Hermanni Boerhaave ... Praelectiones academicae in proprias institutiones rei medicae. Edidit, et notas addidit Albertus Haller ... Tomus primus sextus Respiratio. Loquela. Semen masculinum

4쪽

PRAELECTIONES ACADEΜICAE

IN PROPRIA S

INSTITUTIONES REI MEDIC E.

EDIDIT, ET NOTAS ADDIDIT

ALBERTUS HALLER

Editio prima Veneta post secundam Gottingae. T O M. V. PARS L .RESPIRATIO. LOQUELA. SEMEN MASCULINUΜ.

Apud Simonem occhi sub Signo Italiae. SUPERlORUM PERMISSU, AC PRIUILEGIO.

6쪽

COMMUNIBUS BOER HAA VII DISCIPULIS, STUDIORUM OLIM SOCIIS MERITA NUNC LABORUM PRAEMIA CONSECUTIS VIRIS EX INGENIO, ERUDITIONE, MORIBUS,

DIGNITATE ILLUSTRIBUS

PROFESSORI MEDICO FRΑ-

7쪽

ARCHIATRO ET PROFESSORI MEDICO REGI MONTANO.

I OH ANNI FRIDERICOS CHREI BER

IOHANNI GES NERO

CANONICO CAROLINO PHYSICES ET MATHEMATUM PROFESSORI.

ALBERTUS HALLE R.

8쪽

lUI lubentius, eui iustius' hunc mei laboris .

nem inscribam, non video . Mecum BOD RHAAVIUM audi istis eloquentem , candidum, adsduum, omnium literarum peritum, bolanicum curiosissimum , chemicum incomparabilem , Medicum non urbis , non Belgii , sed uni.

versae Europae, communem medicorum ex omnibus nationibus.moratioribus confluentium Praeceptorem .

. Hujus VIRI ego, cessantibus melioribus , scripta adgressus sum edere , & explicare . Qua selicitate id sa. Aum sit, nemo Vobis justior sedebit judex, fidem certe& veritatis studium non desiderabitis aequi. g. Evolvi libros , quorum enumerationem subdidi , extraxi, non opiniones steriles, sed observationes naturae, rerumque creatarum historiam; disposui in ea loca , ubi PRAECEPTORIS sententiae lucem aliquam darent. Secui cadavera numerosa, in multa dubia, quantum VM tui, repetito inquisivi, brevissimam expositionem inserui eorum, quae certo, quae iterato vidissem. Verum o boni ut quanto plus desit, quam praestitum est , nemo me novit melius. Passim otii desectus, aut aptorum cadaverum, non fuit ita selicem esse, ut mea

propriaque depromerem . Reperietis hujus vitii , nam maximum vitium est, vestigia ubique , sed maxime in cordis musculis, in cerebri variis striis , & regionibus obscurioribus, in fabrica subtili viscerum plerorumque , in quibusdam auditus organis, in musculis penis, aliiLque Virorum organis genitalibus; sed etiam alibi, &ubique sorte , uti acuti judices eritis, aliquid a persectione diminutum accusabitis. Sed majus vitium cogor sateri. Ad physiologiam corporis humani , pertinent innumerabilia experimenta a Physicis, Opticis, Musicis, Chemicis, & a vivorum an, malium sectionibus desumta. Horum illa quidem num-

9쪽

quam vidi, nisi ab aliis facta, i sta aliqua, sed minime

tot seci, quot erat necesse ; deest enim otium, desunt opportunitates plurimae, & ad aliqua desunt ipsa ani. malia, in quibus solis experiri licet. Quid faterem 3 destituerem orantem, trientem hominem , qui vitae suae praesidia sere in hoc opere & BOE. RHAAVII splendido titulo posuerat, qui urgebat edistionem , parum minutiarum curiosus, quae milii inqui. rendae superessent , & satis securus de faustis acclamationibus medicorum ad optatas,TANTI VIRI voces , earumque nomen adsurgentium , minime denique solicu

tus, quomodo commentatoris cousuleretur famae .

Non ita in rebus humanis comparatum est; ut platinnicas secuti ideas, abstractas a civili vita leges pulchri& honesti, etiam cognitas, etiam amataS, ubique oble vare possimus. Dandum est aliquid humanitati, commo.

dis civium, CURATORUM MUNIFICENTISSIMO.

RUM exipectationi, auditorum utilitati; neque semper exspectandus apex, quem adtingere praeterea, neque mors sinet, imminens cervici, neque dςbilitas humanae conditionis. Felices illos, qui unam , minutam, de historia rerum creatarum portionem sibi decerpunt , in hac laborant unice, eam undique Versant, torquent ratione, experi mentis scrutantur, donec VERITATEM fateatur mydata conando NATURA. Non ignarus hujus verissimae laudis, hanc propono excusationem . Utilissimum & honorificum studium est proserendi limites humanae cognitionis , noVasque peragrandi ditiones, ignotasa mortalibus . Sed neque id strudium inutile est, unire labores, & inventa sagacium NATURAE venatorum , & ordinare discerptas passimque sparsas materiae particulas, ut adunatis hinc desideriis & quaestionibus, inde respondentibus experimentis ,

cohaerens aliquid, & digestum, δc pro mentibus debilio-

10쪽

ribus praeparatum oriatur. Est aliquid plantas in deseditis indagare, non ideo nihil est, ab aliis observatas in

systema disponere Numquam finem invenio excusationum , & vereor , ut vos prius destituat patientia. Ecce non propriam consessionem, sed accusationem , meque non sponte i tentem reum, quae magna ad veniam spes est, sed coram tribunal productum. Clarissimus & nuperus dissertationis anatomicae scriptor voculas aliquas meas invenit, in II. & in IV. immo commentariorum, aliquas etiam in Programmate dabas eranti mihi elapsas. Elapsas inquam, nam in com

mentariis in BOERHAAVIUM brevissimas, & septem

omnino uno loco Voces protuli, unde mihi crimen intentatur , neque multo plures altero loco . Non persequebar enim historiam arteriae maxillaris , sed brevissimae enumerabam hic ramos arteriae carotidis, alibi a teriae nasalis ramos. Nihil enim persectae Hiloriae promiseram, neque spectabat ad scopum meum, & unice adspergi visum fuerat, nova aliqua, neque alibi a me lecta. Quae causa fuerit, cur immerentem CENSOR toto

opusculo persequatur , difficile videbitur dictu . Quoties

enim anatomicas descriptiones proponit, toties vero m cum aut diserte consentit aJ, aut propius ait, quam reliquis, meae descriptioni , observationes suas accedere η, aut ea accusat, quae certe ne vitia quidem sunt G. Non ergo veritatis amor, & necessitas aliqua refutandi falsas corporis humani historias, coegisse videtur, ut me adeo

repetito, adeo minute carperet.

Rationem censurae denique inveni is metuebat nempet a clarissimus, ne voluptas , quae ex iπυentionis opinio

lia I p. a 3. de arteria thyroidea p. 26. de pterymideo ramo p. 17. de temporalibus p. 34. de meningea anteriori. IbJ p. II. de ramorum aselleriae maxillaris numero p. 32. de ramis opticis. Pr ut omissas citationes.