장음표시 사용
2쪽
Gomodo , quaque via homi- nes is caetera Ammalia te rema
Cenerint in omnes orbis terrarum partes ac regiones,
am, Eutropam, Africam, utramq; Americam ct Ter - ra ustralem i e Meteia
Enerositas ea excellens est lai manae mentis, quod non se sistit aut velut alligata detinetur, ut bruta animantia, ad unum aliquem locum in
excedentem ; sed instar aetherii spiritus aut coelestis Angeli vento citius dioitiatur,' per Caelum, Terram, Mare, creata omnia dc increata: ut abdita eruat, dissicilia penetret, & ignota scrutetur atque capiat , i que semet velut thesaurum recondat. Non tamen hominum omnium menti gener sitas haec, & cuncta perquirendi, quod in sinu naturae latent aviditas aeque inest:
aliqui per secordiam, alii per luxuriam, alii per gulae ventrisque obmutum haec praestantissima praerogativa, sepra reliqua . A a Mu-
3쪽
. Et migratione Populorum. vina sit universus mundus, dc quicquid in esst , opulentum quoddam peculium suppellexque ue volupe fuerit de ejus prima origine & aedificatione aliquid enarrare . , Mens humana vagata extra divinos Mos, & reliquos sacrae Scripturae libria, sequuta naturae suae fallax & corruptum lumen, tanquam meteorum quoddam ignis fatui, mirum est & ridiculum quantum de hoc
ortu & generatione rerum creatarum nu-
getur fabuleturque ue nec tantum gregarii
quidam Philosephastri , sed .& ipsi inter Philosephos principes antesignanique, qui habiti sunt omnis humanae sapientiae quia
medulla, Aristotcles Stigirites, Scholae Peripateticae columna culinenque, cujus alioquin in rebus plurimis fuit a tristis sagacitas, autumavit Mundum esse ingenitum, nec unquam finiendum aut interiturum ue ii minumque genus ab aeterno extitisse, noque ortus principium habuisse: Rus hirulucinatione vero in hac re abducti fuere integri Philosephantium greges. Alii judicarunt sanius, dc ad veritatem
sacrariam literarum appropinquarunt pro- eul. historipitis. Nam senserunt a primordio coelum& terram unicam habuisse idaeam, eorum natura permixta, rudem atque indigestam molem, quam vocarunt Chaos: Desiidedistinctis invicem corporibus Orndum nactum hunc ordinem &, formam, quos
4쪽
De origines An mali vividemus. Idque hac ratione; Aerem qui' dem motum hunc continuum sortitum, se paratum a crassa ta humida terrae aqua que materia, una cum Solla de reliquis A stris. Humidum vero siccumque, quod in illa prima massa erat, eodem oco stetisse, tropter gravitatem: ex humido mare sX-tuisse, ex duriore terram lutosam & instar limi primo mollem essectam : Deinde a dore Solis densiorem evasisse siccamque. Disi ro Siculo videtur testimonium x ii quod quum Nili cessat inundatio, mum ab aqua relictum calefaciente Sole hi terram durescat. Quod etiam nobis Batavis non est insultum: quibus multotius sis productio, comi t. Habet f mqntia milium,quod con sentanem in narrationi Mosis. Uti illud; quod initio iterum terra fuit res informis, nullam adhuc terrae idaeam. habens ; inani. Vacuqque ab omni qxnatu & forma Deinde' tempore hanc formam cepisse, quam con sticam . Aliqui etiam Philosephorum rudem illam minam informemque sense
Iin non tant um in tempore formam accepist. , sed inam ex nihilo creatam. Haec quidem re M divinae veritati similia. Ille r0, ς crassus. aliorum, qui chaos illhd dixerunt aeternun Dum Moses dicat esse ex nihilo a Deo creatum. Qua quidem
5쪽
hi nihil forment nisi ex praeexistentem teria, Deus autem mundo non modo se
mana dedit, sed ia materiam fecit. Hallu-einatio autem ea est priorum & a si astriptura Mosisque dictamine prorsus alia ena , initio caelum fuisse permixtum terrae, quum Moses testetur fuisse caelum seorsim
re prius creatum; non autem terrae pe mixtum.
Illud etiam recte a Philosephis cogit tum , quod aquae a terra sint disjunctae, Maquae mare sint, arida vero teri a facta. Sed illud minus recte,&Mosidionans, quod humiditas aquarum quasi terrae permixta fuerit, & quasi vaporatione Solis ardore extras in mare confluxerit: qmina M. 'ses testetur terram aquis quasi involutam ac circundatam fuisse ; aquas autem a Deo fuisse κ terra separatas di in mare congre-
Haec de ortu dc prima g iusi Mundi Ε mus jam visum , quid sit de origine hominis , mundi totius Domini ta Patris Familias. Hic secus evenit ac cum aliis dominiseceortam sedibus: nam illi plerumque pruores sunt, quam pedes, quas sibi parant. Quamquam Deus, tanquam providus hu- mani generis parens, voluit prius huic suae proli dilectae proh=icere de pulchra &bene instructa habitatione, quam eam conderet, ut quam optime ipsi posset esse simul ac
6쪽
2 De origine Animalium, Qui Mundum aeternum senserunt, hominem quoque aeternum senserunt: in eo quidem sacrae Scripturae conveniente quod simul ac mundus extitit etiam hominus orti sint: sed de aetcrnitate nugantur diab ea longe delirant. Rectius alii physicae sapientes, qui ut Mundum, sic. hominem
generationis initium tempore esse sertitum: in eo Scripturae veritatem asse quuti; sed e ratione generationis multum dissi-gent. Siquidem plerique omnes sapientes, ethnici, priesertim antiqui AEgyptii, arbitrati sunt, hominem dc reliqua animantia eandem habere Originem a terra, humore ac Sole: idque hoc modo, . quem
Diodorus Siculus paulo fusius describit.
m. r. hia nimirum terra concreti sint multi Ir,rieq. r. humores: in qui s contecta sunt putredines quaedam tenui pellicula , qua virtute ' Solis, ad summum producta, advenientes' ' melati partus tempore, exutis confractisque pessiculis educunt omn- gnieris animantium formas. Imaginari hic licet, ita scilicet' Tauros, de oves, Tigres, Leones, Ele-pirantes excluses ex his pelliculis, uti alau-
dpe, passeres, columbae, anates &omne gallinaceum genus prodeunt eX OVis , per- rupto pertusisque rostris sitis putamine. Hoc animalium gignendorum rationem omnium primam confirmari omnino dixerunt
3; quod juxta Thebaidem , Niti etisante mundatione , limo ab aqua relicito , o Solis
7쪽
ore calefario, ex terrae hiatu multitudo murium oriatur , e qridem valde magnorum : quorum cui Siculus narrat lib. i. cap. z. ) homi nes Ciderint cum stupore anteriorem partem usque ad te ius is priores pades moveri aismarami posteriori adhue informi nondum . inchoata. QMd eodem non prorsiis divaricat a vero. Oimie enim gemis insectarum indies adhuc producitur ex humore putrefacto, aut putrefactis ani- inalibus ; ut muscae, culices, cimices, se micae & alia ejusmodi animal la , quae scaliger pater selebat vociare peccata natura. Notum est illud e Judicum libro cap. i . de apibus 5c melle' procreatis ex cad vere littersecti a Samsene Leonis. Ranas persectas resert Julius idem se vidisse ortas uno die naturali ex aquis limpidissimis. deductis ex hiatu rupium, nullis pridie ovis
apparentibus: Exercit C C C x x III. Mi .
ros item nasci ex quisquiliis in navi asserit:& in aere noti ex ovo, sed ex genitali aqua
caelesti condensata calore ranas natas. Narrat itidem ntihi acumen illud singulare Ι- taliae, In quodanx oppido Santonicae praeturae tantum ranarum fuisse, ut cumulatim totae viae tegerentur. . Quin illud ad dam, quod compertum est plurimis, posse confici industria humana aliqua generaPistium junctis naturalibus causis, quas conjungere oportet. De anquilliς conficiendis dum teneo , uti mihi est relatus . heo As celabo
8쪽
celabo qualiscunquo sit. Melise Mago, cum largiter rorabit, seca aut discinde ligone
ex campo graminosi , ante ortum Solis , dum ac lues cespites , eosque impositos estexum alteri ubi graminosi sunt, repone in ipse margine alicujus piscinae,a parte aqui- lunari, ubi sol radios suos maxime emi tit : videbis. inde perpullulare quasi examen pullorum anguillarium ante horas Faucaselapsai. Sic quidam cum Iron poenitendo fruictu piscinis suis anguillaruni numerosam copiam ingenerant. Sic animalia ratione carentia orta ab initio multi veterum Philothphorum existimaVere. . Differentiae animalium causam hanc attribuunt , juxta Diodori narrationem ;quod ea, quae majorum sunt sertica Cilorem , in stiperiorem regionem volatilia esse sta abierunt. Qta verbplus terrae con tinebant, serpentia altaque terrestri animalia evaserunt. Naturam aquosam nacta , in sui generis elomentum delata sunt, dc appellati pisces. Terram deinceps tum Solis ardore, tum ventis irines magis axe
fuit m a gignendis majoribus arum i non quidem mustis, vermibus ec aliis insectis, quae nempe etiamnum cottidie a Sole e putredinibus generantur) destine :sed quae semel g nerata erant, mutila con . mixtione alios animantes procr ne. Jam vero eundem ortum ac generati .
nem deputarunt illi homi a turrestres, re
9쪽
Et isti istime Populori . t Isapientes psychici etiam nobis hominibus:
ut stilicet ex latente humore terrae pellicula oblicta vi caloris velut in puta m conclusi fotique simus in primo nostro parente, eoque prorepto prodierimus: indelie a primis parentibus quotquot secutis aus homines commixtione genitorum nostrorum facti simus, quod sumus. Ne que mirum igitur, si non sine pro fabula habeatur ue quod Leda complexu in
gni illius Divum ac hominum Regis Joviis
in Cygnum transformati duo ova peper iit, atque ex eorum altero Pollucem dc Helenam, ex altero Castorem dc Clyeimnestram, tanqua in ex Cygni ovis excluses esse.
De plantis di arboribus herbisque non ita quis a vero aberraverit forte, si dicat
omnes, etiam maximas cedros de robora, i interna vi matricis terrae a primordio e
crevisse, nulla adhibita externa aut seminatione, aut plantatione facultate hac initio rerum telluri tradita. Namque id quotidiana natura multarum plantarum ne barumque novarum asseverat , quae hic illic per orbem terrarum potentia caelestis genii, quae natura est, prorumpunt: c lore Solis, tanquam causa activa, eas ge- nitali sua facultate eliciente de ferinante. In hac opinione de ortu &. genenatione trutorum plantarumque hoc recte ac a sacra Scriptura non es horrens, quod de te
10쪽
, Me origine Ammalium materiam sui ortus habeant, uti & pis
c*s de aqua. De piscibus ex aqua productis asserit Moses Gen. I. y . 2 p, 2 I. quum est, Deum jussisse iratio, producant aqua reptilia ammantia , atque ita aquas produxisse maximos cetos omnia animalia romtia scilicet in aquis, id ost natantia. Nam de iis reptilibus quae in terra repunt asserit Moses 2 . quod ἡ terra sint producta. De reliquis terrestribus animantibus incedentibus pedibus versu eodem 2 & as. asserit, quod de terra genus De volatilibus verisimillimum, Videtur ex Mose, quod tam ex aqua, quassa terra ori- sinem suam habeant : id doctiores Judaei sentiunt : idque ideo, quod capit. Gen. versu 2o. dicatur, Producant aque reptila volatile, quod volet supra terram: ve
jungat volatile caeli bestiis agri, dicatque Deum formav sse tam aves e terra quum ista s. Unde plerique doctiores Judaeos s quuti volucribus ortum attribuunt de tei . xa simul de aqua: alii vero ex sela Nira, ob
Te cta versus 2 2. cap. I. I9. cap. M alii. autem de sola aqua, ob .versiim 2O. dc a I.
id ni autem res ista juxta ipsissima
Mosis verba ita se habere possiit ue ut dic tur quoddam genus aviqin esse ortum ex aqua & terrajunctim ; ut cygno , ansera, vinea, querquedulas, mergos A o aut ib