De recta curandorum vulnerum ratione et aliis eius artis praeceptis libri II ...

151쪽

iso CVRAND VLN.ellet malum malo addere Omne enim Os, quod absque carie sit aberatum, scalpello abradere statis et ut Paulus ait lib. 6 cap.77.Qu' 'Quidem tam diu abradis,donec aliquid sanguinis appareat;quia Quod vitiatum est, aridum sit necesse est, ut Celsus ait aduertat itaque diligens lactor, auctorem nostrum de eorum ossium alteratione mentionem facere,quae conriptionem adiunctam habet quod

totum profectb excidendum est, artificio hoc Dpite tradito, aut alio sua ili ut auctor est Paulus iabro seYto capite desistVJ' vitrito oui ct oleo rosaceo mirabitur fortassis aliquis cur hanc misi ellam capite de Vulneribus capitis damnarit hic ver illam doceat Tolletur hic scrupus , si utriusque diffinitiones perpendas: vulnus enim cum lum diuisio sit cotinui, adglutinari postulat ivlcus cum praeterea an Iem habeat, quae concoqui debet Mabstergi,merit tale meducam etiam flagitat quod utriusque ii particeps fa

cultatis.

Gallico Cap. IX sagalia non unico modo infestare om tinter initia mi=eros homines,sed vari satque vari s ac proinde non ita facilis uite

curationis inuentio nouitate ergo mali, tum M. dici, tu chirurgi commoti videntes pasum hunc luerum nusio nomorbo coniunctam, grasri per populum, maximi insudarunt ad inquirend. methodum, qua posset tam pertinax morbus

152쪽

ρEsari integra. Itaque cum expendissent diligemur admodum morbum huncgasticum, flectemis 'esecabistomnisgenem, nonnunquam cum stetigine,aut vitiligine,alopecia,achorib ver rati, Griflibet nonnunquam vero cum tumor sis, mitosis ut melanchoses,aut viseri sor- rodentigm,atqueFordido, ancro sis,pariter at--eserpentibus, una cum ossum corruptione: nonnunquam item cum doloris omnis ecie , cum

febri ethicis, prursim alijs morborum diffferentiis esse comitatum: inuenerat tandem variincurandi rationes, adeo ut nemosi hoc mombo assectus, qui nonscisi ea tuto ab eo liberari queat sussumi a nguenta, excipere volu

ris,quae non ne multosudore admouentur Versi quia pauperes nequeutprae inopia maximus-ptibinsufficere sum in mihi operaepretium, ex dualm curandi methodis quassemper sum expertin, optimas, qui curatu difficissimos aegros, vel Ammaromo constitutos, ad salutispo tum perduxi plurimos, eam quaper unguet i, trimum cribere praeparato igitur corporepertres aut quatuor dies, Fro sequienti quia huc

modum scribit. ν Syrufumiterrae se mulis rosatiana j j. quaesumiter I iij deinde pM gabuntur hispilissis quae de hermodactysis dicu-

153쪽

rs DE CVR AN VULN. , tapoti's aggregamis, aut ureis,au demirose eundum Dxandrum, aut defumo terrae, aut rigarico, pro laborantis, se morbi conditi oneri quodsi istas mugis acuerit potio cathartica,pro j et catholicon, aut electuarium Indum,aut ha meo confediis,aut diapena, una cum Marici tro .chiserato, aut similibw. Interea temporis comedui Aborans semel ingas diis verve in incarnes, aut galginam assam ives eri uinpasas Purgato

semel corpore acci latinequentis decoctiseummo mane Jei3. se totidem horasecuda post meridiAhyeme vero, quarta horapstis coenam 'autem

decoctam hoc modo , Polipodi, quercini J fossiculo sinae Lahmi et epithimiana pug uidecoctio fecundum artem in libras aquae nouem que ad Uumptionem tertiae partis inculis colatura mi siesacchari rubra J Vii; mesis communis libram nam, se sat apsi ema huim medicameli potione expurgabitur aeger citra vitam laborem , ac cumproba humorum coctiones qua peracta decontione , capiet catapotia duo pro arbitrio medici nocte intempesta Tertio deinceps die ungendum est corpuου,noctu posti coenam ungueniosequenti quod inter alia prima mihi hasere videtur ungia porcinae J J but okj. Leitaurini chamaemeli, anethi, Haltheaei a

154쪽

Ambi . deinde vero axilia , humeri, cubitus o momisse,a fremataque omnia, ummosio non teneantcaput fricandum est autem unguentu, adeo tperitin imbibatur, maneat, laborans misi autem, ac mediocriter coopertus, iras inter edendum unicam manum exercere permittatur. ltera autem die ac deinceps sequenti ου repetatur minciis, quas m est ratione, donec As, gingiuae intumescant: odinterdum uobis G,interdum vero tribuου, aut quatuor et uuenire selet quamprimum igitur apparuerit oras Mocumentum, se gingiuarum tumefactio,cessan-ἀum est abunditione, non antea.

caeterum quo tempore ungitur 7m,edat eger vervecis carnem,aut gallinam, aut hord-e Exu, aut afum, meridie ac vesteri at, vinualutum,ac assum: absoluta vero Muctione,isin mala carnibus,ac alijs prandeat olum ius cicerucum mica na,aut altera panis;coenetram Ea-

ώm, bibes decoctum aristi,acgl cyrrhietae: neci reatis inum accipere ermensem proximum, donec sanitati it restitutus, quantum ad atti-ηet polea vero quamianatum fueritis,poterit ederes elis diei rati artem carnem aut

155쪽

gas λ, prae μου quatuor u aut minis dis

ampliorem -roboinionem et mim agro hac tac ratione perseuerare, interea dumperos ex itur paulatim pituita, quoniam contra ria ratione struata, ac lin iusto comedentia

Voto; vacuatio isti, quam 'amin vehememur, praepediretur. ANNOTATIO. Non decreueram quicquam adnotare in haecca pila tum quia nemo eit qui medici tantum nomegerat, cui tota haec curandi rati non sit explorata; frequentique usu periclitata tum etiam quia ita inultos si1ngula adnotassὸ comperio,Vt sequentibus nihil dicendum reliquerint, praesertim indies magis ac magis languescete morbo, fere iam sene

dente. Quia tame unctiones, sumtus suaiacum seorsum proponit auctor,breuibus, qua methodo quaeque svat admouenda, exhibendiue, in publica causiam scribam iam igitur recte hunc morbum curare it, ad haec primis aduertat necesse est, nam causas, effecta,essentia ab aliis, qui ex profes sio hanc rem tractarunt, petere licet, primum quidem an inueterata sit aegritudo, num ver recens; quousque processerit,& ad quae membra: si neruosa iam occupauitas ossa corrupit tu si benignior sit an fera. si1 multae sit materiae, an paucae,' an tenacis,ac tractabilis magis;tota ne introrsum sit,in extrorsum;& sit ulcera multa sint,an plus dolorum, quam pustularum,vel contra similiter summo-iuatum,&it uno verbo dicam, omnes differentiae

156쪽

huius morbi ante oculos habendae sunt his ergo ei spectis, scito eam labem, quae iam ossibus insedi extra sipem esse nisi forte ea ossa uri pollini,

duare aut curationem repudiant, aut malum rediaturum pronuntiant.

Praeparato igitur corpore Quia permista lunt omnia, tum seminaria, tum materia, propter lentore:an amplius simul sunt pustulet, gummossitates videndum est. Si quod unum ingenium je- medium est, quod omnia exequatur omnibus valeat di an plura requirantur; quae ea sint nam sunt qui tentaruit perpurgationes solas omnia absoluere isti per inunctiones, ali per sumtus, alii

per ea quae in sudorem conuertant materiam , alii per ea, quae obsistunt contagioni ali vero modo uno, modo alio auxilio ad diuersa utuntur moster auctor recte proponit digerendam,praeparandam-Hie materiam esse,quae mox educenda est: oportet autem calida esse Mattenuativa, dc ut dicunt,

esseria.

Purgat emel corpore Facta prima euacuatione recte facere mihi videntur, qui rursus concoquant& puroent vidimus enim qui factis exacte purgationibus, probe fuerint fanati sunt qui secudo sy-rupos etiam solutivos faciant addendo illis aut senam aut agaricum,aut hermodactylum,eum sG- licet, quem nobis exhibent officinae. Tertio deinceps die Suaderem ego omnia tentare prius qua ad haec acerba venire etenim fastidio lena est curatio haec sericulo quis enim non formidet argenti viui vim,penetrationem,& reperci tiendi facultatem 'nam dum crura, brachia Vngis,

157쪽

is DE MUR AN N. materiam intro pellis;&,cotra Galeni methodum, ex ignobili ad princeps Viscus detrudis experime

to tamen comprobatum est, extremo hoc benefi cio multos deploratos conualuisse : atqui ne prae ter rationem esse videatur tale experimentum, ita iudico, medicamenta haec iis constare, quae seminaria exurunt, totam materiam exsiccant, ab stergunt,&liquant,& in sudorem Vertunt ut hanc compositionem ponderanti manifestum fiet.

oram rimum igitur apparuerit Non est com pescenda haec saliua, verum permittenda est, is vino abluendum est, aut aluminis decocto . tant subinde oris est exulceratio, Vt nec mandem, imo nec bibere primis diebus pos an aegri: dentes labe factantur,foetet anhelitus, ac multos tremulos ob iisse compertum;aliis post inunctiones rediisse.A. cam quod Parisiis vidi: Adolescens quidam fuste percussus ad tempora, conuulsus periit tertio die aperto capite inuentum est os cariosium cui hydro argyri portio inuentacst obseruandum itaque est, ne caput inungas, neue magna huius sit medic menti pars:verum aliis magis minusue addatur. DE , Arrio NE AE R AN PER

- paretur etiam papilio ex linteamini distentis,arcu rotundo,ex vimine,aut alia materia ructo cita ut totum reta acaum , in Do

158쪽

LIBqκ a I xy7ulgorandis est ager, trium palmorumsit capax: riatur desuperpallio ijso Dibu ita apte, fumis exire ne/mquam permittaturusia ex Drte unqa loco bipederit aegronu, aluoturis vaste aliquoprunae ardentessubter cathedram, in quas in i debet trochil sim ninex με quos rurimis ingulis vicibus ac post quamper horum exudauerit, cautaum efffenu suo minius riorat quinimo inuoluim lintea mihinetod cinimum in pilione tegebatur, iransferatur in sectum, in quo totam diem atque noctem iaceat. Hoc idem redimeturper duos altos dies, ac prosi uos se umigi s tres trochisici adhibeantu uo ordine, donec nouem quos diceminin OLuantur, ac conseumantur. vic autem ratio esse

dem in omnino seruanda,' inproxime victo capite descriptis. Siquidem consimilempara

tur aegrotu in ore noxam Parata. umigium

hoc modo. inabr kij scinpartes crassiores triti thuris. θ ratas liquid anag I. s.m - re es formentW nouem stis rotundi.

ANNOTATIO Inuenere item empirici fussitum aegrum collocant in matella,pannis optime circumtegunt ' rne etiam os extet, tum cynabarum cum thurem stum, quo sumtu incalescit aeger mirum moduac sudat acerbissimum est medicametu quo ego

159쪽

ausus sum uti ad corpus totum ad certas autem partes,ut crurari brachia,quuta sphalceti sunt, efferὸ summosiuates vel dolores,vel ulcera male morigerata,etiam praestatissimu arbitror. Caeterum ab eo abstinendum suadeo: nec empiricis crededum, quibus nihil est temerarium magis, quando ausi sunt pilulas ex argento vivo propinares in quo errore quondam fuisse legimus Bra uolam doctis simum medicum utuntur cynnabari,quoniam in ipso est potentia argentum suum. DE RAT i ONE CURANDI MOR-bum Gallicum cum decoctione guaiaci.

MVAu medicamenti potio maximam Aet

praerogatiuam in curando morbo Gallico siue cum ulceri fatigauerit, siue cum dolori. , aut tumoribis, habie, febre et rca autqui- set alijs imo vero egomet hoc medicamento curauipodagra laborantes ac quam rimos prae Amrbo Gasgico tabe a Ios , o motu omni orbatos ledabis,ac manillo qui in horas Ghementia dolorum marcescebant. Ergo privarato corpore u stera' ,s humoribm peccant: in accommodatis, ut cum 'ruposumiter , melli rosa ρ, yr oborraginis, epithimi es aliis purgandura in corpm cum catapoti, aggregariin, aut de hermodactylis aut aures, aut arthretis aut fumiterrae. Dout expedierim factaque sema purga-

160쪽

LIBER II. Is prerratione, pr aretur iterum ad cudam pumniinem sequentiricodilo. Pol odi' quem: multum contusi j ii).fossiculorum se A .i mi epithimiana pug j fiat decoctio in aquae

se librisAdtertia partis conseumptionem,cui H ehermodac lorum pulueris in modum tritoru j. ac deinde in expresione se colaturafortiter secta,mi comesis communis libraminumία- chin rubri Iosemis hac bussant simul donec δε- βumentur. Singulta itaque diebwsummo mane, o sester duabin aut tri iorupost meridiem accipia huim rupit librae semissem, donec υ- uerm exhaus sit ita tamen ut qualibet vice tota decoctio agiteturpriin qua astutaprae -- ratione , purgetur secundo corpusse drachma catapotiorum dictorum. ltero autem apurgatione die incipiet a se mere decocrum ligni guatuci adhunc-- ratiantea. Li Disanctimo siti ita sim.

corticis eiusdem ligni apud Indos separati j xij.

misi albi odorati libra duodecim , aquae tantum iam,macerenturpe dem naturalem in vase via treo,ac deinde lentorigne; ccooperta osia coquan- turpautitim adtertiae parti consiumptionem,c

adde hermodacblorum valde tritorum Li quos cum decocto in si si ullataea tabis, ome-Brfieri post commissio, ac deinde inosiam cor