tune tibi te:buitur suggerendi locus quando cuneris adimitur: Merito ut qui es iudex tantia 'palatiis,de epularum delinitus cibis tibi animus Q ncedatur: Haec ille. Et his apparet uniuersa rvincapi, ainti am ex cibis, iii eius menst super sue Tant,nia: rita fidasse. Hic ludius posterioribu, principi h c rat introduci. Aupos .n.Do tus terna,ait scinas sena tercula exhibebat Tran ui l. 3 eceram,inquit x in Avrao . terni serculis aut eum abunilathiasine sera I pra he- ibat,iit non nimio ii mptu ira summa comitate. Nain aut acroma a N hi sit. nes, aut e iani triuiales ex circo ludo, interponebat,ac Deqoetissime aretalogos: ipse cibi vulgaris fuit,lecundarium panem, pia cicuros minutos,caseum,biburu maiiu pieitum ,& scosum des bisera n Ixime appetebat. Alexander qu'm parciores coena, faciebat. Lampridius. I usus,in- dqm ,conuiuis uturni hie suit ,uini ad totum diem sex di tarat 3 o. panis mundi podo 3 o. panis sequeris ad donauu podo iso .carnis diuersa prido so grat digallinae Otia. adhibebatur &anser die, festis, Cal. Ian.& maiorib' festi, phasianu , aliquando duo ditis sallinaceis duobu . lepore quotidie habuit: uenaticine freque o, sed eaeti amici, diuidebat: pomisi secuda meta ire hemeter indulsit. Carinus uero uir neqhissimi r ,cu:u libra aum,ceis pisciu, mille duietis carnis .in couillio suo freque ter exhibuit, uini plura mueffudit,ait vopimi,. Sic di Helio stabalus viginti &duci sercula ingestu epulatu exhibebat in reuiuio,&nu quacs nauit minus ceis sestertiis. . argerui s. 3 . aliquado trahus millibui sestertii ,, ut csnas Viteli , N Apicii vicerier Haee Lapridius. De minasteriams ..... seu castrensanis ita Cotippus. η

Quidam hora ministeriore eicit gradus I. a 3 .i , e ..sormae dicti prout dat poneba:ur a Principe. si a mihisteri .eode codiemis impet abatur Monorius A. v non nul bio l. a C.Thes.ll,lnqine impetratis apicibus i. te Σ. formae sacri nu de calliensia.

ristetit supernumerarii ordinasi sunt.& paulo in . in i . vel x. forma diuino beneficio superiumeramj repediutur. Haee ille. Cred51u aut est primae formae i. , viros sequedi bux plures annonas has isse, qua no . T a di isse. mina S dii rentiae et in serioris palatiuoru repertu C. de castrensa tur. Hi Oeseu matribu,&υ, oribus sub Magistrios scrorum diis ne erans. 4 Migdonius an. salii. 3 i . castrens, palatii Constantini x fuit,ta Valen:ima l. a C The di

Cificium

146쪽

COMMENTARIUM.

Teium habebat Comes, &castrensis palatii

Tabularium dominicum,idest eu , qui rationes sum tuu qucitidianorum in epulas Principis, & aulicos actas conscribebat . Alius sub eodem e mite erat Tabulamis Aligustae, qui pro ea idem curabat,adiutor uero ipsus comitis uices gerebat, de pro eo imperabat ut supra in Magistro oraciorum est die tum Habebat & chartularium scrinio oraefectum , qui rat lato primiceri j. Hunc credo nabuisti ita uentariuaureorum , argenteorumque vasorum . quae erant in

quotidiano usu Principis, di Augustae: mantilium . a illatorem , straetularum , linteorum , huiusmcida que aulicae supellectilis, quorum proprium erat hoc scrinium. Ceteros quoque palatinos, quibus opus erat in suo ometo,hie eomes habebat. Symbola horum Comitum insignia non appellatur, sicut nee sequentium spectabimini aut et vis

morum , siue in Oriente , siue in occidente, sed tantum piseedentium illustrium, fortὰ quod ea si cui illi,in publicum prodeuntes non praeferrent, sed in ipsorum eodicillis tantum depingerentur , aut in adiutorio detinerentur, ut quid esset sui ossicii, admonerentur , prout erat mandatorum liber, quem

semper prope tribunal iuisse diximus . Haec tamen quod saltem eorum uice sungerentur insignia ubique appello . Instenta emo eomitis ea strensis palatij erant illa, quae ad eius a pectabant omelum, quemadmodum

omnium aliorum magistratinim,nempe abacus cum traperophoris purpureo tapeto in liratus , qui Ii-hra in electum apertumque sustinet. In manuscri piis tapetum est coeruleum , & liber auro tectiis,

femi aperius: prope alter codex sureus is ectatur , qui tabularii aut ehartularii codicem referre potest. Ad snistram est altum armarium seu repositorium coeruleum imagunculis elaboratum, supra hasim tribus trigestis extructum , totidemque coronis cingitur, personis signisque ae emblematibus tindique exornatum. In summo armarii plures la genae lata e rona continentur: Id cylibanthum esse a li. inlisa videntur. Varro enim . est auctor Romanos menl - stin itina iam rotundam habuisse, ouam cylibanthum nominabant, ut .etiam , inquit, nunc est in castriet , id videtur declinatum , α νοτaκ- κος,

idest a cilire. Hs ille. In medio itero est aureum Ias magnum . guttiimio, uel aqui uinatio simile , id supra sandum duplicem, ac perseratum Orbicu- um habet in uentre tumens, in longum angustumque collum destiat, labro prominente, quale est, quo nos ad lauandas manus utim ut , egresti e cς- latam , & fgnis ornatam ansam habent. Infra aliud Imile aureum uas cum duabus anss cernitur , ore angustiore, sed rotundo , orbiculatoque opercula obturatum. In imo orbiculus inter pedem, &uam uentrem intercedit, phialam esse arbitror , in eua uinum in scyphum sundendum seruabatur . Ad extram aurata rotundaque mensa, sex rectas lignis, aliisque transuersis a summo ad imum perductis, &latis clauis stat eonfixa, superne corona plures panes circundat. Altera adimi stram mensa, in hemi exclum fabricata . tribis lignis erectis, de aliis oblique compacti, sustinetur: in summo lata corona in ertis ex testudine uel argento orbiculis mensam exornat. Ad hane ecenantes, tribus in hemicyclum, mutis lecti, distumhebant,&, ut ait Martialis. C. Grmeam literam formabant, in toroque contractis tibiis sedentes, latera aduersum mensam habentes cibos sumebant,prout multa Venetiis, Se alibi, triclinia eonspiciuntur, mantilibus mensas non sternebant, sed nudis patinis implebant, indeque ethos sumebant a Qui mos etiam tempore Notitiae o hoc in seni retentus si isse uidetur. Nos ut Domini ecenam

imitemur more Hebraeorum seden:es comedimus. diees manus pii armario carent, sed duas phialas utrinque ansatas. alteram maiorem, minorem alteram repraesentant. sub postremis Prineipibus Orientis, castrenses, prefecti mensa sunt appellari,capitioque Ze uestibus ut Iogotheta generalis, qui eo

miti largitionum successit,utebantur. sceptri ipsius primus conditus seu nodus erat aureus: sequentes alternatim nigri & aurei, ut sophotarus Curopalara, est auctor.

cap. XCII. mos iniri. . V N C de eo, qui dignitates in

hoc uolumine descriptas tractabat, est uidendum. Olim magistratuum di omnium in Imperio Romano militantium, Praesectorumque catalogum unus ex Ilisbertis Caesaris praecurator ab phemeride εe mandatis nuncupatus scribere,& apud se conseruare , illisque mandata tradere consueuerat, quemadmodum ex maris

more corinthi ab Aleiato in opusculo de magi strati bus, & a nobis supra in Comite castrens repra seniatato indicauimus. Postea uero notarus tribuni titulo honestatis id nemetum est Ommissum, qui cunctos a Rom. D in pe ad dignitatem pinuectos laterculo iora inserebant; erat hie eo sex ,' ut ipsos dignitates tam civiles, quam militares administrantes eorsque in lignia . & stipendia cum magistratus codicil lis.& i tineipis mandatis continebat. ν scholarum , ALri est. 14.

etiam ordines, & in numeris, militantes cum eo Q ε. uti. NouesI 11.

symbolis eomprehendebat; iureconsulti id commetarium principis nominant. Herennius Modessimis. e lis i. abesse in Abesse, inquit, Reipublici eausa intelligimus Tri- fin. ex quibaabunos militum , praesectos,& Comitec legatorum, inusninoa. qui ad aetarium, aut in commentarium Drancipis delati sunt. Erat autem aerarium in Ede Saturni , ubi plebiscita,& Senatusconsulta reponebantur. Id postea laterculum dictum, Notatiorum primicerio est commi lium. Mathematici enim quadratam fi ruram& ad aliquam latitudinem instar lateris surgentem . πλινέ I1., idest latereulum uocant, cui hie eoder sis milis,latereuIum est appellatus, se Ee lapidem quadratum architecti.& agmen Aelianus nuncupant, iquo Iaret cultim hoe ueriuari Cedrons autumat, qui inquit later coctu est seu . .,ria Graecis Laterculum a Romanis dieitur. Est aut hie later publicus, in quo senatoriim,& legionum nomina scribebatur. a l. vi C. de pii Hae ille. - Huie codici Laterculi nomen iam Anto miser. l. ε . C. de nanis imperantibus inditum fuit. Tertullianus enim, dremiolii b. l. irae Qui eo tempore uixit atauersus valentiniano s.loques la . . , 'de animabus natura bonis, quas valetimanus beatas esse uolebatinit .Ex earu ergo Latereulo,& in Reges,& in sacerdotes allegare consueuerat. Notitia hunc libre pelle inuolutumo letidit,qui in scrinio Laterci ii nuncupato, in palatio Peancipis coieruabaeurs Iu . a in C. Iulia sinus A. Tatiano Magistro ossiciorum scribens Qua des meustruos , inquit, breues scholarium conscribi uolumus, & eos saero seriolo Laterculi praestari, ibi deponendos. Eius alia plura iura meminerunt. t si ut .C.d-o s. Complestitur autem eum minore Laterculo omnes Noue fere Notitiae dignitates administiantes, ereeptis pala a. in Nostra.

tinis largitionis.& pestiatoris,officiis': magistratui , ... I,

quae ex tribus sesentis, Memoriae, Epistolarum, & Li Nou.is.1' bellorum prodibant. Hune Codicem I mirerius seu in Aiathen de Notariorum tractabat cum suis scribis, qui Tribuni mana. rtinc annotarii, quisci Tribunis dignitate aequarentur,iunt ap t A. vi pellati. g rosimus, Ioannes, inquit, praepositus md. sne quoquo aliquando notariis Principis,quos tribunos uorant. sutia fiant.

A latereulo uero Latereulenses , i de a notis quibus: ' abii u. , ,

plurimum seribebant, Notarii sunt uocati. Candida' M.,uesi. a 4.di as tos etiam dictos fuisse Casiiodorus h innuit. Pater in sti. i. s. in s n.

meus.ait . eandidati sub Valentiniano Prineipe gestit s. qui mitti pos Gibuni di notarii laudabiliter dignitatem . idem s- i; .a pioni.

gniscat carmen eo ippi lib. 3. dum ait. Turba deca- era se n. norum cursorum, in reb. agentu eum qi palatinis fias k in . ad semia cassida turba tribunis. Eos primu u Gordiano i uniore epistola H 4 inuentos

147쪽

. fiat auth ut a

e d. Nouel. s. in Notitia post pline,piuin, ubi proseriniatii, Gi et

iaue mos suisse Cedrenus scribit. Hi ergo prouin

ciarum,& urbis Magistratus,cum annonis,& capitationibu apsis debitis,Magistros militum , Legiones, cohortes, Auxilia, veri lationes cum ea ni praes fias, e stipendii notabant , exceptis Praepostis ea. prorum,di hi via neorum militum, qui iid minus laterculum,& Memoriales pertinebant. Eorum etiam qui in decem scholi, militabant, nomina in laterculo reponebant e quorum multis quotidie decedentibus, aut discedentibiis, singillis quatuor mensibus album, seu matric uias renovabant. Undecima uero a tertium in rebus schola a scrinjariis memoriae tractabatur . . Praeter haec dignitatis codicillos cunis ipsἰgnibus di pieios S mandatorum codices cuique magilitatui exhibebant. s Ceteriam nouis quotidie creatis magistratibus, plures libros mandatorii

eum eodicillis in armario paratos conseritabant, ut quibus opus es me,orum t/ntum nominibus additis, traderent. Hic sunt codices armariis inserti, suae in

medici Notitii inter orienti, & occidentis ilignit tes spe erantur, in quibus officium suum hae primicerius te praesintare uoluit. Et quia in his ex laterculo descr4Dendis plurimum laborabat, illi quis oue magis ius o. uesso. aureos,uel minus pro dignitatis . magnitudine seluebat . . Imperante Ilissimano Comes Orientis, S Proconi it Asiae pro codicillis aureos Io. pendebat reliqui spectabiles,& eonsurates aureos γη. Correctores N Piaesdes 1 1 . Adiutori Printiceris tres soluebant ut ex nouella Iustiniam VIII constat,uba magistrarus as . numeramur, sed plures desunt,iit eomes Isauriae, Praetor Paphlagoniae, Moderator Phoenicia Libanensis, Praetor Siciliae; ς de alii. Desiderantur & Praesides VII. Asrics postea receptae,restituti: ι Italiae etiam tum a Gotthis occupatae magisti artis omittuntur, ted sinima, qua ex Nouella. a. eu altis colligitur,prope ad solidos o. acsedit. Naee pecunia intcr primicerium,& quatuor primos laterculi scrinianos diuidebatur. g Adiutora alij tres aurei pendebantur,quod sorte ips in primis destrahendorum codicillorum eura demandaretur . , Soluet,inquit Iustinianus , Praetor Pisdidi, thimicerio clarissimorum tribunorum notari is

m,& laterculensbus, solid. 13.eius adiutori solid.

a. i Demum ipse , κ decem libras auri Primicerio notam tum ex canone Phoenicidi quotannis soluiiuuii, ne quid illi in posterum magistratus soluere

cogerentur: summa haec colligit, circiter mille qua dringent x nostros aureos,quod salarium ipsi beneficii nomine erat concessum. Hie Primicerius spectatilis erat, Protonotarius,

idest primus notariorum a Socrate, & Mareelliano m uoratus: biennio manebat in osseis, edi .ecedebat adnitor, seu secusidocerius, huic Temoramus,tum Qi artocerius , qui secundum. tertium, quartum iii laterculo locum obtinebant. nprimicrritis etiam iura a Principibus condita in senatu recitabat , ut ex lege Theodosii constar, o Data VI. Calend M. Recitata in senatu per Theodosium primicerium notariorum. DD. NN. THECD. XII N VALENTINIANO. II. δε A. CONSs.liotariorum tres erant Ordanes, alii Tribuni, tiliotaris, ut saepe apud Marcellinum appellabantur honore Tribunis prΣtorianis aequati; abi domestici vocaban rur, quod Imperatori essent a secretis, cuius arcana ieribebant. Gratianus A. eos familiares suos vocat. p Cassiodorus ' ad Imperi te secretum dicit eligi. vltimus ordo erat tu feriorum tribunorum notariorum. Decem primi post primice

rium immunitatem aedium Constantinopoli habe bant, ne hospites recipere tenerentur . Vicatasque

dignitare splendebant. Domestici id est familiares

Principis, di a secretis facti eonsularibus aequiparabantur, 3 omnes a discussorum, & peraequatorumonoe liberabantur. i. ne eensum scribere, vel alicu ius praedia inspicere teneremur . u Inter tribunos notarios nemo recipiebatur, qui prius egregii titu lum non obtinuisseti Cassiodorus enim Senatoris pater, prius egregius factus est, quam candidatus Tribunus, Notam usque valentiniani Imperatoris crearetur. Cassiodorus. η Pater, inquit, candidati sub valentiniano Principe gessit Tribuni, notarii q; laudabiliter dignitatem, qui honor tum dabatur egresias, cum ad Imperiale secretum tales constet eligi.an quibus renrehensonis vitium nequeat inueniti. Haec ille. Factus es autem ea illis Notarias, quos domesticos diximus vocari, N erat a secretis Principis. Cassio res ' ex prima scrini 1 notarios tribunos sa Ieios fuisse scribit . Notaria cingulo, more militum

utebamur: Suidas enim scribit Audientium Licinii Imperatoris Notarium ab eo iussi, in insignem uuae racemum incidere, & pedibus Bacchi apponere, illum, qu Ad Chrissianus esset, id facere te itae: Quare cingulo exutus,ilissus est aula excedere ; Is postea Nopi uestiae episcopus est factus. ΡEmicerius offitici sun ius, senato Q.& Maelibi onctorum dignitate honestabatur, 3 proconsuliqa aequabatur. 3 Huic hodie compatari potest magnus Venetae Reip. Cancellarius. Reliqui a steretis amisplissimi eius Senatus Mais Tribunis notarias: Qui uero sunt a secretis excelsi Consiij x. secvncio, ttio, di Quartocerio.

rata

notat.

micet. Casacido in formula nota

motum.

148쪽

NOTARIORVM

Cum Insignibus. σι

N Ο ΤΙΤΙΑ. Sub dispositione viri spectabilis Primi.

ceti j Notariorum.

M N i s digniturum o admianis rationum notitia, tam militarium quum ciuilium. scholas etiam o numeros tra

etat

OFFICI VM autem non ha

tariorum accipita eui eum quilibet magistratiis pro codicillis ternos aureos solueret,praeter eos,qui Primicerio pedebantur hoc nomine plus minus 3O.. aureis capiebat . . Pro in lignibus habet librum elausum,dorso inscriptum, eumq; repraesentare arbi: ror, quem ipse C mitibus , Ducibus, ali sui magistratibus 'ex habebat. Habet A: fasciculum csariarum conuolutarum laris constrictum, qui eodieillos Ogistratibus ab e tradendos reserti in se est latereulum maius omnes imperii dignitates ab eo tractatas eontinens . Is est

grandior codex pelle tectus . lorisque per: ἔμ'

149쪽

traductis eonstrimis. Hae sunt Pr imicerii Notari rum insignia, quae ad eum spectaritia muliera indica hant. Notae dorso libri inscriptae lunt. F. I. I. N. T. MX. Co M. ORD. quae ut sunt obse irae, aediusolicitumrenuenitit a tandem ita putavitiposse D terpretari. Felix liber iniunctus Notarii, Tribunis araterculo continens inandata ordine P inopis, uti Primiceri . Exponitur qd st,s quo expediatur, quideontineat, di unde edatur,nempe a larerculo.Hic autem non e dex,qui ab aliquo ipsi detur Primice ,

sed lit,erest mandatorum, quem ipte magistratibusicati s ἡ. 1 tradix , & ob id pro eius insigni ponitur, ut quid adda a princiν ε i. ipsum praegipse spectet, indicetur. Ius infami, A. aisu Nouer. 1 iti ad Tribunianum quae florem palaria. allustris inquit, princip. a uetoritas tua, eadem mandata, 3c in libris legu tra- scribi, re in facro laterculo deponi praecipiat: quatenus ex his una cum codicillis suscipiendis, administratores, quemadmodum pol sint Reipub. subuenia, Nouem l . s. re, non tenorent. Rursu , ,h depcini in nostro l cro lae Nou L , . . terculo uti a mandata iussimus. Et alibi .e, a. i. ' Nunc ad alios speetabiles ictinia praefectos aece

damus .

setit totum. rani, e corum insignibus. cap. XCIII.

niis Praeposti,ut a lateriaili praeducemerentur, non primiti certi, sed magistra sunt appellati, S ideo nec secundia,nec Tertio-eerios, ut ille: sed loco corum Proximos habebant: & s posteriore tempore quadoque miti. t uii ela... cerii sint dicti. in scrinia darimus uocari pluteos,ves. iecerip. vel armaria, in quibus eommentarii, breue,,edim, epistolae, libelli, aliave literatia monumenta claudebantur: sui das str miarium esse dicit eum, qui scrimum sue at culam tractat, itaque eum in chartis, discripturis hoe officium versaretur, militia literata vo e proaim. r. Quaruor fuerunt palatii scrinia,Memori .Epistos linior. Jarum libellorum,&Dispositionum, ε quibus sin- ... α seqv ς suus magister praeerat. g Ab Augusto originem. l. - denis trahunt, qui suggerente Moecenate propter frequeni a. sitima δου s. tia iudicia, epistolas, deerela vibium, priuatoruin li.st. C. de diueis bellos .ex equitibus ministros ad haec munera obeun, rii b. ,.subs Gelegit. h Hi possea Praesteros habuerunt quid, ianeati Dio.. me enitate aucti, scriniorum magistri sunt appellati, de inorat. spectabiles dicti, vicariasque honore aequati, i di 2 in i. omni onere ciuili seu personali eum Proximis, qu1kIi C Mais . eos sequebantur, immunes faeti: κ re sciὰ omne

i est, i eos. C.de erant iuras perhi, ut Lampridius, i significat ineg excus. iman l. v cia, inquit,& causas prius a scriniorum principibus,&dotiis imis iuris petitis, & sibi fidelibus, quorum

motum C de is, primus tunc Ulpianus suit. tractari, ordinaricii, at sarat .mrino. Ita referri ad se praeepit. Haec ille. Primi poli magis in Alexandro. Mo, eorem erant adiutores , quibus ipsi rescri-ὰ . . si ε . pia dictabant: Zeno ad Sebastianum P. P. n ψiri, . i. d l. νri. Inquit, spectabiles magistri scriniorum , qui sine haea tioneis preces veritate nitantur , qualecunquei diuipum usponsum dictauerint, & iudiees, qui suis sceperant ζ reprehensionem subibunt i &qui illi e ite dictat seribere ausi fuerint iuscunque scrinii meis

'snoriales,s eu p*ginaticaria,uel adiutores primi erit. amissitae cinguli feriantur mi dem Dioximi sunt appellati, quod proximum magis ro scriniorum locum tenerent. Olim hiennio, ponea uno tantum anno in officio permanserunt, & inde exeuntes, Comites cosistorii fiebant. O id vero in omnibus fere gradibus o a pio hieritii Kob: fruatiatur, ne diu in officio moraremur, tum ut i. maiinos . C. aliis ascendendi facultas daretur, tum ne in gradu ηο L i , aliquo consenescens tutius in eo delinqueret. Hos sequuntur in scrinio, Melloproximi, idest suturi proximi,qui exeunte proximo,eius locum ti bibant, &clarissimi ei in sequentibus usque ad Erceptores uocabantur . e Prorimi adiutoris urce fungcbantur,is: i b. usi, a cerant loco Tert Oeerii. q cnius sequens adiutor dicebatur. seriniariorum numerus erat praefixust ' l. v euique re Nam inlcrimo memoriae III. uiri, in aliis xx xl III. i. pm ς' tit. militabant: Ex his aliqui erant Exceptores, qui ποῦ alia iudieiinruin, coram Prineipe, aut P. P. ucs Qvq- C. eo tit. sole scribebant. Praeter hos de alii scrinia tracta- a l. hae parte C.

bant, supei numerarii dicit, qui cum locum alicuius desineti ordinaria subibant. ducentos quinquaginta 3 'solidos pro in erema nomine sportularum proximoseluebant, tu sos X ut XV. meliop anno; μ aut is da inicitique. pollea ex Anastas j constitutione, an haeredes defuncti transsati suere . Id autein generaliter obserua x l. s quis in a. barur, ut pro ingressu citiusque militiae aliquid prae c is C.ηο. enim primis soliueretur: r xv. cuiusque scrinii pri' i ii iamate, caeretis excellentes, plures annonas aliis per l antepe frcipiebant: quas prius in speciebir , seu cibariis de annu. leg l ε acceperunt, postea pro his pecunia a principe est eo sad decurion b.

stituta : Scriniarii in prouinciis cuncti tis erat ab I O,Ita t;

nospitandi onere aedes habebant: v N Pro dignata etoo .inis ita ann. eis insigni,cingulo tanquam milites utebant tir, ς Vn l vlt. C.de inoff.

de Iustina valentiniani secundi mater cum veniuolo t h. i. e ascrinii memorii Magistro iussisset, ut legem scribe- - iis in Ista ,

rei qua Arrianum dogma cons aretur, altioremq; e i.vit. C. de vi.

illi gradum polliceretur a ille ad Augustae pedes cinia umsteilaip. gulo proiecto, nullum se pro impietatis mercede honorem accepturum respondit. 4 sed eis proprie me d so om. v. . e. moriales erant, qui scrinium memoriae tractabant, . a 3. Ttisrari.

alii tamen semiarii quandoque & ipsi memoriales tias . 'δη

sunt appellati. Hos officia paticina D.Ambrosus uo e d. I vit. C. de ear. t Palatina, inquit, omnia officia,hoc est memo- viuer .ra se .l. vltitiales, agentes in rebus temperaret a processii iuben- ξ g.. . . , tur Tantum uero eos, qui primum gradum in scri- oti tis ida. o. niis obtinuissent .lucratos fuisse Procopius g mibit, palat misit ut centum centenaria auri quotannis excesIerint . in scrinio Dis pcisti onu nullus Magister reperitur, sed ppro eo est comes, i & ob id ubique in tractatu scri- .. morum . i tria, Memoria, Epuiolarum, Libello- i ME de ν 4αι rum a scrinio Dispostionum, propter diuersam in s. r.scrinio. his militantium forniana, segregant ni, scriniaria k ut Irid. l. pesti sub Magistro offciorum in causis ciuilibus & crimi- bari, di s/q. de r. nalibus,eorumque parentexuiberi,& uxores, serui, . C. adscriptitiique conueniebantur, & cum latigabant, 'φ minores caeteris sportulas soluebant. Magistrum scri

150쪽

COMMENTARIVM

NOTITIA

S CRINIORUM

Cum Insignibus.

s crimorum septem ieeta linea dispositos.& sbtili constri ios e dices,quorum alii viridi, alii tu-bro eotici in mea Notitia teguntur. Madrucian c dices sex, tres cs leo, totidem luteo coloribus depictos, & omnes noris inscriptos demonstrat. Referunt eodices madatorum, qui Magistris memoriae, libellorum,di dispositioniam tradebantur, habent has notas FL. INTALL. COM. CR D. PR. quas supra ea posui. Lutei vero Magistris epistolarum tradita. his notis interibunt ut F L VALE. NAG. EP. IUSSI. DD. idast,rita liber uindicandus a laterculo Magistro epustolarum, iussione diuina ι Valentiniani, qui tun in Occidente imperabat, hic nomen non conuelut in Ursini erem piari hae notae non apparent,sed tam uin Notitia Occidentis. Hures spes antur mandatorulibri, quam sint Magistri,sed tot dicis gratia ostendutui . sub praedictis lex Ordine dispositis codicibus, alij quatuor vliuntur uorum unus aperius Graecas quasdam litteras . sed obscuras eontinet. Hunc Codicem referre arbitror,cui exempla Graecarum epit' larum erant inser: a . Alii ite, Codices in manu scriptis rubro tecti eos indicant ii quibus latinae epistolae, rescripta, edicta, & dis nostiones Principis conseruabantur. Meus impressus unum ex his codicem prassino tectum ostendit ; alterum rubro; in angulasti umbilico aureis bullis ea ornatum,quem, raterculum minus in scrinio memorra referre puto. His alcuatuor inuolutarum chartarum sasees inter icem

ra tur, qui

da osse.

SEARCH

MENU NAVIGATION