장음표시 사용
131쪽
a Baiio . sesseet quamitatis, vel in genere, alias in obligatione Ondi speciem, difficultas impedit moram,ut tenet Bartol. Alere an . & omnes in I. in te, si cert. pet. ubi Phili p. Deci. ad fin. idem sentit in chliga.tione dandae quantitatis. & male, ut ibi in Anno t. direr.h Adde, q, non dimittitur peccatum, nisi fiat restituito. si .restitui potest . nam nongatione datio, vel factum. nam si est in obligatione datio, a & difficultas personae non excit at debi atorem, ut in s. illud. sed ubi es in obligatione , et una personae, b casus contingens in persona, de- bbitorem excusat, siue factum debeatur ex contractu,siue ex promissione in iudicio facta. De contractii patet. g. ad leg. Rhed de iact.l.vit. s. penult. De iudicio, si quis cati. l. r. si quis. t Uerum est, io uia Glossatores iuris ciuilis distinguunt inter linicia dc contract iis,& nihil est quia ide est in vir,
que quantum ad hoc. vlla l. praealleg. Cum ergo TR n. e , hia rem restituere sit sectum,sicut&rem tradere, aut edo in possibili, st.de verb.obligatio.l.ubi autem non appareret. s. qui id.& l. stipitiationes non diuid g. idem puto. ii sequitur et quod impedimentum superueniens in personam debitoris,quod restitutionem impossibilem facindebitorem excusat, nisi culpa praeces iserit calam , quia tunc non excusatur propter c sum,ut issolui. matrimonio. l. etiam. I. licet. Item nisi relinqueret sub spe veniar d consequendae, dquia tunc videtur culpa casum praexedere, oc ideo excusari non debeat argumen .s de damno insecto. l. fluminum. I. item apud P S. Servius. & de actio. & oblig.l.J.I.is quoque.&como .l.in rebus S.quod autem.
neatur ad la is tum Bart. de utrunque Imel. inl.stipulationes. inde verbo, i,&in .squis ab alio.6.8. iis de re iudi .d Adde teret.& ibi Ahb. Sicu. in cap. illud.de cleri. e re commv. & not. ri, iacuitas veniae causam trihuit delinquendi .i . iugit. a. cap. est iniusta. Seecu. titu. de aduer.versi. . in fi. vide Pet. de Ancha. in d .c illud. Mistud indure it Ia Lin. s. sin.eol.i. venit . fallit insti.de act. iis od is qui sub spe cessiolus hcnorum conirahit,non admittitur ad cessionem bonoriim, vi tenet thi Ioan. de Platea & bene latit quodnot. Barioli in il si quis restamento liber csse.
valens illiciterem eretortam restituere , erequo poenitet, hisberatur a pis na aeterna, ut not. Ahh. in capitu .cum iv. deviur.& sanctus etho. X. 2. luse
tas naturalisve dissicultas personae erecu set dehitorem , vide Bar. Tmolo
ae Paul. de Castr. in I. contio
di .in regnia. nemo potest. I.
e Adde, an quis praecise te fa
132쪽
Reg. peccati veni a. 3 irn re g. Peccati veni a. Argumenta.
1 Corremo mentalis, id est contritio requiriam ut i
et Soluuntur facilius, qua tigantur facilius. 3 I igatur quis facilius iure diuino quam humane. Cogitatio sola peccati poena no meretur iure eiulli.s Correctio triplex es ct qua definiatur earis e libene Im ciuile quid in peccaru attendat.'
PE c c A Ti uenia non datur nisi cor- resto.
H A E C regula concordat cu proxima precedeti,quia sicut in pr*cedeti no remittitur peccatu nisii restituatur ablatu, lita hic non remittitur peccata, nec peccati pqna,nisi interueniat metalis correctio id est animi poenitetia & cordis cotritio, his. n. interuenietibus datur peccati v enia sed qu*ritur,cur de iure canoetico Py sola poenitentia, id est cordis cotritione,datur peccati venia,& no de iure ciuili, in Ede aedit. edi A. i. quis sit fugitiuus se de furt.l. A qui ea mete. cum simi. Responsio est aperta,rquia ea quae facilius ligant,facilius dissoluut, seu qui se cuius ligatur,sacilius di sibi utitur, ut Seo. t nihil ta naturale,&l fere.&de sold.prout qui .d dere- :3 scin .ven.l .emptio. t Costat aut T de iure diuinosa icilius quis ligatur,quia sola metis cogitatione,si modo fuerit huius propositiis occasione data, idqd cogitauit comtuurus siti ut st.de vel b. fg l. fugitiuus.& ideo per cotraria animi pqnitentia,& cordis contritionem cosequitur remissione peccati,dc pin O nae pro peccatoimyonedehi iure aut ciuili per sola ianimi cogitatione ad acturio procedente poemam non meretur.ut dicta l.sagitiuus.d de pinnisa co- . . i. gitationis. sed si ad actum processit, pyna meretur, '& ideo sola cordis cotritione venia ooco sectuvur. cum ere iniunci Correcto,id est poen:ictim Sc cordis corritia de Ea ct a. de inerei, a beneti l correctio triplex .eporitur, una verbalet,
133쪽
alia realis,tertia mentalis. tamen nec verbalis,nec realis predessent, 'nisi mentalis interueniat quo ad Deum, cum ad cor tantu respiciat Deus & quantum ad peccati commissionem, & quatum ad remissionem consequendant. lIura vero ciuilia quantum ad comissione cconsiderant factum concuretens cum animo, & non factum tantum sine animo, quia voluntas & propositum maleficia distinguunt,ut Κ.de fur.l.qui iniuriae.& de sicar. l.infans.&l.diuus.nec animus sine facto.vil.fugitiuusac l.coritationis.
In reg. Nemo potest. Argumenta .
i obligaim ad impostibile nemo praesumitur.5 IPromistens impossibila; de facto non obligatur.3 Obligare nemo potest ad id Fod natura,fac Io uel iure eLI im, possibila. Praeceptum aut etiam autoritarum neminem potes ad impossibile obligare os Legis autoritas ad impossibile non potest quenquam obligare. 6 Obligari an posui quis ad impossibile rarione ultima uoluntatis
y Contrahere nemo praesumitur scienter super re impossibili.s Obligatio naturalis nunquam e intrahitursine consess/.' Obligatio an sat inutilis per impossibilitatem. Io Conditio impossibilis qualido uitiet obligationem Onu sq.is I mpossibilitassuperueniens uon uitiat obligatione aut contractα.as Promittens hominem mortuum os non dederit decem promittit, an obligetur ad poenam. I s Obligatio occasione delicti contracta extinouit: r sicut Odeu- - morte serui.
EM o potes ad imposibile obligari.
SI promitto alicui dare quod est impossibile de natura dari, ut Solem, una,& Stellas,no obligor,ut st de verb. oblig. l.si stipuleriet.respon.Item si promitto facere id quod impossibile est de natura fieri. vi coelum digito tangere,vel coetu ascendere,vid.l.si stipuler. I.respon.* Item ctiam si promitto id quod est impossibile de facto, vi montes Alpium ultra mare deserre.argu.st de statvlib.l. cum hae
134쪽
de elect.eo. lib. Bal, de Angel. Avi.ib .s .uem Iere Cornelia.inst. de Pub. iudie. & Bart. in l. prima D uus. M l. Diuus. ff. ad legi Corneliam de sicar. signanter per Felyn. in dicto cap. primo
lynum in trarit, suo de conatu,
ctis locis regia-Iam, in cc natus siue eite eiu hoc
etiam octo sal, Ien. Et quid in statusis malefieta punien:ibus vide per Doct. iupra a DIeg. ae Paul. de Cast. iii consi. rere vii .in antiq.col.r. verss.dicet aliquis, ad praedicta vide Ludo. Bologii. in I. in erecutione.f. quaecun e. deveth. obliga. in secundis interpretationibus. Qua pinna puniatur ille qui repertus est in domo animo furandi, non tamen processit ad actiini, vide Bart. in I. qui ea mente. C.de fur. de Bald.in d. l. si quis non dicani rapere.& Anto. in cap. i. de eo qui init. in posses. causa rei seruan . MArchidia c. in can.qui bona i p. q. i. Ubi dicunt per textum .in l.sacularii. E. de eritraord.crimi.quod relegatur vel ad opus traditur, sed idi Lud. . Bolov.senet contrarium. ad nor. hic vide Bal. in conli. Id.&Card. Ale,riandet in cap. omnes. 2L. dis in.& Bald. iii coiisi .so. lib. I.& in consi.ys.col. . ver. item qui insti . lib. l.& in conli. et r. lib. 2. Ei an conatus puniatur in ciuilibus sicut in crimine dic i, non, ut not. glo. ling. de Bal. in l. si constuetii. C. finium regund. de Fel. in cap. cum accessissent, col. iiii pii n. Oec conss. 33.&in consi. 36. Adde inquam uin alleg. Felyn. in tract. de covalia. post titu. de appel. v nun er modernam impressi otiem ponitur post titu. de c& ue .haomateria vide omnino Paul. in cap. adolescens. dc quod ibi pastu ni addit. ad ipsu . iii versi. consumma in m. du.2 Je oons. vhi Iono quid de hoc casu in foro soti, o in foro poli. Q de hoc criam: vitae- Rcntan,
res. S.I.Item si stipulor id quod est impossibile de
iure , ut rem sacram mihi dari.ut institu .de verb. obligatio.in princi . 8c isde verb.obligat. l. inter sti, putantem. s. sacram. 3cl.si stipuler.S. item,leges.
3 Intendit ergo regula dicere t quod nemo potesta obligari A ad :d quod de natura,de facto, vel de iure est impossibile,& hoc in contractibus. Idem in
ultimis voluntatibus, quia nec autoritas ultim* voluntatis qu. ae excedit autoritatem contractuum, ut
Ceo. l. in testamentis. potest ad impossibile aliquo depraedictis modis obligare.argu. E dc lcgat. r. l. si quis inquilinos. g. vlt. 8c l .seruo alieno. S. vlt.&l. apud Iulian. .constat.& de condit.& institu. l.quidam.& l. filius.& l. quae sub conditione. Et idem in sententi js & praeceptis nam nec autoritas sentemtiae
135쪽
re in t fi .is. licet t. pet.& in auth. si quando. C.de constit. pec .ini inobile simpliciter potest deduci in obligatiotiem, si nomi uis prouisione deduca tir ad possibilitate. tere.sing.& unicus. in fi. si .imer eos. ii de Verb obli. oe ibi Lud. Bolog.m secundis interpret,de quo vide per Lar, in Lu continuus a ius,ii-
rudis. de vexb. tiae nec praecepti potest alique ad impol sibile obibobii.& ibi quae state ut is quae sentensiae appellat. rest. l.vlti-j,&
ret 'met , reesponsi rem in confessionibus,quia consessio co
lla circa mate, tinens impossibile de natista, de acto, vel de iure, via.& q no. D v. non est obligatoria.ut aede inter actia. de cotessio supra in regula, nibus. s. in totum. ad legem Aquit. l. inde Neratius.S .vit. Nunquid autem legis autoritas potest sad impossibile obligare3dicendum est non,quia lex debet esse possibilis,& honesta, a alias pro non a lege est habenda. ut in ca.erit autem lex . .dis .est ergo effectus istius resulae generalis,videlicet, 'tnec autorstate contractus, vel vltimS voluntatis, nec sententiae,nec praecepti,nec consessionis,nec lenis possit aliquid ad impossibile obligari, saltim ciuiliter , quia huius obligationis effectus per can nes de per leges improbatur, ut hic. Ceode l. impossibilium. an et autem saltem naturaliter obli- cgetur ex vigore contractus vel ultimae voluntatis impossibilitatem continentis h qu Ad prima bi acie videtur, quia consensus adest, ergo naturalem obli.
Peccatu . ae ihi in pen. addit."u plere sit. Per Rart. in I.i. ff. de condit. in Pit. ae ibi mul. ea notanda ducit in materia.et in l. impossibi. lis. & ibi Alere. ff. de. veth.obl. de pulchre An.
136쪽
1 adde quodid ere conditione impossibili non nascitur ciuilis,nec narii. alis aeret.& ibi Bariol .in l. si sub impossibili .ifide fideiusEqui alter. hie
Dyu.& quod non nascatur ere contractu vel testamento cdtra legem craleb aio: vide Angel.& Alere and. in I. si certis Annis.colum. t. versicu.seacundo timiot notabiliter Angel.C.de paci, Batto.in i,cum tere .colum. t. ver sic. his piaeolem obligationem parit , cum nascatur ex conuentione seu consensu. ut fLeo. l.cu amplius.f. is natura debet.& de sol ut .l.Stichum. S.naturalis. Econtra videtur militis naturaliter etiam non obligatur.' ip ramo quia consentireno uidetur super re impossibili scien ter contrahendo vel dispone do. ut st. de mutuum act.& obl.l.non solum. Secundo quia si ignoranter eoniiihil cdita contrahat aut disponat credens rem possibilem quae Senatusconsulta erat impossibilis,uidetur error abesse.igitur&conis Inaeedo.& pa
sensus abesse. ut C de iurisdictio'. omnium iudi
a cum . l. si per errorem. a & E de iudi c. l. secunda.-εe i & C. de iuris & facti ignorantia. t cum testamen men obliganiuet tum . & l. non idcirco . t Ergo deficiente con naturaliter et cliensu, non contrahitur obligatio naturalis quaeso i et ex consensu procedere. item quia in requia iu-ki, impossibilium nulla est obligatio e . eoa- pQm' teret. . tDI glotur sicinum uniuersale negativum,& posito i non super vet. peti- doneretur indefinita aequipollet uniuersali. cum in rio. in i ptima.
qualibet specie obligarionis impediendae sit eadem
ratio. ut fi.delegat. r. l.si pluribus. in princ. N b irata linrelictu.&dictu est supra ingl. rub.sed opponitur ocra tepeti . l. ira- videtur quod quis polit ad impossibile obligari re ter a fratre.col. h l in impossibilitas non reddat obligatione in inuri,
leni, sed reddat eandem de praesentit puram di v xiv d b
lem .vist de cond.inl .l. I.& de cond.& demonst l. in aedis . obligationis,cum sim .sed dicendum est,quod aut tin' in regula vir, nossibilitas adijcitur in modum conuentionis in coia, vo sic. de te ad tractibus , uel dispositionis in ultimis uoluntati- xem bus ,aut in modum conditionis. si in modui' cou-
ro uentionis,uel dispositionis. uerbi gratia, et quia pro mitto uel lego rem quam impossisile est dari.& tuue impossibilitas impedit omnem speciem o ligatio hisco trahi, ec Pi. impub
tialiter. licet ad iuuentur erece a
ptione et ut est teret.& ibi glo.
137쪽
Liui possibillum. & de verborum obligatIonibus . l. si stI-.puler. primo, secundo, tertio, &quarto respon. Sed si modum conditionis: verbi gratia, quia promitto vel lego si coelum ascendas 'el digito tangas: & tunc aut ista conditio im- . possibilis ponitur in contractibus, aut in ultimis voluntatibus. i Si in contractibus aut assirmative, aut negatiuer si t cas firmative, ut quia promitto si coelum digito tangas, reddit. contractum inutilem : si negatiue, ut quia promitto, si coelum digito non tangas, valet contractus. Et quia affirmatiua est impossibilis, ideo negativa, quae est eius contraria, est possibilis &necessaria, & facit contractum de praesenti valere & obliga tyonem parit . ut st de verborum obligatio. l. im-q.
possibilis condit.&ita debet intelligi ff. de actio. & obligatio. . l. non solum . N patet aperte institu. de inutil. stipui. s. si impossibilis. t sed in ultimis voluntatibus si quidem negativa, In idem quod in cou tractibus: si affirmativa, aut omni tempore impossibilis, aut a principio possibilis, & ex post facto
impossibilis. primo casu aut erat adiecta in persona honora- rti, id est eius edit aliquid in testamento adscriberetur,& tunc habetur pro non adiecta, & reli ctum valet . ut patet in dicta l. non obtinuit. de condition.& demonstratio. N l. prima. de condit. institu. & ibi not. si in persona onerati, id est eius cui onus praestationis in ultima volutate imponitur: ut quia dano haeredem Io. dare si coelum digito tangat, tunc reddit relictu inutile. ut instit. delegatis .f. vhim c. sed i si erat ab ini- rstio possibilis, & ex post facto deuenit ad impossibilitatem , relictum valet, & tala impossibilitas remouetur: ut is delegatis primo . l. si mihi & tibi. s. si quis seruos . Quid autem rh in conuentione apponatur aliquid impossibile, & si id non fiat, detur lioena quam possibile est pristari, an saltem obli-Vtio controitur in poenam 3 verbi gratia: t promitto dare
hominem mortuum: & si non dedero, promitto decem nommine poenae: vel promitto dare certum hominem vitium: des non dedero, promitto dare decem nomine poenae, & hommo postea moriatur ante moram. Glossatores iuris ciuilis ali- 'quando determitiant, A male, quod poena committatur peri .in illa stipularione .si caten.Edeyerb.obli. aliquando deterdi . .
138쪽
a minant,&bene, is stipulatio non comitta- a Aade quo Ttur ad poena. ut de ver . obi t. si homo mortuus. i in
& in i in illa stipulone . ubi nil facit ad propo- o Prac
litum, quia ibrancipit stipulatio psnalis a pr=- trahen.& comaee denti conditione, & ideo interitu illius rei q miliend. stipui.no est in obi gatione, non potuit liberari pro- Baiioiui umissor: sed in proposico incipit i pcederi cou- u homo' moto uentione.&ideo si res sit interempta a prin- tuus. T. de verispio, na non debet comitti, quia rei impossi- horum obligat bili fuerat adiecta. Ite si moriatur post aemiosione,& ante mora non comittitur pqna, quia 2 Athesinet in ' interitu rei quae in obligatione erat cotingete I. si decesserit , i ante Amissoris mora, liberatur e principali, & qui satis a .cog .ipinae P missione. vid. l. si homo mortuus. & .
ibi not.Sed cotra hac determinatione videt C. 8 h. hie ae
de noxa .l. si ad libertate. s. si quis . naibi seruus Batthol. Soc.inno erat in obligatione, sed aestimatio dant. vi ff. i. obtinuit. c de re iud. l.miles s. dece.& in eius interitu co-
tingit liberatio: sed ibi est in obligatione aesti--condi. de de- a s matio ps delictum serui: t sicut ergo delictu monstra J, morte serui delinquentis extinguitur, ita & obligatio delicti occasione contracta. Dyn.
In re g. Priuilegium. Argumenta.
i Privilegium mariti ne condemnetur, et M persouam, sequitur. et Benescium restitutionu personali minori concessum nou competiisdeiussoribus, licet ad et M transeat successores. O nu. 3.3 Benescium persunae concessum, quando cum persona
Priuilegium quando extinguatur, eo extincto cui concessum sit. 6 priuilegium rebus concessum transi ad successorem. et Priuilegium tauitati uel loco concessum adposteros
139쪽
.solu.matr.& ipsum Dyn. in. . sunt praeterea, inst. de aci.& Ale Raud. sing.in d i. maritum. qui ponit resulam,quod maritus non conuenitur ni.
si in quantum iacere potest. & viginti unam fallen. S uide Ange. Aret. re Iaside Mav. Ioan .de Plat.& Io. Fab.post Nicol, de Neap. in item si de dote. insti.
I. non solum. E. V R I v I LEGI ubi personale perde te iudica. M a P P . LudovicBolo. sonum sequitur, ct extingititur cum in I. &ideo.=- persona, ut, primis in. O 1 E poni exemplum huius regulae interpl. antiquis. priuilegi Pt quod datur marito, ut condemnetur ire an huic pri. inqnantum sacere potest. deducto ne egeat. nam a vilegio positi personam mariti sequitur, & cu persona mariti em
tasti hid. b. . ideo heres mariti extraneus insolidum
Lud.Bolo.in I. condemnatur, non habita ratione ne egeat,ut C sol. - qui. s. si mu- mat.l .maritum.& l .seq.& de re iudic.l.8c si fideius. iter.ff. de iureiu sons.si maritus.& in t .sciendum . idem in priuil tan. ae adde Ap riersonali,quod datur patri, Zc patrono & militire. sol.mat Sc in condemnitur inquautum facere M possunt,ut ff. b
.etiam .eod.tit. de 're Cyn.in I .vna. .cum autem.C,deret urco.actio.& Alere.ini .non tames .inde re iud & Fel .inc.quae in ecclesiaru .col. et r. ante mediu.de chsti. h Adde Docto. in iurib.hic alleg. & in .s.sunt praeterea.de sed de Equis.insti.de act.& quod dr in milite arma is militiae, idem in clerico cinis Iestis militiae milite. vrno. glo .in l. milites. 8c ibi Bar. Aug. 6c Matth. Mat in suis notab.fol. i. col. 2.8c Jo. Bap.det S. Seuerino intract. de debitare suspect.& fugiti. inq. e. multu singulariter, & decisionibus Capellae Tholos.decis x G.& Ahb. Sic.in c.*iim.de resti.&in c. t.de cler.aegrotare latius in c.Odoardus. 8c ibi And. Barba. eol. i. de solui. ubi dicit idem dicendum in aduocato.& tenent Ang. Aleri. de Ludo. Bolog. in secundia interpretatiotii h. per glo.quim faciunt ibi singularem, in d. l.miles. de re iudic.& ibi Alere . allegat aliam glo.& ibi Bar.in l. x.f. est aliut. insiquis a paritae. Se idem Uy.8c S i. in t j.col.V. C.de iur. 8c facti ignoran. ibi hoc limitant non habere locum in priuilegiis concessis ratione prae. rumpit ignorantit iuris: quia turpe est doctori ius ignorare, in quo versa..tur. l.ij. s. seruus autem suspectus.C. de origi. ur.pro quo dicto est teret. Mibi Cyn. Bar. Bal. de Docto Moder.in l. i.C.qui & aduer. quos in integr. a est. dein l. profecto. de ibi glo. 8c Io. de Plat.C.demune. patrimo. lib. R. re vide Docto. mare inae Ale Rana. in I.ij.quod quisque ivr.facit tere . in L
Adde Matthaeu notab.6i,incip.nota quod clerici, de quo vide Alicha.
140쪽
de re iugi. l. sunt qui in id quod .l parronus. fri. item miles.&l. miles. quia personam sequitur& cum persona extinguitur. ut inde reg. iur. l. priuilegia.& l. in omnibus.&de censib. l. 3. s. vlti. sed opponitur & videtur priuilegiu personale cum persona non extingui, sed ad suc-2 cessorem transire: t constat enim beneficium restitutionis quod datur minori, personale eo se: quod sic operatur, Omne beneficium reale proueniens ex persona principalis competit fideiussori: beneficium autem personale proueniens ex persona ret,ad fideiussorem no extenditur et ut C. de exceptio. l. exceptiones quae
personae. in prin.& s. rei velo. sed benescium restitutionis in integrum competens minori,& non decepto aduersaris dolo, non competit fideiussoribus. eo casu quo creditor non est habiturus regressum contra alium: vi d. l. exceptiones quae personae. in fine. & ff. de minorib. l. in causae. & C. de fideiusso. minorum . l. &
3 ij. t ergo sequitur ipsum personale esse: & in
iure cauetur quod non extinguitur cum persona: sed ad haeredes transit: ut aede in integr. a restitit non solum. & de minorib. l. minor autem. s. non solum.& l.interdum.& C. de tepo, in integr. restitu. petens. eaquae. ergo videtur
regula salsa. Idem in beneficio Velleia. quod
competit mulieribus pro alijs intercedetibus, quia personale, & tamen cum persona noex-
b tinguitur: sed ad haeredes trans t. h ut C. ad Velleian. l. haeredes. sed dicendum est i s
persona est proxima & immediata causa beneficij personalis, ut patet in marito, patre, patrono, & milite, de quibus superius dictu est,& tunc beneficium persone cum persona e tingustur,ut hic,& eod.l. priuilegium & l, in omnibus, aut persona non est prorum a & immediata
col. 6. de rescita Panor. in c. i. de cleri .aegro. dias meus do. Iason May. in I.qua uis. col. 2. circa medium, C. detur. dc fac.igno.Q Abb. consilis
I. a. ec ibi posui in apostilla ad ipsum
a Adde ibi vivendum Barto. qui alleg. Dyn. hic . dc ponit unum casum,in quo priuilagici restitutionis iatransit ad haereisdem minoris,et alium casum uio
H. qui sequiturlahit. DF. hic ii, Adde Cyn.
sendit. de ponit una distinctiis. de vide Dy. in regii. si quis succediti inita