Codex rerum in Pedemontano Senatu aliisque supremis patriæ curiis judicatarum a sacerdote j.u. doctore Thoma Mauritio Rhicheri privatis lucubrationibus in gratiam eorum qui forensibus studiis vacant collectus. Tomus 1. 4.

발행: 1784년

분량: 451페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

51쪽

Codie. lib. II. th. XXXIV.

minium bonorum transfertur , .mulieri rui dein lieet his bonis uti, eorumque ructus percipere ad sui, & familiae sustentationem ; non vero potest eadem bona alienare si). D. L. Vbi adhuc 29. prop. fm cod. de jur. δει. s. a 2. , Decis. 16. februarii i6 . ref D. Appiano in ea fari Perotis contra Comitissam S. Martini in prine. . Deef. 3. ivtuι 738. res. D. Bruno in caussa conc. Proni, ,. Quara in

hae discussione, in M. DEFINITIO XU. An sola dos restitui, seu in tuto poni d

beat , cum maritas ad inopiam verset

Quid de litis sumtibus

lilito ad inopiam vergente jure pe

tit mulier , ut non tantum dos . sed de dotis accessiones in tuto collocentur: atque ideo datur ei actio non tantum pro dote , sed etiam pro donatione Ob- nuptiali, seu dotali augmento, Ac ceteris rebus, quae ad usum mulieri suppe. ditati solent a parentibus Occasione nuptiarum , quae corredi , vel fardulli nomine a pragmaticis de lignamur de his enim, utpotequae dotis accussiones considerantur, idem judicium fertur,

ae de dote ipsa lax Amplius etiam placuit Sabaudo Senatui, heneficium lioc mulieri indulgere pro is uitibus litis, quos

mulier pinstare debuit , ut dotis coli cationem obtineret, sive adversus malitum , sive adversus creditores ses); quia aequitas non patitur, ut d Os minuatur ex hisce tui pensis , quae sine culpa mulieris contingunt.

li) D. L. Vbi adhue 29. in med.

. definit. 3. num. a. in eoip., D. Deris

Vercelli, O d. loco.

DEFINITIO XVI.

Sententia de dote in tuto colloranda lata nocet omniaus , qui ad dotis restitutis.

nem tenentur: atque etiam eteritoruus

in alia provincia degentibus, nec vocaιis.

Sententia favore mulieris de dotis coulocatione in tuto lata nocet utique patri, qui ad dotis restitutionem se obligaverit vel expresse, vel tacite tiὶ; ita ut

ejus bona capi possint iij; distinctione

tamen servata , utrum pater se in solidum obligaverit , an pro parte dimidia tantum Φ3ὶ: lata autem in ea provincia, in qua coniuges domicilium habent. ius facit non tantum in eadem provincia . sed & quoad creditores alibi commorantes, neque vocat Os eo sensu , ne dubitare possint, quominus locus sit bonorum separationi t ) ; utpotequae pendet ex statu personae, quae individua est, eiusdemque conditionis in omnibus Io.

52쪽

Soluto matrimonio dos quemadmodum petatur.

TITULUS XXXIV.

Soluto matrimonio dos quemadmodum Pelatur . DEFINITIO I.

Ex stipulatione patris acquiritur acrio. filia in dou.

Iuamquam ex Romanarum legum sententia, seu subtilitate unusquisique sibi quidem pacisci potes , non aliis; ea ratione levi quidem, de infirma , quod stipulationes inventae sunt , ut quis sibi prospiciat siὶ , ab hac tamen subtilitate

recesserunt ipsae Romanae leges favore dotis, ita ut pater filiae dotem relli tui recte paciscatur a) , atque ex stipulatione hac quaeratur actio filiae, sive emancipata sit, sue in potestate constituta; ita ut de dote prosectitia agat, etiam invito PAtre , adeoque adversus patrem ipsum Φ3ὶ. Filiae veto stipulatus pater creditur ex Fabro , etiam cum simpliciter concepta est stipulatio, non adjecta persona , cui iacienda sit restitutio ): ex praesumta patris affectione erga lilium : sed praesumtio haec tolli videtur altera sortiore, qua quis sibi ipsi potius consulit , quam at teri ; cum prima charitas ex trito axio

Fab. eod. de rei uxor. action lib. s. ris. 8. desinit. I7. num. 3. in cory. Fab. d. definit. 17. num. 3. inc P.

DEFINITIO II.

dos ad patrem revertatur eo casu ,

quo pactus sit dotem restitui filia , vel suecessoribus , O cui de jure , s filia

patri pramortua fuerit pater, vel filia, cui dos a patre tradita est, patre consentiente, stipulata sit dotem sibi telii tui, vel filiis suis, aut sue. cessoribus, & cui de iure, decesserit nullis telictis post se libetis, subtilis est quaestio an petitio patri danda sit, sexcepta ea portione , quae ex vi statuti , vel consuetudinis , aut pacti cedit lucro mariti in .an filiae heredibus . puta fratribus , vel sororibus. Sunt, qui putant, hujusce stipulationis vi dotem filiae proprium Patrimonium evici, in quo patri nullum jus communionis supersit; adeoque ad filiae heredes pleno iure spectaro , qui cumque sintq; data quidem ipti patri honorum parte , sed jure legitimae successionis perinde ac si quaestio esset de adventitiis filiae bonis . AEquius existimant alii , dotem patri adjudicandam esse ex genuina pacti interpretatione: videlicet; quia pater stipula ado , vel consentiendo, ut filia dotis restitutionem sibi, vel liburis adserat , ad eum casum respex taprae sunt itur, quo prius ipse decedat, nouad eum, quo filia, turbato naturae dine, patri praemoriatur, ne alioquin dicendum si, patrem potius extraneo,

quam sibi proi picere voluisse ; quod verosimile non est si r se a te utiam ha ac

favore patris amplexus eii Senatus , at que censuit, fratribus , de sororibus ex inclutis, integram dotem, praerupto lucro, quod marito debetur , ad patrem reve ἔ-

53쪽

Cod. lib. II. tit. XXXIV.

DEFINITIO III.

tenetur.

uoties dos socero solu ta fuit , ne imo dubitat, quominus ipse in solidum ad illius restitutionem teneatur U I ;ita ut filius ne de peculio quidem couveniri possit saὶ, nili patri heres extiterit 3 ; non enim sinit aequitas, ut pater dotis emolumentum sentiat cum filii disi

II. novembris lT I. refer. D. Demorra

in ea a Bellini contra frate. dePrasbiteris. s. res perpensis. a) D. L. io. eod. hoc liti s) D. 22. f. ii. in fin. f. hoc ritis in L. Nam hoc natura I 4. Τ. de con dict. indebit. tia. 6.

DEFINITIO IV. Quid si dos iradita fueris fiofamilias ,

e sentiente, vel insscio patre t

suod si ipsi filio familias dos fuerit, tradita, interest, an iussu patris ita soluta sit , an sine eo. Dotem filiosa milias iussu patris solutam , a patre restituendam esse reeeptum est quia ad patrem pervenisse iudicatur, quod filio, patre iubente, traditum fuit. Pistre autem dissentiente, vel inscio dote filio soluta, relli tuendi obligatio tota intilium recidit H a : nisi sorte filius peculium habeat; vel in rum patris versa sit dotalis petunia 33; pater enim ex quo patitur, ut filius peculium habeat, consentire iudicatur, ut filius in eo se obliget;

adeoque peculio tenus obligatur non tantum pro dote, sed etiam pro augmento dotis, quod ex consuetudine dehetur, de ceteris rebus, quae dotis accessiones

sunt lis ); cum haec dotis additamenta: eodem iure regantur, ae dos ipsa 1ὶ, prout fert aecessionum indoles M. ' ε iὶ D. L. Si tam dotem 12. b. Transgredιamur iv. F. hoc tis. 24. 3. . D.

morra in ea a Bellini contra fratres det Prasbite is , O d. 3. His perpensis. M) D. L. 1 a. f. o. U. hoe titi, Decιν. 8. apr. I 638 res in Becearia in ea . uir. Peno, S. Senatus tamen, O seqq. 3ὶ D. L. 22. f. I t. f. hoc tit.

DEFINITIO U.

Uos a focero plerumque restitui debet, quamvis filius uua eum patre dotem

uxoris se recepisse confessus fuerit. Jum filius, quamvis seorsim a Patretis uitet, ab eo taurea plerumque recipiat alimenta , & regi ibi eat, dos in dubio ad patrem ipsaui pervenisse praesumitur, licet eam simul se recepisse eonfelli sint, nisi aliud demonstretur B i) ; atque ideo pater eandem restituere debet, neque a filio dimidia portio iure petitur, nisi prius excussis, & deficientibus patris facultatibus : rmaxime quia pater ex communi sententia compelli pateth ostidio judicis, ut dotem nurus recipiat, atque casu eveniunt e restituat ra), quem asmodum tenetur filias nuptui collocare,

eisque dotem congruam tradere s3 . Cum olim Senatui proposita fuisset quaestio de patre, & filia , qui socero, & marito dotem promiserant, atque vicissim hi ejus reititutionem spoponderant; dein ur

54쪽

Soluto matrimonio dos quemadmodum petatur. I

dimidia dote soluta fuerat socero, alte-icipiat; non autem se obligat ad eam re-ra dimidia marito, qui dotem perdide-iistituendam . In hac porro quaestione re-rat : cumque dimidiam dotem a marito cepta apud nos sententia eli, patrem dissipata at mulier repeteret a patre suo, non aliter teneri ad dotem nurui resti. quin imputari ipsi posset , quod solvisse tituendam , nisi duplex conditio interve . marito perdituro, censu i Senatus patreminiat. Prima ut consentiat matrimonio fi- a filae petitione absolvenduin esse ;ilii. Altera ut dos filio tradatur ex patris atque ideo integram mulieri dotem alconsensu sei . Atque sententiam hane socero deberi. non Obstare tradit Ulpianus, ajens da 8bi) Agum. L. Quod si nolit 3 i. f. dote nurus socerum non istiter obligari, Quia tisidua ro. J. de citit. etc. sal. i. , praeterquam si socero ipsi fuerit soluta, L. Ab ea parte s. princi . , O S. I. de vel saltem silio ipsius jussu si); futurum p . baHoc ι b. 12. 3.), Decis. 11. junii alioquin, ut socer de solo peculio te-I 663. refer. D. Beraudi in caussa Fumaeineatur , vel de in rem verso ssin, prout contra mons , 3. Nec repugnat , O fe q. superius diximus Defin. Ivj. Neque pa- Φλὶ Os c. d. decis . num. 6, The- tris in filii nuptias consensum suificere, Duc. quV. forens. lib. 2. qua'. 46. num. ut ad dotem nurui reus ruendam oblige. ult. Φ , Decis io. junia i 6 S. refer U. tur, inde colligi potest , quod pater iii Beciaria in causa Baro Nila de Laude flatu potest habere caussam , cur filii ni a.

cccias γνα ιmdei. tes, j. Hse tamen non trinionio quidem consentiat , non autem,

obsantilus , Doci . S. aprιι. i533. refer. ut dos filio tradatur, qui ex prodigali-D. Ηιccaria in causa utrιxq. Penja .itate, vel inopia deperditurus timetur. Mimus offlar. Quare non licet argumentari a consensu sin L. capite i9. f. de risu nuptiar. in nuptias ad consensum in traditionem sas. 2.), L. uti. cod.de dot. promission. s. 1 ι. idotis; ne actus agentium ultra eorum AJ T1. suur. quaep. fores. d. lib. 2. voluntatem interpretatione producantur quas. 6. num. uti. Φ. Φiὶ Decis ro. decembris is a. refer.

DEFINITIO VI. D. Gubtili in caussa separationis bonor. de ' Fer raris , ε. Piimo quia, ubi dicitur hane Pater nuptiis filii consentiens non obliga- esse sententiam Mausus reiecta alia de soloatir ad dotem nurui restituendam, ne consensu praesiι. o f. ii nuριι is, Decis. 3.

in sulsium quidem filii, ius dos s-sjunii 163 o. refer. Porta in ciatissa P P. S.

mul irarisa fuerit ex cons u intus Domin ei contra Enrietiam , ι iis tamen patris. non obstantιbus, D eis. I i. decembris i 67 .

D refer. V. Baiegno a causa Paracha conia issicultas est de eo casu , quo pater tra pratendentes. Decis t4. junii I 664. dotem se recepisse confessus non sit, sedit Uer. D. Bellino in eausa Gamar ae , Omair; monio filii, dotem limul recipientis .in letti per tot. , D. Decis refer. D. Bec-

consenserit, utrum teneatur ad uam Io-icaraa, 8. april. I 638. in caussa Pela,

stituendam primo loco , vel saltum inis. Quinιmo nec sinesti filii subsidiuui Si dos filio quidem tra- in D. L. Si, cum dotem 12. F. Transeo ita fuerit , sed patris , seu socer tigr/diamur ra. F. hoc tit. a . 3 iussu , jam demonstravimus , socero ipsi 3ὶ D. L. Q. 3. i 2. in An. traditam videri, adeoque ad eam resti- in L. Non omnis I9. st . de reb. cre- tuendam teneri Defin. IU . Disticultas dit. ix. I.

ergo est, cum pater tantum consentit m/trimonio filii, &simul, ut dotem re-

55쪽

s a Codie. lib. II. th. XXXIV.

DEFINITIO VII.

Consensus patris, ut dos filio solνatur, non

satis elisitur ex eo , quod nurum in domo receperit, eique alimenta nec non fluis stippedita verit. Neque patris consensus ad hoc , ut ad dotem nurui restituendam teneatur , satis elicitur ex eo, quod passus sit, ut filius nurum traduceret in domum, at que ibi alimenta , & cetera ad victum,& vestitii in necessatia filio, dc nurui suppeditavcrit: immo nuptias a filio contractas probaverit H i), tum quia a diversis non licet argumentari χ); tum

quia . ubi potissimum de gravi dispendio

agitur , proniores esse debemus ad liberandum, quam ad obligandum 3ὶ; ium qilia difficilius fieri potest extensio de una re ad aliam, quoties quis in id consentit, quod per dissensum amplius impcdire non posset. J i) D. Decis. 3. junii Isso. refer.

D. Porta in eatissa PP. S. Dominici contra Henriettam, O d. f. Ipis tamen non ob sanιιbus. Decis. s. april. 17 18. refer. D. Reeearia in eatissa utrιna. Pensa , S. Senatus lamen, O seqq.

DEFINITIO VIII. Quid s paser dotem se res tuturum spoponderit, sed Jub ea condιtione , quod dos ιps tradatur: soluta autem fuerat

filo I Iine etiam, si pater dotem nurui sere

stituturum promiserit, sed sub aliqua conditione , puta quod sibi i psi soluta fuerit, atque dos post mortem patris silio detur, cessat restituendi obligatio ob non im pletam conditionem si , qua deficiente, deficit voluntas in patre se obligandi si , potissi inum si de dote egregiae quantitatis agatur. Atque sibi imputare debet

mulier, vel alius quicumque dotem tradere tenebatur, cur non egerit, ut, Pa ire adhuc tu vivis agente, dos solveretur.

Quod si filio soluta sit dos . cum adhuc pater viveret, atque non sibi soli pater stipuIatus fuerit solutionein dolsis, sed sibi, & filio, placuit adhuc teneri patrem 4 3 in ea ratione, quod dictio conjunctiva aliquando resolvitur in disjunctivam, ex praesumta contrahentium mente λ): quod facilius recipi debet in hoc casu , in' quo pater tenetur matrimonio filii consentire , & dotis restitutionem promittere , non seeus ac filias nuptui collocare, eisque dotem tradere sDesin. V. i in D. Decis I . junii t66 . refer. D. Belluro in caussa Gamarra O Falletti,

3. Verum ponderatis.

contra proelendentes, F. Hyee non obstantibus.

gnificat.

DEFINITIO IX. Quid si modus solutioni dictas a patre,

qui se ad dotem restituendam obtigavit, non fuerιι servatus

Idem serendum est iudicium, seu pa

trem ab obligatione restituendae dotisi inmunem esse , si pater consenserit obli-g1tioni filii in dote; sed ea lege, ut

dos converteretur in fundum , soluta vero fuerit in pecunia, fundo neutiquam ex ea comparato Φ a et moduum solutionis praefinitu in immutare non licet; alioquia obligatio non contingit, defectu volu Grtatis in promittente. Nequo caceptio ia

56쪽

Soluto matrimonio dos quemadmodum petatur.

more dot Is admittenda est; licet enim mulier dotem repetens commiseratione digna sit , hinc tamen praegravari non debet alter , qui legitime sibi proopexerat, ne indainno haereret. Non dubium sane, quominus salva sit actio mulieri adversus eum, qui male solvit extra limites conventionis Bain. Si Ueris. 9 iunιi 1691. refer. D. Torrini ineatissa Pelassae vidua Romanis contra sorori Roman pas , F. Sed fuit respougum. Abi U. Deeis. Tortini, 3. Plane eontra fratrem , h. Lab. eod. de juri dor. lib. s. tit. 7. Afinit. I9. num. a. Oseqq. in ectyP.

DEFINITIO X. Quid si rat/r filii nuptiis , O dotis sol

tioni eons erit ; sed eam dumtaxat partem bonorum pro dotis restitutione

obligaverit, quae ad filium jure successonis perventura sunt Si patet filio suo uxorem ducenti, Scdotem accipienti auctoritatem praestans obligaverit ex caussa restituendae dotis eam dumtaxat bonorum partem , quae se defuncto ad filium jure successionis perventura quandoque sunt, haec tantum , non cetera patris hona obligata intelligi suadere videtur juris regula, qua contractus ex partium conventione legem accipiunt si). Cum ergo pater non omnia bona sua , sed quaedam tantummodo mbligare voluerit, consequens videtur, de his tantum teneri . non de ceteris. Aliud tamen , nec immerito , placuit Saba udo Senatui , nec non Pedemontano, videlicet bona omnia patiis in hae specie pro dotis restitutione obligata esse H 1ὶ, si .e filius, vivo adhuc patre, moriatur , quo casu cessante conventionis

i in id tempus collata, quo praedecesisisset pater superstite filio, locus fieri debet tacitae hvpothecae a lege inductae ine mulieri j ctara dotis immineat coutra publicam utilitatem ; sive naturae ordine servato, pater prior in sata cou- cedat , si portio, quam filio reliquit. ad dotis restitutionem non susticiat . etenim, ex quo pater filii nuptiis , & do tis solutioni consensit, ad ejus rellitutionem obligatur sDefin. VIJ, atque inde sola legis potestate hypothecae vinculo ipsius res omnes subjiciuntur 1ὶ: neque ab ea per conventionem se liberare potest , cuni non liceat deteriorem dotis conditionum pactis reddere s6 , deterior autem prosecto fieret dotis conditio ex hujusinodi ' pacto , quo jus pignoris inu lieri competens imminuitur, ne integrados salva esse pollit ).

a in L. Legem ro. eod. de pactis s1. 3. Q λὶ Fab. eod. ne filius pro patre Oc. lib. 4. ιit. 9. desimi. 7., Sentent. Senat. . aprilis II 33. refer. D. Selarandi ineatilla Chivelli eontra Sina Chiapelli, Mi Pater eonfenserat matrimonio filii, praesens juerat obligationi a filio suscepta de restituenda dote , augmento , O donatione facta sponsor fropter alat ιs disparitatem , tum Iubscripserat in hae verbia e sotto Obbligo de' miei boni , e seneta pregiudietiodegli altri mi ei figliuoli. Maior dotis pars filio post mortem patris foliata fuerat, Senatus censuιι in Ibbsidium de omnitis bo

nis tenetι.

υς. jur., f. Unde constat. I 4. insili. de obligationia. , qua ex delia. nascunt. 4. I.

57쪽

34 Cod. lib. II.

DE FINITIO XI.

An bona patris directe, an in subsidium

dumtaxat teneantur pto dote nurui resiturnia .

In hae specie tamen Defin. praec.ὶ cetera

patris bona extra ea, quae filio post patris mortem obventura sunt, per se , dc principaliter obligata non censentur, sed dumtaxat in subsidium, si honorum portio, quam filio reliquit, ad dotis rei titutionem non sum ciat t8b i); et si cui in voluntas patris cilicere nequit, ne, restituendae dotis obligatione suscepta, bona sua hy - pothecae vinculo obstricta sint ; lex tamen non impedit, quominus primo loco teneatur, qui dotem recipit; neque ad auietum , qui fidei ultoris iathar et , deve niri possit , nisi principali debitore excusso ; cum inde securitas mulieri nouauseratur, neque ullum dasnnum scutiat. si proprie loquamur. Qii) D. Sentem. Senat. 3. Vtil. III 3. rejer. D. Sclarandi in ea a Chiapelli contra Sina Chiapelli , V. Fab. eod. Ne si-lius pro patre Oe. lib. 4. Iit. s. d. de .

DEFINITIO XII.

Poto consentiens, vi dos nurus stio solvatur , fideiussoris loco est. Iuoties dos filio solvitur , & commodum solutionis ad filium pervenit, Pater vero unice consentit, ut

dos filio solvatur , non autem iubet, nec mandat ita solvi dotem , pater non nisi fidejussoris pro filio vices gerere iniuiligitur , quatenus solutioni consuatiendo idoneum astitniasse videtur sim in , quem admodum traditur de patre, quo consentiente filius ad magistratus officium eli

tis. XXXVI.

DEFINITIO XIII

AEn pater, qui ad dotem nurus restituendam , eiusque augmentum se obligavit, teneatur quoque de dotis incremenιο,

quod se inscio facium fit 3 Disseilior est quaestio de patre , qui

nuptiis filii consentit , de ad resti tuendam nurui dotem non secus ac augmentum se obligavit, utrum teneatur quoque dodotis incremento , quod pQ si nuptias cou- tractas ipso inscio doti jam constitutae accesserit. Pro partio ae auctae dotis ipsum quoque augmentum deberi, a filio saltem, nemini dubium est si in; ut pol equo a uit pars , dc quota dotis , codum jure regitur si) , atque debetur etiam citra cou ventionem , vi receptae consuetudinis tita ut neque per conventionem , fieri posisit, quominus non debeatur sὶ; Quaestio igitur eo recidit, utrum mariti pater eo nomine conveniri possit. Pro patre facit, quod duriorem ipsius conditionem fieri non deceat , nisi sciat, de consentiat svi: maxime quia, semel pro bata sententia contra patrum, facile contingere posset, aucta ad maximam quantitatem dote, ut praein oriente filio vix sufficiant patris facultates augmento dotis praestando , quod ab aequitate uaturali alienum videtur. Neque opponi potest patri, quod sponte huic o aeri se subjecerit, filii nuptiis consentie do , atque dotis augmentum promittendo; nam praeterquam quod non sponte omnino suobligavit , cum posset osticio judicis ad

haec cogi Defin. v. quamvis concedatur, sua voluntate se Obligasse , ad cιrtam tamen quantitatem restricta fuit ultro suscepta obligatio ; quare licare uoci debet, eam extra limites praestitutos e

58쪽

Soluto matrimonio dos quemadmodum petat Or.

tendere adversante iuris regula, quae non patitur, ut quis in duriorum caussam aeneatur , quam promitit is . Sed contra patrem pro nuru plura faciunt argu menta : atque in primis dotis augmentum in hae specie mulieri deberi, etiam pro additamento, ut loquitur Ulpianus 6ὶ ; quia dotis accessio est, eodemque

jure regitur. Cum ergo pater ad dotis prius constitutae augmentum se ultro in bligaverit , consequens videtur, etiam pro aucta dote idem a munium prae-itare debere , quatenus obligatio haec a priore pendet, atque ab ea necessariosequitur ). Praeterea mulieri favet altera ratio , quod, si ii pater impedite non potest, quominus dos constante matrimonio augeatur 8ὶ , ita neque juste recusat auctae dotis augmentum ex suis bonis , si bona filii non susticiant ; cum sciret, vel scire deberet, dotem non ante nuptias tantum , sed 1:s quoque secutis

augeri posse sy); adeoque sibi imputare

debet, quod certam quantitatem non

expresserit , ad quam usque se , de bona sua obligaret: proinde quaeri non possit de damno, quod facto suo sentit fio . His addi potest , mulierem seceti fidem secutam fuisse , atque ad ejus facultates respexisse , cum filiosa milias nupsit ;alioquin non contracturam. Quare non sinit aequitas, ut decepta mulier carere

debeat emolumento , quod leges ipsi tri , buunt in dotis coinpensationem II): ma xime quia aliquando contingere posset gravissimum mulieri damnum, puta siuid ei relictum esset ea conditione, ut oti cedat : quo casu iniquum videt tur, mulierem relicto carere debere , & maritum quoque illius fructibus ob id so. Ium, quod pater dotem augeri nolit , ne ad majorem augmenti quantitatem teneatur: potissimum si sic gamus . dotem primitus a patre constitutam filiae minus congruam esse , atque ideo tabulis testamenti legatum filiae teliquisse in ejus suppletnentum , scd ca lege , ut quantitas haec in dotem convertatur. Neque

se audis ulla hie suspieIo est; vix enim

est, ut quis dotem ex bonis suis augeat, ut socer ex illius augmento laedatur. Cum species haec propoli t a fuisset Saba udo Senatui, licet in utramque partem disi

putaretur si 2 , proclivior tamen, Fabro testu, erat Senatus in sententiain , quae mulieri favet, dummodo dos adeo immoderata non proponeretur , ut aliud ex aequitate constitui oporteret; quamquam

nillil decisum fuit si sὶ , sed pro muliere jus dixit Senatus noster : quae tamen sententia disticultate non caret ; licet enim verum sit dotis augmentum deberi , non tantum pro ea portione , quae ab initio dotis nomine tradita est, sed etiam pro ea , quae deinde accessit; non tamen inde necessario sequitur, cogi posse patrem, ut simat dotem constante matrimonio augeri ; quemadmodum neque cogitur maritus; &scepe contingit, ut mariti egregiam dotis quantitatem recusent , ne ejusdem augmenti restitutione nimis graventur: neque ulla lex est, qua onus hoc patri, vel marito imponatur. Justinianus dotem utique augeri constante matrimonio permittit , sed ne

verbum quidem adiecit , quo significet, marito , vel alteri hanc neeussitatem incumbere sis . Neque pater consentiendo filii nuptiis, de dotis augmento indu finite credendus est , se obstrinxisse ; satis enim quantitatem expressit, ad quam usque obligari velit pater, ex quo incertam prioris dotis quantitatem , ejus

que augmentum consentit. Pater utique obstare non potest, ne nurus dos constante matrimonio augeatur, si filius cou-

sentiat, sed augmentum ex bonis filii, qui consentit dotis incremento , non ex bonis patris , qui consensum non prae stat, solvendum est. Minus urget, quod deinde pro muliero affertur, vidulicut fidem soceri secutam esse, alioquiu cum filio familias non contractura . et nimdici utique potest mulier , fidem soceri secuta in eo , quo socer consensit, cise obligavit, non vero in dotis incre-

59쪽

16 Cogie. lib. II. th. XXXIV.

mento, quod socer ignoravit, & inopi-itest, quoties utriusque contrahentis fanato forte casu accidit, qui nec sciri,ivor vertitur sax).neet praevideri potuit, neque a socero , si in Fab. eod. dedor. promison. lib. s.

neque a muliere ipsa. Quare consensus tit. 6. definit. 9. num. 1 , O 3. incor .

socer i ad hoc trahi non debet si ,); 1ὶ L. Inter socerum 26. F. Inter pa- potissimum 'ubi de obligatione agitur ;ltrem a. in M. F. de paci. dotalib. cum immo proniores esse debeamus adl 13. 4. liberandum, quam ad obligaudum si γ), 3ὶ Fab. d. def. s. num. 3.& verba ambigua potius secundum pro- in L. Non debet 7 . F. de res. iurimissorem interpretanda sint, contra sti- s) L. Non omnis I9. f. de reb. crepulatorem, cui imputari potest , quodidit. si a. r. Iegem apertius non dixerit ti8 . Infir- 6J In D. L. Inter Deertim as. F. demius est , quod postremo loco in mulie-spaci. dotalib. 13. 4. ris favorem affertur, videlicet contin- t J L. Mhil dolo rhy. f. i. , L. Cum gere posse , ut mulier egregiae quanti-lprincipatis I78. F. de rex. jur. , Sap. Actatis legato casere debeat, quod sub ea cessorιum 41. extra de rese jur. ιn 6. conditione ipsi relictum fuerit, ut in 8) L. MIt. eod. de donationib. ant. dotem convertatur, neque enirn mulier nupt. F. 3. legato in hac specie privanda esset, tum 9ὶ D. L. uti. eod. de donat. ania nut.

quia conditio pro impleta haberi posset, si o) L. Quod quis aos. f. da reg. jur.

ex quo per iptam non stat , quominus tri) L. uis. cod. de donaι. ant. nupt.

impleatur I9ὶ , tum quia conditio im-s s. 3. pleri potest per filium, qui dotis incre- ia in Fab. eod. de dot. promisone lib.

mento consentiat; tum quia , cum filius, s . tit. 6. definit. s. num.. , O seqq. in seu maritus cogi non possit, ut dotemico . augeri patiatur , eadena difficultas recur- si 3ὶ Fab. eod. d. definit. s. in M. reret , ii maritus dissentiret. In his erso sῆbi ) Decis. 3 o. septembris I 7 I. conc. casibus prudenti judicis arbitrio res ita Comit. Bertoni de Balbis, ε. Quoad vero temperanda erit , ut major dotis quan-icausae dotιs summam post num. 93.titas in corpora convertatur, vel pecu- l sin D. L. uti. cod. de donati tb. ant. nia apud virum probum honesti lucritnupt. s. 3. caussa deponatur, ne facile pereat. Plane si fi) L. Non omnis I9. F. de reb. cre-li socero quidem inscio, non autem in-ldit. si a. r.ὶ , L. Ciam Aquiliana 3. F. devito, aucta dos proponatur , pro muliere transactionia. sa. II. facilius responderi potest; tum dotis fa- ' si in L. Arianus ait 4 . F. de obligat. , Ore , cuius praecipua caussa est; tum O aci. 44. 7.

quia in dubio socer dissentiens praesumi sis in L. Quidquid adstringenda sq. fnon debet; potissimum quia dotis incre-lde verbor. obligat. F. I. mentum mulieri utique favet in augmen- si 'in Argum. L. Iure ei li 14 , L. Iuto ; sed oc marito, seu filio profieit, litis Paultis 8ι. f. i. d. de conssit. , O qui eius fructus lucratur. Cum ergo sce demonstraraomb. 3 s. l.)Prus contingat, ut mariti pater amplio- io, L. Quod s nolit 3 i. g. Quia nἄ-

rem dolein libentius a nuru recipiat, dua 2O. f. de eattit. eria. 23. I. quam tenuiorem, in dubio mulieri au- sar) L. Soluto matrι monιo a. b. ult. f.

gmentum deberi putamus ; v lidissimathoe tit. , L. Cum quιd mutuum s. F. de enim praesumtio , quae deducitur a soli. reb. credit. li1. I. iis ta o); atque tacitus, seu praesumtus consensus facile admitti, &sufficere po

60쪽

Soluto matrimonis dos quemadmodum petatur. 37 DEFINITIO XIV. Patris bona nan tenentur, nisi in subsidium

Pro aramento nurus pos nuptias ipso inscio aucta.

1'lane fatentur omnes , ii etiam , qui

patrem inscium , & invitum teneri existimant ad praestandum nurui augmentum dotis , quae post contractas nuptias aucta est ex vi prius susceptae obligationis, fatentur, in 'uam, patrem non

nisi in subsidium filii teneti , si dos ipso ignorante aucta proponatur , illum enim directe , & principaliter ad

dotis augmentum teneri conveniens es ,

qui dotem ipsam suscipit, atque molumeatum illius habet s definit. X l. ,& XII. Biὶ Fab. eod. de dot. promission. lib.

s. tit. s. definit. 9. num. It . , O I 2.

in corp., d. Decis. 3 o. septembris i 3 s. refer. D. Cassotti in catilla concurs. Ber. toni, O d. f. Quoad vero, pos num. 9 I.

DEFINITIO XU.

An mulier integram dotem ab uno exheredibus debι toris petere possit: an pro hereditatιa tanιum portione tinguia Asre

des teneantur

Iuae de patre, & marito diximus , eadem obtinent in ipsorum heredibus ; quippequi in onera ιὶ aeque acia jura defuncti succedunt sa). Disputatur tamen , utrum heredes singuli pro hereditaria tantum parte teneantur, an vero in solidum ad dotem restituendam , quam defunctus debebaei . Quidam putant, favore dotis , locum non habere divisionem actionis, atque mulierem agere posse in solidum adversus quem limbet ex heredibus; steti au ritate Iureconsulti, qui, legato a marito uxori relicta ab uno ex heredibus praestando, animo compensandi dotem , dic. Tom. II.

respondet, mulieri dandam inprImis esse actionem adversus eum, qui legatum ex judicio defuncti praestare debet , sive mulier legatum agnoscere velit , sive spreto legato dotem suam habere malit 3ὶ . Atque ideo existimant , ad inanes , & mulieri noxios circuitus vitandos , integram dotem ab altero exheredibus peti posse , qui deinceps judicio familiae erciscundae partem ab aliis repetet Ρ ). Alii contra sentiunt, ex generali juris regula, ex qua actiones hereditariae inter heredes distribuuntur, pro qua parte unusquisque heres est s): a qua dos , licet favore digna sit,

non invenitur excepta. Iureconsulti vero responsum ne dum contrariam ententiam adstruat, sed potius adversaturi, ait enim , mulierem cogendam , ut in primis dotem reputat ab herede , a quo ipsi legatum , animo dotis compensanis dae , relictum est, seu dotis partem , usque ad quantitatem legati , reliquam dotis portionem ab heredibus ceteris consecutura s6).

catur T. 6.3s1ὶ L. Heredem 19. , L. hereditas 62, L. Qui H jus 17 . F. de res. jur. 3ὶ L. Cum ab uno 33. f. de legat. 1. 31. I. in

L. 3 3. f. de legat. a. ita in dote speeiatim obtinere supponitur', quamquam ibi probatum fuit Mnicum esse heredem. si L. In executione SI. 3. i. f. de verbor. obligationib. s. r. , L. Pro

SEARCH

MENU NAVIGATION