Synopsis universae medicinae practicae: sive, doctissimorum virorum de morbis eorumque causis ac remediis judicia. Accesserunt nunc demum casus nonnulli oppido rari

발행: 1766년

분량: 358페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

301쪽

C A p. XVI. De Vesumis in genere.

pollet ; deficiente oleo buturum eius vices supplere potest ; valent et iam juscula mucilaginosia Apinguia, &c. Non autem satis est semel.

vomitum provocare, sed tamdiu is Contis uandus est , donec nulla amplius veneni in ventriculo indicia ex sapore, odore, nausea, dolore,&molsu deprehendantur. Si venenum a ventriculo ad intestina descenderit, quod saepius accidit, iterata clysterum iniectione illuenda est alvus, es. e Veneno emundanda; purgantia quoque lenia propinanda sunt, ut intestina superiora liberentur , conVenIunt culpa , mannu ,νbabarbarum & similia; utiles sunt emulsiones ex amud. Ic. fem.

liquiae veneni in corpore supersint , a corde & visceribus avertendae sunt & ad ambitum corporis pellendae , & per sudorem evacuandae, quod alexi pharmaca itidem praestant, & omnino utile & necessarium est ab alexi pharmacorum usu non statim desistere , sed ea aliquandiu continuare donec maligna dispositio corpori impressa expugnata.

sit. I beriaca Andromacba contra omnia Venena cujuscunque generis p reliquis quotcunque remediis optim Risi esse antidotum iure meritis

communi sustragio censetur; sed majori solita dosi ad drachmas duas vel tres exhibenda est inquit D. in Ρbarmacolog. Antaempir. r. 28s. ab hac vero regula interdum declinandum est; nam de opto

cautione opus es , quando cum Venenis narcoticis rem habeamus . Interim instituendus est conveniens victus; lac in cibo potu a quamplurimis authoribus valde commendatur; reliqui cibi sint hingties, btins tuos; utilia sunt iu scuta gelatinosa e pedibus vitulinis 4 rasuris eboris , C. C. &c. Aiet. 1579. Venenorum in specie divisio maxime naturalis a differentia corporum, quibus insunt, petenda est; existimi enim venena vegetabula, mineralia , & animalia: ex his sussiciet eminentiora quaedam tractare, unde ex istis exemplaribus ante oculos positis praxis de reliquis facili negotio derivari potest.

VENENA DEGETABILIA.

Cicuta Θ Aconuum. ) Art. 158o. Ex plantarum classe cicuta θ' aconi rumprimas obtinent, utpote apud antiquos scri plores frequentissime me moratae. Cicutam plantam esse venenatam soliis, radicibus, fi si icco exin

eremo , pluribus exemplis passim apti l authores probari potest. Folia interdum errore pernicioso loco chaerefolii & petroselini colliguntur,

ct inter acetaria devorantur, radices pro pastinacis incaute comesae quosdam interemerunt; succum eme exitialem ex Atheniensistim consuetudine satis constat, qui mortis sententia damnatis propinabant; ex hoc lethali pharmaco occubui me dicitur Socrates ille philosopbsrtim sapientissmus ; verum enim vero quodnam fuisset. istud venoniam Attiacum , an merus cicutae succus , vel ex hoc & abiis pharmacis compositum haud satis constat, quin in dubium vocari possit ; sed hic non est disputandi locus. Cicuta calida sacris Art. 158 I. Rationibus & experimentis deprehenditur cicutam esse calidam ct acrem quod contra universi antiquitatis suffragitim doctissimus me yerus indubitate comprobavit) suis.

que aculeis membranam Berveam potissimum ventriculi ferire ac fibras eius ad violentam constitistio aem irritare, unde turn ob vellic tionis vehementiam, tum ob constrictionis atrocitatem maxime circa orificia ventriculi, ubi nervi insigniores disseminantur , praesidem systematis nervo si in furorem agit, unde convulsiones, dic. , cerebrum di cor in coniensium rapiuntur,

302쪽

veserabilia. Ch p. XVI.

yctus Muta intus sumptae. Ast. issa. Einctus cicutae intus sumptaestitit praecordiorum & ventriculi dolor cum sehsu punctioni; ct ardoixis ibidem, quasi temulentia aliqualis, vertigo, upiiepsia cum sensuves abolitione, re mira capitis; artuum S totius corporis succussiorie S torsione, spatiui universales, affluxus sanguinis ex auribus , tumor pu- ni virilis magnitudine circa scrobiculum cordis, singillius, inanes vomendi conatus, iaciet δι abdominis intumesidentia, fluxus spumae viaridis ex ore post mortem Curatio. Art. is . Indicationes itaque curativae erunt cicutasti quantocius ex ventriculo educendam esse, ejusque acrimoniam infrinpendam , spiritus vitales consumptos a vehementia symptomatum iti Naurandos , aut ob motum sanguinis Varium vel interceptum oppressisses excitandos, labem ventriculo vel intestinis impressam, sive inflammatio sive denudatio membranae nervoae, sive exulcen xtio sit , eme dandam, & vires laudabili victus ratione restituendas ct conservandas.

Cicuta breviore, tutiore A eertiore via exturbabitur e ventriculo vo-stitu tempestive concitato, neque necessium est , ut Vomitoriis sortioribus utamur, ut ventriculum Vehementer irritent & stimulent, cum

iam alias ad cynstrictionem a cicuta pellectus sit; sussiciunt aquae erriisti tepidi largi & iterati haustus. Ad vomitum quoque in hoc casu eiendum valent iuscula pinguia , decoctum δordes cunis diso simplici . Gqua tepida cum butyro , Vac cum oleo oe best,ro cerum dur aqua dia Iutum, cerevisio cum oleo b but 'ro i sieum lini vel nucis per i e fiam stabunda sunt, ideoque commodior ad vomitum facilitandum aqua rapida, Iacti, decocto, bordei, ceravisi e , aut i culis cuivi cumque generis permisto, quae una opera sicutae acrimoniam demulcent & obtundunt . Pergendum est in hoc opere, donec omnis cicuta e ventriculo pulsa sit. Si vero ventriculus his in expellendo adjutus voto non re pondeat, & vomitus tardetur, ad sorii ora vomitoria recurrendum est, ad o mei scilliticum , Ial vitristi , d coctum cori. virid. iugi d. decoctum fol. nicottonae , 'c. Dum haec tentantur pinguia enemata injiciantur Rano suppositoria intrudantur ex mele sale coctis hier. 'Dr. fatone Ial. gem. vel alumine , Sc, Clysteres enim & suppositoria motum peristatricum intestinorum sursum vergentem deorsum prolicinni. Vix licitum est c tharticum propinare nisi lenissimum. Eduua ita e ventriculo &intestinis cicuta omni vel maxima parte, tum demum ad vinum gener uni & alexipburmoca deveniendum est . Antidoti maenae, I beria- mibridatium, oe electuarium , Orvietanum , &c.prosunt, quatenus dissolvunt sanguinem & lympham alicubi stagnantes. Huc pertinent etiam. Aquae cordiales dictae , confectiones de bacintb. al enmes, lapis be zoarricus, item tinctura beetoardica, otia volatilia , niixtura simplex Paraeelii . Cum suspieio sit tunicas ventriculi aut intestinorum erosas esse , aut ulcerosas , haud consultum est cibos aromati us condire, multo minus aceto, neque vino nimium indulgere; magis prodest decoctum bordei cum pinsulis , sem. anis aut decoctum rad. ebia. Ossa'. Sci Cicuta, oenantbr re cicutaria . Ait. 1584. Probabile inquit clarissimus D. ma cicutam antiquorum, de qua me erus tractatum

edidit, fuisse nostram aenanthem cicutae facie succo vir o , quae cicuta vulgari multo exitiosior est. Raius vero nostes, rei herbariae peritim- Inus, cicutam masorem vulgarem venenum fuisse albenserie asterit, &eicinanis aquaticam, de qua Mem rus integrum librum conscripsit, uisse cicutariam palustrem. vid. Hi i. Plant. Vol. I. p. Φ31. 652. De Uaη-τθ- autem cicutae faele esse plantram ab ambobus diυerjam , Vid. eandem

303쪽

A m n. 44 I. Dostissimus vero laudatus author forsan conie9urant suam sustinere potest, &, per me licet, iustineat; non est mihi litis

p ndi otium, nec animus, Interim agnoscendum eit has plantas co- atas esse , nec viribus otii facie valde dio miles.' Donantbes aquat. defmptio ) An. 1333. Oenanthem aquatIcam cicu tae sincie apnd Raium loco citato ad hunc modum descriptam 1nveni-

mus ;,, Paludapios olim non absimilis est rutae praten si umilior no stra sententi m aut petra telino similior quam Toah Irq multo '' pullulatu, virore tetro colore & facie . Caules bicubitales sparuit e radice in pares Hybοdeii albi bulbos multi partita &quauba mii '' chiata nullius fibrae vinculo aut interventu continuos, teneros, gustul acres & ingr tos , succo lae eo primum, deinde flavescente viro so&l V exulcerante praegnantes. In rivulis non in septentrionalibus duntal V xat. sed & meridionalibus Angliae provinciis copiose provenit . An radices hujus plantae sint venenatae & malignae vel salubres dubitat, & rem in medio relinquit ulteriori examini subiiciendam. Sed de earundem malignitate sequens historia omnem tollit dubitandi

uido ubi iam pluribus annis commoratus sum medicinam faciens , Je-utem circiter abhinc annos, a quatuor pueris comesse fueriint radices

issenthes quod in hunc modum eveniebat; hi pueri hora undecima an- temeridiana ferita alphabetica egressi per prata palanteS, ad ri Dam rivuli has radices reperiebant , & cum candelabri fragmonto A, uuod ad manum fuit, estodiebant opere egregie delectabantur , oci plures jam nacti aiebant alii aliis , hae sunt radices dauci ten ' ιε , =nμπl Carrois statim mutuis incitamentis, non iamis, sed potulantis luXI riae causa, ill/s avide devorabant. Quid sit λ domum abeunt , aegrota- incipiunt, quod factum fuit, celabant. Hi liberi luerunt tres ului ct una filia ex iisdem parentibus orti, patre vero tunc tempori S lolo i superstite; eorum natu minimus quartum annum pondum compleVe-

ι rat. ' maximus nonum non attigerat ; filius medius quintum puella sextum aut s*ptimum agebat annum . Vagiebant, eiulabant it pater natorum aspectiu conterritus, quid mali sit , nesciebat . Porro obtum scebant, Vertilline corripiebantur, proni in terram cadebant ἀi superveniebant spasmi horrendi cum tota sensuum abolItione. V'me bant omnes, puella supra ac infra violenter purgata est , subinde vero in lucidis intercapedinibus edebant ἐκ bibebant. Pater lacrymans

s miserabilis & subitanea natorum omnium metamor bosi vehementer per i culsus varia in animo volvebat; secundum vulgi opinionem incanta-

a montis υol malis artibus admiranda haec symptomata indileta fuisse cre-ll debat. In lucidis intervallis rogabat, nunquid comedissenti rem non li dum agnoscunt; deinde in loculis facto scrutinio inventa sunt fruitui laquaedam cuiusdam radicis hoc detecto, qui loqui potuerunt, verim tatem fatentur omnes de os, ac radice esitasse, unde statim de vene i tu, suscepto orta est suspicio: & extemplo nuncius cum radice ad meli defertur; forte fortuna radicem facie agnoυi ; ipse autem tunc temporis a fi lias occupatus 'barmacopolam con filio A subsidiis idoneis instruetum ti mox dsmisi, qui misellos invenit veneno fere consectos I nunc Omnes, nunc hunc, nunc alium paroxysmis epilepticis cum gravi flamis spatii mis & spuma oris laborantes. Iussu meo multum oleum cum aquae it tepid e crebris haustibus larga manu propinavit. Exantiato Ita ven- i triculo, medicamentum , quod mihi maxime arridebat, fuit tmetura

304쪽

Venena vegetabilia. CAp. XVL

A Oanica , qua fretus alia ascisci fore supervacuum credidi , nisi quod iis modico 'ino in languoribus indulsi. Dosis timsturae maximo natu fuit coch. ' parvulis diminuta quantitate pro ratione aet tum sexta vel octava quaque hora cum haustulo cerevissiae interim hi odiis & lacticiniis nutriebantur. Post a . horas duo ex iis pristinae sanitati restituti sunt multo tamen dEbilitati; reliqui duo tardius convalescebant, nec ante quintam vel sextam diem excura est veneni labes s iis cisseres saepius Majici curavi ' fortasse alia nonnulla remedia exhibui , quorum iam mihi excidit memoria; evasere omneS ,

se 1 non sine maxima difficultate ; ia jam , dum haec scribo, vi Vi

for sex esu oenanthes interses s. Aiet. 1587. Idem paterfamilias , Vir fidei integerrimae , mihi narravit se biennio post habui 3 porcum. quie propugnaculis prorepenS VaguS per agros aberravit , & in idem pratum incidit, ubi more istorum animalium ruspantem credibile est has radices gustam & detyorasse: nam post paucas horas vehementer er

Rrqtabat , accersebatur veterinarius quidam e vicimo, qui manus auxiliares porrexit, sed frustra; nam animal moriebatur convulsum spumosa ex ore saliva effluente.

Corona im erialis , esula, eupborbium , hellebortis . ) Aret. 1388. Radix bulbosa corome imperialis intus sumpta astectus fere eosdem habet ac cicuta Jobanne Rbodio apud I ferum s ideoque eandem exigit medendi methodum . Estitasve titue F mali quoque fere.omnes sunt acreg& maligni, intro assumpti violenter admodum purgant, ventriculum R. intestina excoriant, adurendi vim obtinent, &cicuti e viribus perniciosis propemodum aequi possent. De E pθorbio ου Hellesboro idem dicendum est, si in nimia quantitate exhibeantur, & etiam quibusdam aliis pharmacis emeticis A catharticis usu vul rari nimis frequenter adhibitis. aconitum sive napellus . ) Art. 158ς. Quod aconitum sve na ellus a tota substantia sua summum sit venenum & perniciosum in necandis hominibus & quadrupedibus, ut vix etiam approbatissimis antidotis succurri possit, nisi confestim applicentur praenilia , ex sententia medicorum sere omninm notum est. N apellus in iugis montium Λlpinorum

nutritus Vires admodum noxias obtinet, adeo ut inter Venena Vegetabilia jure merito princeps censeatur. delatus vero in hortos in locis humidioribus malignitatem magna ex parte deponit. Essestiis intus sumpti.) Art. Is o Symplomata ab ashlmpio Napelis sunt quae sequntur , intumescentia labiorum , linguae & totius ficiei. Oculorum prominentia , pectoris gravitas , compressiones cordis , tremor partium, vertigines, syncopes , horror, mania, & lethargus, quae omnia accidunt , ct si in toxicatus evaserit, febre flectica tamen miser

corripitur.

- Ai t. Is pr. De remediis adversus perniciosum hoc venenum s veneno ipso prius vomitione reddito & reliquis de curando veneno in genere 1578. recte observatis commendatur con-ry erv. a m j. ud. 5 i. cum I beriaca vel Milbridatio exhibita . Sunt qui succum Rqybam intus sumptum tanqua in certissimum remedium decantan; plurimum prodesse aliqui volunt lapidem be par. orienta . ex Nait loli experimento in d&οbus reis comprobato, lib. iv. cap.73. in Dioscorid. Coccula incinarum Art. Issa. Cocculae oricinarum sive baccae coc ei Iudici inter venena merito numerantur ; in bestiis etenim ex eX-

perimentis biripsseret symptomata invasionis ordine I saevitia non disparia iis qhiae cicuta Aquatica in hominibus essicit; certum est iis in-

305쪽

esse vim deleteriam impense irritantem elle ro al-o similem . Qua misobrem qualis sit medendi methodus ab hoc veneno assumpto supra insectione de cicuta is 83. ) percipienda sit .

Taxus .)Art. 1593. Taxus arbor foliis, succo, & baccis, hominibus& iumentis lethalis est. Hoc veneno insecti frigus in toto corpore percipiunt, strangulationis metum incurrunt , ct alvi profluvium dysente ricum patiuntur & plerumque repentina mei te mori tantur. Facta per vomitum necessaria evacuatione propinandum est Vinum generosum ia quo infula sunt follia abjimbit, stores rorijmari , rad. Pedo. 7im , serpent. Virgin . sem. cardamom. ctim alus aromatibus . Ad subrem& alvi profluvium conducunt terra sigillata, bolus Aramenus, lapis bo

O ium.) Art. Is*4. Opium, quod vi sua polychressa , nunquam satis laudata , qua & somni nobis dulcedinem conciliat , R doloris

suave lenimen praestat, & quaevis in re publica nostra microcosmica turbata pacatiora reddit, in dosi plus justo exhibitum venenum eUM de re nemini non notum est, in quantum verissimum est, quod etiamsi illius facies una sit Angel ca, altera tamen sit quamobrem prudentia summa & maxima cautela in optatis exhibendis omnino requiruntur; eorum usus promiscuus & profusus cane peius s anguetandus est. Narcotica enirn, quae stuporem sensui inferunt , non Ninere in usum ducenda sunt, nec nisi in vehementissimis doloribus ubi vires dolorum acerbitate concidunt, ut cellantibus doloribus use res recolligant . Adulatoris est medici, aut auram popularem captantis ea ob levissimam aliquam causam nimis frequenter & manu supra

modum liberali propinare. Sed hoc obiter dictum sit ; de opto veneno dicturus sum. -

Est dictus opii in nimia quantitat .) Art. Estectus Opit In nimia quantitate sumpti sunt, qui sequuntur, ardor ventriculi. ponderIS sensus ibidem, alacritas aliqualis in initio cum risu Sardoni O, partium omnium relaxatio ac debilitas, mentis alienatio, memoriae lapsus, Ocu- lorum obfuscatio ex tunicarum relaxatione variis coloribus coram oculis apparentibus, ipsa caecitas, linguae balbuties, sopor pulsUS rarus, efflorescens faciei rubor, maxillae inferioris laxitas, labioruini intumescentia , spirandi dissicultas, furor ' mania. salacitas, cuti prurituS Vehemem , nausea, vertigo affectiones comatoti, a poplecticae, Vomitus , singultus, pulsus turbatus, spasmi, sudoreS iripidi, syncopes, R lipothymiae, expiratio frigida, mors. Omnia haec symptomata in omnibus Vix occurrunt, sed quaedam in his , quaedam in aliis pro di. versitate constitutionum , pharmaci quantitatis, &c.. Art. IS96. Curatio in hoc primario conssistit , ut quod in omnibus venenis faciendum ) vomitus provocetur, at, si ad intestima jam penetraverit venenum, clysteres acriores injiciantur , ac demum dosiis cremoris tartari propinetur. Et postea ostii antidoti exhibeantur, inter quas falia Iixiυi alta alius supereminent , ut & QDo aiahus Nel Potius tartareus , si comparari possit. Commendatur haustus et iaet ereris vel f iritus υini cum bitello Ουi ad noxiam resinam , opti

partem p*rniciosissimam, ventriculo adhaerentem subigendam. Postremo

ad medicamenta acida deveniendum est ; excitandus est aeger omni arte, & se labore aliquo exerceat aeri frigido se nondum exponat immo in graviori casu commendatur jmmesino in aqua frigida. mosvamres.) Art. 1697. Hyoicra nili niger vulgaris est planta soporifera & venenosa odore foetido iacile se prodens. Ex esu ,

306쪽

1οIiorunt , oriuntur syna omata sequentia, ariditas faucium ct linguae, artuum stupefactio, spirituum languor , pruritus utriversa lis, mentis alienatio, vociferatio. delirium, vertigo, visus deprava tio aut abolitio , dyspnoea , sustiscatio ι Quoad curam vid. opium ,

Art. praecedenti. . H

Solanum .) Art. 1s08. Solanum lethale; Bella Donna eu planta maligna , stupefaciens a illius haccae quandoque a pueris incaute Corneduntur , quas vocant cerasa 1νιυρ ireta symptomata ex his comes' sunt sitis intensa , raucitata, cardialgia; sopor gravis, caecitaS, mentis alienatio, delirium , hypochondriorum tensio , convulsiones , astectus

apoplectici, mota.

Mandragora 9 copiandrunt. ) Αrti ispo. Eiusdem commatis Darcoorici est Mandragora ut etiam coriandrum , a quibusdam amrma

tur ; sed de hoe haud satis convenit inter Aotanicos O Medic .

Nux vomica .) Atti 16oo. Nuix vomica narcotica es; s virulenta , ea utuntur ad canes & feles interimendos i haec animalia devorata intra paucas hor/s convulsi moriuntur . Neque dubitandum est quin eosdem in homine haberet esectus. Alibus certe non rhinus perniciosam eme ex frequenti nostratium experientix constat qui ejus pulvere carnibus insperso corvos , cornices , aliasque aves noxia; ineo

scare & perdere solent. Vide optum quoad curam f

naturae fere eiusdem cum opto sunt quoad malignitatis speciem Roserandi modum i ideoque non opus est hisce diutius immorari, sed brevitati; causa remittendus est lector ad sectionem de opto . s Art. Fungi Art. 16or. pungi sunt infimum & i nobilissimum vegetabitium genus, quorum etsi aliqui simpliciter venonati sunt, ct in clabum non veniunt alii tameit a nimis delicatulis edulas sunt: omnes lacile nocere possunt, ut non sine cause Senecae sungos voluptuarium venenum nominauerit , R Plinius cibum ancipitem illos dixerit . Alba nasitis Κirebertιs in lib. de peste c habet ; Fungos , qtialiacunque sit, femper malignus est , semper exitialium. alitatum apparatu instructus :ου fi non statim sentiatur , frequenter tamen comesus nescio quid successu

temporis occultae macbinationis interiore vi cerum admina iratione molitur.

Apagete orpo perniciosa isthaec gulae blandimenta. uuae tanta voluptas ancipitis cibit An usque adeo viti ta det . ut eam tam vili ostia permutemuς, mortemque sempe in procinctu stat item ultro folicit θ- nus ' ita vitam nostram, quam non accepimus, facisnus brevem , nec inopes eius sed prodigi sumus cs Effectrus fungorum) Art. 16o3. Fungi praecipue species venenatae comesi sensum suffocationis & strangulationis in faucibus inducunt , ventriculum inflant , 1ingultum excitant , cho eram morbum producunt interdum epilepsiam . i copen , sudorem stipidum; somnum profundum, &c. immo mortem ipsam sicut ex plupimis historiis in authoribus fide di nis videre licet. Historia. Ero ipse ex impr6'iso imprudenti esu fungorum aliquando in diari hoe m mali moris incidi cum phavissimo Tenesmo , &perpetuo metendi desidet io, quod Tenesmus se ae tirinariae appella potest. Diarrhinam naturae prius reliquendasti esse, causam eiusdem tunc

temporis ignorans iudicavi nulla enim aderat nausea vel ventriculi gravamen ) quam die malo persistente ' crescente de esu fungorum animo revolventi cotitabam . ocirca dosin chab ari mastiqa vi, ex

307쪽

CAp. XUL Venena Mneralia. 3 pa

sea tamen nullum iuvanten accepi . Die 4. ingravescente morbo virium iactura nec non aliquali affectu virliginoso aniexcoriatione dolorifica vesperi enieticum ex infuso radicis ipe cuan. propinavi, ex quo ter vel quater evomui , & deinde hora decubitus dosin Confestionis Fracastorii deglutivi , unde feliciter omnino liberatus

c Curatio . ) Art. Quoad curationem , fungi si fieri possit 3hatim vomitu reiiciendi sunt, ' reliqua de veneno in genere cura do jam dicta probe observanda . saltu tixiυlesia aegros mirabiliter ii vant speciatim lixa tum ex cineribus sarmentorum υitis. Contra no cumenta fui porum nil pr*gantius invenitur quam Theriaca Andro -cbi cum Oximelite simpL υel scillitie. gallinarum fimum duntaxat candi' dum decoctum mulio venena fungorum boletorumqtae inimis ex Pums I ser de Humoribus P, 392.

t uena mineratia . art. I 6os: Post ini de venenis e plantis, leAio. nibus praecedentibus actum est, proximo loco pereminentiora quaedam venena in classe minerali m mm naturalium tum arte fui brum percumrendiim est I ac primo de arsenico. Amenici ) Art. 16ω. Arseiticurri primi subsellii esse venenum ii p. pis & tonsoribus notum est . duplex est ψ nativum , ct factitium t nativum iterunt est duplex, nem de, auripigmentum , seu atsenio m au rediim, citriatim & undaracθa, seu arsenicum rubrum : faetitium itidem duplex ex his per sublimationem conficitus , alterum ex auripigmento,&-arsen cum alsum cristestinum , alterum ex fandaracha, &vocatur simpliciter arsicum. In tha corpus assumpta alterutra arsenici species eadem fere qravissima symptomata inseri : sandaracha tamen mitior est auripigmento ; auripigmentum arseirico albo crystallino : quod omnium est perniciosissimum . Effectus intus δε-yti. Art. i5o . Arsenidum intra corpus admisesum virulentiam suam primum exerit pungendo, vellicando, irritando, urendo : unde 'entriculi ardor & dolor atrocissimus, intest inorum cruciatus vehementissimus. vomitus, sitis inextinguibilis linguae, faucium , &gulae ariditas ct asperitas, singultus; sequuntur anxietates gravissima. cordis palpitatio, typothymiae, extremorum frigus, superveniunt interdum vomitus & deje9iones nigrae, foetidi, cadaverosae, ventriculi ct intestinorunm Rangraena aut sphacelus , postremo inors violenta. C ratio . int. 16os. Quoad curationem , praemissis universalibus eruti, evacuantibus4 quemadmodum in curatione venenorum in genere iam disum est iue s.) hic valde conferunt diluentia, oleosa, mucilaginosa , &c. Insuper ex Observatione me eri constat be oari eum minerale cum sut=ro permixtum acrimoniam huius veneni infrin

gere a

s Inunctio . an. 16op. Inunfiio eius externa est etiam valde periculosa ' perniciosa: extant etenim historim in scriptoribus medicis nonnullorum, qui unguento , cui arseni eum commistum est sese illeverunt, exti storum, aliorum insanientium , aliorum perpetuo claindicantium, &c. Argentum visum . Art. Argentum vivum in venenorum nimmerum vix reserendum est; notum est enim , quod in quibusdam ςa sibus innoxie hauriatur ad aliquot uncias : pejoris vero perniciei multoties existit ejus usus externus , ut videre est in iis, qui in Lue

308쪽

o4 Venena Mineralia. CAp. XI L.

Venerea vel scabie rex guentis mercurialibus iuremitur; quamplurimis exi-tio inopinato fuit tremorem, stuporem , paralysin , claudicationem perpetuam, &c. intulit, aliis pravam corporis diathesin vix unquam sanabilem produxit. Hi ria . Novi quendam , qui scabie laborans curandi gratia cing&Ium ni curiale circa lumbos adhibuit partes omnes infra cingulum stupebant, paralyticae evasere: pro illo restituendo variae methodi

inca sum tentatae fuerunt; tandem ad Thermas Balboniensesssed reducem parum in melius mutatum irritis omnibus aliis, fallυm non' mercurio excitata & decocto e lignis a morbo penitus liberavi. Mercurius 'raecipitatus s sublimatus.) Art. 16II. Tametsi argentum vi-vum virulentum non sit - nonnulla tamen ex illo praeparata sunt maxime venenosa , ut mercurius praecipitatus varius i ast omnium pravissima symptomata & damna infert mercurius jublimattis corro s intus sumptus: suo contactu instar ignis adurentis omnia corrumpit hinc si1 sumptus sit, statim lingua & fauces vehementer exasperantur oriuntur dolores ventriculi tormento si cum abdominis distentione, vomitus vehementismmi cum maximo nixu , ejicitur materia mucosa,

spumea , interdum cruenta, istiusmodi quoque sunt dejectiones alvinae, quae frequentes sunt cum doloribus acerbissimis, adest sitis ardentissima, insatiabilis, accidit gravissima inflammatio ac intumescentia lin- rupe ac faucium , superveniunt deliquia , sudores frigidi , tremores, convulsiones brevi ventriculo & intestinis grangraenam patientibus: aeger dies o citius obitu miserabili cadit. Curatio. Art. 1512. Proh dolori tam ingenti malo haud dat Inpar remedium . Basis curae in summa festinatione maxime fundatur ;quod facto opus est omni procrastinatione sublata suscipiendum est;

quantum praestare possumus , adnitendiim est , ut ventriculus a veneno vomitione provocata liberetur. Non est vir fortis , cui animus: non crescit in ipsa rerum dissicultate . Armamenta , quae prae manibus praesto sunt usurpanda. Quid vulgarius oleo , butyro, & aqua tepida , quibus raro pauperum casae carent; attamen & haec praestanti sesima sunt ad muniendas partes internas contra veneni aculeos haec si quae alia hostis exturbationem citissimam promovent , haec demulcent, haec denique magnis Antidotis viam sternunt, illarum Usumtu ..tiorem essiciunt ut venenosa labes impressia emendetur . EXtra compus nostrum vidimus in praecipitatione magisteriorum per oleum tar tari a corporibus solutis omnem vim corroiiVam tolli , unde sperare

licet oleum tartari per deliquitim , vel sal tartari, τel ab senibit, s similia salia fixa alcaiia 9 Iixiυialia ad virulentiam hujus veneni do-1nandam aliquid praestare posse , & revera opem praestant ultra omnia: alia antidota s quae hactenus novimus quod enim scribunt de viribus;

er,stalli , oe similibus ego illis vix fidem habeo.

Art. 1613. Sublimatum corrosivum vel aliud quodvis venenum intra ventriculum admissum statim emetico aliquo propinato ejiciendumsest inquit D. Sba ideoque aeruginem aeris ad gr. i. τρὶ ij. e Xhibe- .ri suadeo; quoniam promptissime ac sine mora operabitur: hoc Vero esset venenum ingerere ad aliud expellendum ; quod tamen quibusdam fortasse minus incongruum videatur; clavus enim clavo pellitur , L. ignis igne expellitur; sed ego malim tutioribus remediis malum aggredi. De frugine aeris proximo articulo. IEs υiride s ex antimoni' male praeparatum.) Art. 16I4. Hs viride in traisorpus sumptum perniciosissim L m est venenum, & etiam nonnulla eX an

309쪽

CAp. XVI. Venena Animnesia.

zimonio male praeparata sunt aeque virulenta. Haec sunt ejusdem ne naturae cum a sulco, licet gradu paulo inferiori , similiaque symptomata excitare solent; eandemque itaque curationis methodum requirunt ideoque non opus est ut de his singulat; in disseram. S iritus avidi aq. fortis so.) Art. 16Is upi ritus acidi, ut aqua fortis 1 iratus nitri , 'Diritus 9 o I tim vitrioli missu vulgo venena audiunt verum quicquid praestant, potius corrosione quam Venenositate facere Videntur. Per imprudentiam vel errorem quandocunque in ventriculum limittantur, statim instar ignis faucium 8c linguae, Ventriculi ac intestinorum tunicas cum diris cruciatibus erodunt, de suffocationem instanta neam minantur, & hominem in extremum Vitae periculum conjiciunt. Curatio. Art. 1616. Cito ac mature idonea auxilia adhiberi debent

lenientia & viscida opem ferunt , item pinauia, oleosa, & mucilaginosa plurimum valent, privatim muci o feminum Iessuis m, oram. tragacantb. &c. magnam utilitatem praestant. Sumptis venenis eroden-

Montanus non est praestantius remedium lacte boυmoni bibatur in magna quantitate ad exigentiam sitis , quia semper se' qttitur sitis ingens tali sumpto veneno; hic quoque ratia fixa corrossionem minuunt, ut & tulυeres testacei &c. Lit,argyrum , cerussa or minium. Art. I 517- Sunt Iam recremqn-ra quaedam metallica ex plumbo, θ' aha ex illo factstia, quae inter venena numerantur, viz. Lilbar rum utrumquq .Prussa or minium : haec Vires Amemci quodammodo aemulantur, sed non adeo exitiosaς possident. Qui haec venena sumpserunt, eodem modo curandi sunt ac ilia qVH ipsum Arsenicum hauserunt. 16 8 'VENENA ANIMALIA.

Venena antimaIia. ) Art. I6i8. Restant iam venena, quae venenosa

animata homini communicant, tractanda: atque haec morsu, ictu. la vel imorum su corporibus nostris nocumento sunt. Sementes. or angues.) Art. 16IO. E Veneno rum animalium nume-Jorpentes imprimis flant. In omnibus cujuscunque generis serpentun u 1ive anguium, sive viperarum morsibuS Virus morsus tempore in vuta linus infunditur, unde funesta omnia symptomata Consequentia excitan-Iltur . Authores venenum inter ea quae, statim enecant ea Quaeu tardius interimunt, medium esse constituunt. Ideoque vro exemololi Teliquorum istius peneris sit bipera. r Vipera. Art. 16ao. Vipera est animal vivinarum , reliqui serpsentes

triunt ova ara. Memorii nonnunquam septem horarum spatio . interdum e non ante tertium diem intereunt. Viperae plurimum iratae, & tempo- lethalo item in regionibuς calidioribus sunt ma-ίLIS nocivae, quam In fiigidioribus, quod omnino verum est de omni- usus serpentum oe angulum generibus. Culter anatomicus detexit liquo

G subflavum a viperarum sanguine secerni glandulis dua

ibus conglomeratis, parte anteriore sincipitis locatis, ex divea sis aliis minoiibus conflatiS , quae communi memhrana teguntur quorum exhibent , quae vasa se uniendo ductum for- ainant ad radices dentium incisorum perforatorum decurrentem : ibi hoc deponunt , ViX guttulam quantitate ituperans , coaltat ex macros spica obstrvatione Clur D. Mead part Ct

310쪽

os Venena Animalis . CAP. XV L.

Sim tomata morsum et i erae consequentia. Art. Is a I. Symplomata morsum viperae consequentia sunt dolor acutus & punctorius in loco vulnerato , tumorque primo ruber & postea livescens, senum in pardi vicinas latius serpens; cutis aestuat erumpentibus vessiculis progressu temporis supervenit in sagnis languor, pulsus' celer , debilis, ocqUanao-oue intermittens , cordis palpitatio sensitiunt stupefactio , piaecoidiorum anxietas , Ventriculi seeritudo surrima cum vomitu bilioso ἡ oculorum hebetudo , interdum dolores circa umbilicum , vel circa hepatis regionem , respiratio dissicilis , singultus , tremores , convuΗΙΟ-nes sudores pelidi, extremorum frigus, mors ipsa tragoediam clauclens, nisi malo remediis succurratur, vel peculiaris VulneratI vigor , α Innatum robur venenum vincant. Si demorsus super1tes ut tumor cum inflammatione aliquandiu manet interdum sanies e vulnustulo manat & pustulae quaedam circa idem herpetis exedentis ad in1tar erum punt; cutis universa flavescit', tanquam in ictericis . Curatio generalis particularis. ) Art. Ima. Venenorum extra mcorpus admissiorum curandi ratio a tribus potissimum indicatiqnibus pendet; primo ut venenum statim extrahatur; secundo ut inhibeatur, ne ad interiora serpat; & tertio ut si quid veneni iam in arterias & Venas penetraverit, alexi pharmacis expugnetur, eodem plane modo a in venenis ore sumptis. Id quod habet Cellius de serpentum morsu , quicquid fuit in praxi antiquoium , complestitur; imprimis anquit ille membrum supra vulnus deligandum est, non tandiri nImium Vehementer, ne torpeat; dein venenium extrahendum elae cucure attila applicata sa a prius scarificatione profunda, vel alterius homini in Ore ulcus non habentis exsuctione; venena enim serpentum non gustu sed in vulnere nocent 1ed ab hoc exper mento unos cavere juadeo neque alienum est circa vulnus scalpello incidere. si Plaga polleatu υini tu quo Theriaca υel Mithridatium dissolutum si , abluenda est. Vivum etiam gallinaceum pullum per medium divisum vulnerii imponere proficit; huc etiam facit hoedi agnive caro calida loco vulnerato applicata . Necessarium est quoque demorsum Psorbere potionem meri vini cum pipere, vel quidlibet aliust, quod calori moventio

par est , nec humorem intus coire patitu nam maxima parS Venenorum frigore interimit. Omnia etiam urinam moventia, quia matUriam extenuant , utilia sunt . Quoad praxin recentio 'm anImadvertendum est , quod testatur Botius, scilicet, quod ri statIm a morsu is paulo eminus a parte ferrum bene ignitum teneatur , Venenum acle enervat, ut de morium s spitem ' incolumem conserVet, ne quId mali nisi dolorem in parte cito evanesicentem patiatur : longe Vero melius' A tutius videtur quod alii docent, locum profunde exurere cauteris asinali. Sed prae omnibus quotcunque viperanam vulneri astrictam s modo extemplo fiat ) esse praesentaneum remedium H-

ne ulla internorum ope quam plurimis experimentis constat; sed quoniam haec axungia non semper in promptu sit , & virus celeriter transiens massam sanguineam contaminare possit, topicis alUS appropriatis . quae prae manibus sunt non neglectis remedia interna quam ocim me exhibenda sunt, inter quae instar omnium eminet πι- perarum , quod aegro in lecto decumbenti fiassicienti quantitate Uatum & aliquoties repetitum ad levem sudorem suscitandum lane aligauxilio curam absolvit. Quae veneno in venere adversantur, hic conferunt ; ut Cardiaca, beZoartica, I beriacalia, alexiterra . Occ. Generale Ancitoxicon pro b=lacticum hactenus cognoscitur, quin

repugnat tale esse .

SEARCH

MENU NAVIGATION