In nobilem & insignem titulum Institutionum Impp. de actionibus cum aliquot segg. commentarius Christiani Krembergk j.u.d

641쪽

Ad si si quis agens.

c de pupisso. F. si quo rivos num. II. ubi Alexam reum. F.I. I. ubi Gothonia. D. se daren. in I. ad verb. perii uiola glos in b. in 'reb. 'ti icnis. C; de ri . Gail hir. I. Pract. Observ. c. F. num. o. et Obs II.num. . O erv. I . num. s. Obser. RI. Num. Det plene observ. Ioa. nna. . seqq. t senset in Paratu l. D. de tutel. num. . facitque ut illicitum sit licitum. Roderic.Sua retis in f post remudicaaem. I . num. F. D. de re judicat. l. sit diu.r. ibi, si res urgeat velasnditio. D. ex quib. causti in posses eatur.

de processus ab executione inchoetur. Colenis tract. de Proces emec isare. I.cap. s. num. .F. Hoc enim casu cavere saltem debitor creditori suo de indemnitate, cogitur Z in o-mmbu . r. ibi adinterporeaendam cautionem. D. rum Indic. I temheres malo more versans circa res hereditarias cogitur restituere fidei commissum ante diem vel conditionem. EImperatorcto. D. adm. Trebe . Hestim,adae . heiue autem. Io.

u. de Eurytion. Et in summa,ut loquitur Cujacius, is tantum incidit in poenam plus petitionis, quem manifesto apparet plus debito appetere scientem dolo malo. Maiiiij senim hominum indulgendum et non est, Linfundo. II. vers. constituimus. ibi, neque malitise. D. de rei vindicat. l. soluto. a. inpraissso t. matrimon. l. sicui. s. m. de servitat. c. pedes. b. in pr. Extra, de rescripti it libri I. Obsterdat. Fract. c. II. num. . sed omnibus modis occurrendum. l. cum hi. g. s. si cum his, amisi,ne circumveniatur. D. de trans . l. item p Dius faremilai. a multui a.D. ad Sta hacedon.d. F. .f. D. de calumnia orii Harim .Pistor. lib. I. quaest. II. nsem, stri

Mirum autem videri poterat,quomodo induetae con tra illum duplicari possint, qui ante conditionem petiit . Numquid expessansdum siti, ut conditio, denuo existat, .m 'Phul smodi,tu poli nisi semel posset eve-L, Ira nitar

642쪽

Instit. de Actionibus.

ni re Sane Iason b. s. num. . post Joh. Fatrum, ad versiempore. Apr h. i. Zasius, h. T iam. a. Heigi us. num .. Mu-v deus, ad si plue autem Amra, b. e. num. p. cum Iri .exi stimant, veritatem hancesta, qui, d ad imponendam hanc poenam tduplicationis petenti in te creditionis eventum non sit expectandus eventus cinditionis,sed videndum,quantum tempori fuerit a temptre ee rati contractus conditionalis usq; ad tempus 'Ilionis,li illud duplicandum. Sed contra placet opinio Barioli in Ipecuniam. I . D. si certum petat. futurum eventum couditionis esse duplicandum,ira ut exspectetur eventus cinditi ie& tune quantum temporis est inter diem colinatius conditionis extantis, cliud duplicandum. Dixim senimIupra, totum illud tempus, quod in contractu nouunatum suerri, duplicandu triach esse et ut ita.poena munitaraei Abisumque h. p. Si autem conditio illa non existat, saltem eapropter punitur a. quod temere litem moverit. Sin vero existat,non opus . est, ut denuo .eius ea istentia exbctetur, sed saltem: at

tenditur, quantum inter contractum celebratum & conis

ditionem existentem spacii intercesserit , illudque duplam

Quod si resi quis tribus modis Actor plus petierit . conveniri potest i reo in triplilm i litis expensarum intasportulis factarum. H tripli Ur h. t. quo is efert Impe- . raetor. h Ideoque existimo eo casu solum illam poenam. Iocum habere , quandopropter plas petitionem malom res sportulae sunt exactae. l. Zenon. . a. F. suo. a. ibi, floretulanum nomi in . C. de plus petition. Pro alijs autem expensi i condemna tur in simplum tavium. Ja . h. faetim e. Schmi uvis. ae m. c. Corra sit. F. nam. s. m. -

Verum

643쪽

'erum ex Novella ibuli supra di Lim est,apparet, quod etiam de iure novo plus petens causa cadat eo casu , cum t Spquis dolose majorem su in mari, petit, ut ad superiorem Judicem, qui non de quavis 'inima summa judicat, ad versarium suu trahat. niac h. Avisa m. n. I. Queri sadmodum evenit in Camera in aperiali, ubi causae insecquingentos aureos 'ppellitio lauas non rccipiuntur. . ius mordiniinspas a. arti . af S. Tnd soridulich. Si igitur quis plus petexet, hila ad Cameram Imperi j reuuia posset per appellat i est. trahere, ca usa cadere si etiam inna Pyg verebito. - mrat. a. A. Tu. Alius ite casu estis l. f. C. desti Petitio eguq si ra, Quamvis autem quidem en stimant, istas prenas prae cavera posse perclausurum,si quis summae in libello expreseri addat, ut tia i vel Cirra, prout contigerit lique id ari. Iasen, coh. . num. a.'hrae devian. n. i. nobis tamen verisimile non est. Protestatio enim leonIraria facto non considerarissis Parasitansit. Na. res p.rae tollit protei alio nisi effectum. T. Od. Ferramenstra . ubi Cc. commum e rem de constitution. l. si suu extraneus. a I. ivr.ibi ontrarium.' is acquir hereduBarrant nonsolum. .morte Diae novi oper. nunciat. n. vir. I. s sirvat practae. N. n. . Neq; etiam facile per obliquu concedi debet. quod recta est denegatum . fCAssur. l.f. simancip.ita vener Boerim n Consuetud. Hiluricen ad n infc avella Co l. sta. In ,σnquam. N Us ne Leges quae ma-

644쪽

ct minus in intentione tua co-

plexus fuerit actor, quam ad eum pertineat et veluti, si cum ei decem aurei deberemur, quinque sibi dari oportere intenderit et aut si cum totus fundus ejus esset,partem dimidiam suam esse petierit, sine periculo agit. In reliquum enim nihilominus Iudex adversarium in eode judicio ei condam natex constitutione divae memoriae Zenonis.

r. coctores quadrupliciter aberrare possunt. a. Contrariorum eadem est disciplis. Di Fositionis caui a cessante cessat di 'ositio. - . Contrariorram contrarij effectus conse entia. I. In judicium quid vel olim a es hodie deductum dieatues

. Emendare , mutare quidJa. Per litis contestationem constituitar iudicium T. Jura frustaneos actus non admittunt. p. Reipublica interes ues quam cui sime commere. Io. Nove a Ira. c. omnem. explicatum :II. L. novotis. V. D. de Iudic. explicatam Dddd ra.Emen-

645쪽

a. Emendatio est moderatio.. o. L ed e/si. a. D. de Iudic. e lanatur. Io. Sententia Iibe o consermo esse delet .

Postquam hactenus Imperator de ijs actoribus disso

r uit,qui petitione sua plus complexi sunt, quam eis revera debebatur . Eorum iam pertractat causam, qui minus debito per imprudentiam petunt. Cum enim quadrupliciter a iusta petitione aberrare potauit Aetore S, scit. si plus, vel minus, vel si aliud ,v et si ex alia causa, quam debeatur petierant. uacus,h. r. nam. Is Se praesens & vulgatum sit axioma et contrariorum eandem te si edisciplinam teste Aristotele. uix. I. Topic cap. Ii.gl. f. c. quamio. . Extra , de son . est in p. furtorum. ubi vae maxime Hararecht. xum. s.

vers. nec manfestum. Insi. de Obligat qua ex delict. nescunt. A mere let in . ex his itas. Num. I. In . per quas persa'. nolocquirit. Ha re. hi. ad .fera. Ia. X .seq. Insi. de rerum divis num V. Ideo, ne quis putet eum, qui minus vero debito petit ,poena aliqua uti qui plus petit , adfici ; obiter hic annectit, eum qui minus petit in casu contrario, nul/lam poenam mereri, & reliquum nihilominus adhuc exigere posse. Ratio diversitatis est, quia nihil incommodi ex hac petitione, qua minus, quam vere debitum est,actor debitum sibi dari intendit, reus conventus patitur, a

quod tamen fit, si plus petatur. Cessante itaque idit post,tionis ratione, cessat ipsa dispositio. l. adigere. . T. quantu. a. D. de sim patronat. I. quod dictam. sa. ibi propter rei per- sinam placuit. ubi Bart. D. depactis. l. ita autem. s. in 'r. ibi, causa dis' tionis. D. de admis strat. tutor. Everharae in Topic.LL. loco acessant. ratioue in. a.

Nihil

646쪽

Institi de Actionibus.

Nihil igitur obstat axioma illud, de contrariorum ieadem disciplina. Quia loquitur de cognitione , nox, autem de effectibus, qui rerum i contrariarum sunt constrari j. Ja . Conm. IJZ. num. h. volum. a. Et conuaria ratio. l. qui accusare. R. instr. O. de accusati m. Everharae in Topita LL. sic. . repugnavi. an m. p. vel ut Cicero scribit. hbr. Tusca Gn. auestion. consequentia. l. I. F. I. D. d. v . e res, cui maudat. Ut furis dict. Corras ad L cum lex. aa. D. de L L. num. f. Neque etiam obtinet, quod ita reus vexetur di

versis litibus & expensis. Quia sibi imputare debet, quod

illam exceptionem actori non opposuerit. Cavivol in I. eQ-ta. s. num. Io. C. de adendo.

Gravius obstat, quod potestas Iudicis ultra id, quod in judicium deductum est, se extendere non possit. In iudicium autem deduci id solum censetur, quod deducitur in litis contestationem. l. um C. de sit. contes. Quod sane concedendum ex moret veterum iudiciorum , secundum quae, ut inta m t. principio di istum est, impetrabantur judicia a Magistratus, & certa formula judicibus praescribebatur. t. t. C. de formul. impetrat. Ablat. quam excedere non licebat. l. mortuo. u. D. deludit. Si itaque res aliter peteretur, quam praescriptum erat, sine dubio ad potestatem se officium judicis ejus, qui datus erat, non pertinuit, eoque alio judicio opus fuit. Quod jus etiam post sublatas impetrationes & formulas actionum mansit usque ad tempora Zenonis, qui consti tuit, ut quamvis actor intentione aut libello suo minus pet ijsset, quam revera sibi debebatur: vel cum totius fundi dominus esset, mediam parte petierit, noli tamen ideo ali-

647쪽

Ad s. sin minus. 3ψ.

ud judicium postulandum, sed eundem judicem etiam dereliquo cognoscere posse. h. p. ubi Done . num. . Schneta

Eundem judicem dico, nulla nova intervenient ei Ius vocatione est litis colite statione. Quamvis enim aliqui inter emendationem & mutationem distinguant, ut quidem emendare, quod nitIil aliud ei quam i mendum , 6& errorem tollere, liceat; mutare vero actione veteri reli sta novam in tenta repost litis contestationem neutiquam Nos tamen ex illi manus, nullo habito enendationis & mutationis discrimine, quod corrigere & emendare libellum licitum sit usque ad sentetitiam, h. g. ibi , in judicio.Si in judicio, certe post litem contestatam, cum per litis contestationem demum constituatur et judicium. I. un. C. deis: rcontestat. ubi Sicharsis, ad rubm ni in x. CHac. in paratii l. C.eoae et librν. O rvat. c. ar. Vnde dicitur, judicio coepto prolite conte stata. l. I. C. de udi c. Iuncta l. hte. N. D. de us/

Deinde hic S. generaliter loquitur, nec distinguit inter tempus,quod litis contestationem vel antecedit vel sequi. tur. Vnde& generaliter est accipiendus. Tertio pertextum expressum in Lita delictis. q. L s detracta.fm de

noxal b. action. Dbi dicitur, posse post litis contestationem actionem ita mutari, ut ex directa fiat noxa lis, vel contra ,- Quod certe mutationem non emendationem sapit. Exemplum in l. eum fundum. J8. .F. D. de vi , vi armat. tibiis, qui rei vindicationem instituit, si interdicto unde via. gere potuisset, errore cognito etiam pendente judicio ex IC. sententia a rei vindicatione desistere atque interdicto, unde vel experiri pote simiae Doneta . . vfQuarto dicitur in h. S. correctioni Iocum esse ex Zenonis constitutione : quam correctionem si non de eo de impe

648쪽

Instit. de Actionibus.

per litis contestationem in chorio judicio ac cipiamus , sub pervacua fui stet Fusi qui de iiun absque illa certum est , omissum in uno judicio, in alio peti posse.. l cum quartium

a s mater. II. D. Ue em tim. rei uiurat. Iura autem frustraneos t& supei vacaneos actus no admittunt. I q toties mctiombus. U. I. ubi est. aa. D. Arvidus. l. cogi. Icl. In Rr si, mamliguo tamen. D. oda C. Trebeleian. l. quoties. Sst Abigasan. ni D. Verb. Obligation. Menoch. tria . de Promptuur.3.prae D. num. -r. I antius intract. de militat. rub. sui t nuditas. num. I . t Quinto constat, Iuris errorem in damnis a mi

tendae rei suae non nocerta Lerram S. Duns se juriae di facti Agnor. Cur igitur IID melius de Iure suci edoctus,aliam etiam in eodem judicio proponere possiti cum Reipublicaevin- , tersit, lites quam et citissime componereis mento c. aequis

Cui non obstat Novel l. de litigios m. t.: omnem s. ubilo cavetur, ne liceat actorii pro arbitrio actionem omitter & c. Illud enim pertinet ad eos; qui actiones insti tutas ita omittunt, ut tamen his non renuncient, sed ad aliud tempus sibi reservent. Hic vero dei js tractatur, qui a veteri actione , quam per errorem male instituerant , ita recedunt, ut plane eis renuntient. Quo casu cum reo non Doceatur, sed potius adjuvet ut is , ideo merito concedenda

Non adversatur l. non potest bas.'de judic. ubi dieitur,non videri in judicium venisse id, quod post judicium acceptum accidisset, ideoque alia interpellatione opus ecla. Loquitur euim de Iure veteri,quo ante Zenonem iri

649쪽

ni Ad s. si quis agens. 33. vers. Sed haec quidem.

In hoc . continetur effictus plus petitionis tam ex novo quam veteri Iure e&simul judicatur, quomodo det lure novo puniatur plus petens. Olim enim sive plus re, loco, tempore vel causa pet ijsset, uniformiter et puniebatur, ut caderet causa, uti an te a in c. strae cedentitus fuit dictum. Larn. Bri sonuibr. o. helcct. avtiq. c. io. Sed hodie iste per Zenonem Imperatorem mutatus est, cuius consti tutionem graecam restituit Cujacius libr. II. Observat. c. a I.

Ita quidem, ut qui tempore et plus petit, ex Lege Zenonis

adhuc semel tantundem temporis expectare cogatur, Di i' induciae illae duplicentur. Daerommvn. h. . Idque obtinet in omni dilatione, sive sit data ab homine, livea L ge; sive insita natura rei', sive sit incerta & conditionalis

dies. Schneidempta. h. p. num a. cum refusione expensam

rumo

Vbi quaeritur, quodnam spatium dirum t illud, quod primo in obligatio

hensum s an vero tantum illud, quod neglectum fuit Z E. G. Calendis Ianuarijs contrahentes invicem paciscuntur, ut pecunia solvatur ad Calendas lunias. C reditor autem petit Calendas Aprilis; qui cum tempore plus petat, neq, tamen de Iure novo causa cadat, quaestio incidit, an illi solummodo menses duo neglectr, ut creditor solutionem adhuc quatuor menses expectare debeat: An vero omnes

sex menses duplari debeant, ut ita per annum solutio differatur j Iustinianus noster expresse dicit, totii tempus sive inducias, quas vel ipse actor sponte indui seri t , vel quas natura actionis continet, si contemserit, duplari debere. Et post illud finitum non aliter litem interitari deberta, nisi omnibus expensis litis antea restitutis . . hodie autem Io. Institat. de Exceptismali Dae L Zenonu. C de plus petit ou ;ti plari debeat , u- ne fuit comprae- i

650쪽

sa ut posthac actore si temporalitum diligentius observent. Cu c. libr. N. Observat. c. ap. John. Faber, la d . hodia autem. Io. In Put. Except. A get aeretin. h. F. tapri Iason n

Non itaque obstat l. aut damnim. I. .emaequis. T. D. --nu ubi saltem duplicatur tempus,dod superest. Naestargu meu um desum tua separatis, uide male filiit latio. onis h. .num. .shmideuviv. num Locii itur enim d.f. in poena corporali; nos vero in pecuniarii. Constat autem et quod quaelibet poena corporalis sit gravior pecuniaria L inservorum. Io: inf. O. Apaenis. Hossensis, ad c. tuae. Ut lite non contes at. Eart. in i LMini. D. re Decius ital si qui quctae p. num. a . D. Ajurisdict. omn.iud et Tiraquessiretract. paenis, causisI. num. Ist. Menoch. tract. de Artitr. Iudic Sua-flion. sto. num. Ist. Pru .man. in tract. de regatos . v natio. num. I S. Harprechri ad . Iesuria.'I. num. II. et ad s. in summa. In Nun.s T. TU A Jniar. . et ita non mirum restricto fiat.

Exeip untur tamen ij, qui tu stat et ignorantiae suffragio ex cu santur, uti sunt, qui res hereditarias persequuntur, vel qui do rationibus reddendis, tutelae aut negotiorun ta gestot una, de rebus ab alijs depositis quasi heredes depositia guari &G Hienti cum p obabilem habeant ignoran tiam ar L qui cum a u. ap. in str. D. de Reg. Juris , nec ita exacta scire possiunt, quo tres hereditariae ab eo, quo cum aguHt, polii desit iri itectique ratio negotiorum actori, qtemque rerum a defini Nepositarum heredb obscura esse possit. C ac d. I br. Ia. opservat. t. aI. Licet alioquia non iacile excuset tugae qui alterius. cla D. eos Sic etiam cta ditor diem asse a turn expectare non tenetur, si debimitor bona suam dilapidare incipiat. X regulis enim Iuris