In nobilem & insignem titulum Institutionum Impp. de actionibus cum aliquot segg. commentarius Christiani Krembergk j.u.d

71쪽

Ad Princ. de Actionibus.

recte vocari. l. pecuniae. i 8. .a Isenis. a. ibi, hoc viibu is debuit omnem omnino actione intelligitur coprehendere. I de Uerb. Sign. ubi non tantum Civilis ea sit,an honoraria intelligitur: sed etia, an realis. Nam non tantu ille debere dicitur, qui obligatus est, ut in Aetionibus personalibus: Uerum etiam qui obligatus non est, puta, qui rem possi

Duobus tenim modis, ut inquit Dominus Goed Jeus gain tuisi cui Ia.mprisc.D. de Verbor. Sienis in creditum imus re ausa &jobyigatione. I f ibi, quemadmodum quis rem velim suum D. de LV Obligatione, aut per conventi 5 n em ,Utiri contractibus vel quasi: au t factum, ut in delictis vel quat, Causa veth in creditum imus per occupationem rei, quando rem aliquam, quae alterius est, aliqua domini j vel Juris vel possessionis causa occupamus Se possidemus. Quo casuetum vel nulla vel non justa possidendi causa subsit ; tacithobligati sumus ad rei restitutionem cum accessionibus o milibus, &C. Blpecunia.I S. s actionis.l ossicium. s. l. qui restituere. J.D.de rei vindicat.

Unde videmus, verbum debere etiam actionibus realibus applicarim tiresistat ex unie: ν. igitur. Qiu rei uxori action. ubi moraula litarito dies Medos debita mulieri, quae vere est mulieris. tin rebus so. S. de Iureaot. Se quod debitum est. su um dici in LI.C. SNodcum eo eminalter. potest. l. repetitio. .ra de condict.in o. i Et denique milium est verbum, quod latius extendatur, quam et hoc debere. l. depositi. T. F. glpeculium.2. lnec servus. u I. D. Spe eul. Quam ob re m Actor,qui concludit&petit in libello, sibi rem, de qua agitur, debe-rC, dcclarare tenetur, utrum, ndicet, an condicat, id est, ut im reali vel personali actione experiatur. Idque pro ptor U. C. d. icta ubi docetur, dum , qui rei prohibiri eandem rem actio-

72쪽

actione perscinali petere es uretas.res via. I. de liberatigat. Deinde probari potest ex definitione compensa tionis, qu deest debiti & crediti inter se contributio. LI 'de compensetion, ex qua patet, nullum ubi debitum est, ibi arec com pGasin sollem esse. VConstat au tem in acili onibus Hi Ternaeque atque in actio inbus personalibus. locitare habere compensation e m. . in bonae meias ibi sis inta be

Insuper hoc instituto lImperatoris non conveniret iugo te qui non solum deActicinibus inpertamin, sedi e tam de actionibus in rem in hoc ostro titulo de Achioni bus agit.Ut ita foretridiculum, definitionem Actio inim in persona praemittere, & statim earundem divisione subiicere, quae tam reales qua personales contineat, & tame actio nes in rein definitione non esse compraehensas. Non dicam, quod Imperator primo loces de Actionibus in rem agat. Homm Catiraeum. NM ita demerith Imperatoris noli lit duis

Nihil facit, quod achionibus in rem noli persequamur id, quod nobis debetur, sed id,quod actor suuna esse intendi t. l. in remas.UOiderei vindicat. F.sic M.ta'.h Respondemus enim, otiamsi concedamus, ouod deberi Be suum esse interdum opponamur, atque hoc actione in em,illud actionem pellariam petamus: tamen supra demonstratum, vocabulum deberi tam late accipi, ut id etiam, quod suum est,complectatur imulque Unus itemque alter locus notatuis ubi pro eo quod suum est, sibi debetur positu reperiatur. scilicet in d. l. v n i c. s. igitur. C.de rei M. r.api vi Ialijs, quod dissentienteS voluerunt.

Nihil

73쪽

Nihil magis, quod tantopere urgenti omne debitu ob ligationem et praesup ponere, quae hic non reperiatur. . gmnium f.I r. h. tu. . Nam primo respondetur per S. item si in judicio. s. Insit.ae Exception, etiam eum, adversus que rix reali actione proceditur, obligatum esse; ubpdicitur, si in judicio tecum actum fit sive in rem, sive in personam, nishilominus obligatio durat. Si durat, utique unquam ali qua fuit. MDeinde ad d.f.r. responde turisverba et NuLL JuRE si non simpliciter vel absolute proferri, sed conventionis intuitu. Reales enim non ex conventione, sed ex causa domini j & possessionis, sive ex iure constituto oriuntur. Gaeridem ad diuisecui.Ia inprino. num. g D. erebor.Significat. Udi maxime itaque nullo jure conventionis, rei nostrae posse

sorsit obligaetus: causa tamen dominis vel quasi & juris , quod nobis abest , manet obstrictus,& obligatus debito q u od est rei resti tuti o LI. t si in rem. .lossicium p. I. qui restiturare. st D.derei vindicat. Ne itaque cum alterius jactura locu pletior fiat, non inconcinne dici potest, eum debere&obligatum esse, rem Domino restituere. l. in summa. p. Demm DF.F. D. ger pitis. cenetia Nam & illud commune vina mi u m est,q uo h o in ines om nes o bl igan t ut, u i ho ne ste quilibet vivat, neminem laedat,&jus suum cuique tribuat. L, sitia Io I. D.delisit. Iure. . Juris. a. I. Infit. eod. Hinc semper rei detentor dicitur teneri rei vindicatione, here

ditatis petitione,&c. quod non fieret, si plane nihil obli

gationis subesset. im 2 q.

Nihil movet, quod actio intem improprie sit actio, eo quod per eam cum eo agatur & cogatur is ,iqui perfidiis est, in jus venire; illa autem coacti an realibu8 non obtinuerit. Respondetur enam, stipia sati, demonstratum , a, stionem non ab illa asinina coactione derivarii Ergo col-

74쪽

Ad Prisc. de Actionibus.

lapsa ruunt subductis tectae columnis, ut solet loqui velambecius. Deinde non sequitur, illa significatio generalis est: E impropria, cum non sit infrequens in Iure, ut vocabula contra propriam &genuinam suam Rhnincationem docendi caula ad certam speciem restringantur. eri utum est in adoptione. F.sed hodie a Ula.de Adoptian. q. hm retem. I. Milit. s b. moe testam infirment. Unde tamen no adsi sequitur, hoc impsoprie fieri. Non itaq; probat i lis, esse,

quod ab eo contingit abesse. ines rea tales f . . de roya .e e et Co hras. Inci . qu ritur.Narmora Non etiam obstat, quod in l.he-reditatem. - tempore. f. Fi, ea quoque victus. D. de heredi petit. l. quael

AEc. I ligni. p. sisquis nonpossideat.*. D. addixhibenae disi tu , etiam judichum Mastionem institui posse, antequam qnobis debeatur. Ergo perperam debitum dive viderar rev viri. Sed paucis respondetur, Imperatorem nostrum abe re de iudicio inchoando: Iura vero in contrarium Rdducta loquuntur de iudicio jam inchoato , quando suscepti tua vcii tempore nihil quidem debitum fuerit, sed saltem in quaestione, an aliquid deberetur Et deciditur ius ictu tenere, sub hac conditione,quando liteconcestata incipiat deberi ; maxi me in udichs liniversalibus, quae & Rugme 'rum de detrimentum accipiunt. Exempli gratia,in rixo de peculio, petitione hexedi tatis, &c. Probaturmaec responsio ex eo, quod in ijs quaeritur, non an agi possit aeeo, quod nec dum debetur, sed an Iudicium teneat, id est, valeat. Valere autem propterea dicitur,quod modo in aq

vrai et tu em est. ex omni obligatione dari actiones

essicaces, quae tamen de Jure Civili approbetur. Unde ap-

I paret, excludi pacta nuda, quae aerionem: dehi Jure ti

75쪽

d OAd Prine. de Actionibus

uti& Canonico non pari u lat. tauris gentium. . .sed cum nusia D. . rede Pacta. LIs C. cod. Cujus rei ratio est, quia levitet homines & sitne causa facile promittunt. Id ut evitarent Legislatores, noluerunt, ut ex incogitantia prolatis verbis promiscue quis obligaretur , cum plura captandae benevolentiae causa promittantur, quam ut serio praestare promi tentes vel i iit. membec. in Parat iti I . de Pactu. n. p. Et q uar obstant, videri possunt apud D n. Forster. de Pacto c. I.edi'. nostr. n. I. sicuti & quae ob ij ci Untur de Jure canonico quod diximus, verum non esse. Idem ibid. n. Ist. Quamvis interim non negemus, de hodiei naconsuetudine aliter rem se habere, teste Nelambecio in Parauite de Pactis. Sc Dn-Fors ero. O locis

Sed obstat illud: qui fit, quod, cum paciscitur quis, ne a debitore petat, quasi serio pactus sit, & ex eo pacto competati exceptio e Respondetur: Quia sive aliqua cau- 8 fa est, cur Credito Vpaciscatur, se non petiturum, sive nubia , semper tamen idonea haec judicanda est, quod reum liberare, & hominem beneficio adficere voluit. t Arriantu. γ..D.de Obligat. Amore. Huc accedit, quod non tam facile homines donant, quam promittunt ut credibile quis ad donationem usque processerit eunx judicio animi, non levi tate seci stet arg. LiD.-SC. veste an Donat autem quod sibi debetur; quisquis ejus rei debitori suo remittit actionem. Donet .ad 1 o. C. de pactis, insin. dic.

re r

76쪽

INSTIT. DE ACTIONIBUS.

quibus inter aliquos apud Judices arbitro S ve

det Huacuoque re quaeritur summa diviso: in duo-j , genera dIducitur: tenim in rem sunt, aut in personam,

r mus orantistrum a B Actioni, Dioisiones inh ti explicantur. so Res et ' Vona quomodo hic considerentur fo. Ex causa et origine res aestimare debemus, non eaeeo, quo stami-

77쪽

ga' Ad S. omnium L

M divisio animum t legentis incitet, mentem in- stelligentis praeparet, & memoriam artificiose reformet,ut inquit glossam . igitur. s. in verbpartiri. inpro--3. Asm ideo Imperatori proposita Se absoluta Actionis definitione, progreditur ad divisiones earum in h. et seqq. . . quae omnes eo tendunt, ut discamus,quomodo recte& utiliter actionem instituamus, & quid quantumque ex qualibet earum sperarequeamus. h. si num. I. Heb

Quamvis autem praesertim veteres plures tractare Seraponere soleant Actionum divisiones, ut in specie potest hac de re videri Adamanti, Dioni iij Commentarius de divisionibus Actionum: in praesentiarum tamen eas in ma- Mus sumamus, quae in hoc titulo ordine i ab Imperatore a

recensentur.

Prima itam earum est, qua distinguuntur actiones in reales & personales 3 8e in genere docet, . quoa petitur, an ex obligatione vel dominio descendat a sim uim cui & ad. versus quem omnis actio competat. Et de hac re dicitur

tam ad s. sedi . . LSecunda divisio eontinet eausam effetentem, ubi di citur, quod quaedam actiones sint civiles, a Iure Civili equaedam vero Praetoriae, a Praetore introductaei de qua iuae. s. sed istae. s. usque ad s. sequens. M. traditur. Tertia habetur in d. f. sequens, quod quaedam sint rei persecutoriae, quaedam poenales, quaedam missitat, de sumta a fine quid qual bet actione petamus, an rem vel poenam, vel rem Sc poenam simul. Et dethis ilicitur a d. H

78쪽

Instit. de Actionibus.

plum, triplum aut quadruplum sit: de quo habetur a d. s.

omneS. usque ad s. actionum. 28.

Quinta autem, qua aliquae dicuntur bonae fidei, stri. i Iuris& Arbitrariae ind. s. aehionum. 28. docemur, quid quantumque pro natura Iudi ei j petamus,& ossicio Iudicis Eonsequamur. Longe enim alia ra tio Actionum bonae fidei quae iunt, quam quae sunt stricti Juris. Ubi simul incidenter trahatur materia plus petitionis, usq; ad s. sunt

praeterea. 36.

Sexta denique I in hoc titulo ultima in d sunt printerha. 3α effectum respicit,qua ostenditur,quod interdunt Actionibus, quibus solidum petimus, illud tamen non consequamur, propter privilegia & alias causas: de quo us

omnium itaque actionum sumi rea divisio I mate, I sim-ria, Corre ad h. . lit. d. Schnei M. num. a. m ejus, num. sita a. Ha recti. min. a. desumta haec est, quod aliae sint in rem, aliae in personam, atrae denique mixtae. Quod enim quidam existimat, hanc divisionem a cauti essiciente sumirnon facile admitti potest. - Non enim Actio hic tirpersonam dicitur, quod ex obligatione vel facto personat, veI in rem, quod ex dominio possessioneve rei oriatur: sed quod illa contra personam haec confra rem detur, ut mox pluribus demon strabitur. N igitur persona ct res hic ut causa effciens et conliderari possum , utiqueinec ut m reriae circa quam seu objecturn, sed ut subjectiam recipiens. Hic mer m Not. lit.f. ad libr. v. Comment. Jur. Civi

Si euti ita* duo summa capita, ire quibus secunda pars seu objectum juris nostri columitur, dominium ti obligatio : ita quoq; duplicis gineris Actiones potissim uin

79쪽

inde ortae proponuntur, ex priori scilicet dominio, Reaeles: ex posteriori, obligatione nimirum & alijs quibusdam modis, Personales. Non sane, quod actio ulla sit vel esse possit, in qua non perium, sed res sit, quae nec auffire nec intelligere, nec praestare potest, quid peti tur :mpita adve ius rem actio natura esse nequeat , mide pDsthssorem don veniri oportet: sed Juris interpretatisne eum re agi, eaque in possessoris persona conveniri intelligitur, quae huic conventioni causam&occasionem dedit. Ut maxume itaque in rem actio possessorem seni per desideret; ad versus quem institueatur & exercea1ur (.quaiatione Tin persona m dici poteruto tamen cum illud per consequetitiam rei possessae

fiat, non a tenditur. Nos enim ex causa& origine res mare debemus, non ex eo, quod in de sequitur l. I. ibi,per consequentia. 'de Authori t.tutor. l procuratorem .F., Vm . . D. andati l. r. . de quaerit.p.rade Eremit. aclion Inario a

meis F.M :ad L. Rhod. de aet. Done 2 v. si est. nismisia tiniat e fin u t reat i b u s a p ossid e n t e re m ob t i ne re veli m v s,dice tre. per mille manus transierit. Se qui tur enim i posse starem; ί-- sn m ibi, quoniam re nonpersona camaravium rade mesi iussit quidem tamdiu, quamdiu pol idetat Quod si dine dolo b

lia personalibus vero ita jus est, uti per itii Ubligata rem obtinere contendamus sive eam habeat sivenon. I. monum .inprincf. ibi, avemus v d meimper. Embligaris, octios Quia id eoatonaenetur, quod aedest habet: sed quia obliga tus ad tradendum quae obligatio estin persona,

eademque semper futura, etiamsi rem non habuerit 3 u puta quia alteri vendiderit. l. quoties V.C. rei vindicat. Id quod ex formulis antiquis manifestum. in. personalibus enim nomen adscriptum: Ajo, te mihi dare facere oportere. Redies vero sine personae ullius notatione conceptae

erant:

80쪽

Itistit. de Actionibus, h

erant: Fundum in agro Sabino meum esse Mo. Uultriam a h. .nso. EAdde Horaoman. hic. De mixtis dubitari poterit, quod cum hic omissae sint, an tertiam speciem constituant 3 Et sane quamvis Dd. magna ex parte adh s. Phan Faberinum nete eum. .Heim,

- . Dn. Forsero tractat. lusi impari. a.d 'ut. f.the p. lv. c. aliud 6 placet s propter textu m expressum in d. s. quaedam ao. '. h. L ubi dicitur, actionem finium regundorum, familiae herei scundae, &communi dividundo mixtam causa in obtinere, tam in rem, quam in personam: E. nihil amplius requirendum. l. anciletae. ra. C. de furtig. & cessare debent cavillationes. Ealam, consu. I o. libr. a. instet. Gravetra, Consit. n.o Remia para. Ammon num.a .s Et licen tonetaber, verba tam in rem quam in pe Z lanam, ceu glossemat quoddam Int pretis resecari debere dicat, tibia . coniectit p.Io, adeoque verb. mixtam exponere ellistimet, ideo eas dici, quod in his nempe actor &reus uterque siti, 'sicque congruere ea, quae sequuntur inversi In quibus, quo loci ratio reddatur, scillaei, quod ex qua parte fit uniadjudicatio,ex ea actor, ex qua vero alteri

condemnatur,reu T. Ex neutra vero parte naturam actionum realium adesset quia in his non adquiratur dominiit, sed declaretur. In tribus vero illis judicijs res post adjudicationem fiat plene alicujus, quae antea quoque erat altem rius. Sed huic correctioni conjecturatae respondet Theo

philus