장음표시 사용
531쪽
cum tauerorum pecunia vide supra, titulo, Potentia.
Ao v M non esse soluendo ,&ab eo non tacite soluti nem impetrare possie, Paria sunt. . in prino.& ibi et de doctores aequi satisda cog D. Iason in I. pro haerede, i. nu. EO. aede ac q. red. Quid enim interest an qui quam tam sit tenax,ut ab eo nullam solutione impetra .re possis,an prorsus soluendo non eximi dummodo inratio solutionem recipere ualeam pS olucre cum adulterina pecunia.
die is loluere,& solvere per adulterinos vel reprobos nil mmos, paria sunt.J Re Pr a enim, iniqua aut indebita solutio debitorem nequaquam lihera et sic,Reproba mpecunia non liberat soluentem l eliginter.b. qui reprobos,& ibi glo. m uerbo,Non liberat. Et nart.et eius se quaces .ff. de pignora. actio.et L Paulus a. & ibi Batto.Lee Iolui.& liberat.
Mi v rem non debita, di dare mutuu, effectu quidem sint paria. J unde bonum arem ducitur a mutuo ad iram debitrum solutum in ediuerso ab indebito soluto.ad mutuum,ut licet uidere per D.Udalr. Zasium In Lex maleficius. is quoque nu. s. sside actio & obliga.
S otii a Tvs omnibus bonis, seum perdito, atq; adeo cuipso mortuo est comparandus J Baith Cluile.m consuet. Burgun. si es mam ortes. J Rub. t L hom me de
mam morte. I lol. O .nu. L ad medium Haec inquam co
paratio in hoc cos stit, quod sicut is qua mortuus est ab omni humano subsidio alteri praestando subtractus est, ita & is qui bonis omnibus exuitur,& spoliatur,ad naturani At conditione non solu serui, sed de mortui quodammodo redigitur, sic ut te nec sibi ipsi nee suis ullo modo prodesse queat. Dico re,quia quam uas consimidi Lolatiis spoliati sim prodesse possunt,re tamen ipsa acua spoliati sunt iussi suorum patrocinari possunt. vndeohoe solo nomine spoliati tanquam mortui censendi sunt, non autem r/rione personarum, quia spoliata a loco relictis bonis recedere pollunt quod seruis non licet l. 3 . C. de donat. Quae quidem perdiae.
Sponsus inutilis, Sponsalia irrita.
Neu habere i ponsum,& habere, sed pior lus inutile, paria sunt .a c. et de frigid.& malefi. ubi paria suturi b re Iponsum, uel hie puerum ad matrimonium inhabile. Quia sicut puer qui non potest reddere debitu, non est aptus coniugio, cum ad eam matrimonii Iege prorsus inutilis sit, ita quoq; ad ipsum matrimonium contrahendum in idoneus reputatur qui aut aetate puer est,aut qui naturali impoteritia coniugis legib. satisfacere non rin. Quocirca si cum tali mulier contraxi sponsat a. ea iure dirimi, atq; dissolui possent. Sic quoq; si mulier contraxisset sponsalia cum aliquo,& ille post sponsalia leprosus ut paralyticus, aut ad matrimoniu i potens fere taut tamdum anhelitum contraheret, talis uir aut maritus futurus cogendus esset, ut ab iis uitii sese cura- dum traderet,& ubi curatus conspiceretur, tunc ad ma trimonii consummatione pergere posset. Si uero incurabilis de nunciaretur ipsa inita sponsalia resoluenda forent. Et haec tam de mulie te v uiro intelligi debent,naratia sunt,hre sponsum aut sponsam inutile, & nullum
Me sponsum uel sponsiam, sicuti & de marito iupra diamus,si ut habent Qquemadmodum.de iureiuran. Statura Mim: Cardina ei, Ducet, Marchiones, Comites geli miles alis,qui superiori b. subsunt, & parent (siue hi su
tas, uel Reipublica in iure constituendo praetori b. mparantur,&ipsoru itatuta cum statutis iuris praetorii ha, a v*xo statuta, tui superiorem de iure, uel de tacto nesciunt, quorumq; statuta uel ad iudicaeum,uel ad decernendum sunt edita, & ius ciuile con- lituunt,qua lassunt ipsi Reges, uel potius Impetatores Ipsi horum inquam statuta, ac madata de iure piae fidum sunt editain ius ciuile constituunt.& publica edicta in eo regno habentur,uti testatur Udalri Zasius, in l. llipuislationum aliae numeras et 8.& v fide uerbo. oblig. ubi explicat disterentiam est ectus praetoria cautionis& m-
co supra narrato,quem per ocium uidere licebit.
In Statuto contineri.1M statutit paria sunt. Hoc expres continetur in statuto, de hoc virtualiter uel aequipollenter continetur in statuto J lliit de conditi. & demonst. iuncta. l. in cuius' lCui finidum eodem tit. Paul. de Cast. in suis consiliis, cons. . mei p. uidetur dicendum dictum promissum in prima parte num. . r a
Noae stipidari in itipvlari,sed inutiliter,patia sunt l CEenim. e nouatin ibi D. Alberi. de Rosate, mi me. .ae
iudicii cd ipsam iudicu ueluti obligationem spectare debenaus,unde dicimus,qucd ex sententia aliquis obligetur sicut ex contractu LQuoties Cde noxabb.glo. ind. b. Idem quem textum etiam ad hanc aequiparatione inducit Fulgosius in suis consiliis, ovii iii incin Circa primum,colum. t. rStudiorum sumptus.
Erudito vulam et usat do, aequiparamur.3 Per Bar in Leotis causa n line, post gle Em v. matri m. quem seqi tui eodem loco D. Iason. Idem et confirmant Baldis Alex. in d. l. dotis causa. Vel sic. Studiorum causae dotis causis in nare pares habentur. testante D. An ix Alcia,to, in L i. incae. Dotis causa, nu. s.ffsol niatrim. Et omnibus est notis amum, P iiudicitum causa multa in iure nolito indulgeantur. Authentica habita. Q Ne filius pdhs-- , praelationis pi iuilegium habet,
ti studiorum sibi debentur, quod Barto. in d. l. i lentit,
quem caeteris sequuturargumento I. siduis. C qui Dotiores in pigno. habeantur. Et instrumentum continens
y'r Constet ium . Praesumitur prius celebratum,seus de dotali dieitur, quod in M. i. Alex. tradidit&trincerti ludos diuis non uitiat ira ncc Imatum diiciplinae caulatinum .Stichus.ff. de legit E s- , Sponsalia. L LATIUM ceptio comprelations p o v s a L I a tantum sunt matrimonia condicionalia. a
532쪽
tio filiaefamilias facti a patre rausa dotis ualet . LNponius. Efami hercis. ita ualet donatio si factast eaula studii, si Brid. Raphael, Iason,in d l. i.tradiderunt. Si quis tamen desideret qualescunque inter dotem & causam studii differentias is uideat d. l. t .ss.sol u. matri m.
R sTATAM re esse.& pconreatam paria in iure sunt. I. ordo,coniuncta gl. in uerbo,Sub hastatas. C. de execu.
rei iud & l. edicto.C. si aduers sic restitu. politate. ni aliquot alijs iuribus similibus. De hae similitudine ipse etiamemini in mea Subhastationum compendiosa exegesi in prima editione,solio 3 nume. i i.&in postrema mea editione,eodem numero,sed colum.3.5 folio I 6 o.
Masellis xxv per se, siue manu propiis,de subscriberet alium ipsius nomine, uel alterius scripturae subscribere in iure sunt patia, sunt & eiusdem effectus. I. vice eonatricis.C.ae donat. de ibi Bald. Salice re Vulgo in x. arte. Et i scripturas,num. x. ii tior . in pig.habea u. Ex his itaque notandu m.qnod cuiuis liceat,de perae, per alium posse subfiribere .
Po Tioua M ad fratrem ex legitimae successionis conseruatione peruenire, & ex successione ad ijci, paria sunt.J Vel sic: Portio uenit ad fratre ex legitimae successionis conseruatione,& ex substitutione,paria sunt: in I.Si fundum per fideicommissum. , fia . cum L seq.st de Iegat. i. hoc pacto Raphael Cumanus, ad i. qui duos, num .s.st.
de uulg. de pupil subst itu. Successionis excluso.
Tu materia successionem, Non esse in rerum natura , deesse,sed non succedere posse, fiuea successione excludi, in iure sunt paria, ut locum faciat filio exclusi. Uethrotitus se. Non esse de esse sed excludi, paria sunt. l. i , ulti C. de bon.posset contra tab. Et I si necet'. b. fi deporistatus. C. de bonis liberto .ubi dicitur. Si filius quispiam deportatus si atque ob id inhabilis effectus, nec plures fiat legitimi Mij, tune ad siccessionem admitti debet, non fistus deportatus, quia is mortui loco habetur, ted filius ipsius deportati uel exclusi aepe nepos aut sui mo rientis ad bonoru successionem de possessionem recipi, de suo patruo (s quis tunc esset praeserti debet. Hic
enim nepos,quia patrem suum exclusum, ac ueluti ciui-
Ister mortuu repraesentat,cette in haereditat tu ius sui patris mortui suceedere debet, nec ira suus pater impedi re potest,quod adhuc extet,& uiuat, quia uiues pro mortuo in iure habetur.vide de his D. Andream TitaqueIIam, in suo li .de Nobilitate, di iure primigeniorum i a. quaestione,nu. I s. de his quoque uide supra, Extare. Tacere Txes a & contra se respondere , in iure paria ea dediq; sunt. Fulgo. ad i. quoties . , Interrogationis, nii. 2.aedetae bat .vide de hoc et supra,Cofiteri nihil, de Cosensus. Tale esse post euentum.
Et xx tale ab initio, de esse tale post euentum ret,uel peruen te ad talem,ue t fieri tale post factum rei, in iure paria sunt,de eadem prorsus J inihil refert, de ibi Bar Ane di Iasi aede condictione sine causa, & smilis est textus
D Iasone teste in l. i. vers. pen. 5 fi supra eod. isdec dici sine causa. Atque a simili huius colligitur.s etiam nihil reserat, an ab initio aliquid fit tale, an idipsum postea fiat tale. l. iuris entium . b. siue autem si de pacta. fimihi de Alberi deiciosa ad hanc Rub.nu. .ff. de seruit. rum c. praedio Et l.fia. Q rerum amota .et l .sed Iulianus.. b. proin D. C. ad Macedo. et t. fina et eod.tit euhis et arememinit D. Anto. de Rosellis in tuo tractatu de succes sio albus ab intestato.nu. 62.
Talem esse ex opinione. IEsta talem de haberi pro tali, in iure raria sunt. J Ut divapud Labeone , si quis uirgines N ibi Bart C de iniur di famos libet.Talis enim quis e et praesumitur, qualis in habitu reperitur. ut fi formina in non matronali habi
tu, sed in meretricia ueste reperi tur,praesutratur mer trix ,non aut honesta matrona. Item haesa ancillari uestelae illi a te perlatur,praesumit anci lia, neqet aqua dira'. Sie
Thamar,ut suffuraret ut cocubitum soceri lui lud mmu .iauit habitu,assumens uestem scorti.&pro scorto habi- ta est a socero suo,illamq; coenouit, non ut nuru suam, sed ut scortum. Genesis mss. Item si clericus,presbyter, aut religiosus in habitu militari teperiatur, praesumitur miles, non elericus, non presbyter,aut religiosus , de ita de infinitis s milibus ereptis, breuitatis causa hie o mi sis, praesumendum est & dicendum. Hoc te eo latren ad iaci tendi m ,et expendendu ell, quod ex rationabili causa liceat aliqfidorminae sumere uestem ancillae, aut reli-
pioso siue presbytero alium habitum,uel simulare se ii lem esse, ut puta obuitandum periculum captionis , uel insidiatum sicuti legimus, in primo lib. Regum .cap. 1 i. in fine de Dauide,quod tum moribus, itini hab misma Iarit se furiosum, de insanum apud At him regem Geth,
quum in esset sanae mentis, eum enim furorem si mula. uit,tm, ut mortem euaderet. Praefatus en a b si quis uit-
sines,magnopere seruit ad hoc ( teste eodem Battoloi' ibidem. Quod si quis clericum in laico habitu incedet
tem, sue deambulantem uerberet aut puniat, is tale clericum non contemnit,nec per talem uerberat onem ii iuriarum tenetur, ut notatur is l. si ignoram, de ibi et is glossa, in uerbo contemnit .Eloca.& conduc. Habemus praeterea ad huius confirmationem, ter tum hanc legem allegantem,in c. audientia,extra de semen. excommim
Idem quoq; tenet D.Dynus, in l. gerit. inde acqui . haeret argumento .l generaliter C de episc. et cleri. Neque etiam excommunicatus censebitur, qui clericum uel berat, ut eo habitu, de modo seculari incedit, di sese eerit. Quae tamen solummodo utra sunt, qsi per talem habitum uerisiviliter ignorata it ipsum esse clericum, quo ut secularem uerberauit. Nam si is uerberans non o
stante seculari habitu certo stivisset iplum fuisse elericum,tune habitus secularis ipsum uerberantem non excusat et, sed ipse iniuriarum teneretur,& doli, quia tunc .eolus culpae praeponderat,ut est in l. item si obstetrix de 'ibi in glo. fin. E ad I. Aquit. Sed hic ex contrario eventu quaeri posset. Si quis uerberasset indutum habitu cle is, cal i,& cum tonsura clericali incedente, qui in non erat
et clericus, an is inquam uerberans teneatur Ad hanc finem rei pondet D. Dynus in d l .gerit C. de acqui haered de tenet negativam partem, arrumumento l. finalis, de crina. expila. haered . de Deum qui A si iniuria. n. de iniuriis ideoq; dicitur in c. i. Quibus mod seud amitta Hibi Bild post pio dicit. Quod squis insultat dominii,
quem nescit esse diam suum, is ob id non perdit seu dum suum,msi in eo laeto praetenderetur ignorantia crassa,
de supina: quia paria limi scire de scire debere. l. quod
te. st fi cert. pri. Idem similiter dicit ibi in eadem glossa. Quod squis concubuisset cum uxore domini tui, n sciens eam finge uxorem, 2 non perdat seu dum suum. Item quod cogeoscens monialem, nesciens tamen sui sese monialem, non puniatur tanquam de stupro monia. lis Quae plosta in hoc catu memoriae est inscribenda, ut iidem Baldus It ad hanc tacit d.l. fi quis ignotans. in loca Se l. penultima. st ad i. Iuliam de adulter. Hin enotate ( ut resumam M talis enim ( ut dixi aliquis esse praelum itur Prima facie, qualm ipsi mandicam e- esse
533쪽
iae ueste ,aut qualis ex habitu, et ornatu uestimentorupto statu, iuria uulgarem existimationem vile praesumiret De traeie vide , peculat. in thul De aduocatis. s. t.& in adiuncta gl. in c. i. in i .mu, o modo diui cita sit et te in pragma. sane. Et Philippum Deeium ita suis eo a filiis cons.s dis . nu. .qui ibide iuxta praedicta se tu fert. Quod si fi a tutum decernat, ut filia nupta habeatur esse sui iuris,quod tunc nupta, iuxta hoc statutum uete erit sui iuras . item si statutum esset, ut legmmatus habeat ut pro legitimo, tune is legitimatus uete dicenduc es.set legitimus.& hoc ipsum tenet Bald. in . Nuper tin fi.C.de natura Uiter. Et Aler in cons. i. incipiente. Uisseodicillis c l. d. lib. I. ge Paul.de Cast.ineons .igo secudum nollam formam incip.Super eo quod primo loco aeratur ol. n. in antiquis,& in conss .inci p. Super primo dubici, tol. 3. in nouis. Unde licet statutu debeat propti hintelligi, i. I . S. Haec uerba, ubi Bar. is de nego. gest hoc tamen statutum de agnat s uidetist haberes cum etiam in legit imatis,qui sua ta idem statutum uerere proprie sunt aestimandi legitimi. Ad quod optime facat,quod de legitimatis idem iudicatur,quod de legitiis me natis respectu agna totum & familiae. Nam legitimaeus aliis aranatis succedit, ut se aliunt Bar & Bal. ini. C5- munium. Ca e natura . labet. Et idem confirmat Aler. iii suis consit si ,coniux.lib. t supra allegato,col. s. in uer ite. Ad praedicta quoque confirmanda faciunt,quae alle rat Ioan . And. in titulo de s accessio. ab intestat. q. f. col. peu. Et quae annotauit Ant. de Butr. in c. Per uenerabialem. Qui filij sint legiti. Et hanc eandem sententiam te nent Pau. de Ostiam d.consilio, de Alerand in convisito pi ae allegato, dicentes , quod agnatis etiam per legati malos conteruatur agnatio,scut perlegitimos et naetirales. Unde succedunt naturales legitimati iure agnata ora is in haereditate agna io ium,sicut facioni legitimi et Dat rases. Idem quoque disputat late D.Philippus Decius in pracriato suo consilio ira . nu. . in X. Paite. Haec autem hactenus dieta, suaserim diligeter notari, ga ir quenter usu ueniunt i& in quotidianis consultationibus propositis admodum seriaiunt,
Tempore prohibito, aut permisso seri .
T MFo prohibito aliqd fieri.& fieri laeue misso, se ut eius esse ius, in im prohibitu pserat,in iure sunt paria.JItem contra, tye permisso,uel non prohibito aliqvid sacere ,et aliquid facere tepore prohibito, cuius tame effectus confertur in tempus pei missum, uel no prohibitum,pas i a quoque ii ute censemur, Quod sponsae C. de dotiat ante nupt. l. In tempus. aede haered. instituend. Eic. de Uxore,et ibi D. Panor. idem notat, num. 2.extra de sepultu. Et t.bi sponsus. sis uxor aede dona. inte. uir. et uxor .Et ibi Bart. vide quoque eundem Barto. in l.Si constante. s. Quotiens. g.3olut matri.& in t i. b. Nuciatio . . de oper. noui. nunc Et in L Alia. Eleganter. R. Soba. matri. vide etiam de Bald. in da. Quod sponsae. Qua legem nihilominus D. Pano. limitauit loco pr allegatonu . . Iti c. de ullore,extralae sepult. Quam limitationem hie breuitatis caula omittamus.
Tempore habili, uel permisso seri.
I rixi tepore habili,& conferti ad tempus habile, paria.
sunt. ut notat Bart. In l. Alia. b. Eleganter,col. a. uersNon obstat quod dicit. Sunt item patia : aliquid fieritatio tempore i et aliquid conferri in certum tempus. sol ut .mait. Et Fulgo. ad I. verum est. b Labeo autem,nu. E. Pro socio,potiis inium quando non requiritur ceria habilitas in tempote quo actus fit, si enim tempo te quo fit adius requiratur certa habilitas, tunc ipsa
interiae nite debet tela pote i quo requirit et . et inidebet. Nee suffieit quod eonfertur ad tempus habile.
nam se ut is qui alienas e cupit,debet eo alienationi, tepore esse habilis ea enim habilitas non pro futuro teni pote, ted pro praesenti alienandi tempore considera da reli i ta quoque necellaria est ad quem uisactum habilitasia praesenti tempore,qui praesentem habilitate requirit, ut i Si alienum servis m. b. In extraneis. st . de hae te d. instituend. Et l. Si minor.ff. de serim expor. Et D. Carol. Rui.
in suis consiliis .eonso o. incipiente. Ad ea quae, nu. 6. uol. eon filiorum. . Et idem in cons. ivx. incipiente. Quaerat ut quis succedat,nu. is. x. uol. consiliorum. Et Pet. Pau. Parisius, in suis consitis,cons it o. nu. I s. Id. de s .in tu a .par consiliorum,ubi reperies quomodo., de in quibus
castas procedat praefata paritas. Territorium, Exux . tetritotiu esse,& esse in territolio , sed in loco ei Epto paria suntJ Qia .n .est in loco territotis,sed ex epto,
. is de extra territor tu esse censetur, c Cum episcopus, de ibisti. De osti ordina .ino. Et Ioan. Andr.in x. de ibi Gems .m s.colu. de constit. lib. o. ubi dicunt, quod scut statutum episcopi no ligat delinquentem extra territoriu, ita nec delinquentem in tertitolio in loco exempto. Ide quoque tenet Pet de Anch. in repetitione e. Si propter tua debita,in s i. colum de rescript . lib. d. Et Cald et t. in confluo. i g.in titu .de foro competen. quem reseti Gemini a. in c. i . in ultima colum . de priuileg.f. tibi etquiparat existentem in loco exempto,& exilietem erita dicetisces m. Et idem confirmat D. Iason in l. Extra territot tu,num. s. C. de stirisdie. omnium iudic. Et Gaspar Calde ti- .nusim suas conssiis,consi s .de foro competen. Reliquapide supra deorum.
Tora vi falsum' veritate supprimere, paria sunt.J Bal.m l. Pte initeri. C.de episco.& cleri.Gl. Anges. in Aiath. derellib. in principio liseoque qui recusat apertam dicere ueritatem, sed eam malitiose, uel obicure deponiti is tenetur ut falsarius, Ballin l. Ea quae commendandi. aede contrahend.empta n l. Praescriptione in fi. C. si contra
ius die .coincium enim tellis eli deponere luper integrosii perq; toto facto iv non lupet aliqua rei parte, sed ple nam rei uelitatem sine luco deponere glolla & Doctores in IIucrus.st de in D.quam glollam allegat Bal. in l.
peremptorias, circa fine ui. C. de feni. rescin. uou pos. Ita
teneo. Francis Curti . in suo insigna tractatu, de teliab.
TasTas & instrumeta Culparantur in exercend1slmb. videte supra, inurabo,insitu ruenta.
met xx i v M uel testes impedire de ad testatorem testametariunt adeant et notarium uel testes coram testatore existens reuocare,dc praecipere ne ad ipsum reueitatur, paria sunt. vel aliter, Pt ibere reti ei ad testatorem ccedet eide teste, ad tellatotem adductos, aut reuoca rea ut ostium ipsis claudere, ne introire ad testatorem possint, paria riuit,uti notatur in l. i. de Si quis aliq. . teila .prohibuerit. In l. Marcellus. s.fi. C. Ad Trebelli .Et idem habet Petr. Pau. Parisius,in suis conlatiis,consi. 63. m. o.in s . parte. Et quod hic probatur de testib. impeditis accedere ad testatore, idem quos de quibusvi, aliis testibus impeditu uitellisi potest.
534쪽
TasTAM 3MTA lvs & Tutor in cautione praestida,& in ilhusda alijs,aequiparantur.) Argumento eius quod notatur in t Diuus fi. Si eui plusqua per leg. Falei. vhi et, vsicut erecutor testameto designatus quem Accursus ibi Fidei eommissarium esse putat) non ea uet, nec tutor quites lamento datus, uel constitutus est, ea uere debet. Et quibus casibus tutor non potest emere res pupilli , quas ipse cum decreto uendit , iisdem calibus executores no possunt emere re quas ex officio uedunt. l. Si in emptione.b.Tutor.& ibi Is it. s. de eontrahe n. emptio. & Bald ad i.Cum ipse. C. eodem tit. Et scut tutor potest se excusare propter numerum liberorum,propter administra tionem fises, propter absentiam futuram,propter potestatem publicamine ita & executor testamenti, cundum Io a Canibus in tractatu de Executio. ult .uolut .s. Quaero.n. . Et scut morte tutoris finitur offetum ipsus iuroris,de etiam officium ab ipso tutore costituti, iuxta l. Si per epistolam .is de acquir. haeredis ita quoque mortuo executore finitur officium ipsus executoris,& etiam os ficium sub executoris ab executore constituti, ercepto executore ad pias causas designato,uti eonfirmat D.Io
a Canibus loco ia citato nu. i d.& l. Si quis pro redeptione. C.de donat .coniuncta glossa in s. uxori. Cad i. Cor de fals. Quae quidem plosia aperte Fideicommissariu &Tutorem aequiparat . in ani aequipa tantiam, & ipse tenui in m to Pupillo ium patrocinio, titulo, de tutorum es euratorum ratronis iustificatione c.i .sol. 8 .m .st in postrema editione.
Di exas r si non ualet iure testamenti, ualeat iure eo dicillo tu, & dicere. I Habeat hoc pro donatione inter ut vos,vel habeat tanquam ab intellato,patia sunt. ivt notatur in l. Ex testameto.C.de fideicomis.& l. Qui aut, instinc Esi quis omiscaus testa. Et per Dinu, in l. Codicil-
Ta tua M a Metu M inualido,& testamentu nullu .paria sunt. vel se Testamentum nullum fuit factum, se testamentusuit factum, sed ipsum est inualidu,patia sunt.Teste C
pra,cons. ε .nu. g.Testamentum autem vocamus inua
lidum quod non est legitimum,hoc est,quod non est sactum a debita ae legitima persona, quae testari posset , aut pro ea persona cui testari liceat, aut pro tali re cui utiliter testari non debeat: nempe reclamantib. iuribus, aut naturae legibus. l. Non putauit. s. Non quaeuis. ae dehono.possetcontra tabulas,& ibi Bar.Et in s. a. ff. Quemadmod testa. aper.Et l. ., . Coodem natum. E. de re iudi.
Sie tenet Philippus Probus in addi ad D. Ioannem Monachi in cfi tibi concesso,nu. xa De praebeo. di dagnita. lib. o Testamentum relativum. Da testamento ea presso,& relativo. Uide supra, sub tit.
Sententia cum quantitate,circa medium.
raro a Muiuere,& dubitare dei' morte, sunt paria. Cl. magna in hi .C. de pact. Atque paritas isthaec in hoc consilit,ut quod de neutrius bonis pacisci liceat:sicut. n. de bonis uiuentis pacisci non licet,ita neque de bouistitius,cuius mors laedum certo constat,quia is uiuere adhuc ereditur,cuius mors certo probata non laedit, . sed si mors. ff. de donat. inter uir. de uxor. ibi. Quia & mors eius expectanda esta Nee nos praeteriit. C. de postimi. Et l. v xor quae .C. de repud.Nouel de diuerscrus. Catierum,& in constitu. ii et . Quod autem de bonis adhue superstitis pacisci non liceat, ratio est,quia tale pactum egera honos esset mores odiolum,de plenum tristissimi&periculos euentus, i. fi C. eodem tit.de pact. Et quia e dem ratio cocurrit in pacto de bonis eius de cuius morte dubitatur,ideo nee d huius bonis pacisci licet,donee eerta mors ipsus probata fuerit,quod diligenter est notandum Et hae opinionem quoque sustinuit Louantita fanis ae praeclarus uir. l. v. Doctor.D.Nicol. de Capeia D, ias Heems a Bruxella auondam meus obseruadus praeceptor, in suis lectim. AC.de paci.& ua da s. et radait. de pactis.
Exyllitia a causam impertinentem & non satis digna,de exprimere eam nulla, parsa sunt. vthr in e Praeterea, extra de testib.ar.in et x. extra de transae. Ubi in d .c.Praeterea,dicitur: Si leues dicant se esse costios carnalis copulae,quam tamen non uiderunt, nequi sc testando certa ulla fgna copulae uicina designant,quia causam no satis iustam testantur,uidetur nullam causam eapte Di ut ibidem etiam not. D. Antonius. Et ratio est,quod isthaee iam dicta causa in tali testimonio prorsus est necessaria: nenipe quae se talis quae limitet di constringat uni, versum testimoniu deo ut in hoc testimonio magis ab tradatur ca,quam dictu ipsum .ut plene notat ut per doctores in l. Solam. C. de testib. & in l. cum hi s. Nihil.set de transact. de in c. eam de testib.unde si testis inter togatus quid sciat de contentis in tali articulo, respodeat uera eue in eo contenta:& si mox interrogatus,quomodo & qualitet ea seiat, respondeat, quia se audiui dicaa plurib. personis, ista caide responso insufficiens coniundit,& annullat dictum praecedens, quia est causa non iusta,iniuiliciens.& perinde habemae si nullam,suae taeistiae causam deposuisset,ut notatur in e licet eae quadam textra de testib. Et ad i.Testium.C. de testib. Sic quoque patia sunt: Nullam causam exprimere, & impertinentem uel iniusta declarare,ieue Ioan.Pet. Ferr. in forma oppo contra testes post publica. ad uerbum, Reddunt iationem, circa medium. Et idem notatur in C a. de tran
factio. Causa testimonis deposti prorsus debet esse talis . quae necessano concludat dicium suum esse uerum alioqui testimonium esset nullum .
Novi habete tituluin habere titulu,sed eu no posse ostendere,aut probare eu esse legitimuspatia sunt. J Ita uult expresse et .in verbo,Praetor. n. in h. ibi.f. quide probat bene est,si uero no probat praesumitur,quod pro potas lare possideat a s.Cogi.C. de petitio haeredita. Tortura.Tox Tvlla siue tormenta,& mors in iure aequiparantur .a Prout latius mentia imus supra subliter.M.& themate. Mors di Tottura die. Vbi uidet Totum, omne.
rvia de omne aequipollent. Per glossam, Inst de laeteta in prine Bari in l. Serui electione. s.f. yde lega. r.eaque tota haberi dicuntur,quae integra habentur. l. De cem,in uerb.tota decerni, de fideicommissa. liberti Vbi tota decem pro integris decem accipiuntur, Spec.m ti.
de loca. b. ac aliqua,uersds. Et persectum et plenu id dicitur
535쪽
dicitur cui nihil deest.l. r. in primo ibi elo. de origi. iuriplos Clemet. i. ibi Card. de re iudiea.esos in s. Iulianus in fine,& ibi Bald. eu eon cord Baibat. in addit. l. Mater. Q de rei uedi ex vide latiux per D vdal r. Zas. in suis consilis , secundi li. consilao it .pagi .sset. nu. d.
mani a recedere,quam inter se assilitatem habeant. vide supra, Cedere.
Trans aerio eum lata pare effecta obtineta quae quide paritas intelligenda est quantum ad decidendat lites Nad parandas exceptiones .arpumeto s.Post re C de trabsaei.& i. Non in morem.C. Illo titulo. Et ibi Cynus,Alexander in Iason. Nam sicut sententia retratiari non po- teli ita nec trantactio l. i .C. de condiei. indeb. D. v dat ticus Zasus,in i diuus Adrianus. f. de te iudica. Ad haec facit, quod scisi per sentetitiam receditur a lite .& lis ipsa finitur ita de pertransactionem recedit a lite, & lis ipsa fimi se ut ob nullam allegandam deceptione ea litis ei ansactio rescindi debeat. Patem enim hanc cu sententia efficaciam traii lactionibus iura tribuunt propter odium litium, quas iura ita exosa habent,ut is squoquo iusto modo finem coniti tu tu uelint, de optent l. Fratris et detra factio. Idem tenet glossa in c. Cum causa ,extra de emptri uendit. Et alseeat pro argumento optimum textui it c. Constitutu derelieios donii bubi enim Episcopus per transactionem remisit omnia iura sua prosilis octo denariis pro penso ne sibi reseruatis' ualida fuit truncito optima cu hac ratione cc fit natur. quia quamuis elliguu peream transactioneni cosecutus fuit commodum,eo ipso tamendi respectus eius quod P ea transactionem a lite recessit. N a litis, molestiis liberatus fuerat, pei masnu censebatur cosecutus co in mocu,q iam uis prima facie enormiter deceptus uidebatura. are is qui pro externo damno com mutat, & cosequitur gratum commodum,internum sc ilicet aut corpora
Ie aut spirituale,is de exceptione sibi facta conqueri nodebet, sed potius de accessione ingentis lucri ex animohs gaudendum est. Unde nec ipsus ita noctio, quaecumosetis lilis si betatione cdi legit, rescindi debet,neque transactot ob id incommodum praetensum deceptus dici pote ii, quod a lite recesserit,quum pro eo loge maius
consecutus si commodum,nempe quietum animum, tia uexatrice lite liberationem filicissimam l. i. C detrasaci & l. in se inma. C. de con dict. indeb quae ad hoc allegatur. vade ex horum consideratione dici uulgo solet tritissimo pro uel bio.Si quis a me peteret pallium & tunicam, sitas redimendae gratia, dimittere ips potius pal lium in tenerem tunica in Gallico dicit, sileaingiae-asi ea qui semeti hors proces Atq; ita in l. i. C de restiden venditio tenet Dinus, lacobus de aretio, Rey.Cy.di Baliaria etia sustinuit D. Nicolaus Nicolai I. C. in sua Insagna repetitione d. l. r. Lo uanis me praesente de audiere.anuo(si bene memini i s . .
sue eiusde tute is administrationem habeat,sive no haheat,semper ad omnia tutelae onera & ad debitas rat o nes reddendas per leges non minus obli stati teneat tur, quam primi tutores. Nec his obstat,quod ibidem tex- disputet in asserere uideatur, quod quamuis it tel e cito prius in ipsum magistratum,(ne in cot itorem no egerentem uertenda uideatur)eii tamen nihilominus eadem actio contra utrunque,sci licet tutorem A co. ut O rem uertenda .sue hic gelat, siue non petat,quia ex precse lex ambos simul teneti uotat l. i . s. Plane s aede tui. C ratio. distrahed.unde satis appatet ut dictu eua nihil differte divisam, siue indivisam esse tutelam.
Tutor ultra commissionem agens
Turaraia noesse diuisam per alique, & esse diuisam a solas tutorab. inter se, lunt patia quia haee tutelae diuitio, et in altu tianslatio, per situ magistratu fieri debet)Et hanc patitatem notat Bait o. ad i. i .f. usque adeo, nu. I.il de tutelis rationi b. di sita hed. Et hanc legem expli Ut & co firmat glolla ipsa quae duretis modis dici ui extu intelligit, ex quibus etia aperte colligit, quod pares sint de es dem habeat ut: Tutela diuisa in lutela indivisa, eo quod contii .e in quos translata eli tutelae dunsio.
Aracyi D fieri per uerit tutore in reb. quaru adminisi ratio no est comissa in illud fieti per surres,tit iu uel falsu tutor in tute sunt pati ad l. Si duo. de administia.& peri . tuton cura in Raphael Cumanus, in l. huius editi. b. uerbis nu. i. Equod fallo tuto in curato geli. l.
Tutoribus qui fuit comparandi.
Tvetoa as, Curatores, Reipublieae rectores,Hospitalis rectores, ecclesiae plata Fabrica metetisti pulsores bonorupauper u quales in primis Ecclesi, suet ut diaconi , similas pioru loco iu admini iratione habetes in tute pasIam aequiparint smilitudineq; inter sese hat .mii latius memini in meo Pupi statu patrocinio titulo de tutorii di curatorii munere.ca . . olio. s i. numeris s s so adque locu bleuitatis gratia lectorem remitto, ubi abude multas a limatiori coperiet. vide de his et supra: Fideicomniassarius' etiam, Testamentari T. Vacare.
S , o a M. uel dignitate aliqua uacarein habere praelatu et impediat , uel occupet in sede adipiscenda paria sunt.IPer optimis textum in c. Cu uenulent,extra de in integ.
restitu. qui textus eii notatu dignissimus secundu Ioan . And. in c.Olim in c. i .de reb Ecclesino alii na. in o. Et idem et citat ibi per Diti eum in I. col. Et per nutri g. in c.Cum deportati,extra de iudic. & per D. Carolum Ruinum,in suis confiiijs consilio. 6s. incip. videndum
eis, nu. a. uolu. s. consiliorum.
Non uedere,immodico precio uedere, in iure patia suntqI.Non dubiis, in fine .st de leg. s. Sed s cui inquitCaius
legatum relictu ell, ut aliena rem redimat uel praestet, si tedimere non pol sit quod dominus no uenderet, uel immodico plecto uendat, ius an, sitimationem inferat' iuncta glossi,in uerbo, immodico: quae notat,quod non uendere uel immoderato precio uendere aequi pollent, uel uendere precio minimo,iniquoin infra, supta iustum precium in non uendere aequipollent , di ibi Batta etiam notat paria essertiolle,uedere & non iusto precio iselle uendere,unde de eo qui rem suam nimio indicat , uulgo dicimus,hic rem suam uendere non uult, quia ipsam i nuci licetur. quod indicium est se nolle uedere, nisi excessivum, de no condignum preeium pro ea habeat. Iulia enim in tegularis quae uis uendatio omneni decoptionem excludit, quo recodigno plecto contenta esse debet,quod precium si uenditio aut excedat,aut sit insertus,ea uenditio iniqua' nulla censeri debet .
venefica, incantatrix.Uatiaricaa in artis amatoriae magi siti iure ciuiliaeqpa
536쪽
rantur. Vt Se uidere licet sipra n liteta sub capite,
Nou uenire did iudicium, de uenire, sed non perseuerare usque ad fine,paria sint. c.Cu nobis,& ibi Panor. M. io .extra de electio. de in c. I .de iudi c.
Veritas, Fictio. v xxi r As de fictio,quatum ad obligationem squiparant.
Ut notatur in l. Si filius. n. Si cer.pe. Nam sicut uera uolutas,de uerus consensus induc ut obligatione, ita de ficta uoluntas debet inducet e obligationem, dummodo ipsa apertis uerbis es expressa, tunc enim non tam interia consensus, quam uerba ligare dicuntur.Bart. in l. Licet, b. Idem scribit. . colum. nu. t x. in uerscu .Et stu dicis ,
veritas de fictio squiparatur. C. de peculio. de Bertachi in suo repertorio, in uerbo veritas. Veritatem caelans v xi et arx M caelans falsidico comparandus est. De qua c5
paratione uade te in mea Praxi rerum ciuilium, a. ira.nu. . vide item in hoc libro supra,sub titulo, Testari. Vincula carcerum Sus uinculia esse, de esse sub custodia cii datis fideiussorib.
in iure paria sum. Lu cas de pen. in I. Si grauius. C.de dignita. li. i x. de in l. seq. eode libro. De hae paritate ipse quoq; memini t praxi mea reru criminali u recognita, titulo,De priuatis carcerib.iaci edis,nu.I. pagina. Io I.
viduus Ni ovuc quando uxoris bonis priuandus fuerit.J Vide superius Medicus. violentia. vi oti su et i A, Clandestinitas, de Precaria possessio sub unam copulatiuam aequiparantur .a Ita D. udatri. Zas. in I. Poponius. s.cia quis,nu. 18 .itae acqu.uel amitten .possesquia dicit ibide textus. Denique addimus d c. quem uidere poteritis.
vita humana. viris nostra humana, similis est nauigati.J Qua sicut is inauigat lue stet, siue sedeat,sue iaceat,sive incedat. uis ductu,impulsuq; semper regit, ita denos miseri mortales, siue uigilemus , sue dormiamus, siue iacemus, si isue ambulemus,siue edamus,aut bibamus coacti,uolemees,nolete que per momenta temporum quotidie ad Mnem uitae rapimuri. ut no temere dixerit Seneca,nos mori quotidie, quia quotidie nobis aliqua pars uitae clam siccidit,uti de Horatius testat, cu ait. socitis senestimus annis. Porro uitam humana gum in multis locis, tu praecipue ea. s. graphice depingit diuinus ille prophera Iob Dies mei( inquit uelociores fueret cursore, hagerunt, & non uidebunt bonum , pertranserunt quasi naues poma portante, in sicut aetata uolas ad escam .Plu .ra,eademque elatiora uidere licet apud eunde prophetam .ca. I . Homo Datu (inquit de muliere breui uiues
tempore, repetetur multis miseriis, qui quasi flos egreditur, de contetitur,ta fugit uelut umbra, & nunquam in eodem statu permanet. 8 e. Similiter Sapientiae. ea in impii se loquuntur: Quid nobis profuit superbia, aut
diuitiatu iactantia quid contulit nobis etransierunt omnia illa tanquam umbra, Se taquam nuncius praecurres, di tanquam nauisque transit fluctuantem aquam,cuius cum pertransiit non est uestigium inuenire neque semitam carinae illius in fluctibus 1 ut laquam auis quae tras uolat in aere, cuius nullum inuenitur argumentum itineris illius, sed tantum sonitus alarum uerberans leuem uentum. Net se& nos nati continuo desinimus esse, de uirtutis quidem nullum signum ualuimus ostendere. In malignitate autem nostra cosumpti sumus. Quin & D. Iacob. ca. . uitam nostram comparat uapori uel fumo , Uita(inquit nostra uapor est, ad modicum apparens, de deinceps exterminabitur.
Da cautionibus uisiosis. uide supra, Rector inutilis . Vocatus non auditus. Vocaxi, sed non audiri. Ite. sAudiri, sed no uocari, di
non admitti iam tria in iure paria sunt. I l. Qui crime& ibi Bal. nu et r.et de his qui accusa no possut,e obeutibuxo s. distinc. iuncta glossa ibi de in uerbo, cludati VoluntaS . VotvMTAs, negligetia, Semors aequiparantur,quantu ad effectu deuolutionis,seu ad subleuatione obstaculi prioris,habetis alias melius ius ut notatur in I.Unica C. jno pete. par. pete lib.accrescui. In l. Meminamus. L f.C. de legiti.b. haeredi,& in s. penulti. insti de bonor.po seside Pet. Pau. Parisin suis consiliis,cosilio iis . nu. tr. in sua quarta parte consiliorum De uoluntate uera de ficta,uide paulo ante, veritas.
Vsurarius. Utv x xiva similis uermiculo ligni.J Siculi. n. uermiculi lignor si aut fruinium totum lignum totosque fructus paulatim corrumpunt, exedunt, emolunt,& cam te sua tande absit munt, ita scula rarit,& foeneratores uniuersam Rempublicam sua edacitate paulatim absumunt, & tandem deuorant, quod quibustiis per erempla,& euentus rerum notius esse doleo, quam ut multis authoritatibus confirmetur. Si enam quis roget quomodo multi ciues,quomodo multi mercatores, multi principes ad egestatem redacti sint , imo quomodo multae Respublicabatque adeo quomodo multae ditiones cor-rterint,ac plane collapsae sint, in proptu erit uera re posio.In causa fuisse harum miseriarum unicam ac fere so- Iam usurariam illam edacitatem,qus ueluti uermis nunquam moritur , sed assidue priuatas quasque perlonas, di etiam respublicas permolendo exedit,& ablumit,scut tandem ex ijs nihil relinquat reliquu. Quocirca optarem quibusvis principibus acutiorem esse mentem, de oculum in istos foeneratores de usurarios( uulgo finan tiarios esse intentiorem, ut certius cognosceret quid agat,quomodo suis finalias, de uoraginibus Respublicas perdat, & absorbendo depluriant, ne scilicet iis malis cognitis diutius habenas laxet sed ut ipso tu edacibus tutita In qua r charybdibus forte excogitent,& adhibeant, remediu:sic ut ipsorum uota di libidineaut cohibeant aut ipsos usurarios plane exterminent, aut tollat, qui tam licenter hactenus contra omnia iura, tam diuina, quam humana , plus aequo liberius omnes hominum si acus perdiderunt, de adhuc(quantu in ipsis est a mihi
537쪽
ite pernet.Deinde optarem ut principes passim in se sciuitatibus cutent habere docto k erit dato pallores, qui diuilabus ex uetbci Dei petitia deant, suas opes non tam este suas,quam Dei,(utpote cuius est terra,& plenitudo eius: & praeterea ipsos non tam eile bono tum Dolpolselio te s. quam ii spectatores , qui in negessitate suis
copiis fraternae inopiae succurrere titheam, mutuent.&. opem praestent necti latiam. non tam si queri tempor
las, quam spe lucri flatae praecipue quia Christus hoc
eplum i ussit.& hoc tina eum mancta tu . nobis peidie Iial ionis tet liquatae commedavit, dicenia(Mandatu n'
uni do uobis. Ede Elii lime cognoscet omnes quod mei est disci uidi chathate habueritis ad ius &c. Haec
halitas Chtistiana quid erigata enim non nouit, qui fidei uet ita. e. non ta Derbi .qua euilla prelent i t. Hae cha tri si inter Christianos, imitte icula aret ut diuites Upphenienam praeliat et ni itidis.& iniserae uia sim sine frau se grati essent Dei, dii actoribus proles non opus essent
an re publica tis utar sit cineratores aer antiarq qua ob delebo Christ ianae charitatis eo magno multoria inco modo ac pene cu multo rom mimice in republica nucetoleran rMhqu. lecunque opem expetitam.& praestia
tamia eri pet post Uam mandata charitas notantu inter
canitianos retraxit .sed pr rius mortua cos prcatur, sicut omnes quae sua sunt quaerant,& ex Vmnium metibus et a sum si illud Paulin Umeum; mandavit Deus de pro .cia ino. Si quia certio te smilitudine aduratis eu linea auta io signi uertirictim cognoscere uelat. is test. Bal in suis
sub liteta. V. Legat potiremo huius fit, ei re studiosus D Calogiam Molinaeum,in tra i alta comerciotu & usus aluiubilatissa ire quid usura sit de urit eadem diuidit, vi naturam ipsius o compatationes ad beluam argenti Param, ad mori una avidis,ad tenere, & ad latrone legalem ei placat,& quomodo iurotum humano, tum diuidiato tu prohibita monstrat quantunam dei pendium in Res ublicam inierat, multis documentia ponit aege qio letior hunc sibi umian eo enam S uasta.& grauaac
Id , i s uti rebus proprius,& aliena possidere paria sunt. ueher uulgare arronia iurassicotu,& c. Ius dictu, de ibi Do Per de Anchar.extra de tietb signi.Sed istud arioina uidetur tantum habere socii de prodigis alieno aetens ubium erauatis, qui lux profundunt de creditoribus non petioluunt. Sicut enim illud male pol idetur,quod poselissum alienum et , ita is quoque male sua posside ei qui alieto aere tauit,suis reteram male utitur. de nulla exoluete curat. Id enim est ac si liena inuaderet. alienaque
sibi tisit patet. Et uere talis aliena possidet. Aliena enim sunt, non lua, rumaeques; adieri inisse debet o deoq; is aliena po sidet,& alienis uerius abutitur,quam suis: quae enim quis debetaea prodie non sub, sed uerius aliena es sese seimst. Atque in hoe duntaxat sensu locom habet praedicta paritas no aute smpliciter in omnibus. Q iis bis enim nulli debens, in t tum profunditas nec aliena pol sidere,nec aliena proseinde re puta ius est Si enim aliena possidet et i ea alte irestituere teneretur,quod in male suis u ente, misimile debente locum habete iid poteli .Quocirca ex illorum consideratione notandum est, uod duob. modis male possidemus. Primo habito recreetu ad mi ullam caulam possidendi, & tone proprissime dicimur male possidere quia detinemus alienum. Secudo respeetiue .habito scilicet respeciuae ipsa in sequam tracta inus, re qua utimur . nempe si eam tradi nitis ,& utamur,no ut oppori et,& sicuti debemus, tuncentive aut rem quodam modo ut alleuam, de id etia
mese possidere dicimur. Et as hune sensum,s auarus id ex Pendat propria, quando Et tibi debet, tune is dicitur male possidere sua di eo iriodo et sensu detinet aliena, nempe a liis debita . Et pio hoe facit c Sicut hi . . di si in ei & ideo glossa,m uerbo, Male autem, in d. e sus diei ii tibi alligat thi Uersoc Qui sunt qui rebus nunqua. potiunt Auari. Qui sunt e minui sua re pariunt Aua. . Ruria & haec quoque intellii enda sum non iantu demiruto .sed etiam de pio die o.c Penultimo, iuera glossa ,
in uel bo prodigalitas uitio 3 3 e. extra.de CC suetudine.
de quo prodigoabidem habentur hi uersus . t Ptodigus es animi uic retinenda profundes. Qui retinet cur,
Luitus qui iure dum faeit ex ratione libenter.
Vulnerati lethaliter, die festo.
D, inlinerate usq; ad morie. videlituis, Mortisus de uulnerante saeclo die, uidet uperius, h titulo , Posthu.
vxor mala. vxox mala, diabolo eli conferenda, ct ideo dicit elrissa singula iis .m cIesu so. diit metione, illa et Diabolus stetu dextris eius, id eis, uxor, pio quo trire tacit textus,
Eccle .is. Vbi de muli ei e sic loquitur. Non est caput nequius super caputcolubra:& non est ira super ita mulieos. Atque haec erat, at Chi vi st. in sermone dedecol latione Ioannis Baptiliae ibi inquiti Ego quidem existiano nullam esse in hoc mundo belliam mulieri malae
comparabilem. inter quadrupedia enim animantia leoxeni hi teli saeuius: eius tamen saeuat tam & ferociam mala mulier superat. Inter serpentes nihil est diacone acritis: sed huius uinis cum muliere mala ccnserri non potest Quocirca leo & diaco in malo,mulie te mala, in s riores sunt,quaeliis exemplis apertiola fient. Danielem enim in lacu leones sunt re vetiti .iustum uero illum Nabot pessi ara Ierabe lintei iecium culavit. Coetus Iona prophetam in uestire conseruauit. verum Dalida Sasorem illecebris & lucis circuniueiuum capite raso deformatum alienitenis captendum&occide eunt tradis it . Ioannem Baptitiam uiuentem indiserto araconese aspides rivi ae subdita feritate ex: inrueitit. Una Herodias uero idem caput abicidit, ec tanti Dira mortempto plecto saltationi succeruid maluin summum, de a cutissimum telum diaboli: Z. c.Sed hii candide DLetor, rogo putes nos ee bonis muliei id ustii hac loqui,sea cematas tam tim. Ut enim mala milliere nihil nocentius,nihilqet perniciosus, ta bona mulio en hil beatius, adeo ut mulieris bonae uit ipse etiam dicat ur beatus,de m uerus annorum ipsus duplex censeatur Ecclesiato. Hastarne bonas mulieres raras esse dicit glossa in l. Ex his . C. de legib. imo ta raras ut pro bonis mulierimus nulla lex ferri possit. Et io boras mulieres ueras Philosophis c parare solemus,et ut rati sunt, iudita l. Sed di reprobari.
n. de excusatio tuto ua & honae muliere, irridio su tit rariores. Imophoem cerariores, tesse Diuo Hieron Tino,
an epiuola cete fima vigesinia quinta ad Rulfinu, ne uxorem ducat, disiuasoria iantae nitidium. Et si quis horum plura huic maritur couuenientia desideret ad sal ietate, tale e re potetit Ioannem de Terra Rubea,contra rebelles suorum regu , in amplis, ima g lolla, super u cibo, Metriticibus nequeen mi constitui omnia omnium scriptorum loca hue tristet re, ne in ua mensu hac liber abeat. 'xoratus. V iv habens ut malitii. tum contrahenscueo,quira periculis nauigat,coni rara solet. Nani qui in Cra
montuin tuat aut sontrahit,ista quam iacius ea timum
538쪽
o tris tamets Plane cosecutus non fuero eo mentum in x promendum assumpsi, quod id plurimum e praestitiise arrogatius exilit me milior ipsum tam ear utilitatis iurium candidatis allaturum esse confide emigumentum,pro mea tenuitate excolendum , multis ex in quo certe longe plura potuissem similium congerere rausis libenter assumpsi. Primum ut rudioribus uti qua themata,msi breuitam ratio me cohibuisset, ne quae uis Iemeum; ad diiudicationes per similia praestruerem ad citra delectum in hune libet Ium in sarcirem, sed tan . absolutiora in eodem similium argumento excitarem, tum quae praecipua uisa sunt, in hoc albo pro meo instide ut monullis amiculi . meam hae in re operam suo quo tuto , nunc referenda putarem. Hae igitur quae noli rodam iure flagitantibus facerem satis. Deinde ut meoru marte themata, qualicunque ordine,& tarma propo- qualiuamcunque studio tum ,rationem ipse expolcens, ea suimus, pro se quisque acriter observet, inque ea dili candide cuius alteri communicare potius quam suppri- . gentem intendat animum, di quae cuiusque fit uis aemerem.ad haec, ut (ne ullo ocio plane torpescerem in Proprietas, quoque pacto iis quotidie utendum, de ex hoc praefato argumeto in mi uires subinde excolere. In smilia iudicia colligenda erunt, exacte de diligenter setius esse ducens in re clara oetolum esse, quam nihil exploret, de profecto no mediocrem, imo certis imam. agere,in iure praeclaros muficos aut strenuos imita mimere uno alteram iudicandi rationem sibi comparauerat. Iices I lli enim assiduo cantandi ulu ad summa musices Attamen si Lector u uotis hic per omnia minus latis artem feci liter perueniunt,hi quotidianis luetis ac prae cerimus,cogitandum erit iis nemini unqua uitio ueri liis Enaci strenuiq; evadunt milites. Itidem ita iure me- dum csse,si in re praeclara studiose quippiam audebit, de quoque consecu urum speraui ut longa assiduaq; tu a quadantenus prodeat si non datur ultra Ideoque hae iuris excultione, meipsum ab octo uendicarem, meipsum parte optarem mihi posse contingere,quod de mecu ut exercerem aliisq)ie prodesse studerem. Nam ut in omni autot est Cicero. lib. de Oratore secundo disciplina, ita quoque in iure assiduo exercit)o. non mi
C. Lucilius sibi optare solebat, nempe ut ea quae seriberet, neque abnu opus esse putaui, si quae Meo labore didiceris, tene indoctissimis, neos a doctissimis legeret utiquod hi plus reauge teque uolueris.vt enim ferrum si non utaris obm fortassis, illi prorius nihil intelligerent. Haec itaque qua
ducitur rubigine se & ingema uigor , quod nili studiis tractandi sererceas ut petit,aut plane flaccestit Et certe ut Plinius ait lib. g. quotusquisque laboris rames Patiens ut multis cum uadoribus discere uelit, quod ali quicquid ad liminum latione recte pertinere ceme m. Quando in usu,& assiduo exercitio ad comodu Reipub. . : iactum ipsus exostulabor . et mihi in hoe argumento e. L- di D-n---A inchoe semiliu atra etiam orae uolantem candidissime amplectat. de Paribus ac Similibus in iure .deque ipsorum utilita .re hactenus collegimurum, uelim ut candidus Lectoi boni consulat.& suopte mal te ad praescriptam forma ad se atquicquid ad similium latione tecte pertinere censebit,
539쪽
VI in publico aedificium aliquod extruere conantur,idque publicis omnium oculis & obtutibusu exhibet: hi quoq; omnium
iudici js,&censuris sese obnoxios reddunt. Alij enim id prict
re, magnifice, &ex omni parte absolute extructum iudicant,
alijs idipsum sumptuosius, alijs parcius,alijs humilius,alijs sub
limius extructum uidetur. Sunt qui plures debere inesse sene stras clamitent , sunt qui pauciores uelint: sunt qui hoc nimii
hiulcum, istud nimis asperum culpenti sunt qui in eodem opere istud prodigiosum
aut nimium extare, illud nimis contractum esse damnent: Alij hoc cubiculum nimis luculentum, alij hoc nimis obscurum praedicant. Quid multis rQuicquid extrin xeris,id nunquam omnibus probari comperies. Nam quod probabitur uni, id ipsum pertinaciter conuellcnS damna ueritalter: dum tot sint hominum (ut est in prouerbio iudicia, quot sint laominum capita: & quot capita,tot sensus & censurae uiriae. Quod in ciborum uarietate etiam uiuuenile contiicimus, ubi nullus unquam tantus fuit Apitiu*,qui eundem cibum qyantumuis delicatulum,omnibus ex aequo probari censuerit: sed quem probat unus, eunde mox pro palati uarietate fastidiet alter. Quin & idipsum cum in aliis,tum etiam in ipsis librorum authoribus accidere videmus,qui ad studiosorum lectionem aliquid edere tentant. Vt enim eadem structura(uti iam diximus non semper probatur omnibus,nec idem cibus omnium palato ex aequo perplacet, sed de ij, ua iij uarie iudicant: sic quisquis in uulgum aliquid emittit, uulgi quoq; sententiam id est, uaria hominum iudicia ferat oportet: dum alius damnabit, quod probauit alius,& contra. Quod prosecto in meis lucubrationibus pat iter usu uenisse non dubito: potissimum in depingenda pridem Magnificentia politiae Brugensis,ad quam ita describendam me tria potissimum pertraxerunt. Primum ocij taedium,& eiusdem odiu pertinax, studium amorq; Patriae, S: eiusdem institutionum forma, non minus utilis qua praeclara & ad alias quoq; nationes pro pagari dignissima: utpote per quam, si uspiam terrarum, certe hic omnium Respublica constituta est firmissime,& praeclarissime, non minus citra omnem superstitionem in ipsa religionis debita forma, quam in politiae debita praestantia. Dum igitur alij(quod praeter omnem arrogantiam,& citra ullius inculpationem dictum existimes uelim post seria graviaq; negocia,a caena aut prandio aleis iaciendis, aut poculis extergendis libentius tempora terunt, ut animoS molest ijs grauatos relaxamento quodam leuent, ex onerent, uiresq; ingeniorum honesto exercitiolo quopiam reuocent,& stabiliant: ego quidem ab hoc exemplo natura alienissimus, me ad musaeum consero, ubi aut memoria digna quaedam lego,annoto,aut ad locos commu nes eadem fortassis relaturuS,conscribo. Superiori itaq; anno, du uaria meditabundus in musaeolo solus resederam, de patriis institutis, legibus, & honestis moribus,
multa blandule animo subrepsere meo, quae dum diutius in animo pertracto, eaq; omnia iteru, iterumq; imo magis magisq; perpenso,ita animum meu exhilararunt,
540쪽
imo potius accenderunt,ut me meo ossicio non omnino indignum facturum existi. mauerim, si totam illam pulcherrimam Patriae meae politiam, seripto aliquando tra derem. Ecquid quaeso me dignius incere potero,quam si meum erga solum natale, testatissimum amorem quoquo modo ostendero Verum hic obstabat, & dissuadebat metus,ne eadescripta pari candore a multis, praecipue ab ipsis conciuibus meis exciperentur,quani quo a me scriberenturi dum iuxta uaticinium Christi sicut nullus propheta acceptus est in patria sua,ita quoq; nullius dictu aut factum aeque probari a suis notis atq; conciuibus dignoscitur, sicut idem probatur ignotis , aut exteri Sed quid uis dicam amplius reicit tandem hunc metum dulcis amor Patrix,&neglectis parum synceris iudiciis me uero candidorum fauore consolabar: adeo ut huius solatio fretus, me huic potissimum politiae depingend* accingere placuerit. Eius
itaq; ornameta cuncta, mores, instituta eges, magistratus, & cmiles ordines omnes
quam distinctissime complecter,con cribo,ac tandem in laudem ac gloriam Patriae meae praelo omnia excudenda emitto, partiin quod meis conciuibus hoc tanquam xeniolo quopiam me gratificaturum sperarem, partim quod ad huius politiae imitatione,alias quoq; ciuitates me ex huius animaduersione inuitare posse confiderem. Sed haec evulgata tandem, uulgi quoq; omnium; hominu censuras flatim tulerunt.
Verum (gratiae sint Christo eadem placuere multis, displicuere paucis, atq; ijs fortasse Potissimum,qui nostrum studium(si placuisset uel omnium candidissime optimeq; consulere debuerant. Qui tamen non ta ipse corpore,quam ipsius tantum corporis. quibusdam naeuulis sunt olfensi nempe impingentes ad uoculas tantum qiuasdam, quas me aequo liberius confinxisse praedicant,quales sunt Scultetus, Scabellettis, Ammanus,& similia officiorum nomina plura alia,quae omnia puriori latinitate, uel potius ueris Romanisq; nominibus,& ossiciorum Romanorum nomenclaturis(ut dicunt efferenda suerant. lis autem, hisque similibus hoc loco responsum iri uolo,quod idem ipsum cum ipsis per omnia consentiam ,eorumq; sententia approbem utroq; pollice. Atq; ideo hoc ipsum quoq; (quantum ratio, rerumq; & officiorum cognoscendorum perspicuitas pati uidebantur ) sedulo effectum curaui, veru quid facies sicubi Romanis destituare uocabulis,aut ubi Romanorum ossicia nobis dum non erunt paria: qualia sunt i Schouteiten , Sche penen van partien. Sche penenvanden becommerden, Hoostmannen, Pensionariisen, Stapetare, Schabe letters, Amman, Deel mannen, Clerchen, Densserch vanta sel ken, Denctercli vanden bereche, De Rame,De Euvaerde ens, Vydders, Vvij illa rhoyers, Rijc epij Mers, Balen, Ghilden, Een baheman,Crane inders,Dobbedere, Sellendeel, l imilia alia multa:quae uocabula , cum his similibus et uelim ut pius Lector quispiam mihi candide,prisco,proprio, Romanoq; efferat uocabulo, & tantum aberit ut eius ope amaegre sim laturus, ut illi potius immensas pro beneuolo officio acturus sim gratias. Nam huiusmodi propria Romanaq; uocabula mihi non occurrebant. Et si maxime mihi fuissent obuia,qualia nobis abunde suppeditat lacobus LaZius, multum tamen discriminis in ijs,& in nostris comperire licuisset.Quocirca in ijs fingendis, communi nullique non petmissa fingendi libertate usi sumus, adeo ut ad Germanis uin ii bentius noua effingere (ut nunc sunt in usu) placuerit, quam uetera parumq; nobis