Silii Italici Opus de secundo bello Punico.

151쪽

DE BELLO PUNICO.Hannibalem aequando:tatus tunc paenesui EDum se percii hi renomini in bella latiui.

Turbatiis iove a exuraspe morimi romae Pulsin b, colles umbros arua petebat Hannibal, excelso summum qua uertice montis Deuexum luteri pendet ii dor: itque ubi latis Proiecta in campis nebulas exhalat inertes: Et edet ingentem pascens euania taurum Donato uintum palladios Iesundit in Iro . Picenum duies praecia atii emitatibus armis,

Quospolia in uirant: transfert populanti signa Donec pestiferos mitis campania cursusTd Zauit: bellum ci sinu indefensa recepit.'

Linterni ductor: uariasplendentia cernit Picti rit belli patribus inomunentis prioris

Extralistimam porticibis fir nata manebant: Qtiis inerat longus rerum aspe ilis ordo. Prinius bella truci suadebat regulus ore: Bella negaudi iuro:fi nosceresata darentur. At princeps paeniis indicta more parentisin Appius astabat pugnae: ldum p reuinctus

Iugumsirrdua dulcebat caede triuinphum. Aequoreisma ιικra decuso nauale trophaerii Κο stragerens in ea surgebat mole coluinitis. Exuuias arti donum tum duibus alto

Ante omnes mersim oriun lacte dicabat. Cui no Eturnus honos fiunaba clara facerepPos epulas tibicen adest: callos piimates

It ignis laeto repetebat naurinure catafrss. Cernit aegi nos defuit cli ciuis honores:

Scipi dum ris celebrabat fulicra pam

152쪽

LIBER, VI. Sardod uictor terra.uidet inde ruentem

Littoribus libycis dispersd per agmina pubem

Iustabat crista fulgens terga premebat

Regulus Mutololes,nomadeso indurus ammon Et Pramas positis dedebant oppida telis. Lentus arenoso spumabat agrada campo Viperea sanitaturmi indutibus ultro Pugnabat serpens: cum duce bella gerebat. Nec ii proiectum puppisti stras uocantem Numina amici ci in mergebat perfida ponto Rectorem manus: I seras tib regule poenasN4nimpus digni pendebat in aequore ceti Addiderant geminas medi conjurgeresuclio Egates lacerae circumhaginenta uideres

Custis, I effuso flvitare in gurgite paenos. Popector pelagi proud luctatius dura Captiva puppes ad littora uictor agebat.

H.ec inter itincto religatus in ordine hamilcar Ductoris genitor eisncidrum ab imagine rerum tris tu sese iusti conuerterat ora. Sed pacis faciem pollisias faederis aras, Deceptisius lavem,ac aetantes iura latinos Cernere erat striclias trepida ceruiceIecures Horrebat lib3s:desubmissis ordine palmis Orantes ueniam iurabant irrita acid: H. ec er*ce e summo spectabat lata dione. Quae posis infesto percensuit omnia uultu: Arridens paenus lenta proclamat ab ira. Non leuiora dabis, iris inscribere dextris Actime. dextrae: captam carthago sagitiatum uispectare similistinam ferroci ruentem: Perfodiant patres natorum membranie dipes

153쪽

Exi istis domitas capiat locus: ardis celsis Persultet iuga ilicior equis, gardin que, nomasip. Adde a Muispii mantes s inguine ripas, Et nostris in trebiam, O thro eni littora bustis

Clausa cac diseri biss:rudi ingens corpore e armis Flammius figiat consumandiate cruore Scipio G ad socios nati cerisice is batisr.

1 2 mitte is populos: I idhuc maiora dabisntur. Flagrantem eo in v facibus carthago brictis

Romam,s deiectum tarpeia rupe tonantem. Interea uos ut dirum 'is' Ocius iteo iiιueneshmiorum dextris mihi tanta geruntur: . In cineres monismenta die:dto inuoluite familiis.

si tilici Pi nicorum Liber Septimus. Nieres repidis Iabius spes

unicare blis,

1lle iii idem socios, at p egrdii uulnere Deceps Aisoniam armabat: uiridici ad

Bellator sevi,sem castra mouebat in hostem.

Sed mens humana maior nec tela, nec enses, Nec fortes spectabat equos: totiarillincontra Pinnaorsim, iliis ictismo ducem, tot in marina hius

Ibat crin sese cuncta arma, uirosis gerebat. Ac ni sacra seni vis imprest lim' fuisset Sistere unc O fortunam aduersasouentem: Vltima lardan .transistet nominis Ille modιιm biperis in punica castra fauoris Addidit: cit.brasmem inter prospera bella

154쪽

LIBER VII. Vincendis Saluit: tumefassum eladibus ille Hesperiis lento paenum moderamine lusiis

Summe ducum: qui regna iteru libentia trois, Effluxa uti res motiorumo labores, Qui carmentis opes: e regna evandria seruas, Surge age:ο emerito sacrum caput insere coelo. At librae ductor Osis noua nomina lecto Dictatore uigent: raptim mutata latinis Imperi aut fruistra reputans, cognoscere duebat: Quaesortuna uiro uodnam decus illum θῆis Auchor cursebius uepos tot roma procellas Hannibali putat esse parem: eruore carentes Angebant annifraudio naperta senectus. Ocius accitum captiuo ex agmine poscit Progeniem,ritust ducis, dextraeci labores Cilinus arret Urrhenis ortus in oris Clarum nomen erat sed leua adduxerat hordTieini iuuenem ripis fususci ruentis Vulnere equi libycis praebebat Oild edthenis Hieardens extrema malis a rumpere uitam.

Non eumfldminio tibi res: nec feruida graechi In manibus consulta inquit tirynthid gens e P. Quam fisdidi uis genuissent hannibal oris.

Terrarum imperium carthaginis arce uideres.

Non ego te longa serie per singula dueam:

Hocsat erit.nosces fabios ccrtamine ab uno. Veientum populi molat pace negabant Acceptare iugum:de vicino marte furebat Ad portas bellum:cUulcieiebdi ad arma. Delectus uetiti:priuatas castra penates Hereule impleuere: domo mirabile ab una Patricius undis exercitus ibat in armis.

155쪽

Ter centrum exiliere duces, quo eun* liberet Viro non pauidiis rexisse belli magis'm . Sed diras egregis omen celerata minaci Stridentis sonitu tremueruiit limina portae: Maxima hercule mugivit inutinuis ard. Invasere hostem:numerarique sera uirtus Haud est pasta uiros, I plures milite caedes. '

Saepe. Job densit,frpe er per deuia passim

Dispersisubiere uices maeritici labore Aequato,itulli quis uirtute secundus Ducere ter centum tarpeia ad templi triumphos. Spes heu filuces,oblitaque corda ducum Mortat quodcviique latur,grex ille virorum Qui sibi gente incolumi geforme putabae Publiea beti geri:pariter cecidere deorum Inuidia,subitis circunuenientibus armis. Nee tamen occisis est cur latere: supersunt: Quo tibisit lihirii fatis: certauerit unus Ter centum dextris: tam uiuida membra laborque Providus cauta sollertia tecta quiete. Nee uero calidi nunc tu cui sanguinis adsFoderis inpugna uelocius ilia planta Bellatoris equi:frenisque momorderis ora. uem cernens auidum lixti post talia paenus, Nequi cis nos Ira demens ait elicis iras: Et captiua paras moriendo euadere uincla. Viuendum est: arcu seruentur olla albend. Hae e iuuenis, diis isque tumens usi secundis. At patres lativisque nurus raptabat ad dras

Cura deum: maesto suffiis tum iud uultu

Faemineus matres graditur chorus: Ordine longo Iunoni palum conccpido dona dicabrat.

156쪽

LIBER VII. Huc adeso regina deum:geus casta precamur: Elferimus, digno quaecuns est nomine turba Atilio uidum .pulchrumsodcu sub tegmine fulvo: Qtio 'nostrae neuer Onus . venerabile donlini. Ac dum decrescit matrum metus: hoc tibi diva Interra uelamen erit, si pellere nostris Marmaricam terris nubem dabis: Omnis in duro Precta ita, rufulgebit gemma corona. Necnon a proprio uenerantur pes uda dono, Phoebi mei in gerum ij dclini,primamo mirem. Tanta deo,cum res trepidiae, reuerentia diuum Nascitum a rarae sumant faelicibus r. e. Dum roma antiq:ιο templis iudicit honores: Dii ibius aut praecedens agmine, di te Bellaudi, leum similis praecluserat omnis Fortunius hostis uias: discederesignis Maiid licitum .summunici decus, quo tollisad astra Imperii romane caput . parere docebat. Verum ubi primasatis conspectam montibus altis Signa proclii, ulliis nouis exercitus armis: Arrcste spe sedoniaeferii cim secudis

Forti arae iuuenis. ismeendisola uidetis r.

Qv d Oudiim steterint cies mora. pertite clamat' Ite citL. ruite ad portas propellite illum Pectorinus: quantum campi distumus ad umbras Tantum hos Si superes': roides ad belli uocantur: Quis pudeat certare senes: quodcunm videtis Hoc reliquum s . primo damnatum ut inutile belli. Scipia se pii i ii Ouia non ante paucules

Dimiserefug-j terror ad ultini mundi

Oceanumstulit: profugit nunc errat utcrip Nomiud no

157쪽

DE BELLO PUNICO. Nomina nostra tremens: I ripas seruatiberi. Est etiam cursamiui mihi gloria caeso

Creuerit: Ititulis libeat eurfgere uolstris Crudum marte uiri nomem quod demere nos SerHuic an uos fabi gladius, alet a tamen audet. Audeat haud ultra faxo su etur in armis. Talia uociferans volucri rapit agmina cursu: Ac pris ectus equo nunc dextra prouocat hostem: Nunc uoce increpitat, mista nunc eminus halpa: Fertur ovans: pugnaeo agitat simulacra futuret.

ytthetidis proles phrygiis uulcduia campis Arma tulit c pc amplexus ferramo, polum P,

Adternuino fretism, totum* in imagine mundum.

Castarum sedet irarum spectator aditi Celsus colle iugi domat exultantia corda: Iustactasci minas dilam marte fatigat, Sollers cunctandi fabius .ceu noctesu dira Munitis pastor stabulis per Oudia clauseri In pauidus omni crudi pecus: ef eras euit: Atque impas a trucis ululatus turba porum

Exercet: nrorsitit ciliatit res antia talistra. Irritus incoepti mouet iude: dis appuli tardo

Arua iis pastu legit: de nunc ualle resedit

Conclitus occultaJ prrecipitare sequentem, Rici inopinata detur circunda refraude. Nunc nocturna parat caecae caelantibus umbris Furtiuire: retroci ad tum clo sep timores

Astimulat: nunc castra citus dejerta relicta Os Pentat praeda:dici inuitat prodigus hostem. Qualis incaeonia pastini meandrus in ora

Cum sibi gurgitibus flexis reuolutus oberrat. Nulla uacant incoepta dolis simul omnia uersat:

158쪽

LIBER VII. Misceto iacuens uaria ad conamina mententi Sicut aqitiesplendor indidius lampade solis Distulta per tecta:uaga sub imagine uibrans Luminis tremula laqueam uerberat umbra. lamo dolore furens itasecum immurmuraturae: obuiasi primus nobis hic tela tulistes: Nulla essent trebiaethrasimeni nomina:nulli Lugerentitati: nunque phaerantius amnis Sanguinea pontum turbasset decolor unda. Inuentum dum se cohibet . terimurcpsedendo

Vincendi genus 'quotiens uelut obuius iret: Discinxit rimoire dolos fraudos resoluit. Hacsecum: mediam somni cum buccina noctem Diuideret:idnassi excubias sortitus iniquas Tertius abJupta uigil iret ad arma quietervertit iteri. davnici retro tellure relicta Campana remeat notus populator in oras. Hic uero,intrauit polis uberis arua phalerni: Diues edanun tellus mentita colono: Adduntfrugiferis inimica incendia ramis. Haud se bacche tuos tacitum transmittere honores: Qitans 4gna luccepta nocent:memorabere sacri Largitor laticis:gravid. cui nectare uites Nulli dant praelis nomen praeferre phalernis.

M lycasulcabat meliore phalemus in aeuo Euhibus inolis senior iugd:pampinus umbras

Nondum uua uirides nudo texebat in artio. Pocula nec norantsuccis mulcere lyri,

159쪽

DE BELLO PUNICO

Limina caelicolam tecti:ccepere uolentem

Fumos postes o ritu pauperis si

Antefocos mensae: lesus ne senserat hospes Aduenisi deuii sed enim de more parentum Grat cursabat studio: iustabdici senecta: Donec opes festas,puris nunc poma canistris Composuit: nunc irriguis citus extulit hortis Korantes humore dapes:tum lacte'hil pDistinxit dulcis epulas nullos cruore Polluta castus mensa cere id dona Attulit:d primum uel lae detersit honorem

Vndipo in mediam iecit libamina lammanti Deesse tuos latices hae sedulitate senili Captus bracche uetas subito mirabile dictu F W4 4mpineo spumaruni poculdsucco: Pauperi ho Ditis rectum:uilis p rubenti

Fluxit mulctra mero: I quercu cratere rauato Dideis odoratis humor sudauit ab unis. En cape bacchus ait nondum tibi nota ed olim Viricolae nomen peruulgatura ba rni Munera:ita haud ultra divit deus inde nitente Lumine purpureo frontem cinxere corambi:

Effusae per colla comae deXtrach pependit Cantharus:dcuitis thyrso delapsa virenti Feflas faeo redi in m pdbnite mensas.

Ne facilis tam certast phalamne sapori ' iterata tibi sunt pocula: iam pederisum

Iam lingua titubante moves:patrio* 3σo Tempora clusitatus grates a praemi digna Viκ intellectis conaris reddere uerbis: Donec composuit luridiatia lumina somnus: Somnus bacche tibi comes additus .hic ubi primo

160쪽

Miratus nemora, I lucentes sole racemos: Ι mont decus .dici ex illo tempore diues

Tmoliis, O mbrosiis rufi poculasticcis, Ac metymna fera lati s Ulere phalernis. H.ec tum infla dabat ferri uel ius agebat Hannibal asicci Simulabant; anguinis enses Ludificante ducem fabis iam 5 improba castris Ausoniis uota pugnandi praua libido

Gliscebat:proni decurrere monte parabant. Dasinae dimusa uirum: eui uincere bina Concestum distra, o geminos domitare furores Ferisidasii nobis corda abri psumci piit flent Ingenium patres, mi timoribus inquit

Turbari facilem mentem:non ultima rerum

Et depserat mandassent indi tis habends. Stat pensata diu bellisententia utam Seruare inuitas, urgentisci ultima fata: Nulli per fabium e uobis cecidisse taebis.

Si lucis piget: os premis esse cupidios

Nomuus usonis: t. ederet in tempore tali Nullum clade noua, claraeis fragore risinae Insignem fecisse locum: reuocandus ab utris Flaminius uobis es'sedibus:ille ruenti

Iamdudum properans figulim uspicii nici dedictis. An nondum praeceps victu fuit uidetis in

Vua, ut debelles diis es victoria ceno. State uiri eta sentite ducem cisin optabile tempus Deposcet dextras: tunc flaferocia dicta Aequenturfactis: non es' mihi credite: non es' Arduis inpugnassem labori. isua recliijis