Pantopologia Calabra in qua celebriorum ejusdem provinciæ locorum, virorumque, armis, pietate, titulis, doctrina, sanguine, illustrium, monimenta expenduntur. Auctore fr. Elia De Amato ..

41쪽

plectente sale sonticulos, non violante dulcedinem3 calidas, quoque, ac sanativas multis in pagis, at quo mirabiles. Nec minor a Sale utilitas , sine quo insulsa

fercula , & ne ipse quidem sapor est sapidus. Quippe dulcia solent esse fastutio, nisi quid acris

admisceant. Praeter factitium in Salinis , Montes quoque Calabri prope Altimonium 4 Paludem, Neaethumque obrigescunt in Salem , reclamante, ne quicquid apud Gallos Hylario , nullum terrae ni reperiri . Adnumerari poterant inter Pliniana mendacia , flumina Salis ostentata apud Caspios, nisi Salis Montes extarent hic apud Calabros . Salhis natura prodigit apientiae Simulacrum. Sic una Lothi Conjugis post incendium quinque urbium, altera post ingentem Terraemotum in Noricis Statua Salis reperta , documeata sunt posteris , ut post suppiscium saperent. Cui Methus Therinus Poeta suis dulce versibus adstipulatur . , Montam asinis Viscera sentiata,mnullis ex hausta rapisiis que modo cumulanda fa/us candore refossissSal nivibas eratare queat: mordere palatum acrior es nullus. Sed Pos includit Ocellos: Saepe sinu montana parens Z Ch Palla nitore

besaeper poterunt e torno formantur in usus Multiplices, jucunda oculis , spectacla tuentum Sape lalorasum videas mira arte salinum E ale nasivam, pinnaro υenice turre

42쪽

Coelicolum e gie falsas, simulacraque Divum

Suspendenda tholo, θ' vota auditura precantum aure , licet lapidis facili, mollique vocanti, Tornatosque globoς currendos voce minatos Supplice,'ad superos laturos υota pereulum . Neque metallis carent, imo iisdem exuberant,

ubi Ughelio , Recupito , Nicolosio , Merula , Ma-gino , Molisi Leandro Alberti, aliisque non paucis . testibus , Aurum, Argentum, Ferrum , Sal fossule, Marmor, Alabastrites , Chrystallus, Pyrites. idest Marchesita , Gypsi tria genera, Sitiope , sive

ut alii vocant Minium, Rubrica fabrilis , Chalcantum , Boium , Alumen, Sulphur, Etites, minmatites, Gagates, Magnes. Item Berillus, Smyris, Cumen, Cos aquaria , Olearia , Si lex , Lapis m laris , olearius ,& frumentarius , Lapis obsidianus, Lapis , quo pictores imagines inumbrant , Lapis specularis , Lapis phrygius . Lapis ephites, & Lapis, sive color cyaneus et aliaque metallica apud Ughellum, passim effossa reperies. Canente Therio

Et natale solum locuples tui monstrat injmis. Visceribus inalis ditescit terra metallo. Auriferasque creat innas,tili rema minifrat, Argeriti scatetras ; his conformare sdinis Aureos, o mores ,-candida facta nocentis Criminis expertis Ditae doceant, Sed redeamus ad aquas. Hae cymbis littoralem oram radentibus, toti Recupito jam citato,pla

43쪽

placidum praebent inter . Tutum etiam praestant turres identidem, non plusquam sex mille passuum intervallo dispositae , iis praesertim locis quibus conditi sinus piratis eommodant latebram: Quos cum sublato igne detexerint Bombardae ictu propellunt , fulgure fulminationem secuto . Littora quoque sub Turribus non raro portuosa, ac accessu Navigiorum facili. Neque haec, aut scopulis infida latentibus, aut praenapiis aspera s sed toto fermδCalabriae sinu, benignε fluaus excipiunt , ut altero liceat undam remo, altero arenam proscindere:

offerunt se Navigantium oculis Pagi, Castella, uris hes Montium dorsis impositae, spectabili quadamnaturae pompa , atque theatrali. Discriminantur haec Vinetis, Praediis , Viridariis , quae omni pomorum genere abundant, exim ij succi , & saporis. Ostentantur passim Mala Citrea, Medica aurantia in auri specie pendula . Hortos Hesperidum haec exhibent, nisi quod hi Dracone carent, non me diocri Regionis laude., ae Ferarum innocentia .

Inter Mala Limonia primatum Rhegina aliaque Ioca non pauca) obtinent, E quibus alia mole praestantia , alia semine , in varias figuras flexili, Pyra , Pruna, caeteraque id generis Poma ementiuntur, quasi jocante , atque oculis illudente natura. Cottice etiam dulcissimo vestiuntur , aurantia pro integumento , pro dape . Vincta quoque cernuntur late apricantia , Vitesque modici Hominis altitudine , a terrae ubere non divulsae luxuriantes,

44쪽

a6 PANYopo LOGIA ubertim pampinos fundunt innuptae nullo , ut in Campania, maritali populorum amplexu , interdum etiam trabibus adminiculatae subdiales pergulis inambulationes opacant mollius inter umbras excepto Sole. Uvas gignunt, qua rubentes, qua subalpidas acino praegrandi, sucoso percocto , duracino , odorato , an ad esum , an ad potum suaviores, ambiguum . Praecipua laus Vini, quod subflavi coloris , atque Auro perliquido simile , sivε Ciresia vocant, a Cirellis vico , Straboni noto , sive Oa- rella , apud exteros quoque clarissimum .Haec ita ferunt Aquam, ut etiam Mare integrum ferant , di robore accreseunt, & pretio. Nec secunda nobilitas Blandae vinis , quae tum palato , tum oculis blandiuntur . Nee minor authoritas Vernaticis s. Lucidi, quae parcius hausta vires latissimh teparant. Α, his ignatio Vinis trentis prope Angitulam . Η nos etiam expressis praelo Consentino , Balbino , Tempsano, quae laudantur a Plinio s ac universim hisce versibuς ab Horatio , lib. aia de Calabriac

nente ,

Iile terrarum mihi praerer omnes angulus υidet ubi non lamelo Mella decedant veridique certae

Ter ubi Bugum , tepidaqque praebet Iuppiter brumas , re amicus Zalum Fertilis Raceo Misimum Falernis

45쪽

Canaan A. a . ille te mecum locus, ct beatae Posulant arces et ibi tu calentem Dedit parges lac malavillam Vatis amici.

sed quid de varijs piscium nobilium , puta

Tymnorum, Xiphiarum, Murenarumque, di caeterorum piscationibus dicendum , atque delicio sis P Audiatur Archestratus lib. 7. apud Athen um. Italiam γῆ intra , pelagique angus cani

Murenam captam videas, quaesuta vocatur,

Hanc eme, namque illic vatum admirabile nosces: Et de anguillis idem Anguillas omnes laudo, praestantior illa, Quae capitar Rhegi inaris e regione profundi ,

Hanc aliis cianctis mediam tu ponito tales Sin eas egulas opulentius os erit Vsum.

Et de Tymnis, atq,Xiphiis, Mersus in Polipodio

Nec praetermusa natantis Squamigerique gregis, celebris captura veniret pitio decreta mari, cum littore as Afro Agisina Tomnorem,sculum devecta per aequor Deipfino monobante υias in retia magnis Texta cadant maculis, intrant imo abdita mortis Perflexus loca fundo, plurima turba tridente, Quae seriat, sparsoque rulentireta misa cruore, Nec te qua arte doli xiphias mucrone timendus, Et rostro terebrare rates consuetus acuto Praeda venis,uemu indicium mea Musa taceret,cte. . Nec aquis inserior Terra variorum quadrupe

46쪽

IS PANT POLOGIA dum venatione , via atiliumque omnigeno a uinpio, ubi per montes , Sylvas , vallesque, Apri , Cerva, Caprae , Lepores , vulpes , Linces , Lu- treae , Mi uri, Martes, Meles, Uivar rae , Histrices , Erinacei . Testudines , tum aquaticae , tum terrestres, Glires. Ex Alitibus starnae, Perdires, Coturnices, Rusticulae, Gallinagines , Palumbi , Falsae, Cornices, Tartures , Turdi, Merulae , Ficedulae,& aliae parvae aves , & Aeci Pitrum genera Plura. Item aves aquaticae,& praesertim Ardeae. Nec earet Armentis , gregibusque 2 Equi praeterea optimi ibi generantur, eximieque Pervicitatis , di magnitudinis, quorum armenta multis locis cernun-rur , aliaque apud Ughellam : unde Acerbus supra sepe laudatus, Nemorum fastus , venantibus aptos Captandi que ferisfaciles , genus omne volucrππο

aucupis felix. Et Poeta Granus, de Calabriastar Denique nullae orbis partes, non Bactra,regi Indi

La.dibin , aut meritis uenm alma Calabria Certent, Quae pars orbis habet tot apricos gramine colles Invocuos satius, facundo emine campo Tot υarias j Tisas, tot opacis montilus κmbras Tot fuges Baccho lucos, top Palladis arva Tot varios portus rerum Uus υqueferente Vellera tot pecudum, nec non armenta,greguquee

Adde quod illa ieris ,--nseris usque remota θυι Mua vasVIrtes cernunt, quaerae βccola tauris,

47쪽

, C A L Α a R A . : 29 Non herbas edacit ibi, quas terra legentes. Privignis miseris possint miseere novercae . Nec posseν Medea ibi excrcere potentos. Artes his oris correpta cupidinis iraso Sylve quoque dulcescunt in saccara , nobilis. sima gule irritamenta , tricliniorum luxu , Regumque deliciis, ex una quesitis arundine. Sed , pre ceteris, apud Authores albatos , teste Recupito, illud plane miraculum , quod cui Regioni tellus plane cuncta suppeditat, Manna quoque Coelum effundit , ejusdem formae, ae naturae cum antiquo Angelicis manibus elaborato . Nam , &juxta Alti- montem in citeriori Calabria , di in ulteriori ad antiquae Taurinae vestigia , Ros e Coelo deciduus Sylvestribus prunis exceptus , qua Eli, , qua trunco noctis frigore constipatur in grana : Quae postea in praedulcem eliquata humorem medicamenta suavissima praestant sorbenda , vel pueris tanta sa-Iubritate , ut in ea coeleste munus agnoscant f ta in pretio , ut interdum Neapoli Mannae Calabriae uncia septem nummis aureis vaenierit s quasi h Coelo Imbet Aureus cecidisset . De qua FUntanus in M. Meteor. Calabriam selicem appellans , sic ceci

nit . .

Quin etiam Calabris tu mi Iuriae per opaeui, Labitur ingent Crathiss qua caeruletis alvo, aqaae Syriis Silvae eonvallitas horrent. Felices DBa,quarum de fronde liqueseunt,

48쪽

Grba legit, gratum auxilium unguentilas raris, Illic sate in media subfle furenti

Dum regnat calor, terrae dantur hiantes, Tum tener ille vapor fenota sublatus ab aesu, ni fatusque die, inaltoque incoctus ab igne Concava per loca, ω arescentibus andique Disis. Ingratum ut senti rure ab nocte madenti, Cum nul Dirant aara , ct silet humillus aer, . Contrahitur paalatim, O lente Bainore coactas, In guttas abit, es foliis Itientitus haereus Lentescit, rursumque diuismo a Sole recoctus Induit, di speciem cerae, mellisque saporem. Quod Apes praefant arte, ingenitoque faυore, Hoc medicos natura hominum producit in usus. Neque vero Segeti Terra humorem denegat, quam Arboribus sufficit 3 nam, ut copiosὲ, uti seribit Re pirus, herbescit ad pascua , di flaventiistius hordei , frumentique spicis latissime turgescit ad Hortea , ut prope Crotonem Appulos in Calabria campos non desideres . olei, olearumque felicitas , ut Salentini loco finitima , ita , ct ubertate affinis castanearum ubertas, quibus deserta quoque famelicis panem suppeditant , di pabula . Butyri, lactis , casei tanta copia , quanta praestant opima gregibus herbosa collium pabula nutriendis etiam Equorum armentis aptissima. E quibus Besidiarum nota in ignes cum Tessalis , di cursu certant, &

49쪽

CALΔER A. 3 ILino, Cannabe, Gosiipio , caeterisque frugibus ubera, sed Vermiculis pretiosis thesauro plenis utraque Calabria celebrior e nam Bombices eviscerantur in sericum apud Recupitum , dum tenuissimo involuti orbiculo nobilem sibi ipsis intexunt interi. tum . Mox alvo, ut TertullianuS loquitur , novo jam animata stamine , surgunt , tamquam parvi Phaenices ex suo funere redivivis ita praemium credo, quod inde splendor Sacris vestibus , atque aris accrescunt . Hinc in Templis , hinc in tectis pompa parietum ς hinc Aulaea opere belgico serici s liis , a uroque ductili attexta, ut magnificentius ex auro spirent, mollibus e serico ducantur Imagines: ex hac deniqae textrina nullo nobilium , plebisque di seri mine , tota pene Italia sericata unius bestiolae Iabore Vestitur . Idque tanto labriae emolumento, ut vectigalis annui huiusceniux Iocati sint nummis aureis quinque millibus supra tercentosis unde supputari potest magnitudo totiu& summae praecipue, ex qub particula ista quotannis Regio, Fisco decerpitur . De quorum texturae affabre Thetinea Musa

O' nune Musa mihi dicentis me vises

Et mea da facili decurrere carmina venas Dum Boisi is opus , dum ditiasta revomo Termiculo tenuanda brevi data maxima iana

Semine ab exiguo, febx haeocura, laboris. M vesri maior, tractantes pensa puellae- Sollicitam nam poscis opem , naυiemque labore

50쪽

3a PANTO POLOG a Serica, qui ducis felicia flamina Bombae Exiguum semen, quod vix par crescit arents Lina prius confricta tegant,f eantque calora Non fatis immodico: passim fervore tepescen . Vita tenet semen tenuatae cuspidis insar Membra moυent , vitae resatur dona recentis Fronde prius tenera pascendus candida morus. Quam illi Duficiet, veniant haecpabula, donec Atas frina magis crescat, cum robora constana Pelle Ieves frondes; famulorum turba patentes Matutina petat campos, usi plurima nigris Planities aequata jacet tua consta moris, Froudibus his ferro concisis esca paretur Bombci datam: cum creverit ore voraci Sparge super solidas , morsu rondebit acuto , Nec sectis, ac frusices norunt tondere capellae;

Et sua Bomb ei veniant quaesita soporis Temporadam pinguem fronde satis ubere pastuis Alta qui sepelit: somno tumulatur inerti . Eoi late Sector pouas ex arbore ramosani spar n multias coissecto fascegensas, Quas super ire queat sensem conscendit in atrum,

Et ferum molitur opus , trahit ore magistro Stamiua, multiplici circuminuata recursa,

Usceribas detracta suis ibi fanera donee Insidiosa paret, dives ibi ponte serenum

Componas,propriamque necis fili construat urnam. Ex iis merito colligendum , Calabriam n stram inter omnes Italiae Regiones optimam fore, Seia