장음표시 사용
291쪽
ti, sed utilis , nova vero eaque unica, quae modo Vet US,modo utilis, modo in factum dicitur. Alij plane veterem actionem exspirasse credunt, ut ea amplius t experiri ue-is queat, postquam juratum est. Quae sententia mihi videtur probabilis i licet interdum in lactum. l. actori. F. ereb. re kil. propterea quod in ea quaeratur, an juratum. sit ita ut portet, non attentis, vere an latio. h. . ubi De interdu utilis appelletu r. l si duo. U. . Marci cub. . edetsi possessori. IL .f.D. de Iurejuranae quia ad similitudinem judicati datur. Lact ri. S. Cis i .credit. Prior nariam actis novatur per Jusjurandum. l. erus rasse. Io. feod. h. . ubi Acitur accommodari actionem per esu im non iilud quaritur,an ei pecunia debeatur,sidan raverit. Novatio autem modus tollendae obligationis. Rpristere a. s Insiit. quIb. moaetost obhoat. Antora Matth.in notu hic. Non obitat l. ii duo. I s. siqi u. , T. Marcellus.ri . ubi vetus ex etiato post jusiurandum praestitum datur. Respondetur enim distinguendo inter juramentum praestitum in judicio ab eo, quod pra stitum est in jure. Illud praestitum est actione jam data ex quo quasi judicati actio est. ln Jure' praesti iunii praellitum est actione nondum data; imo judicio non dii constituto. Actio data novari & extingui potest:
non etiam actio nondum data. Privatio enim et praesupponit habitum. Idecem.de Ve=ber. Obligat. 1 hberos. R. F. F. D.de cap t Zminut. illibr. I. Observation. Practic.c. O. n.UO. Nos
itaq; de actione data jam loquimur : oppositus vero S. de nondum data. Non itaq, mirum, si actio prior per Priet rem se bl ata non sit, quod adhuc duret. Vulte , his.I.Amptat scholast. c. Pag. mihi. s. Imodatur nomine tenus, quia actio ex jurejurando id persequitur, quod alias ex natura
veterum actionum venit: revera autem est actio in factum
ex Jurejurando, qua actor experitur. Probatur hoc per t. il- Iud aut illud. II. .LD. constit ecun. Ant. Matth. h. . cum
292쪽
ction; ubi fit mentio Publicianae, non vero hujus ex Jur mento. Respondetur enim a monem publiciana non dari, antequam res tradita sit & postea amissa. Ad hoc autem ut, res tradatur, in factum ex jurejurando agitur. Ut vers res ex causa Iurisjurandi tradita,& postea amissa restituatur, tum demum Publiciana competit,adeoque actor rem primmum aufert actione in factum tum deinde si eam amittat,
recuperat Publiciana 3 quia ex Jurisjurandi causa factus es non Dominus, sed bonae fidei possessor. . Neq; huic tuterpretationi obstat, quod in d. s. etent.
. dicitur,quod saltem detur contrade ferente: cum tam eu: si traditio quae ex causa facta vel domini v vel jus dominio proximii producere soleat, sequatur contra quemvis supra Publicianam compe tere diximus. Hileiger. ad Done . libr.a . Comm. c. s. sit. d. Respondetur enim cum glossa ad d. s. Detenti. p. Verb. duntaxar, non ideo poni, ut omnes reliquos rei possessores excludat: sed ut excludat Dominum rei,cui Publiciana non obstat. Oen. D. Apublician. in rem action. Ut maxime enim summa sit religionis ratio : tamen cum ex conventione procedat, soli nocere debet ei, qui detulit. t. e. C. res inter alias actad vel judicatarum alij non nocere. Deniq; non obstat d. l. illud ut illud. v. s.f.D. de constit. pecvn. Respondetur nam vi male inde infertur id, quod Dd. quida putavi. Sensus namq; est: non colli tu i , ni si quod debetur, per supra ad . praecedentem tradita. At ex Jurejurando debetur; de eo a. quod debetur, dari actione. Ergo de quo, actio est Iuri sitirandi, recte constituitur, atq, capropter do eo actione constitutoria recte agitur. Dn.Vulteius. dies loco. ai Non obstat, quod inducta ad augmentationem t non debeant inducere diminutionem. 1 ata inutiliter.van . ibi. ut confirmaret. et ibi jasen n. g. D. de legatis I. Dan. Molemur . Semebir. c. I .n. F. tutanducta ed conseivationem Jum
293쪽
16o Ad S. Item si quis postulante. ita
ris contrarium operari effectum. convolsidere. AE L qui ad naenas.D.dea uimpos . ubi lason. n.Iaa. Quia hic negatur illud, quod actoris jus deterius reddatur 1 si quidem per hanc actionem non illud quaeritur, an ei pecunia debeatur, sed an juraverit. Alias enim si priori actione quis experiri vellet, illud probare deberet. t ei incumbit. a.D.deprobatiora. Similiter negamus', quod non tantum haciactione quis consequatur quam priori , praecipue si haec in rem prius compet ij t,&jam non adversusqtiem vis possessorem, sed saltem eum, qui iuravit. d. e i. p.ripi petenti.D publiciam. tarem action om pet at. Nam responde tur ex illo: viam
quam et se mel elegi sti, ambules. si mulier. an .f. D.sydmetus causic.exhibit&.is'. ubi e bis . m. de Iudic. ne scilicet sit in potestate Creditoris judicium semel coeptum eludere. arg. lsiquis rem. . Ene inpotesate. IV D. de recept. qui ar- tr. C, c. lsi quis id quod.γ. . I. D. Ajurisdiction. omn. Iudici is Praetor. I. insim'. D. dejudici Moller.part. I. Constit.Is. Num. . Cui enim plura remedia competunt, ei unum eligenti denegatur recursus ad Aliud..t quod in herede. s. F. eligere. D. de tribuet ora action. f. cumphus,p . . Cardi . D. de legat. a. Oremo erum has, M. F. quoties.D. regul. Iuris. Quaeratur itaque de se Mnon de alio. Borcholdi. in aetrata. de Aurejuranae c. F. N.SO. addatur, qui distinguit, &l. eum qui . o inpr. c. T. V. u. LXpi
Quod autem distinguere solent InterpR. utrum veIfformiter. id est, cum quis jurat sibi ioo. deberi ex certo contractu, scilicet emto,donato, legato, &c. addita causa: vel informiter, istis omissis, generaliter super quodam negotio, non approbamus cum Duareno in rubric. C. de Iurra ramae caps. Hestio, h. . n. Iam. Si tamen forte semen tia ii o stra no D placea nco ncedam
294쪽
mus libenter, ut cum Cubcio in Parariti. C. de reb. credit. di. eas non esse actionem ex ipsi jurejurando, sicuti nec ex pacto de Iure civili , nisi cum libertus patrono donum i munus aut operas daturum se juravit. l. ut uris urandi. . D. deoper. 6bertor. quis pro eo. Is radera usor. Quod uti impie dici me lambecius in Paratili V. de Iurejurandrita vicissim post Alexandro Iason, Cagnotum ti alios in L siquis. C. depa.cto. Covarruv. in c. quamvi de pacto, in c.in Isart. relere. . a Borcholdi. d. tractat. can.II. verissimum adfirmat.. Sicuti autem pacto convento formatur actio ex ipso contractu,
ita & jurejurando. Unde si quis juravit, se pecuniam credidisse, esse actionem, si certum petatur de Iurejurando. Si emisse, ex emto de jurejurando. Similiter si jusjurandum subsequatur sententiam Iudicis, ect utilem actionem judica ti, quasi novatione se e a. d. duo. V. F. si quis uravit. et seq. daeactori. S.C. eod. Heigius h. . ita concludit. Competit itaque haec actio ei, qui juravit sibi debere Cui
iave pecvnsam, vel rem aliquam tuam esse. h. . oe L nampostea.
s. f ibi, remsuam esse. iunctis duabus d. seqq. D. Aburejurane D in l. I. D. eoae Schnei vin h. n. n s sive extra judicium sive in judicio. Illo namque actionem oriri patet . quia reus&aetor quasi contrahere & se invicem obligare dicuntur. d. l. nam postea. s. ff. unctis duabus sit sqq. Hoc dari probat l. actori. S. C. de rebus credit. in verbi relato, quoi hiauitur, de Iudiciali sermonem e sse , cum volui tarium non refera
re r. ael usiurandum erum conDentione.Is .D. eoae
Sed postulante adversario, id est, jusjurandum et
Quod si quis juraverit, nemine ipsi jusjurandum deferente, Praetor id jusjurandum non tuebitur Ratio hujus est ire alioquin facili mus quisque ad jusjurandum decurrensi L h nemi-
295쪽
Ad F. item sistra postulante. ss
nemine sibi deferente, omnibus oneribus actionum se libueret. sit Pratoris. . t.D.dejureiurando. quasi dicat J C. (im erprete Borcholdto,ia Actionca .ns . ne judicia reddantur elusoria,& uniculo liberum sit, pro suo arbitrio actio. nes adversus sejuste motas elidere eo ipso, quod facilitate suadam &inconsulta temeri tate ad jusjurandu confugiat& illud praestet : ideo recte a P tore constitutum est, ut nullum jusjurandum vim habeat & ad effectum perdu*aetur, nisi ab adversario delatum fuerit. Haec illi.
Imo & ei, cui remissum est Iusjurandum; ut perinde habeatur atque ii jurasset. t tui, velremisso. tactori. I. ibi, veIe remissum. C. de reb. credit. d. namposea .p. . I.ibi, remisso D.de Iureiurane Paria enim sunt jurare vel remitti juramentum.1non erit.s ps ibi, pro eo haberi debet. v. de iureiuranae monetet. Ir.ae. - .c. II. Re m i ssu m a u t e m t d i ci tu ricu m q u is d e- et Sila tu m se sci p i t, sed cu m p a rat us esse t j ura re ad ver ri u s, q ui detulit, gratiam ei ferat juris jurandi, sola voluntate susei
Ad conditionem etiam perti iret,u t jura mentum Tan vsontinenti ad delationem partis &approhationem Iudicis. Praestitum sit. ecnon erit.f. s.f. ibi, s postea. d. l. remittit. . ibi, ficetposteaparato. D.de re uranu. Schnesisvvin. h. . num. Jaeis meis , n. IT. Ratio hujus res videtur esse, qui in actor ideo fortassis defert reo jusjurandum, quod eu m ita affectum videat, ut ex tempore non facile sit pejeraturus, postea vel suasu alterius vel alia de causa consilium mutare possit. Duarerum. in Comment.'r. D. de urejurand. c. II. Donec. libr. a . m. q. od actoris igitur utilitatem Iuris authores respexerunt, cum in deferendo jurejurando eleetionem illi Permiserint etiam temporis, quo j i rari debeat. Deinde illa verba Prae toris sic accipienda sunt, ni si re
296쪽
integra illud sit revocatum. Est enim cautum nova Iumiu stiniani constitutione, ut liceat ei, qui detulit et jusjurandum, revocare illud, donec res iudicata fuerit. quis usiurand-. D. C. de res creae t. Non obstat, illud, quod semel placuit, displicere non debere. Qquoi mel de refut Juris in a. & semel probatum t reprobari non posse. t Pomponius. s. D den go:.gFi Quia illud eo casu procedit, si quid placui t inter alios ex conventione, unde adversario vel actio vel c xceptio parata et t. lpicu's. C. de Obligation.-Amon. l. ab emtione IS. inpre D. Apacto. & quidem justa. bacia. . C. eod. Extra conventionem vero quo minus consilium mutem in melius; inhil obstat; modo sine alterius injuria fiant nemo ot i. i. de regul. Iutis. Delatio autem non habet con- ventionem de exi pectando jurejurando , aut habet sub co-ditione, quamdiu volet, qm id detulit. arg. 1 quipecunMm.
so. D. de reb. credit. Don istae lura. comm .as. c. s.
Io Sed hoc ria, ut juxjurandum et a deferente revocetur quando iusta subest caulae ut omnis temeritas & petulantia a tura mentis arceatur. Id quod fieret, si ei, qui detulit,' licerer, quando vellet, revocare. Ejusmodi causa est, si deinferens dicat, se instrumenta invenasse, quibus intentionem suam probare confidat, vel testes superesse, quibus
Unde mihi non probatur illa cautela, si quis, cui delatum est jusjurandum, dixerit, se quidem iurare paratum: sed quia de circumstant ijs facti nonnihil dubitet, petere se terminum ad deliberandum, intra quem plenius instruatura Quam cautionem ad hoc utilem esse dicunt, ne pos sit, qm detuliT jusjurandum , antequam praestetur, id re
Igim. Semper enim ea capienda & captanda t
297쪽
et S. Ad Item si quis postulante. o.
est,ut jurisiurandi praestatio eviteturjuxta admonitionem Socratis ad Demonicum, ubi inquit: Juramentum delatum tibi duabus de causis suscipe , vel, ut teipsum turpi suspicione liberes , vel ut amicos ex maguis periculis eripias. Et paulo pos . Pecuniae causa non debes jurare, qUamvis recte possis juramentum praestare. Quia videberis alijs pejerare, alijs avarus esse. Oidendo . cl .I. aci.o. in definia n.
Competit quoque ejus heredibus. d. I. nampo a. p. c. jurejurando. Schnei vis. h. . n. IN. qui juravit. Quam vi, enim juramentum ex parte jurantis et sit personale, de per grsonam non egrediatur. Dd. in c. veritatis,Extr. de Iareditreanae ciuido Papa, decis fra: tamen, quantum ad robur vel vali ditatem actus, cui accedit, vel etiam litis decisionem, habet effectum realem, & ad heredes transit. l. cum quill decedidems . . codicisset . in D.de legat. 3.ubi Bartol. Aias. Baiam, hin.I . C. pactis. Decius, consit. Ip. n. c. Socinus, ConpESS. n. a. vols. Gai dr. I.Practic. Observation.c.a . n.I. cs s. An tamen facultast jurandi ad eos transeat, non im' si merito dubites Et sane, quia super facto alieno jurando facile anceps perjurium incurrerent. l. Marcessus. D. . I. rer. amotars cum habeant justam&probabilem rerum adefuncto gestarum ignorantiae executionem. l. qui in alterius.cla. inpr. D.de regul. Iuris.lsisterilis.a I. sipraedij. I. ibi, forte hereditarium. D. de action. empti atraque . in retract.part. I. F. c. glos per totum non concedendum putarem. Etiamsi enim forte quis bene confidat da aliquo, non tamen statim
simili ter de herede i psius. Quia, ut loquitur Baldus, saepe
bono viro succedit improbus & nequam. Schnei Gn. h g. naost. Ad Mollen ad consit. lector. a .part. I. Borinoldi. Iractat. re urani Z. . Cura vero astio nostra personalis sit, facile constat,
298쪽
adversus eum dari, qui detulit, cum quo res gesta est, qui Asie idem se obligavit conventione , sive actor sive reus sit. Hocsus que flsiquidem commune est utriusque. l. quidam. 22. h in duobus. ass. cibi, Factionem CF excepi ionem inducit. l quodsi iuravi.am ibi, utilem.Zeum qu uravit.go. D.de jure uranaevone .h. .n.a. Schnei vis. n. No. Demque eum, qui in ejus locum successit. ael. Ompseas. f. Modo causam habeat ab eo, qui detulit. d. l. p.: f. . eod. Cum enim heres una eademque persona cum defuncto est e censeaturi V. C. de impub. , alri sumus ideoque melioris conditionis i esse non debeat,
quam fuerit defunctus. inemoplusso .Lheredem. Ist. D. de T guttar .Lcum.heres. O.isi vitia non excludit. D. de diversitem'.
praescript cum ite juramentum, quod delauctus detulit, ab ipso herede datum esse intelligitur. a g. theres. ag. v. de raucap. EX Vsurpation. Ha recis. h. .n. Io. i Coeterum adversus extraneum rei posse 'rem, qui juramentum actori non detulit, non datur ; etiamsi actor juraverita rem aliquam suam esse. d. Lomposeas. f. ibi,-- versus alium. D.de iure ranae Rationem exponit JC. in these Quia non debet alij nocere, quod inter alios actum est. Quod quidem minus dubium in actionibus personalibus, quarum proprium est, ut nunquam adversus possessorem dentur, sed solum adversus eum, qui nobis obligatus est. Lac Iionum. u. D. de Oblig. cs Action. Monesti . . n. a. Schne de-vDin.n. NO. Nascitur enim ex contractu, quia ex jurejurai do. Ut enim judicio quasi contrahitur inter litigantes propter consensum. 1 licet.f. . idemsicribit. II. D. peculio et ita era 3I iam t juramento. lnon erit.I. . I. ihilqu probatum urejurando. D. dejurejuranae scilicet quia & hoc proficiscitur ex conventione,&judici j instar obtinet. L det servis.1Atqui umra .a1cf.D.eod. Donestaetract.de Drejurane c. SA.f.
si veto quaeratur de Actionibus in rem, super quibus Ll simia
299쪽
1 66 Ad F. item si quis postulante. u.
si militer juramentum deferri potest, dubitandi causam praebet, quod surrogatum sapiat naturam t ejus, in cujus is locu m Q rrogat u r. l. I. T. haec actior et ibi Barto lD F quis te
ment. liber. egius, in eum. . si qui in uriarum. a.D.s quo caution lux si . C. de re uxor. action. ubi Dae utrobis Eberharae inristic. I L .sic a vi, urrogat. n. . iam autem haec actio in locure alium, quarum natura est, ut corra quemvis possessorem locum habeant. . I. supra, h. t.'cccdit. E. -Quia illud procedit, si fiat ex titulo co, qui ut contra omnis detur, comgruit. Secus boc nostio casu, ubi ex juramento,&ita titulo pei sonali datur , siquidem ei nocere debet, qui detulit, ,
soli, uti d ictum. Sthneidebuis. h. .n. m. .
Et quidem ad hunc effectum, ut ipsi praestetur, super
quo jurevit, In realibus quidem, ut ipsi res restituatur cum fruetibus praeceptis, & omnibus accessi imbus & causa; si uti dictum supra, ad . omnium. .h.t. F probatur l possessori. II. proinde. I ibi fructus perceptos . D. de ureiurane In personam libus vero vel ad dandum vel faciendii & ad omnia ea, quae ex chntractii sequviri ur. Exempli gratia in emtione, ut rest aditur, &de evi sti osse caveatur. ZR M.II. aquis uraverit.s D. eod. Schnradevotu. h. . n. IIa. Reus enim ex hoc jura mento sic obligatur, v t no amplius in dubium vocetur,verum ne illud sit, quod actor juravit, an non: sed utrum juraverit, nec ne , quasi cum actore ita convenisset, ut si sibi d beri ruraret, debere se fateretur. Tanta si quidem est ju risiurandi reverensia, ut non amplius de debito, sed tanetum de jurejurando quaeratur. Dulibus librun. diripiat. c. . . Quod edictum Praetor ad Populi Romani religionem taccommodavit, quaenama fuit, ut q u aeri de per j urio curum 3 jusquam in itidicio rion liceret. h. si amnerua . . At a: ibisa, debeatur Ompostea se . histri ibi, po quamurat m. I in duobus. S. sibi, an actordiuraverit.D.eod. Nullum enim vinculum
300쪽
lum majus ad stringendam fidem jurejurando majores arctius esse voluerunt, inquit Cicero libra de Cic. Se addit; indicant hoc notationes animadversionesq; Censorum, qui nulla de re diligentius quam de jurejurando iudicabant. Idq; confirmans Polybius de R HII br. . Romanorum integritatem in jurejurando conservado multum commendat, eosque Graecis anteponit, quibus si quid creditum sit, quamvis multis cautionibus ac testibus interpositis et ta-Wien usus est fidem fallere debitam pecuniam abjurare.
Id quod eo usque procedit, ut ne quidem causa jura 38 mento decisa perjuri j t praetextu possit retractari. l. I. D. de reb. credit.Zquodsi deferentea I. ibi, flare religioni debet. C. de dolo. Quod adeo verum est, ut si ambo jurejurando vicissim delato jurarint, alter se debere, alter se non debere: posteriorem causam jurisjurandi potiorem haberi ; non aliter
atq; pacta novissima quaeque maxime servanda sunt. I. par Sta novissi stra. a. C. de pactis, ubi Gillenius. num. Is nec tamen praejudicium alterius perjurio fieri. Quia non quaeretur, an dare eum oporteat, sed an posterior juraverit. Undisclus.
3y cedit, quod Juramentum speciemi transactionis habeat. l. tu urandum. a. itutor . r.LD.dejure uranae Transigere namque videtur de jure suo, qui rem committit religioni &co scient tae adversari. De eo igitur amplius quaerendii non est. Quod n. semel sopitum,amplius resuscita dum non est. d. Lquod st deferente.aI.ibieerjusjurandu transactue bideri.D.de dolo. Non obstat l. admonendi. s I. D de jurejuranae Respondetur enim argumentum esse a separatis. lf D. de calumnia
II de juramento necellario, quyd s Judice propter inopiam probationum alteri litigantium defertur. Quo casu