Praxeos medicæ universæ præcepta. Auctore Josepho Frank ... Partis primae volumen primum partis secundae vol. octavum Partis primae volumen tertium, continens doctrinae de morbis cutis sectionem secundam

321쪽

stasse narrant i I , tribuitur ia . Ab Hispania

variolae rapido in reliquas Europae partes, nonnullis regionibus septentrionalibus diu exceptis 13 migrarunt. America ante Europaeorum adventum a variolis immunis fuit. Primus ipsarum scriptor est RHAZEs I ). Innumerabiles

inde secuti sunt circa idem argumentum au

ctores i5 , quorum potiores MARCELLus Do-

322쪽

3- BE VARIOLIS.

323쪽

SsAsso '), alii quo infra recensendi.

ordinatae r specimen Variolarum, atque Vaccinarum decu sum, et curationem extinens. Mel. I 8os.

324쪽

1. Variola si lex eum morositate, lassitudinc , inquietudine, et pavoribus sub somno ingruit. Facies aliornatim rubore, et Pallore obducitur, ac horripilationes subsequente Calore in conspectum v cniunt. AEger dolores Capitis , colli, axillarum, dorsi, lumboriam , ar-tniam , platissime vero regionis epigastricae aballaCtu auctos accusat. Urgent praeterea nauSea, ornituritio, ipse que vomitus. Ad noctein singula mala augentur, ac insantes sacile stridoro dentium , sopore , convulsionibus , adulti vero vigiliis, sudoribus specifice foetentibus, saucium- cine siccitato laborant. Ρulsus frequens, Et pleriam quo mollis. Urina turbida, ut bescens, sub- flava, furfiaracca animadvertitur. Matutino lum-Poru quaedam SJmptomatum remissio a nova Qxacerbatione mox Secuta Occurrit, ac Sic per triduum, donec quarto die praeVio Cutis pru- alitu , ne tensione , maCulae rubrae , Circulares, in medio nodulo profundius rubeo, subduro instructae primum ad lacium , praecipue circa labium superius , latera nasi, et mentum , dein

325쪽

DE VARIoras. 313 ad collum, et pectus, ac tandem ad artus, et truncum prorumpant. Absoluta Sensim sensim que spatio duorum nychthemerorum universa

eruptione , sebris cum reliquis stadii invasionis

symptomatibus evanescit. Interea plurimae ex Variolis, ordine, quo emoruerunt, ad basin dilatantur , halono rubro Circumdantur, ac iuapice vesicula liquoro limpido, mox vero lurbido, cx flavo albescente repleta , ac foveola in medio praedita instruuntur. Reliquae mainculae nullo relicto vestigio disparent. Circa septimum, et octavum morbi diem nova febris sumuratoria dicta accedit, Sub qua, praesentibus multis variolis, cutis pustulis intermedia tenditur, intumescit, ac rubet, unde sacies, clausis palpebris oede malosis, horrendum saepe

adspectum refert. Interim cutis tumor oedema-tobus saeptiis, et sine multis variolis observa. tur. Quocumque in casu hoc tempore manifesta

suppurationis indicia tu variolis halonem rubrum , et laveam amittentibus , figuram hemisphaericam induentibus , pure albo , denso repletis,

et specificum odorem exhalantibus cernuntur.

Decimo, saepissime vero undecimo morbi die variolao secundum ordinem, quo suppurare inceperant, punctum obseurum in apice exhibent. Disrupta hic epidermide , materia purum leuth mox ad superficiem in crustam conVer-

326쪽

tenda emanat. Ad crura, et pedes, resorpto pure, Plurima a Fariolae vocuan Comparunt. Interea febris, ct cutis iii uDr, 4i admorint, profligantur, et crustost, .mpli Qxibus, et densioribus exceptis, circa decimum quarium dium , ingruciatie convalescentia, decliuiant.

dii invasionis vehementi in gradu cum frigore

saepe ConspiCDO, magno Subsequela te aestu , SO-ciisque pulsu pleno, duro, oculis rub ntibus,sulgentibus, lacrymantibus , siti inexplebili, lingua arida, alvo obstructa, urina rubra, epista-xi, et, o pud adultos, salivatione, sauciumque doloribus, exhibent. Immo nonnulli sumpto malibus en cephalitidis , ct peripnemnoniae laborant. Pera ta ut si pra cruptione , sebris eum clieteris symptomatibias remittere , accedente vero stadio suppurationis iterum cuin singulis aliis malis exasperari solet. Haud pauci hic soporosi, aut suffocati pereunt. Apud nonnullos sobris in longum trahitur, ac Sub puris ex Pustulis resorptione , indolcm typhodem inlinit. Feliciores , praevia abundanti Suppuratione , ptadium exsiccationis , et convalescentiam at-

327쪽

Diosae gastrictiae.

3. Variolae gastricae majore virium jactura , vomitu multo , bilioso, di arrhoea saeculen

la, SeCOSSu Vermium ingruunt, ct quamvis debito tempore erumpant, attamen lente Crescere, facile abnormes sieri, aegre ad maturitatem properare, et freqUenter cum peti Culis societatem

inire solent. Morbus indolem typhodem saepe induit, aut, nisi illico ad simplicitatem reducatur , dissiculter convalescentiam multis adliuo periculis circumdatam attingit.

4. I ariolae typhodes ingenti virium pro

stratione , et systemati4 nervosi labefactatione annuntiantur. Rigor molestus seendm operit , sequiturque calor intensus cuin oculis turbidis, lacrymantibus, vertigine, pulsu ContraCto , Celeri, quandoque inaequali, et lento, cute Sic ea, urina pallida, carotidum vibratione, doloribus spinae, epigastrii, lumborum, Comate, delirio, anxietate, convulsionibus, tremoribuS, lipo thymiis, haemorrhagiis, fluxu dysenterico etC. Stadium invasionis aliquando vitae finem imponens breve, aut praeter modum protractum osso solet ita, ut eruptio vel primo, secundo,

plerumque tertio morbi dic, vel sexto 5i

328쪽

316 DE VARIOLIS. Iocum inveniat..Contingit ea Confestim, et tu multuarie , praesertim ad faciem. Variolae adspectum pallidum, aut violaceum reserunt, ne rubro ad hasin halone cinguntur. Cutis ac si

arena injecta conspurcata esset vel rubore crysipelaoeo sobiasa , vel peticulis , ecchymonia tibus , vel miliaribus simul obsessa cernitur. Facta eruptione, febris cum reliquis symptomatibus invalescit, ac aeger animo demisso, et abiecto decumbens piralismum , frigus extremitatum ,

aliaque agonis imminentis indicia exhibet. Qui

undecimum diem attingunt, tentamen magis ad suppurationem, quam stadium suppurationis osserunt. Ρustulis sive sponte, sive scalptu rupiis , ichor intolerabilem foetorem spargens indusia et lintea cuti saepe decubitu laboranti

agglutinans , ae in Crustas brunneas, aut nigraS desinens emuit. Miser delirans, ac stupidus aperto, Siccoque oris antro aphthis saope obducto spiritum ducit , ac succensis quasi ignibus tostus divaricatis cruribus documbit, do Nec sub repetito saepe per Urinam , aut alvum cruoris fluxu, aut supera cedentibus viscerum inflammationibus, inter diem decimum sextum, et vigesimum vel satiam suppemum , Vel secessum Crustarum , relicta cute erosa, earnisquScrudae instar cruenta , eXPeriatur.

329쪽

DE VARIOLIS.

5. Variolas internas a nobis nunquam Comportas cum aphiis facile confundendas , a

viscera non solum, sed vel ad ossa obveni ro

In testina admodum lacerabilia esse HALLEn as serit s6a . Plerumque cadavera nil praeter pulmonis , aut alterius visceris inflammationem, et saepissime liquorem serosum in cavitate pecto

330쪽

i. Qui vis homo ad variolas praedi SPOSitus est, ei. pauci, de quorum immunitate Citra vaccinam narratur, Variolas vel in Hiero materno iam perpessi orant 63 , Vol eas lam parva copia, ut a parentibus non animas Verterentur, PasSi sunt . 6s, vel illarum adventum morte prae- Venerunt. Quamvis enim aetas insantilis, et juvenilis inprimis variolis faveat; exempla tamen non Solia in adultorum, sed et senum 65 ab iis

63 Exemptu in laetus variolosi a matre hoc naortio laborante enixi Vindobonae conspexi. Casius Limi Ies a J IRAD I. c.

a nova insectione munire. 65 Set Lyxii Tus vAN DE II WiEL Obs. rar. med. Cent. POStex. obs. 42. P. 425. Nicor.LI Pathologia u. B. S. 2u6. I. P. Fax K venatorem Bruelisia toti sem 78 annorum variolis Iaboraulam curavit. ι