장음표시 사용
1쪽
ae necessitali: siue amaritudie se figiqd' precipitur ibidem Ocedendum est in humais.& dicitur. Estote simplices sicut columbe. Vnde licet astutia uulpina : S mores lupini de
quibus meminit halyrodoa secun . do tegiscomento. xiii. sint in medico illaudabiles: θc similiter ruditas ihouina de qua galienus primo uir/tutu naturaliu libro capitulo .viii. sed medio mo incedendu sit. Attamen difficile est hiis teporibus Iu
Etuosis tute incedere cum hac me diocritate pp insidias malignatium
emuloru. Opportet aut medicum in arte sua co magis obseruare que
dicta sunt in actu opatiuo medici . nainquo dissicile eholam existente non peccare: ut ait gallepus secudo momitialia sidem ut ignoratem dc alia uero ut male iudicatem dc lia, ut negligenter scribentem supple :aut docente:aut quomodo licet aliter opantem: ut inaduertente: de ad
delectabilia humana descendetenti Et damascenus in asserisimis .necpiruli uana natura erroris periculum icurrere potest presertim in subtili=λbus :pp quod melior medicus iudi , catur ab hali.n. secado tegni qui existimatiot artificiali magis appropinquat. Ut igitur in dissicultate non peccandi: siue non crrandi in medis scando minus delinquant medici: ut ad extimatione artificialem non impediti: neq; distracti ypinquius a
cedantiuirecte cosequi possint siue latentu tractatum de cautehs medico luet aggrediamur cohopante illo qomniu uiuentiu est tutela. Caute
las aut per capita tangemus Plom i
nisseate M singulari 'spossibilis est
cognitio: qa in isitatu scedui sicut 'in infim timontingit intellectu himanu put reflectitur ad sensum e irare pcipue in actionibus humanis
no minus sorte si peccata: seu mota. stra i natura eueniantri uarias mainterie dispositiones. Est aut cautelam diligenti attentione euitatio de ceptionis .i, fraudis:& delusionis: deifamiea. ignominie:& dedecoris oc lcurentiu medico in actu eius opatiis uo circa corpus humanu dirigente intellectu praetico ad honorΘα uti litate medici tuendamel consequeri, da finaliter ordinata. In qua notitii
calloe exprimutur omnes cause cautele uidelicet materiaris: sormalis: s. sicies:& finalis. Describiturat cara tela p actu: dc non per habitu sum dicitur ivitatio cu diligeti attantioe . ut denotetur medicii ad picula assis idua ac ser quotidie eapiti suo emergentia i actu operativo vita drbe re esse aio semp prompto:ati item tono minus si athlete. Nam sicut. illi ad certandu uocati: plectis alte
massius oppositis quasi uallo PmM niui:ita medicus omni cautel3FM , nere aduersus uim petulantiat malignantiu debet esse ais:& ope si M. peritentus. Questiois aut querera
tis utru consideratio de cautelis at itineat pii praetice medicineiaut me
orice. Solutio est facili :Mannecti itur: de attinet parti que docet modΔ. de qualitatem opandi de alterius questiois etia solutio patetcoqueri solet
ut e ad oem medici actione costrat
usus cautelanadeo se licet utilis sit
2쪽
supciuo est tame magis i usu in acta curativo medici. Sicu Ut ad ea qx libris medic e tradi ut Cognoscendum SP ea opandu pcipue ut iegritudine non Vediatur debita ac
tio uirtutis cotra morbia opportet
portet faciente sed et egrotante di pnntes:& que extrinsecus sui ut Kras prima plicula assorismo . Ita medicu apsiciscente ad arte medici male cosequutum ex ea gloria:& ho ore: Sc uti hiatemtre ipa: &no no vise solu medicus habeati uim sui hei cu diligenti attentioe deceptioesec ifamia sex modis i genere oppol stet esse dispositu iuxta quos modos ut sex capitula. Primo quatia ad nodus J,abedi si cudu dispones taciscis .corporis:a generatioe contra
eta dc secundu ea q sibi debens du
addisceris c. Secudo situ admoduse habedi erga deust Tertio quantuod moda se habedi in seipo: quo ad dispones animi Be corporis ex tepore ncqsitas. Quarto quatu ad modust habedi circa egrotante. Quinto quantu ad moda se habendi quo ad mentes: δc astantes mulieres: discipulos:plebe: Be aromatariu. Sexto si tu ad modu se habedi respectu eopen extrinsecus sui. In hoc uero opusculo illustrium medicom sentctias sub compedio sequemur eos: et noingrate notando. Est.ra. benignuqtq; a genui pudoris plenu fateri per
quos Pseceris ut ait Plinius imitantes i hoc qcunq; ab at s scripta sitfic ab hypocrate maxime olum ho Dorum nobis duce.
Sit at pses opuscula dignis eo oebus
me.Hignis uero D quail.uoco at indignos an re gali. li. pnosti.ῖCU praui mi aia:& no gra discedi aliquImulsed ut alique possint caluntari Capitulum primum. De modo se habedi medici secunda dispones ta ala si corporis a generati cotractas: Bc secudum ea que sibi debentur ut discens est.
e costumatus futurus e medicus ut natasticeps sit eaurem de si saltypoc.li. de lege.Ingem ualet doctria ticis moribus puerili e istitutioe laboradi studio 8c me simili.n .mo mededi facultatis cognitio proueire cernis ique admotu nasci S. pcreari uident eaeque terre madantur. Ingentiam. ii.
nostria e ueluti ager docentium do,ctrine uelut semina:puerilis educatio: ut tepestiua semetis . ut i terra culta cadat secudu ips.Locus i quopcrpita siclit ager cotistes:s satis hutrimeto ee solet uegetabilibus.i. mi irrumetti ex Couenieti aere factu. La:boracli studiu e ipsa cultura:Sed te pus Oia hec corroborabit: efficiet 'ut Psecte nutriaturato maturet. In primis at igeio optas e quo repugnate vana sui cetera: a qd natura ne. neo setau. Multi at horima dixit gille. pisso uirtutu natura. Et si s pluribus sortuati sit: ita tame isi pietes retardi sis ut no itelligat coseqntia stemois sed malle tales ad fabriles artes scessisse.Sed si qde ad qd finiet d Us noui hos alibi appellat galae. degenex sapidis moledi nupp qa lavdlida e plaot.sniapueros, q ii orateNo
3쪽
lutatissydem ac nature inclinatio: no adhuc renitune ex eorude syd sit uirtute postedere in se abilitate ad una arte uel ad alia in qua si exerceantur ecti euadui, Et si reluctetur δἰ alias exerceat nunqta naxure ad illa arte ineptia Meetionem cosequutur. probet igis seipnatio anteil medicine scie fores ingrediae ne reluctate eius ingenio 8c naturaei uanu laboret. Na cum ola in libris tradi no possintiarii: Mcie ingeniusubmistrare opus e. Naturale eni entu medici adiuuat arte oc nat
Ia regentei trariu uero contrariu:
ut docet Damascenus in afforismis Ideo recte ait Galienus octauo terapetice:natura prudete medicum eecportet. Et Iacobus Alchindi: Medicus ingeniosus ee debet ut suo na turali igenio inueiat eaatq; supple at que no potuerut sapicies ligua .pseremes in hac scia scribi potuertit
Ingenio uero no repugnate ad optimam uia procedet et ad medicinam accedit. Institutis di documetis ars
medicinalis pcipiesaque eo diligetius uendicabitur de addisce si etia a. pueritia erudiat eo mo quo ingeniosos educari dc institui oportet. Et qa secudu ineptitudine discentiumani multiplicanti ut ait galienus i libro pronosticationu o multo tepori multu studii lictedii e: ut ia co/:firmata corroborataq; artis pceptio iocudos fructus sine dissicultate pa rere possit: quod etia pulcherrime docere uidet Galienus secundo uir
tutu naturaliu: mainoportet debetem cognoscere:aut addiseere quidalus melius ni sti natura& pria doctrina multu ab aliis differre. Cuenim fuerit pauon possidere debetheretica .a tenerea infame ueritatisae si pro Jgitate iuniret de ne die neq; nocte deficere & alte te addiscere quec 3 a Floriosissimis dra sunt
ueteribus.Cu uero in statu uenerici
iudicare eu dc examinare Te g multo:& intueti sita quide corcordant hisque maifeste apparet:quanta uero distat:& ita hec quide digere; illa uero auertere sciat: si uult alios precellere, Incubet igis pro turibus
futurus medicus a primis annis erudiri: non solu in his artibus quas de titulo dicut draleticamidelicet sine qua ut ait Galienus no scis ueritas: neq; salua uis ab errore:rhetorica pariter 8 gramaticae& eis quas de quatriuioansmetrica uidelicet musica: geometria dc ariologia: sibus ille de triuio adminiculatur in eis saltem latu proficiedo: situ medicialis scia poscit. Philosophia tame natu. rali ut principali no neglecta: primo δἰ ab adolescetia medicine scie in sudandu est auctore Halyabate. Custodia enim tuc sit facilior si i sene. ctute que domus obliuionis existit. Ad haruautesciaru eruditione henda adire expedit celebrata gymnasia:in qbus no uulgaris auetotitatis uiri clarissimi do probatissimi docentes residentiquos futurus mediacus pudore quodam 8c reueretia:ut
decet obseruet: eoru dictis fide ad hibeat:ut discat: eosde magnificetu&comendet:ut ab eis diligacteoruperitia dc auctoritatem micet: autore Nocrate in iureiurando prno honine dignos; eorumst: merita no ali
4쪽
uitias coicet. Ait enim haliabas:Sicut generati S ca e pate ic εἰ ma gister excelletie dc exprectionisi motusq; discipuli ad sciam extat causa ab adolescetia itam pstat studio die noctum incubere: oc que intelligantur meorie custodieta comendare: non intellecta uero sibi manifestariquepia non pudeatmem quis negli gat. Postilaute adultus in medicina sueritis amiliare se doctori suo uel alteri facere expedit: cum comirare ut uideat: que N ipse exerceat: oc seculum eu doctrinari: εc ocula
ta fide uiderer qui δc ipse doctrina
prius acquisierit.Certior enim aurearditer e oculus:ut ait Flaccus. Me mox continuo uerbora Gallei octauo terapentice: Medicus non potest esse perfectus nisi exercitatus.Dixit
haliabas: Expedit hac querenti arte plurima hospitaliae. Sc domos ac Io 'infirmorum frequetare propter
multas eorum medelas cum magi ,
stris S peritis medicis ad inqxendas eoru qualitates de accidentia que in eis fuerant. Inquit Nicolus.Nullus situmcunq; studiosus fuerit in actu curationes exire psumat: nisi mi
Us tempore simulto curare uiderit
propter quod dicta est nulli nisi exercitato:& in curatione egroru enutrito crededum e medico. Quocisi Auicena dicat prima primi: P medicus sciens potest exire in opus: de si nunq operatus meritmon tameta est ei possibile scire si plura que nopossunt in doctrina traduque tamemedico necessaria sunt nisi exercitetur in curis infirmotu. Vnde Auer mis dicit: Ad perstationem medicine requiritur duplex actas. Unu&acquisitus per doctrinam oc studi ec alius in actus circa particularia: qui non est docibilis: sed suasibilis: uel assuesibilis. Et Alpharabius in libro de diuisione sciarum. Medicvvno sit medicator perfectus: nisii per
duas ulmites:quarum una e uirtuς super uniuersalia dc canones que a
quiritur ex libris medicine. Et alia uirtus est :que aduenit ei per longi tudine frequentiae actionum media cine in egris de studii in eis per logitudine experimenti oc uisicis corporum indiuiduom.& per hac mensaram pol medicus mensurare medicinam dc curatione securia unum
quodq; corpus in unaquam dispositione. Et ysaac in libro labria di xiti Licet medicus in hac arte sit per
sectusndest situ ad scibilia p doctri
nammecesse tame est ut sit logo te pore cum infirmis usitatus. Et damascenus rassorishus:Nulli studia sci credendum est medico:nisi etate approbato:ut.sdecursia etatis sit ex excitatus in pticuIaribus. Impossibile. n.est:ut ait galienus:ς, ide numero unus homo coprehendat Oc pos
sit stir in pticulari ola: que sut i hac
arte necessaria. .per doctrina. Re
cte ergo intonuit Avicena in prologo cu dixit minus si medico necesiariu sit comphendit liber suus medicine. Et quod subluxitu quod superadditum ei coprehensibile est: intellexit per doctrina. Quantuuero ad ea que corpori attinent plurimu Consert ad medici coplemenm dc persectione: : ut boe coplexi
5쪽
nis fit temperamento quoad fieri
potest accedens habitudine ec sta tura medioctis:quia nec giganteus: ut ait conciliator:neq; homuncu lus:non ualde pulcher:aut Drmose susue: ne egrotantes mulieres prosecentur:idest nimium illum impu denter petanimem tamen sit turpis neue de rinis: ut ab omnibus aspernatur:Sed medium ueluti uirtus inter extrema obtineat. Neq; fit eius hanelitus: neq; sudor frigidus: neq; caprosus aut poliposus. de uniuersaliter non sit corpore unctuosus: ne ex eo ueluti ab hyrco hora coitus fetor percipiat hortibilis. tapitulumsecundum. . , De modo se habendi medici erga deum, i Ixit haliabas: portet me dicum esse ad deum suspi , d .cietem. Erit ergo medicus
dei diligetisiunus de fidelissimus cultor. Memor continuo preceptorum Ioannis Mesue dicentis : Deum o medice in cunctis prepone: de preponet te, Honora eum dc honorabit te. Time eum: 6c se curus cuncta experieris.Sanat enim solus langores deus:&de terre solio produxit in largitate suam inedic, nam . A deo enim est omnis me dela:dixit Iesus Sirach in ecclesiasti co Etenim altissimus creauit de terra medicina:quod si feceris sacer s.cs mcdicus & diuinus: ut res et diuine tibi revelen .Nam facre res hol bus solii ostendunt :prauas at nequa
Nutypocratin ti,de lege, Duix ni colus: Etit sermo medici ad egrotatis cura nouissimd uocati i nole dominuet gratias agedo:ς, ad sui curam :& no alterius egrotans incide/rit: a quo de gratias petes:ut suo nu mine infirmu ad pristina sanitatem restituere queat.Non ascribat medicus sanitatem inducta doctrine aut prudetie sue: Sed salutis Ois auctori deo attribuendum. Imploret medicus diuinum auxilium in componendis: uel exhibendis consiliis: sine cuius nuturae uoluntatc nihil rectum: nihil salutare datur: o si socerit quia bonus erit: deo similis fi at:& ita de eo maior erit dei solic
tudo: propter quod&sibi potiora
beneficia impartietur. Antidoti ex inuenti propria uires 8c uirtu res commendans medicus in findomnium addat hoc uerbum:st de seus uoluerit. Dixit conciliator in additioibus Mesiue capitulo de opilationibus epatismon redarguatue a stolidis medicis hoc uerbum Si deus uoluetit sepe repetendo. omina enim sicut fumus deficiente igne deficiunt. S ueluti pruina recedenti bus nubibus evanescunt: si modica sua quiesceret influentia. . ICapitulurn Tertium.
in modo se habedi medici secadum dispositiones ta ala si corporis
, Nier sapietes couenit me dicum nonnullis presidiis i se tueti oportererat fallaci ' asmeminentes sibi dece Aptiones eui te tisi gloriam & hon
6쪽
re per ariem cbeseqquerit 3 impri mis quantum ad ea que sunt anime diuino cultu cotinue obsi uato: sit medici magnifica intentio pro uir, ibus adipisci:uel adeptam famam siuam. celebrem at insignem conse uare. i rei omne studium: curam.
de diligentiam apponat. Magis.n. confidunt egrotantes in medico: ullus fama sit illustris .confidentia aurem quam habet infirmus de medico plus ualet ad sanitatem: ci medi/cus cum omnibus suis instrumetis: ut e apud Auicenna sexto naturaliu , Elia pro inuerecudo heretico si ne ingligit bonam famam. Complectutem adeptio bone sanae luel eius coseruatio:si medicus laudatis ec Mismoribus preditus comendatam ui tam ducat. Nam & si ut plurimui peritus medicus: ut ait conciliator: hi naturaliter agrestiu morum: ut
aiunt seralium. Tum sorte :uel sauili di stetisti stipite natus :intuelces domu & contumeliosus factus :precipue cum fuerit aliqualiter incrassatus. Tu etiam quia scientia medicine: de simpliciter curativa maxiel scorpioni & martiattributa.e:quo irum proprietates in malum tedui. Unde compertum est eos qui stellariter prauoru morum existat uir , tute scorpionis θc martis etsi domis
nantiu persectos haberi medicos: Opter quod diciturist naturaliter me; dicus probus maloru debet ec minirum.Tu etiam ga scientia medicine no de uirtutibus ic moribus deter minat acquisitis: sicut aliaru scietia. xii plurime: sed naturalibus tantum moribus: ut apparet secundo tegnumtamen eon et me destrae coi ditur medicus Iaudabilis mores acqui Irere:qui ct magis in precio erit hiis dotatus: precipue quado cotra cius
natiuitutis signatores tali fieno rara tionis operabitur. Non igitur uitiis' medicus coinquinatus inhereat. nosit ambitiosus: idest qui imodet ate
honores 5c laudes cupiatino auarus quasi non eris auidus: ut quasi qui pro ex nimia cupiditate non uid at quid agat. Non blassemator : siue detractor.non bilinguis:siue trυ linguis mi qui modo unum mo ali ud prostratinem fallax: hoc uitium
ad mentem referendo: non suribundus: ut qui serarum ritu seratur: no crapulosus:neue gulosusmon cotu
meliosus: ut qui uerbis superbis N 'iniuriosis tumeat S audeat. non coltumax ut in suptores superbiatmondissidiosus siue discrepans 8c discordans. on egressius siue elatus:ut doloco ad locum aliis se ad excelsiora loca preponat Sc digniora. Non sutilis 6c rimaru plenus:ut qui tacen da retinere non possit. Non loquaxi aut uerbosius: ut qui stulte S uaner. copIola garriat.Non litigiosus:ut et
frequeter litibus: controuersiis uer isatus gaudeat. Non mendax: ut negator ueritatis: e alterius mentem saltat. . Non sit inuidusme alterum odio habeat: aut alteri aliquo modo inuideat. Nemini uero quicquaper iniuriam faciat. Non uindex: idest ultor siue uindicator sibi illa ' . te iniurie. Non aliquid operam di cupidus. Non ebriosus: id est supra mensura bibens. rebro eniuinum nocet ait halia sidis ui
7쪽
tatis replens: Hemi metem corrumpit 6 inde ebetudo de tarditas eli clune Sicut.n. uiribus corporis ni hil uitio accomodatius si moderate sumatur: Ita pintiosius nihil si modus absit .non denis luxuiaut delitiis: neq; ludis uite sue tepus conici rat: Sedeta uite optime plurimum medico pstat. Lingua expeditum: Huxu: sagacem: acutum: a uidu iactibus tardum rituum alieno de barbaro e abiectore festinum castu sortem: grauem: humile honestu: impigrum tuetum: pudicu:ui ib
nu occultatorem:sagacem: remotu
ab iniustitia: ad loquendu tardum. Cum aute datur sibi loquendi ipsopportunu sit medicus affabilis ornate:& pulcre loquens. utaturq; aliquando parabolis i. prouerbiis similitudinibus:ymaginationibus foris uel rerum signis. Dixit mundinus no erubescat medici a iuristis parabolani dici cri cetcris non mcdicis
ijq ltatissimis subtilia dc ardua me dici ne nisi i pabolis dari: itelligi nopossint. Prestat preterea medicii taciturnu esse quecu* ei intercuradu uiderit: uel audierit: uel extra curai uita hominu cognouerit: que reticenda esse itelligat:nemini aperiat: sed itemerata taciturnitate seruet: ut pcipitypocrates in iureiurando. V nde haliabas: Non revelet medicus secretu aliqd patientis de alicu
ius cura: aut morbo: nec si a peradducat proximos aliquos: aut longin quos pluribus n. infimiatium acci
dant passiones quas dc patribus: dca sua celant parentela: eiis medicis ypalat:ut matricis doIores:& emorroidas.ga oporte medicu tacite sestuare:q l ab hoibus reuelantur de
olo medicus uitam artemq; pura: atq; integram seruet. Ex parte aut eorum que intellectus speculatici sunt expedit medico ueracem esse. Na melior est sermo uerus o nisbus rebus ut ait Plienus primo de plexioibus & aristote. primo ethicorum :Sanctius e prehonorare uoritatem platone :& ueritatis ambobus amicis existetibus. Et primo de simplici medicina dixit galiemis Qui superfluunt a ueritate: id e qui
ab ea recedunt motiantur conditione. No aliter & medicus ronalem:
siue logycum se prebeat:ut duce hypocrate cum aliis canonicis medi
cis particulatia consideret: ut sub uniuersalibus comprehensa sunt. Non sic autem methoycus uni uersalia solum considerans despoetis particulatibus quod tartifici, te est.ne etiam sit empicus ne despectis uniuersalibus: pticularibus solum inhereat. Expedit preterea ut apprehendens sit it ligens dc peritus. Nam cum fanatio no stat nisi per res multas: ut ait salienus injibro de elemetis necessarius est medicus qui extrahat ex eis id: quod
conuenit in unaquaq; egritudine: Ita ut per eum fiat lanatio:talis au tem erit petitus medicus apprehendens:& intelligens quod etiam ar chistratus medicus recte sensit di
cens :oportet medicum re bone intelligentie:& sane mentis acumine
non solum in sciendis morbis qui sunt uerum etiam issiciendis locis P
8쪽
bus landan se exerceat. Imperitia siue ignorantia inalus est thesaurus malum erarium possidenubus & so
timiditatis de audacie nutrix erit altypocras in libro de lege. Sunt eni tales impiti medici:quoru: ut hei Pli. Inscitia nulla lege punicinultu ex plum uindicte: Hi sunt qui discunt Periculis holum. Hi sunt qui experimenta P mortes agut: Hi sunt. qhus holem occidisse summa ipunitas e. Hi sunt deniq; si mortuoru intepe Tantiam accusant:ut suos errores tegant. Ita tamen cu sua peritia se haheat medicusmi no sotu antiquoruscriptis olo insistat: imo solerti ingenio eius est satagere ad nouaru re inuentione no minus in traditione
doctrine et in auxiliora salubriu approximati . Miseri,n.ingenii est ait Nicolus qui in remis solu initie Vnde in ol medicina oportet noui aliqd muenire:ut ait galienus: dc ut probus heatur his coitioibus inlignitus sit: de quibus galle.xii.ter elice:Solers. s. breui tepore cocipiens
quid operadu sit erit sollicitus i studendo: uisit ado S i applicado remedia saluberrima no uas inducias. No aliter erit de memorans canonumedicie primo uniuersalium: circaque intelligeta sunt: Bc protracta
insistet. Ignorati enim principiis: necessarium est arte ignorare: ut aristoteles prici elenc ei No aliter di pticulariu:quu omnis doctrina uni
uersalis inutilis sit: nisi ad particularia reducatur. Scire enim uniuersalia de comunia sufficiens est: nisi particularia cognoscatur:ut inquit tertio regni: Quum omnes res comunes in scientias sufficietes sint:
nisi ad particularia extendantur. Hos canones uniuersalcs de particulares intellexit princeps prima pmia quum dixit:Non est autem bonum ut huius libri plurimu non sit apua unuquenm huius doctrine nomine uocari:& per eam lucrari desiderat. Id uero omne sensiit Halyabas Galieni fidelior interpres:cum ait pri mo regalis dispositionis. gat seipsum medicus ad eorum que legit custodiam: Be memoriam in eundo ocredeundo:quo omnia conseruet necessaria:& de sicientia Ac opinioe re uoluat oc exerceat in eis suam memtem: ut non omni tempore librora consideratione egeat. Et sit de ii bris aliquod acciderit in modum reuertetur ad ea que seruauit in memoria r cum necessitas fuerit. Di xit Conciliator :erit medicus nemdie neque nocte studio deficies: seu lector assiduus 6e meditator indesi μnens. Nam meditatio clauis exi .
stit sapientie. Habundanter enim Iibros peritorum uirorum Iegat:&eorum secreta discutere iuuat :omnem sapientem :dixit Damascentis in Assori simis. Erit autem preci puum medici studium in medici na probatos: dc illustres auctores magis obseruans. Non enim cui Cunque scripture credendum est tiat inquit Galienus primo de simplici medicina. Res enim non re ete procednnt: quum homines di mittunt inquirere uexitatem ser monis:& utuntur festinatione confidentes in aIlisssic aliorum credemis
9쪽
dix ibi monilii S. unde ix primo ali mentorum dixit: Iniustum est uni pre aliis sine demonstratione credere:precipue tamen in remediis inueris in quinternulis festinantium. Non enim quodcun tale assemendum est a medico : sed diligenter est examinandum anteq ipsum egrotati administret.Operari tamen secundum libros antiquorum absippe μsem ratione molestum est: ut ait Damascenus: Solerti ingenio i quo non minus refelluntatiqui liberali/ter absque ulla immutatione indisserenter' ad languentem quempiamquecunq; sunt scripta ab antiquis: applicant arbitrantes se sapieter le/gin cum tamen in magnum inci detin terrorem. Et propter hoc docuit recte Galienus quarto de accidenti & morbo dicens: Dim an liquoru debent amicabilitera fit
oesbribus lascipi: dc quod ab eis
dicitur: benignius adimpleri . . Verba tamen eorum adimplenda ni ueraciter. Nam male quidem intellecta inducunt audientes se m in multos errores.Vnde & quin/ta particula assiorismorum inqui in
commento illius Assorismi: Qui,
hiuscunque caluis.Quandocunque in libris sapientum inuenitur ali quod falsummon debet extimari:
ii, illud dictum sit sapientis: sed potius debet imputari scriptori uel alteri: ut transatori. Non aliter plurimum illi prestabit: si iam laetus
sciens longo tempore ex assiduoqibrorum studio efficiatur etiam longi usus ex acquisitione experimenti diecate Galieno tu de aesi mine
sanitatis ZExperientia ut iu lax halibenda est omnium rerum que r cte excoritata sunt. Et Avicenna secundo Uanonum: Experimen,
tum est illud in quo confiditur, Confirmat enim rationem prius habitam in mente medici, Et Galienus de ingenio sanitatis Experi mentum: quod ratione ligaveram me consortabit :dans mihi audacio am magnam. Nouus igitur medicus diu meditabitur in antiquorum experimenta: & post hoc ad leuiora de salubriora eorum declina bit: & ad ea maxime: que a magi stris suis prolata habuit :& exper ta. Dixit enim Damascenus in
Atarismis: Medicamina tibi pau ca tentanda sunt: & non nisi ea: ii,
quorum iuvamento. sepius exper
tu considere possit. Totius enim notitia incomprehensibilis est.
Erit medicus non querens scire eaque arti sue impertinentia sunt. 4Dixit enim Rabi Moyses uigosima ima particula afforismorum Qui conatur scire res: quas qui Mdem scire non est necesse: deduci tur ad modicitatem inspectionis rerum: quas scire est necesse. Non enim tenetur medicus scire quod ad suam non pertinet scientiam. Horum nanci quesitor in rebus necessariis parum sapit: Sed exiise bris autenticis sumere debet dogmata uentilata: ix ea que sunt in eis utilia sectari. Quantum a tem ad ea que corporis sunt sit medicus corpore mundus procul ab omni spurcitia: de ad summum ex
pedit ut se munde gerat di honeste
10쪽
Qidus Be uestimentis ornatus: non rimen sic mum cie & uestimentis
iacet ut scientiam derelinquat. . Dixit etiam Aristoteles m Alexandrum Magnummaulto melius S regalius esse habere .animam scientiis habundantem si habitu corporis esse bene indutum. Non fit media us uelociter incedens'. quia id in discretionem: uanitatem:& infideli tatem quandam preostendere dicit.' Denique quantum ad hoc tu ri studcat medicus sanitatem pro priam: ne si eum sorte egrotare contigerit irrisorie illi dicatur: Medice
Capitulum quartum. De modo se habendi medici ersa patientes: oc maXime erga egro
Vamcunq; domum ingrediatur medicus :duntaxat q liberandis egrotis operam dare intcdit aliis omnibus post habitis: ut precipit Hypocrates,n Iureiurando: euitans omnem iniuriam Scorruptelam. Non erit4gitur Medicus iuxta diuisionem Galieni duodecimo Grapentice: Medicus malus dc sinister non in tendens sanitatem : sed egritudi nem taut egrotantis mortena, Hic nim medicus: ut inquit Nicolus: omnino fugiendus est: d a terra rium uniuersitate Omnino delen dus. Hic estissiet: qui diuinam scis entiam Medicine in se tectam ob-iligat: dc malisnat ab arte mea. Hic est de numero eorum : quos maledixit Avicenna dicens:descen dat ignis de celo:d spiritus proces
Iaruml qui faciat eos esse de suburti 1s Sodome & Goimotae. Sunt enim: ut inqua Aueros et peiores spoliatoribus mortuorum:qui so lum uestimenta deportant :quos B Damascenus in suis Astocismis insequitur: direns eos esse:qui ani mam suam dantes secularibus di Umis iundamenta ipsius modicine di artium dominam penitus neglexerunt. De quibus 8c eis similibus
Corum moreS uersutos consideras
dixit Conciliator . Medicus est in uidie pelagus inexhaustum: detra ctionis organum: urde se ambiationis i perforata clepsedra aliene ueritatis garrulus contradictor. Ignorantie proprio constantissimus de pstantissimum onses tum .dc inexcusabilis infirmorum neglector. Non ergo ei fides est adhibenda etiam maxime in medicina. studio se ergo fugiendi sunt tales longe in quam comunis pestis prouincier corra quos thsurgant leges: armentur iura: ultore gladio seriantur. Erit preterea medicus ergaegrotantem non malus de adulator medicus.hic enim est :qui solum extolli a uulgo ec mulieribus de inanis glorie iaci tia ditari intendit:ueluti taxillus galieno infestus: propter quod studet hic talis infirmis N egrotis mulierihus de uulgo blandiendo in omni hus complacertasiue que placet:n Ganti siue non.ldeo oc ipse abho/minandus est Oc fugiendus et de quo sermone habuit Galle.in liaee mirabilibus pronosticati num dicens: