Lodouici Cauitellii patritii Cremonen. Annales. Quibus res vbique gestas memorabiles à patriae suae origine vsque ad annum salutis 1583. breuiter ille complexus est

851쪽

qi 9 illege illic recepto,& per eum nonnullis ibi factis negoti j si

triduo sequente illinc Gijt ad uicum Escuriatarum ibi uicinum,&illic ingressius ardes Regias ualde magnificas cum templo egregio culto per religiosos Carmelitanos B. Mariae Virg. ibi celebrauit pascha D. N. I. Christi, tu n e propinquum quieti deditus. Et reuersus Mandrillum ad principium mensis Maij, ibi multos Principes, & nobiles insignivit dignitate equestii ueteris aurei iuxta ordinem lin Burgondia institutum per Phlippum ibi Duce patremi Caroli soceri Max miliani primi Caesaris Austriaci mor-ltuo Carolo, per eum ducta uxore Maria eius unica filia,

& hqrede, & pro qua Maκimilianus habuit ex Burgondia Ducatum, & ex reliquo dominio Caroli Flandria,& alias regiones ei uicinas ex Gallia Belgica, & Germania insciriori, & peruentas cum Ducatu in Philippum Maximiliani filium ex ipsa Maria, & patrem Caroli Quinti Rom.

Imperatoris, & mox in eu Carolum,& successue in ipsum Regem eius unigenitu legitimum. Et ex iussu ipsius fere

omnibus triremibus, nauibus onerarijs,&alijs nauigijs tam maioribus, quam minoribus classium suarum Hispaniae, Lusitaniae ,& Italiae, inter quas erant quatuor trir mes prcaltar, coactis in portu Vlisponar, di munitis annona , & materie, ac tormentis bcllicis, & remigibus neces

farijs, & super eis im positis duodecim millibus pedestrib.

Hispanis, Lusitanis, Germanis, & aliquibus Italis ,& earucostituto prsfecto Aluaro Barano Marchione S. Crucis, cum quo fuerunt multi alij Marchiones, Duces,Comites, Equites, nobiles, ac Proceres Hispani, et Lusitani, & Hic. ronymus ex Ill. CO. Lodroni rector Gennanoru, & Mon-dinarius Armen ulphus tribunus Cremonensis destinauit ipsum eis, ad rccipiendas Insulas Tercerias,& alias nouem ei propinquas,situatas in Occano occidentali ultra Hiber

852쪽

nia,& distantes a continenti per milliaria circiter Oct centum,& olimrno nullos Lusitanos nauibus appulsos, ad eas incognitas, receptas & suppositas eoru tunc Regi, eiusq; successoribus in Regno Lusitaniae,& p Don Antonium nuncupatum Ducem Bragantiae, extorem Lusitanum,&ob regnu Lusitaniae emulum Hispaniae ipsius Regis occupatas , ad prohibendum illac transitum neceς farium eius nauium ex Hispania in regiones Indiae ei subiectas,& illinc onustarum ibi auro, argento, unionibus,&alijs immensi pretij in Hispania fere singulo anno, & die vigesima tertia Iulij ipsis appulsis ad uicu diui Sebastiani

earum insiularu , ad quaru prssidium forent ex Gallis circiter tria millia, & ex Lusitanis,&alijs nationibus, circi ter quatuor millia quinq; centum , Gallorum supremo Duce Regulo Cartent, & ibi Uicario Don Antonii Emanuele de Silua equite Lusitano, & erectis uallis,& septem propugnaculis, & munitis tormentis bellicis, & per Marchionem, & eius consultores rei bellicae, ac magistratus,& Duces suos peritos militares, & multos ex prenominatis proceribus ea die, & duobus sequentibus perspecto,& considerato situ insulae Terceriae,& agere eius ciuitatis, ac propugnaculorum, ualloru, & locorum magis dcbiliv.& opportunorum,ad faciliorem eorum expugnatione ac tentata etiam earum insularum receptione absque armis

. oblata uenia Regis earu custodibus,& incolis, & per illos ualde animatos ad eas defendendas audacter recusata,&eκ ipsis nauibus egressis in litus propinquum Trinceriae multis copijs militu, qui erant super eis,& ea Insitata mari,& terris . per ipsos biduo oppugnata, & inter obsessos, &bsidentes uiriliter consertis manibus, ct ex eis multis ccisis,& uulneratis utrinqi exoneratis tormentis bolli-- s,&ultima die per obsessos Regijs ci sic condo uento di-

inissa

853쪽

et omissa ciuitate.& per Regios recepta, & depopulata, et per obsessos dissis eas insulas posse Iueri, ac ad earum subsidium aduersus Regios habere copias militares a Don Antonio die ultima Iulij Regijs dimissa ipsa,& mox alijs una

cum armis, uexillis,ac tormentis bellicis, nauigijs, & alijs bonis alicuius ualoris, & Gallis, eoru uestimentis & b ni , quae potuerint asportare triremibus regijs trasimillis in eorum patriam dimissis penes Marchionum eη Irum ordinari s tribunis quatuor, & uno, ex maioribus obtulibus, donec ad eum trasmissae fuissent ipsae triremes. Et Emanuele Silua Vicario Don Antonij, & duobus,ex eius primoribus captiuatis, & decapitatis, & decem ex ea Insula laqueo sulpensis ex iussu Marchionis, & reliquis P eudata uenia,&permissis habitare in eis insilis,eisq; munitis annona, & congruo presidio militum, alijs, & nautis, qui sibi superfuerunt conscensa clara ea ιummo cu triumpho

redijt ipse Marchio Vlispona. Et Rex copijs militaribus,

quas habebat ad prosidium Flandriae, & regionum circu- uicinarum Dolisi iiij sui ex Gallia Belgica, & Germania inferiori sub Alexandro Farnesio ibi suo Vicario, & Uuce

supremo prosequuto bello auxilio illic procerum partes suas sequentium aduersus ibi rebelles, & utrinq; multis municipiis receptis, & aliquibus ex eis direptis, &euerisis. & aliquibus depopulatis, & nonnullorii tentata clam receptione,& multis comissis prςliss plurimorum csde,& captura, in quibus si pius prsualuerint copiae Regiae, &Gallis cum Duce Alanzonio eorum ductore exosis rebellibus popularibus recusantibus Alangonio subesse reuem sis in Galliam P eas copias Regias receptis nonnullis ciuitatibus maritimis , & municipijs terrestribus Occupatis per rebelles, illos ualde repressit, & debilitauit. Et ex mente consultorum suorum in re militari iussit in eius re-

854쪽

gno Neapolita non statu Mediolancnse conscribi decem millia pedestrium & duci in Hispaniam Potro Medice o 'κ filijs Cosmar olim Magni Ducis Florentiae constituto duce supremo , & Antonius Oscasalis ex primoribus tribunis Regis Italorum pedestrium conscriptorum in statu Mediolanense fuit rector,&presectus unius ex ipsorum cohortibusn Iulius Fabagrossa ex tribunis ueteranis Re sis Italorum filius Marci Aniton ij etiam ex tribunis uete- 1 anis Francisci Sfortiae Secundi Ducis Mediolani δε Cssarianis alius cohortis in alius lo. Petrus Marianus Crem non ses, & eis omnibus cohortibus pedestrium, ex Italia classe Ligustica Regis traiectis in Hispania Taraconensem datis statiuis iuxta ibi littora maritima regionis Codes a-norum Oscasalis perijt, & sepultus fuit in ciuitate Alonis uulgo Alicates, & Fabagrossa Cartaginis de mense Octobris oppressi febri cum multis alijs Cremonensibus ex eis cohortibus mortuis ob qualitatem aeris illius regionis, cui ipsi non assueti erant. Et etiam ex Cremonensibus Potrus Zignanus ualde peritus in re militari, & si seques uestigia lo. Antonij patris ab adolescetia usq; ad senectutem exercuit militiam equestrem, & multoru insignium ductorum turmarum equestrium fuit Locum tenens tam sub memorato Sfortia,quam Carolo Quinto RomanoruImperatore,&Philippo filio Rege Hispaniae Sfortiae lac cessoribus in Ducatu ipso,& sepe in prsius pro ipsis habitis tam in Italia, quam extra Italiam cum eorum hostibus pugnando uiriliter se gessit multis illatis, & receptis uul neribus obijt die octava Aprilis. Et Iulianus Marianus excellens Physicus, Astronomus,& Mathematicus,& qui

ob eius summam doctrinam in ipsis scientijs publico sty pendio aeris aerarij Regij pub icd in gymnasio Ticinensi legit,docuit,& interpretatus fuit Dialecticam per multos

855쪽

l annos decessit die vigesima prima Februarij, dimisso sui

apud multos desiderio. Et Bartholomeus de Scaltae literis latinis cruditus per eum ad plene instruendum in religione Christiana uero Dei cultu homines compositis Meditatione spirituali latino sermone,& pueros norma laudabili materno sermone,& qui uenerabilis omnium doctissmi Hieronymi Vidae etiam Cremonensis presulis ciuitatis Albae Marchionatus Montisferrati in Gallia se,ina fuit scriba, et per cum ob ipsam uirtutc, et probosi mores ualde dilectus, et mox Conseruator Ordinu Reip. l patriae suae, ex qua dum se transtulerit in ipsim ciuitatem Albae una cum Antonia dc Cagnotis uxore illic oriunda ibi uitam deseruit mortalem die ultima Septembris. Et

Maria filia Philippi Regis ex AnnaAustriaca eius quarta

uxore annorum trium Mandrilli eodem mense uita cum morte commutauit. Nicolaus S ndratus prςsul Cremonae in ecclesia ibi Cathedrali dichus prima et secunda Septcmbris habuit secudam Synodum solemnem totius Cleri ei supposii ex ipsa ciuitate, et eius dioecesi, in qua . lectis decrotis coditis in Synodo seYta Prouinciali menset Maio anni prscedentis celebrata Mcdiolani r ipsam fue-i ut ea probata, &recepta,& elccti ludices, quibus comit tendae crunt causae ccclesiasticae a Sede Apostolica ex Vr. he in ipsa ciuitate, S EXaminatores promouendorum ad

sacerdotia, & beneficia ccclesiastica, &Testes Synodales ex ipso clero idonei, cis Examinatoribus additis tamen quatuor religiosis. Gregorius Pont. Ma X. Ro. hoc anno,& annis superioribus mortuis aliquot Cardinalibus san. etissimae Rom. Ecclesiae superstitibus addidit die duode. cima Decembris lo. Antonium Fachinctium Patri arcam Hierusalem,& Albertum Bolognetum Episcopu Messano compatriolas suos, lo.Baptistam Castaneum olim Archi

episcopum

856쪽

episcopum Rosani Ro. Alexandrum Mediceum ciuem,& Archiepiscopum Florentiae, Rodoricum de Castro Archie pum Hispanensem Hispanum Franciscum de Gioiosa Archiepiscopum Narbonensem. Matheum Contaretium Cς nomanum Sedis Apostolicae Datarium Carolum Bombonium electum Archiepiscopum Rothom agensem Gallos, Michaelem Turrianum Episcopum Cenet ensem Vt, nensem, Iulium Cananium Episcopum Adriensem, Au gustinum Valerium Episcopum Veronae Venetum, Antinnium Mariam de Salutatis olim Episcopum Sancti Pepuli Florentinum, Vincentium Laurum Tropiensem Episco

pum Montis Regalis Calabrum Philippii Spinula Epum

Nolanum Genuensem, Scipionem Lancelotium ex Reu

rendissimis auditoribus Apostolicis causarum sacri pallatii etiam Romanum, Georgium Rutinaldum Episcopum Uilnensem Polonum, Simonem de Aragona ex filijs Ca- oli Ducis Terrς nouar Vicarij Regij in statu Mediolanen. ranciscum Ssortiam ex Illustrissimis Co. Sanctae Floris,

Nicolaum Ssendratum Episcopum patriae nostrae Cr nonae ipsius, ac totius Dioecesis suae incolarum ingenti Iaudio,& cuius pater Franciscus Excellens in V. I. D. &orator fuit, et ex Reuerendissimis Cardinalibus S. Ilo. E. e Episcopus Cremonae patriae suae, et maiorum suorum. t antea ex Senatoribus Duc. inox Cssareis in hoc statu dediolanese & deinde Rector Senaru. Tanta fuit turba, X Insubria , Liguria, Latio , et Piceno , et regionibus ii cum uicinis latronum, et inde exulum,ut per illos noni ullis in itinere, et Τprijs habitationi b. spoliatis pecunia,t alijs rebus,quas penes se habere eos cJperisset,& ex ibitorii hostibus occisis, ut ab illoru impetu eas regiones, aq; incolas, et uiatores liberadu, et ipsos extirpadu Pro

ψlixo sdicto publice ex ordine illic Superiorum,& rectOrum

857쪽

rum concessa uenia, oblatoq: prsmio illos occidentibus, seu capientibus, et prs sentantibus illic Magistratibus plurimi ex illis tum fuerint occisi, tum capti, et prssentati eis magistratibus, ipsbrumq: iussu ultimo supplicio affecti, et cum ex cis, qui illos captiuarint, seu occiderint, fuerint multi ex illis exulibus ob delicta pro quibus erant exules sibi facta legitima remissione ii offensos, fuerunt liberati ab ipsis et eoru patri r restituti, & reliqui exules, et latrones ob id territi alib aufugerui. In uico Tauernellaru Galilis subalpine uersus moles Cheri, in principio mesis Mar- st ij aere sereno conspectae fuerunt duae nebulae habentes si mulacr u instar duoru galeroru insimul co iunctoru auditusq; strepitus tonitruoru instar tormentoru bellico ru, &super edes,et ecclesia monasterij D. Sactae Mariae de Campanea cultas per religiosos Capucinos ordinis diui Francisci audita suauis melodia sonorum, et cantuum music lium. Et die nona Aprilis spatio trium horarum Nortio-

bergis, et in regione ibi finitima Germaniae conspectus fuit arcus coelestis tribus Solibus in eo, ipsius medio magis lucido, et se protendente extra arcum ipsum, et super cum duobus arcubus inuicem annexis . Ex segetibus, et

leguminibus maturis pendentibus in agris finitimis Pra gae metropoli Boemiae spatio palluum circiter uiginti millium illic si utente peste non percussis a grandine, nec stantibus uentis aere sereno, ex illius uredine, et caliginibus

frequentibus uigentibus grana ferc omnia deciderunt et in sinistrum transiuerunt prodigiose graui ibi incolarum stupore, timore, dolore, ac damno. i lorentiae demense Septembris sus peperit monstrum suae spetici tribus capi tibus uno scilicet ore suillo, alio bubonis, et alio bai baca nis, et acie oculorum ardenti, quod fuit cibatum, donec uixit farina siliginea aquis liquefacta. Eo dc in mense cx

terrem tu

858쪽

torremotu in Armenia,et Syria, multa sitificia ta priuata,

quam publica una cum mesquitis Maumetis corruerunt.

quibus multi ibi incolae opprcssi tum perierunt, tum debilitati fuerunt. Et Parisiis in Gallia transalpina in aere

multo strepitu audito uisa fuerunt simulacra instar acierum armatorum inuicem concurrere. Et in Lothoringia auditae fuerunt campanae a se ipsis pulsare, ac auditus fuit infans plorare in uentre matris ex eo prognatis. ByZantis in Thratia, Viennae in Austria, Pragar in Boemia, Lugdunin Parisijs in Gallia transalpina, & in aliquibus pagis Eluetiorum, & Rhetorum, Carnia, & Carniola,& locis circumuicinis ex dira, & ineuitabili peste, plurimi, & pl xiq; ex nimia grauedine capitis, extincti remanserunt,&fuit mediocris redditus granorum, & feni, & uini, & pomorum multa copia.

Cremonenses originarij, & Coloni Rom. dum ipsis, eorumq; Imperatoribus paruerint,& postquam se in liberitatem erexerint, & in ea perseuerauerint,& semetipsos gubernarint,ac postea, Coruinq; Principes multa pri clara gesserunt facinora, & ex quibus G. Octauiano Augusto Rom. Imperatore Romae .gnitus fuit Q Varus uates s condissimus, coetaneus A. Tibulli,P. Vir. Maronis,& G. Flaci Horatij etiam poetarum secondissimorum, & cuius iuditio acutissimo eorum poemata elegantissima supposuerunt,&plurimi alij insignes tum sanctitate, tum religione, tum armis, tum toga, tum literis, tum in quibu Dcunq; scientijs,&artibus claruerunt, de quibus, & ipsis facinoribus in hoc meo Compendio no retuli,cum de cis no compererim fuisse scriptum per aliquos autores cele

bres.

Et Cremona est in plaga Occidentali, &climate septimo,& regione salubri, & se protendit oblique in longitudine

859쪽

dine a Meridie. ubi pro eius egressu & ingressu sunt portae adi & Mosae, ad Septemptrionem, ubi habet porta diui Lucar. & in latitudine ab ortu, ubi habet portas Novam,& Omnium Sanctorii, ad occasum spatio passuum circiter bis mille quinq; centum circondata pro parte mςniis,& pro parte ageribus,& uallis,ac foveis,& propugnaculo ante ea ad ortum e regione portae olim Sancti Michaelis inter portas Noua, & Omnium Sanctorum circumsepto muro constructo eu lateribus coctis. & calce, & arce ad Septemptrionem, in qua ciuitate sunt Ecclesiae Maior cui aptisterio, parochiales triginta sex, ex quibus sunt noueti alia dicata divae Agathar collegiata insignitae tit. prς- positurae,& alia dicata diuo Siluestro tit. Prioratus,& alia dicata diuo Antonio tit. Prsceptoriae, & alia diuo Ioanni, cuius sit administrator unus ex Reuerendis equitib. Hierosolimitanis, oratoria decem, & septem mone steria religiosorum totidem. Et in suburbi)s ipsius ciuitatis diuil ochi Seruorum D. Sanctae Mariae, Capucinoru ordinis

diui Francisci, sancti Sigismondi ordinis Heremitaru diui Hieronymi de obseruantia, & prope ipsam per mille pas sus in contrata Buscheti D. Sanctae Mariae, & congregationis per beatu Petrum de Pisijs in eius diecesi inchoati, S in uico Cauae anctae Mariae Magdalenae ordinis Cy sterciensium diui Bernardi de Clara ualle,& Reuerendarum Montalium intra ciuitate sub titulis Corporis Dominici, diuae Clatae, D. Sanctae Mariae de Pace ordinis sororum de psmitentia divae Clarae, seu diui Francisci & diuar Mo- nichae ordinis diui Augustini,& Anno iactationis B. M. V. ordinis diui Hieronymi,& diui Benedicti & divae Martiis regularium ordinis etiam diui Benedicti omnium de ob sciuantia, di diuorum Io. Baptistae, Quirit ij.& Vallisu iri dis ordinis eiusdem, & S. Mariae in Cistellis, & Colom barordinis

860쪽

ordinis etiam Cysterciensum diui Bernardi omnium cc

uentu alium. Et ex qu bus conuentus monia hum B. M.

Virg. Vallis uiridis inchoauit circiter annum millesimum ducentesimum abortu Ianico in uicolouis Arar die cessCrern cnensis adolescentula ibi nominata Gentia caeca anata uitate illuminata mirabiliter peroipotentem Deum ad inici cessionem prestibatae M. Virg. dum foret in sacello illic ei dicato dimissa per matrem illuc prope in agris colligc ntem spicas segetum,& ex monitu B. M. V. notificato hoc miraculo percam Sicardo Caseiano tunc episcopo Cremonae eius ope, ac opera, & clemosinis aliquorum

Christifidelium construetis in uico ipso ecclesia,& domibus instar monasterij sub titulo diui Laurent ij .eas ipsa Gentia una cum alijs mulieribus uiginti quinq; ingressa,& ibi secum facta earum abbatissa inita professione religionis Christi sub regula diui Benedicti. Et annota 13. die duodecima Octcb. pcr ipsum Sicardum ci monastorio unito hospitale sancti Nicolai ex ordine ipsius croctops nes Dugale. turbassi proximum ipsi ciuitati, & dotato per Friscam filiam Federici Sueui Aenobarbi nuncupati

imperatoris Rom. die quintadecima Iulij ii93. pro exoquutione legati facti peream in cius ultimo testamento codito in ipsa ciuitate die quintadecima Septemb. 1188. S confirmato ipso conuentu die undecima Octob. 1216. per Homo bonum tunc episcopum ciusdem ciuitatis,&,icardi successo rom, & die quintadecima luth anni prs

ileti iri 3. per Innocentium Tertium Anagninum tuncummum Pont.&die vigesima Ianuarij iai 7. per Hono 'ium eius successorem approbato. Et die prima Martijer cum Homo bonum ipsi conventui unita ecclesia diui hcmaeo postoli erccta in uico Lerni suburbiorum ipsiusmitatis presbytero Ioanne tunc beneficiato ipsius assentiente