Emin.mo, & rev.mo d.no N.N. Sacræ Congregationis Concilii cardinali. Epistola. R.P.D. Francisci Trevisani patricii Veneti, ... in responsionem theologicolegalem editam in causa Romana iuramenti reis deferendi. In quinque articulos distribuita

2쪽

mi Ret maiora de o Studio

dogi ordini in materia di Stampe, represen tando le

3쪽

ARTICVLVS TR IMI S.

Sumpint milum necetariam

Enucleantur Sacri Textus, nec non Canonici 'talites exalve mali, ac nimis distaere 1 terminis predictae Praxis et

monstrantur,

Historia Usus Iuramenti in Indiciis sitaex

Reliqua obiecta solum ux . pag.6o EPILOGV . pag. sLECTOR. Romam Cum instrvuns, Curiatim adhibui

tum facilitati potius, ac indaganda Heritat quam verborum elegantia consulens. Ouod incompte , proper me tradidi, accuratrus , puriorique sermone, Pria e , si tempus aderit,evulgabo uinterimgraviora Errata Corrige

i 8 ra Inter tres io 3 Textodi i s Offitum 56 xo Senectimus , 8 Sanadri n. is Cerciora iii Omississet g Mobare Ii habere et abusum dieriantur Calliditate ipsum latas NInterpretes Textu Offitio Sane,in Sanedrin rciolare omitiiset Probari haberi abusus

Errata

33 xs abrogandum a s 3 tollitur 3r Confessioneis abis toto . xo definiebatur 6 Io quarum 8 i passae sdi ex iriso ax arbitro a repugium s 5 5i rabitratis et x se e suntari

corrige abrogandus tollitur ansa Consessione ad toti definiebantprquae latae expedire arbitrio repugnante arbita tisibi fundate

4쪽

Ccepi Responsionem Neologico a

lem in Romana Iuramenti Reis d ferendi, quam Eminentiss. Reverendiss.Dominatio Tua dignata est mihi transmittere, diligente que perlegi , utque morem geram, benignae humanitati tuae quid de illa,pro veritate sentiam exquiremti,sic meam sententiam proferre non detrecto ad majorem aeternae Veritatis gloriam, nec non Christi fidelium salutem, quorum censurae obsequenter omnia submitto. Eam equidem elaboratissimam,ingeniosissimam, mulitisque allegationibus, ac eruditionibus refertam inveni

adeo ut sine contradictione digne approbandam in ABSTRACTO omnino censreem, nisi dissicultas in CON-CR ETO subjectae Qvqstionis non pquitus evacuata mihi videretur.

ARTICULUS. L.

Sumpta occasione monta exponitur Traxis in minalis , tanquam nece rium Assumpti fundamentum: et Asmor in primoArticulo ejusResponsionis sic proponiiusdi,Explur 1 Sacra Scriptura locis, A nom

5쪽

mnicis,atque Civilibus Sanctionibus obatur antiquitas, , authoritas hujus consuetudinis: ibidemque pro illa fi manda quam plures Auetores ipsam consuetudinem ca

nonietantes affert. --

II. In aliis vero quatuor Articulis Quaestionem Theologicam anonymi Authoris, nec non discursum Ignoti pariter Calami confutare conaturita cum nec prima,nec si cundus, nec aliae quidem Scripurae, seu Allegationes vel pro, vel contra, in hac Controversia emanatae ad manus meas nunc usque pervenerint,earundem Authoribus respondendi curam relinquendo, obiter tantum quidquid ego observavi ad praefatos fines expon am. Ili Procul igitur dubio a nemine ex praedipis impugna tum esse unquam censeo, licitum esse in Iudiciis jurare , nec non a Iudice juramentum exigi posse; aliter in erroem libarem ex rem quam plurium Haereticorum ostenderent, cum clare hoc pateat permissium in ABSIR ACTO ex sacris Libteris tum in Novo, tum in Ueteri Testamento, atque aperte sancitum sit per Sacros Canones, ipsasque Legei Civiles. D msum Sed dissicultas stat in CONCRETO nostrae Quae

mmc mi. - stionis,nempe in Haversitaste,Cause, Forma, Finis elui prima ῖ it . que videndum prius in siuibus terminis,siuamst , exigere Iuramentum per Sacram Paginam, atauri

de 'alias Sanctiones permittatur, & inde si eadem serventur hodie in nostra Praxi Criminali ; hisque jactis distinctio num, ac diversitatum sundamentalibus principiis, pra quirendum fore credo, si expediat, quod talis consuetudo

6쪽

(quae Corru a potius,WAbusus vocanda sit adeo Necessaria, adeoque Utilis, ut praecipue in tam Sancto Gubernio, sub hoc Sanctissimo Principe servari

conveniat, vel tanquam superflua , nulliusque necessitatis, minusque utilitatis abroganda potius videatur V. Vt autein, quo materia nimis intricata permi.-tit,faciliori modo assequamur,antequam ipsorumTese tuum, ac Sanctionum explanationem aggrediamur Methodum nostrae Praxis Criminalis communiter a Doctoribus traditam, opere pretium censeo praeventive referre.

VI Praxis ergo Criminalis docet, quod in omnibus Causis vel Levibus, vel Gravibus, vel quoque Gravissimis, in quibus ipsa Necis paena irrogatur, semper a s.c ej-ram capraetenta Reo Iura mentum de fatenda veritate editissam . . casu si

sesim in prirnis Constitutis,usuccessivis Contestatio- tia. e. uir nibus Indiciorum erum etiam in ipsis Rigorosis Examinibus, quae vi tormentorum eXquiruntur, adeo ut, ' is 'E. E Exempli gratia . res stage L

VII. Praetensius Reus deventus in Pota Curiae pase cap. i. de delictis

(ut observavi in aliquibus casibus , statim interrogam tur , praevio semper Iuramento de fatendaveritate, quod exigitur non solum quando Fisco non remanet probandi aliunde delictum, sed incohata vix ca se, de quando pluribus aliis ( ut insta dicam remediis

non soliun posset iple Reus graviter inditiari verumiai A 5 etiam

7쪽

etiam convinci; Et quod plus est non interrogatur tam tum si talian talia patra set, sed aJudice quampluriret e bus artificiosis Circumlocutionibus, Interrogatoriis

si que ad fatendum, vel saltem ad sese Mendaciis, Improprietatibus, 52 Contradictionibus illaqueandum tentatur, ita ut incallido Duello Reus, ludaex imsimul concertare videantur per tot vices, tantumque temporis spatium, quot, quantumque ipsi Judici im terroganti placuerit; Et si Reus in respontionibus, m dio praefato iuramento, suam innocentiam ostentaverit, non inde tamen causa definita remanet, ipseque dimissus; Sed Fiscus tunc studet cumulare indicia,non ' o tantum directa in delictiam, verum etiam indirecta fila per antehabitis praetensi Rei responsionibus, add tegendum aliquod Inverisimile, Mendacium; des ii-M. quo Mendacio sic postmodum, vel per Testes, vel ra. per successivas ejus consessiones idem Reus convincatur, non tamen de periurio punitur, sed Mendacium, in substantialibus circa delictum solummodo proindμ

torturam cumulatur.

s. VIII. Studet igitur semper Judex, ut uixi, inditiar: Rcum omnibus exa imis diligentiis, ae exquisitissi quorum aliqua nunquam approbavi , nec unquam approbaturus ero ; Prout est illud, quod passim de stylo fit, licet, ut dicitur, pro sola instructi ne animi Iudaeis; Mittitur nempe in eundem carchrem una insimul cum praetenta Reo Speculator , qui proditoriis suggestionibus eum tenter,ad detegendum

aliquid

8쪽

aliquid contra se ipsum ; Sicut pariter est 1d ,quod de

more datur, etiam contra Reformationem Pauli V. ac finem Iudicis qui est Indagator veritatis,de dire 'o temdat, videlicet: Extrajudicialiter audiuntur prius sim guli Testes, antequam in Processiu Informativo eorum 1. depositiones accipiantur, de si aliquid ad favorem Fi-sei asierant, tunc judicialiter eorum dicta recipiunturi pisti. ..... d. Si vero ad favorem praetensi Rei aliquid dicunt, tunc M. .ia... ,Iari illi dimittuntur; eorumque depositiones recipere ju-dicialiter recusatur,praeter alias cautelas,dc diligentias, quae utinam non adhiberentur,dum tanquam illicitae, quando in lucem prodeunt,etsi modo puniun ur, tramctu temporis vero, invalescente usu, convalidari pote-Cumulatis denique sufficientibus indiciis, denuo praetensus Reus,ut supra, ad examinis certamen Voc tur , pr Duque semper juramento de veritat aetenda, sortioribus Interrogatoriis lacessitur, qui si in assertiva suae innocentiae persistat, tuncuindicia acquisita, re idemmet praetensum delimam ipsi contestatur,& si contra opposita, rationes, exceptiones contrarim quoque adducendo, in continua negativa perdurer, negando etiam praecise , se unquam tale deli mcommisisse, tunc nullo habito respect u ad eius vir mentum, nec per illud dimittitur, nec adhuc Causa definitur; Sed Fiscus iterum, atque iterum curat Im- S.----, in singuare Processum, novaque indicia contra eundem eum cumulare,quae postea eadem methodo illi comtestantur,

9쪽

testantunde hocquousque superest .cumulandi pro conclusum in Causa: Quinimo, L. Et reprobante c*mmuni Doctorum sententia, parisquetro. Th A- terre axi, in quibusdam TribunaIibus etiam nost

c evinci se . quam tentatum notavi.

,:: A. Tot inde peractis, Terminusa ac Massiuax praetense Reo as natur, praevia vero eiuS habendis pro Rite Recte examinatis Tectibus is de hoc etiam mihi durum videtur,quod Reus debeat decIarare se haberepro Rite, ri minatis Assius prius opina ipsi tradatur Copia Proces . ius,ut possit se certiorare de eo,quod actum suit per Fis .m sc Testes deponunt; Imo sit Reus

recusat ad huiusnaodi declarationem devenire, tunc eoc es, , amissi Hae legitimat proprium Processum per Te- quo facto tunc postremo conceditui Copia us Processus praetensio Reo, qui si vult sed findere,debet producere Articulos,aeantequam a mittantur attentissime aIudice examinantur,Procuratore Escali,tam in hoc, ain in omnibusaliis Actibus semper Instante, Contradicente/Protestante,ne in aliquo Ius Fisci laedatur. Admissis artaculis,semper tamen sub Clausulae Procurator Fiscalis, re per eum quandoque ipse Iudex dat interrogatoria , quibus Me . attentissime studet praecavere , ne Testes inducendi

in Rei delens D indicia pro iusta acquisita destruanta

10쪽

vel in parte debilitent i imo iisdem interrogatoriis ip sos Testes praetensi Rei inducere conatur ad fatendas proprias turpitudines, vel alias juridicas exceptiones contra se ipsos, ut quidquid favore eiusdem Rei medio etiam iuramento deponant iuridicam fidem obtinere non possit; Ac super iis Interrogatoriis ipsi Testes primo semper strictissime examinantur, postea super Articulis, oc in hoc nequaquam servatur aequalitas ; Nam si praedicti Testes inducti ad Rei de sensem in Articulis aliquid deponant contra ipsium Reum, non resutatur, ut fieri in examinandis Testibus pro Fisco supra diximus, sed recipitur, dc contra praetensum Reum cu

mulatur.

XII. In quo etiam durissimam aliquando observa- ,

vii raxim, dum nempe laepius Fiscus detegendo ex buleu. ver

Articulis productis pro parte praeten si Rei in quo sen- Fcrinare. q. s detur intentio illius ad sui defensionem, praevidendo 'scilicet, vel quod vult in ducere Testes ad probandum aliquid, quod destrueret Processum Hsei, vel quod Fiscus in aliquo defecerit, ex quo praetenses Reus se defendere posset, allegando, talia non esse concludenter probata, seu quod ad adimendam fidem Testium fis calium curat in eis aliquas Legales Exceptionet iove nire, ac demum quoties ex articulis Rei Fiscus dedu- .racit aliquod lumen pro sustentando proprio Processu , 'ill Nue meliorando, conditionem vero prctensi Reim peiorem reddendo, tunc Fiscus sese munit,ac praeve et live Processum informativum denuo impinguax eo Exatque