Tractatus de societatibus, quae fiunt super officiis Romanae Curiae Francisci Castracanii iurisconsulti clarissimi Fanensis

발행: 1609년

분량: 263페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

s Francisci Castracanii

eum per stipulatibnem contrahatur. I. blanditius . ff. de fideius bribus, &propterea non debet extendi ultra

quam verba promissionis stricte silmpta importent. l. quicquid astringen-

deiussoribus , ubi fideiussbr, qui pro officiali Reipub. promisit, ad poenam

maleficii pro ipso olficiali non tenetur, sed solum ad interesse, & damnuReipub. ad idem etiam Deit,quia cuea promissores, siue fideiussi res pro- i

miserint restituere sortem finita s cietate per reuocationem, ante illam diem non possunt efficaciter conii

niri , quia ante illam diem stipulatio

commissa non est. l. stipulationes non diuiduntur. ρ. si quis ita, ubi Iasst. deverb. Oblig. l. cedere diem. E. eod. Et generale est, quod si fideiussores ac-3 cedunt in uno casu, ad alium minime tenentur. glos in I. quaero. T locati,

ubi Docto.

Contrarium tamen credo de iure verius; in cotractibus, si malis attens di debet mens, qua verba. l. si in venditione, & ibi glos. in verbo virtus. SI comm u. praed. S ea promissiores, seu fideiussores videntur promisisse, ac accessisse ad omnia , quae sunt de natura illius obligationis, super qua accessierunt, ut late ostendit Alexan. in 8 cons. . . lib. 2. nu. iti est a copula, S .

ex quo est posiyriliter plura,quae non

sunt respective Dosita, per modum a Iaccidentis, nos requiritur concursus

omnium, sed in unoquoq. per se verti fieatur, ut in I. I. & ibi Bart.ff. de his, qui not. insam. plene Alex.consit. 6 . lib. . nu. 3. & illa verba, di reuocata sunt, ampliatiua, di ostendunt alium modii finiendς si,cietatis. Alex. coni. a . tib T. nu .is. Ideo dum fideiussores promissioni factae de resiluendo somtem statim finita societate , & reu Cata accesserunt, videntur promisi me in omnem casum, per quem societas dissolueretur, tam per reuocatione, quam per mortem , cum fideiussores isul natura alcantur accepti ad omne Casum, qui venit ex natura rei, siue contractus. l. si quis pro eo. β. si nummos, ubi Paul. Caser. U.de fideiust . in addit. au Bar. in d. l.quero. Boss. in tit. de carcerato fideius L nii. νη. 'ed de nao tura societatis est , quod morte dissoluatur cum ad haeredes non transeant. l. nemo potest l. adeo. l .actione. β. morte. F pro socio, & ea dissoluta ,

sors ab officiali, vel ab eius haeredibus,vel fideiussoribus restitui debet, quod etiam procedit, si solum fideiussores, S expromissores sortem restituere dissoluta societate per reu cationem promisissent, nihilominus etiam si dissolueretur per mortem,tenerentur, ut probatdr in I. libertum . .

s. fin. de annuis legat. ubi secundum commune intellectum dispositio collata in tempus, quo tutela finietur pubertate, fortitur etiam effectum,si finietur morte, quia sub isto casu prς- missio, comprehenditur etiam casus aequi pollenς, sic in proposito, licet solum promiserint in casu, finita societate per reuocationem , tamen sub ista promissione continetur etiam Casus aequi pollens, scilicet, si etiam alior modo scilicet morte societas finita effet, tu etiam in contractibus oblig. facta in uno casu, extenditur ad aliusimilem ea lum. l. fin. .fin .st mandati ἔ& per istas, & alias rationes Alex. ind. Cons. 3 . respondit, quod fideius re , qui promiserunt, quod socius,Gh nitis

62쪽

De Societatibus. στ

nitis sex annis , reddet de societat

rationem; intelligutur etiam promisisse in casu,quo societas ante sex an-nΟS pro mortem dissolueretur, & ibi respondent ad alleg. sup. in' contrarium , & propterea cum officialis teneatur restituere sortem in omni casu dissolutae societatis, patitur, & fidei ussores, siue expromisi ores,qui ductae societati, & omnibus in ea contentis, accesserunt, obligati sunt,cum I 2Iudex veritatem non apicem iuris aspicere debet. l. si fideiussor. I. quae dam. E. mandati. l.& si non cognitio. C. si contra ius,vel utilitatem public.

SUMMARIUM.

I Societas per mortem ossicialis, ct etiam per mortem illius,qui ei pecunias dedit sub nomines eietans,dimisItur.

1 ossicialis pecuniam sili datam sub nomine societatis lucratur in ille, qui

eas dedit, durante societate, obterit.

3 Mors, certa At, dies tamen mortis incertus est . ,4 Mors diei in eam fortuitus, ct an

semper. nu. S.

6 Contractus societatis propter incerti tudinem vitae dantis pecanias, per- smittitur.

Papa permittendo huiusmodi societates eri, dissensere videtur. C A P. XVI. OVemadmodum per mortem os.ficialis societas dissoluitur, pa- 6

I ri modo soluitur etiam per mortem

illius, qui pecunias officiali sub nomine foetetatis dedit. Si enim durante societate ili qui pecunias dedit, de cedat, societas dissoluitur t ut his tur per Ne n. confit. 3 - lib. a. ia in aliis locis supra citatis. Sed isto casu

officialis pecunias receptas minime restituere tenetur: ita enim est dei natura istius societatis, ut moriente

illo, qui pecunias dedit, durante s

cietate, Officialis pecunias receptas super eius ossicio nomine societatis is superlucretur; & propter dubiu eueratum ex incertitudine viis dantis pecunias, contractus licitus reputatur.

i Mors,& si certa sit,quia statutum est hominibus semel mori. Paul. ad Hebraeos cap. 8. & in cap. in Eccl. I 3.q. Σ. iraq. plene de nobilitate. cap. 3 I.

nu. 694. cum seque n. dies tamen mortis est incertus . Lucas cap. I a. & est tex. in I. I. T de connit.& demonstr.&summi Dei est ortus,& interitus ho- minis. De ut.c. 32.Ego occida, & ego vivere faciam:& igitur mors dicitur casus fortuitus. l. fin. in princi p. C. detur. dotium. Bal. in I. I.in fi. C qui non possi ad liber.praeue. ubi dicit fortuitum est praedecedere, naturale autem decedere . Sed si morti data esset o casio,vel causa, tunc no diceretur casus fortuitus. l. in rebus .ffcommodati, ibi sine dolo,vel eulpa. l. qui in s

lam. s.'ui. ff. locati . l.si seruus seruu. . si mulier. f. ad i. Aquiliam. Et quod mors semper sit casus fortuitus , est tex. in I. interdnm. β. primo, ubi glosti Doct. ff. de iudieiis, & in i .contractus,de reg iur. adnot. Bald. in tit .depac. const. vers. diuina vocatione, &in l. quae fortuitus. E. de pignor. act.

Barba. in c. fin de his, qui filii oecid. Vnde propter talem ineertitudianem vitae,& per consequens lucri ,&damni, tales contractus societatis in Curia permittuntur. l. si ea lege . C. de usuris . h de fideicommisso. C. de I transactio. not. in I. si pater puellae. ff. de inoff. testa. Oldrad. cons I. 1 7. Bal. Diuitigod by Coos e

63쪽

ss Francisci Castracanii

Bal. eonsiI. 292. lib. . & eonsit. I 8. & uenire,sisut naturaliseons Io.lib. I. Couarr.lib. 3.variar. I Sirpulatis in easu mortis .ita vere dia I resolui. cap. . . nu. 3. Ob id potissi- citurin morte violenta cui in mo mum,quia pontifices passim admise- te naturali. runt tales societates fieri ad vitam Is Mortis appellatione, etiam mors vi dantis pecuniam , ut eo decedente , tenta continetur. m. I 8. durante Deietate , pecunie fini om- 16 Donatio nedum morte naturali, sed elatis, Sc propterea dispensasse viden- etiam violenta cons matur. tur. glos in c. gratia,in verbo de iure; IT Lucrum,quod debetur Uxori per morde rescript. in 6. arg.l.qlaidem consu- tem viri, ei debetur etiam fmaritus Iebat.8 .de re iudic. Abb.in c.Clerici, occisus fuerit. de vita,& honest .clerie. & in c.a n Is Omnu mortuus non Hcitur occisus, bis,in fin.de decimis. . - sed omnis occisus iuratur mortuus.. . . . KΣO Genus omnes suas I ries comprilem 1 SUMMA RIVM. . ia rit . . . i I 2I Mors ciuilis dissert a naturali. I Dans pecunias in ali sub nomine . 21 Mors violenta idem operatur, quod societatis indecedat morte violenta, n aturalis. an incialis pecunias Mi datas lu- Σ3 Mors violenta apud Deum non dici-z eretur. tur Drtuita. 2 Voba daebent intelligi vere, O natu-, 24 Donatio morte violenta confirma 'raliter. . t. i , i. . . ..i ns donat araus causam illius mortis

r Mortui appellatione non venit violent praebui es. ter occisus. ' , 23 Benescium impetrans per mortem Ti4 Donatis,qus morte viri confirmatur, t= o uis causa mortis Titi , bene se vir Abimet mortem contulerit , cium non obtineri c- non es'inma r. a ' a': Di 26 Maritus occrdens uperarem, ei succia s Mortis appessatione de naturali inte . re non potes.. ligendum. . t Q . η. 2T Haemum consequens ex desierio est 6 Naturalis causa, non arridentalis es γ rius, Erud habere non debetilliis attendenda. - m1 1, delictum fleri proturatiis. Statutum de lucro dotis, per mortem 28 Statutu dans praemium ouidenti bam. Uxoris, non babet locum in morte , nitum, illud consequi non debet, sviolanta. nu. I 8. dolose procurauu aliquem banniri, 8 Morip ta in conditione, intelligitur ut postra tum oecidere posse. de nasurali, non de violenta. ni i 29 Lucrum ex maleficio suo, vel culpas Verba debent intelligi immediate. sua quis consequa non debet. io Hrba sunt refringenda, ut occasio : idelinquendi tollatur. i e in . t 'C Α P. XVII. ii Statutum non valetin praebet occasio- . si inem delinquendi. mi i i QEd dubitari posset quid , si dans Ix Mors dicitur, quandriani separa i pecunias non morte naturali, sed . tur a corpore. l . - . um I accidentali, di violenta decederet: ira Mora violeta dicitur Iudicio Deum': an officialis pecunias receptasaucra e

. retur,

64쪽

De Societatibus.

retur,& videtur dicendum quod no, quia verba, qua solent apponi in c. a tractu , eo decedente, vel moriente debent proprie, vere, naturaliter intelligi, prout verba intelligeda sunt, 8 l. non aliter. ff. de leg. 3. l. fin. C. de hiriqui veniam artat. impet. Dec. cos. MI. Debent igitur intelligi de morte naturali, non autem accidentali; 3 Mortis. n.appellatione non venit CC- scisus. l. I. 3f. occisorum , ubi Bar.diacit,quod ille proprie dicitur occisus, qui violenter mortuus est , non autenaturaliter. F. ad Silenianti. g. in qua actione. 1 . I. & in l. ait lex. in princ. ad legem Aquiliam , & in I. cum hic flatus. β. si maritus de donatione inter virum , & uxo. ubi donatio, quae morte viri confirmatur, non confirmatur si mortem sibi maritus in tui rit; & propterea communiter dicunt Docto. quod appellatione mortis,3 intelligitur de naturali. glos. in c. si sceptum, de rescript. in 6. Moder. in l. ex parte.g. insulam,ff. de ver b.oblig. 6 Alex .cons. Σ. lib. I. ήhi dicit,quod naturalis causa non accidentalis est attendenda. l. qui habet, in princ. st. de tute. cap. requisisti. de testa. Fely. rub. de sponsa .num. 1. Comes in reg. do

impetran. benes. Vacan. per obit. D- Imi. Cardina. q s. littera A. & belli Lsime declarat Marius Salamonius in l. Gallus. si. quid si tamen, de liberis,& posthu . Anchar. in Clement. I. de r

Secundo illa verba , eo decedente, Iverificantur solu in morte naturali . l. si decesserit. Equi sat . dare cog. Rebus. in sua pract. in reg. de infir. benes resign. glos. II. pro quo facit, quod dieit Marsilius cons. 93. COl. 2.

quod statutum de Iucro dotis per mortem uxoris , non habet locum in

morte violenta , illata per maritum uxori. Rotan . a Uall. in tract. de lucr.

ditione ab homine, intelligitur de naturali non inflicta. l. ab hostibus . p.

Tertio, illa verba, eo decedente , vel moriente, sunt intelligenda immediate, prout verba intelligenda sunt. l. socium,qui. g. I. ff. pro socio. I. consilij. g. socii .ffide reg. iur. Soci. in l. I. nu. Io. de verb. oblig. N sic debet intelligi de morte naturali Immediata , non autem de morte violenta , quae mediante facto hominis , prouenit. Bart. in d. l. i. ρ.occisorum;ubi dicit, quod occisus non dicitur mortuus

naturaliter.

Quarto suadetur, quia si per mortem violentam, officialis sortem sibi et

datam lucraretur, utique daretur materia delinquendi, quia officialis,auiditate lucri, posset morte illi, qui pecunias ei dedit, machinari,& propterea facienda est restrictio, ut solum de morte naturali contrahentes intellexerint ; iux. l. conuenire. ff. depact. dota. N ea , quae not. per Bart.& Bal. in l. cum lex. ff. de legibns: ubio dicunt, quod verba restringuntur , ut occasio delinqvcndi tollatur . Ias. in I. 3. sfide iur. iuran. ubi dicit, non valere statutum , quando materiam I delinquendi praebet. Roland. a Vall. in tract. de lucr. doti S, q. 6 I. 2 Contrarauri mittent verius diei arbitror. Mors.n .dici tuo iubiles ani ma separatur a corporea'. si mater, ibi vel aliter defunctus . C. de instit.& substitutio. Bal. in tit.de pac. constan. in ver. diuina vocatione. Archid. in si . praesenti,de praeben. & dign. sed Per mortem violentam anama separatur Digiti sed by GOoste

65쪽

Francisci Castra canii

ratur a corpore igitur,& illa propria legis .in. fide verb. oblig. in additio.

mors dicitur, ut etiam probat in I. hac scriptura. g. hoc ita, & in I. ait lex.& in I. ita vulneratus,in princ. Tad Iege Λquiliam, N. ine. studeat. So. distinctio. & in l. si tibi.C. de donatio. ante nuptias. & in l. inter, in princ. de conditio. & demonstratio. v bi si ubi pro ista opin. allegat rex. in Cap. audientia, extra de accusa. ubi Hieron. loquitur de morte Abel.& tame Abel occisus fuit,& sic etiam occisus

appellatur mortu. Io. de Anania in c. lin. extra de homici. Soci. cons. 62. num. I 2. lib. q. ideo quando fit mentio

cicatur, haeres meus, si moriatur Ti- I I de morte, intelligitur etiam de vio

tius,et centum dato: purum legatum est , quia non conditione , sed modo suspenditur, non potest .n. conditio non existere si mors soluin verificaretur in naturali non violenta, utique posset conditio non existere. adnot. Bald .cons. 3. lib. . Matth. de AD sict.lib. r.eonllitutio. rub. II. nu. ς I.

ibi in additio.

Secundo violenta dicitur etiam prouenire iudicio Dei. glos. instit. deI I cap. diminutio. in verbo commutatio, in fin. ubi dicit, quod siue pater moriatur naturaliter, siue interficiatur, semper iudicio Dei venit; unde

aequiparat mortem naturalem,& violentam ex vulneribus illatam. Fely. in c. fin .de accusatio. Bal. in d. verbo. diuina vocatione.

Tertio facit , quod determinat

i missi ubi quaerit, si stipulatus sui centum in casu , quo Titius moriatur, qui fuit violenter occisus, an erit locus stipulationi, & arguit ad partes,& tandem decidit esse locum stipulationi , & eum resert Barbat. in c. bonae memoria de postulat. Praelat. idem telidit 1idrad. in I .ex ea parte .si. insulam . de verb. oblig. ubi Αlberi. & idem Alberi. in I. gallus . g. quid si tantum. F. de lib. & posthu- mih& in I. proinde,ad I. Aquit. Io. Faber institui. de cap. diminut. g. I. - ubi etiam Λretin. Barba. in I. cato

lenter illata. Bald. N in i .proinde. F. ad leg. Aquit. Felyn. in c. fi n. de accusat. Bald. in l. vulneratus. Ead legem Aquit. & mortis appellatione, continetur etiam intersectio . l. qui duos . g. primo , de reb. dub. Barba. in cap. Ravnutius , de testamen. Bald. in consit. 8. lib. . Vnde ad effectum committendae stipulationis , non refert quomodo quis sit a vita exemptus, sed solum consideratur, an sit exemptus. l. I. si. causa. E. do aedit. edic. Guliel .de Benedic. in d. c. Raynutius, in. verbo, mortuo Testatore, de Testamentis . Ideo donatio I 6 confirmatur m te, ne dum naturali, sed etiam violesita. Bal. in l. si tibi. C. de donatio. ante nupt. N in I. res II uxoris. C. de donat. inter vir. & uxin& lucrum, quod debetur uxori propter mortem viri, debetur etiam si maritus occisus fuerit Matth. de ΑΩsict. in const. Neapol. lib. 3. rub. I ῖ. n. Ιχ. per rex. in d. l. res uxoris,& in l. relegato, in fi fide interdict.& releg. Idena Affliet. lib. r. constitui. rub. TI.ma. 37. ubi vult illam constitutionein etiam habere locum , si notarius interfectus fuisset. Et tenendo hanc partem tanqtiam veriorem ,contraria no obstant,quia I 8 mors violenta naturalis proprie dicitur , ut probatur expresse in d. F. Occisorum. in verbo, quod si quis, ubi - '

dicit,quod si quis veneno intersectus sit

66쪽

De Societatibus.

sit, vindicta mortis eius non pertinet ad Sen. Con. ide probatur in s. sequuti,ubi habetur, quod appellatione mortis venit ema occisio,& in d. l. qui duos. I. ubi interfectus in bello dicitur mortuus, ad ide tex. in l. cii. s.si

& in l. ab hostibus. F. solui. matri. ubi pactum de lucrada dote in casu mo tis uxoris, non habet lotum si uxor sit a marito interfecta, rationem a Dsignat:quia non est aequum, virum ob hoc facinus dotem lucri facere , ex qua ratione insertur, quod si ab alia persona occisa fuisset, maritus d tem lucraretur. Nec obstat tex. ind. s. occisorum , α in l. qua actione , & in l. ait lex, quia fatendum est, quod appellatione occisorum non

veniant naturaliter mortui. rex. est,

Is habetur, quod omnis mortuus no diacitur occisus, sed contra omnis Occisus dicitur mortuus , allegatur lex.

Instit. ad i. Aquiliam, ex quo sequitur

quod mortuus 'braedicatur de omni genere moriendi is proprie cum ge-ao nus proprie compraehendat suas species. l.si quid eorum. g. inter emptu. E. de legat. 7. Non obstat tex. in d. g.

si maritus, quia ille tex. procedit quonia propter delictum publicum,& capitale bona delinquentis publicatur, & fisco applicatur; & ideo non potest de suis bonis disponere , quia

est effectus seruus poenε. l. eiuS,qui. g. primo, de testamen. Docto. in I. eius, qui .C. qui testa. facere possi Aliae ve-a I ro Doctrinae procedunt in morte ciuili,quae differt a morte naturali, &app. mortis naturalis no venit mors eiu ilis, sed bene venit mors violenta, quae operatur idem, quod mors naza turalis . glos instit. de cap. diminutis

Bal. in d. l. res uxoris,& mors viole

23 ta licet quoad nos dici possit fortu iata,ta me apudVeu no dicitur fortui-' ta, sed praeuita. Afflict. in d. costit. b.

Ti. nu. T. lib. I. Deus. n. saepe mortem citius,&catra natura cotingere permittit, nostris exigenti b. peccatis &demeritis. ut dicit glos. in c. quia sorte,de appρllat. & not. in c. qualiter,& quando, & secundo, de accusatio.

Tamen haec ultima opimo non

procederet, quando fundans se in morte violenta ,dedisset causam mortis,tunc non procedit a pari, unde licet morte violenta donatio confir-- metur , non tamen quando donatarius causam illius mortis praebuisset. Bal. in d. l. si tibi, sequitur Fely. in d. .

fin. Hi ne dixit ibi Fely. quod si quis

as impetraret beneficium vacans, vel vaeacurum morte Titij, licet veniat beneficium vacans morte violenta ,

ut per Docto. in c. susceptum, de rescriptis in s. tamen si impetrans fuisset causa mortis Titii, no valeret impetratio,nec beneficiti obtinere posset; sequitur Rotan . a Ualle in trin

Hinc etiam dixit Bal.quem omnes sequuntur, in l. I. C. unde vir.& uxor. 26 quod maritus occidenS Uxorem sperdit mero iure ius ei succedendi: sequitur di Dec. consit. 323. & ratio est, quia qui occidit, videtur sua cui pa diuertisse r unde nihil lucratur . I. consensu . C. de Repub. Bald. consit. I t. lib. I. Hinc etiam dixit Abb. in . T cap. postulasti, in vit. col. de concess. praeben . quod si pro certo delicto per aliquem Commio ad certam per nam eius bona peruenire debeant, si

illa persona proeurauit illud delictu, eius bona consequi non debet, subis edens quoque , quod si ex statuto liceret Diuiti Ooste

67쪽

6o Francisci Castracanii

Iieeret impune bannitum occidere, Io Mulier praegnam valetudinaria dia

citur .

Ir Is mitas quid si . . Ia Mulieres ad id natae sunt,ut pariant.1 3 Mulieres grauidae plura habent pri-xilegia rem1stae.

I Mulier decedensis partu, dicitur naturaliter decedere . quod dolose procurans aliquem hanniri, ut eum postea occidere possit, non fruitur priuilegio impunitatis . cum Abb. transit Lanui. Dec. in l. si ab hostibus. g. si vir. F. solui. mair.

ubi dieit de secto habuisse in Ciuitate Senarum,& in Ciuitate Bononiae. Guliel .de Benedie. in d.c. Raynutius, in verb. mortuo itaque testatore, nu. Is I 66. Inconueniens enim esset, ut quis luerum ex malescio suo reportaret. I. relegatorum , in fin. de interdict.& ex malitia sua, & improbitate re- Portaret commodum. l. siue haereditaria . ff. de neg. gest. l.itaque sullo.

ff. de furtis, & ex sua culpa, de iure punibili, consequi non debet fimul

P nam, & praemium. c.si quaelibet. .q. a. plura cumulat Rotan . a Vall. in d. q.6 i. Guliel. de bened. in d. cap. Raynutius, in verb.mortuo.mi. 23. 3I.& 32. Propterea cessat, quod diccbatur pro cotraria parte in A. fundam

to,quia si officialis delinqueret,nullu letalis,specuniam recepit in sori tare super visa alicuius mulieris, si ilia in partu decederet, O quando

non sortem acquireret.

Is Causae impulsua, ct finalis di nitis.

i dictio eaugam proximam denotas. I 8 Causa proxima, non remota es alis

tendenda . .

Quod mulier ex pariu decesserit liquiade probandum eri .

Meteorum iudieis Lundum HI, an mulier ex partu decesserit. Medicis etiam sine iuramento er

Σ2 Maritussi causa fui ut uxor in pam

tu decederet,iserum ex socsetate non consequitur . .

consequeretur lucra deo occasio de- 2 3 Damnum,quod qui ua culpa senti linquendi minime considerari potest. Abi mputandum en .

M Culposeu ex sua culpa commodum portare non debes. 11 Culpa sinon es ordinata ad casum seon derabilis non es. 16 Statutum contra turbantes ciuitatem inredigitur principaliter,non secum

SVM MARIUM.r Homines sunt proni ad malum.1 Auaritia es radix omnium malom. 3 Mors naturalis quando dieatur. 4 Mors ex varys causisprocedere potes. y Monis na ratis edi violenta dejer ptisaε Mors naturalis,ex quibus easeis comtingat . 7 Mors naturalis dieitur etiam siquis ob listitiam,vel dolorem obiret. 8 Monuus naturaliter dicitur, qui ineareere,vel in itinere decederet. dario

C A P. XVII. AD tollendum tamen omne dubium quia homines sunt proni ad malu,ut habetur Genes c 6. in prine.& cap. 8. in s. maxime propter auaritiam, quς radix est omni u nψ- Mors naturalis etiam dicitur, quando lorum. e. nam concupiscentia, de conmulio in partu de dis . . - , stitutis.c. norum. 7.dist. c. quia

' radix

68쪽

De Societatibus. 6 I

eadix de poenitentia distin. a. & auarus fit insatiabilis. glos in d.c.bon

rum;ideo non sine ratione in contractibus similium societatum solet a poni clausula; cum pacto expreso, de

conventione, quod N. moriente, huiusmodi societate durante,morte tamen naturali,& non violenter illata,

vel inflicta ab homine, telo, serro, vel veneno, vel alias quomodolibet vio-Ienter inflicta, ossietalis superlucretur sortem principalem datam, &c. Et tali conuentione , & reseruatione plures quaestiones oriri possent; pri-3 mo quando quis dicatur decedere ex

morte naturali,cum multi sint modi,& casus moriendi, & hominum ansietates innumerae,& repentinae mortes ; ut in Auth. de consanguineis, divter. stat.β. si igitur,& Statius in Thebaide; Mille modis leti miseros mors 4 una fatigat; Ferro, peste, fame, vi

clis, ardore,calore I Mille modis museros mors capit una homines; vi r fert Guliel. de Bened. in d.c.Rayn tius, in verbo,mortuo itaque testat re, nu. I 3. & I . Ideo non potest sub una regula coprehendi, ut dicitur de mora, l. mora, in princ. Ede Usuris. MorSq. naturalis secundum Phil sophum in lib. de vita , & morte , Ver resert Guliel. in loco citato, nu. 6. est

quando est in ipso animali; mors violenta est quando principium, scilicete ruptionis, extra fuerit,& ibi dantur exempla . Alii,mortem violenta, aut naturalem esse scripserunt: violentam, qus ferro,vel igne,vel aliquo eam insertur ; naturalem, qua animaa eorpore iam insecto separatur; v de Bal. in c. I. quibus mo.stu. ammit.

inquit, quod mortuus sua morte dicitur, qui ab alio no est occisus. glos. in l.quae sub conditione. g. quotieS .Ede eondit. & instita Bald. In d .cons. 8.dicit, quod mors naturalis dicitur duobus modis ; uno modo ut distinguitur contra accidentalem , & hoc modo mors violenta, non dicitur naturalis; alio modo prouuiastinguitura civile, & isto modo mors violenta dicitur naturalis; vel etiam dici potest,quod mors naturalis sit illa, que absque facto hominis prouenit, vel si aliquod adfuit factum,non fuit ea intentione actum,ut mors sequatur, &propterea si quis decederet ex inte--perie aeris, vel partu, vel epidemia, mors naturalis diceretur. Bald. in l. r. C. de fruct.lit. expen. Unde mors n 6 turalis potissimum ex tribus contingit, videlicet ex infirmitate, ex sene- Aule, vel ex alijs varijs causis.Tiraq. de nobilit. cap. 3 I.num. 367.ubi plures allegat auctoritates medicorum,& nu. 336. ubi ponit ditarentiam i ter mortem naturalem,& actident lem:potest etiam mors naturalis euenire ex improuiso casu, & subitaneo, iuxta illud Ecclesiast. c. 9. Nescit homo finem suum : sed sicut capiuntur pisces hamo, & aues laqueo : sic e piuntur homines in tempore malo, scilicet in praemeditate, & praeter intentionem . Foller. in sua praeh criamin. in verbo,dentur capitola. nu. Ig. cum sequen. Mors etia naturalis dicitur, quando quis propter nimiam lςtitianio et 7 nimium dolorem,& cordis tristitiam decederet, & de pluribus exemplis , qui de talibus, ac similibus mortibus perierunt, habetur per Valerium Maximum lib. s. de morte non vulg. α per Plin. naturalis historiae lib. 7. c. 3.ubi etiam ponit,quod multi mo te insolita, ac repentina obierut.Vnde idem Plime .lib.c. 3. cum exem-

69쪽

6Σ Francisci Cassiacanii

piis Anaereontis Poetae, qui atino

uuae passae obijt, ac Fabij Senatoris Praetoris, qui in uno lactis haustu pi-

Io strangulatus , memores csse fragialitatis humanae docet.

2 Mortuu etiam naturaliter dic retur , si quis in carcere absque aliqua violentia decederet, ut dicit Bal. in l. i. in fin. C. qui ad liber. procla. non possi idem si in itinere. Bald.&Alex. in t .si pecuniam. ρ.si accepit. ff.

de condit.Ob ea.dat.

s Mors etiam naturalis dicitur, si mulier decederet in partu , ut dicit

Bal. in d. l. I. C.de fruet. &'lit. expen. mulier enim praegnas valetudinaria

dicitur. l. i. si sed si non propter. ff. si Io quis cautio. Floria. in l. inuicti. ff. de testibus, quod tamen displicet Felyn.in cap. quoniam, de testib. num. 6.cum in d. y. sed & si disserentia eo stituatur inter prςgnantem , di valetudinariam,dis initioque infirmitatis mulieris grauids non conuenit,infimmitas est habitus cuiuscunque cor 'II poris contra naturam. I. I. g. sed secundum. ff. de aedit. edict. qui tamen habitus contra naturam non inest

mulieri grauidς, eum mulieres ad id

χ natae sint, ut partus edant. l. quaeritur.y. I .ff. de a dii .edic.cap. pudor. 32. q. . mulieres tant en grauidae plura

habent priuilegia , ut not. per Clols. I 3 & Doct. in l. praegnantis .is de poenis. N in l. Imperator. Ia 1. de flatu hominum. Matili de Afflict. super constit. rub. 23. lib. I. nu. II. Marcu S Mar. sing. IO.

Si pecuniae igitur aceeptae ad societatem ab Oinciali super vita alicuius mulieris, si ipsa postea durante societate in partu decederet, oiar ficialis pecunias receptas superlucra retur, quia morte naturali decessisse diceretur. BaId. in d.l. I. De comis muni tamen stylo ad practica, qua do pecuniae dantur, siue ponuntur in huiusmodi societate , super vita alicuius mulieris , solet dici, quod N. voluit peeunias esse positas super vita, & periculo talis mulieris morti

sua naturali, & non violenta In forma &c. Nec ex partu, nec causa partus . unde mors,quae prouenit ex causa partus , licet naturalis sit, tamen est excepta r ideo si mulier ex I partu , vel ex causa partus deced ret, stipulatio no esset comissa,vi ossicialis pecunias nomine societatis receptas , ex tali morte super lucraretur: determinauit Rota, ut per Orad. in una Romana societ. aT. Iun. I I 69.

Requiritur tamen, quod partuS es.set causa finalis , non autem impulsiva mortis , ut patet ex definitione causiae finalis , & impulsivae, quam ponit Abb. in c. post translationem, I 6 col. de transat. Praelat. & etiam

colligitur ex alia definitione. Bald. in l. generaliter. col. f. C. de Episcopis, S Cleric. dum inquit, quod causa finalis est illa, propter quam aliquid principaliter conceditur; causa

autem impulsiva est illa , quae occasionem aliquam remotam praestat, in qua non fundatur effectus : unde a 'proprie non est de genere causiarum, quia causa remota non attenditur in huiusmodi stipulatione,maxime pr pter dictionem, ex, quae causam prosi II ximam , & immediatam , & non remotam , & media tam denotat. Bart. in I. I. s. ex incendio. ff. de incen.rui.& naufrag. Alex. consit. s. nu. 3. lib. 3. Bart. Alex. Ias. & caeteri in l. non

dubium . C. de legibus , & regulariter semper causa proxima, di imm i 2 diata attendi debet magiS,quam re

70쪽

De Societatibus 63

mota, & mediata. L sed si plures.s .in partu , vel ex causa partus, ut qiria arrogato. ε de vulg. & pupill. l. si procurasset abortum facere, vel ali- mulier, in prine. & ibi glos. ε rerum quid simile, & propterea mors seque

amota. Paris confit. I 2 .lib. I.num. . retur, tanquam a viro procurata, pe-S . Iun. nsit. I 2 3. num. I 3. lib. 3. & Cunias datas in societatem amitte quando in aliquo actu duae concur- ret, per ea,quae adnot. SOC.consit. I 88.

runt eausae, quarum una sit imme- lib. a. Hippo.in si & quia num . i6. in diata , & altera remota, tunc effe- sua practica, S in I. nihil interest. Ectus attribuitur propinquae, non au- . ad legem Corneliam de sica. Carentem cau sae remotae. Aymo. eonLI 3 I. in sua practica, in s. homicidij inum. num. I s. & consit. I 63.nu. . Tq. & facit regula , quod damnum .

Vnde si mulier deeederet ante par- a 3 quod quis sua culpa sentit, sibi ipsitum, vel post partum, non diceretur imputet. c.damnum, de reg. ivr.in 6.

I9 ex partu decessisse, nisi hoc liquido l. quod quis ex eulpa. E. eod. tit . est

probaretur, eum etiam ex alia causa. tex. in I. si dictum. g. si compromise- obire potuisset; causa enim ubi re- ro. ff. de euict. dum negatur illum quiritur ad essentiam actus, non suia compromittentem , cuius facto euiancit illam habere pro subsistente,nisi ctio iequuta est , non consequi com- vere causa subsistere probetur. l. si modum duplex, & si pretium rei non

forte. E. de castr. pecul. alias semper amittat, & ibi glos culposus enim dici posset mulierem grauidam ex 24 ex sua culpa commodum reportare partu decessiffer si autem casus eget non debet. c. intelleximus : ubi Dec. dubius, an mulier grauida, dum est deludieijs. Si tamen culpa mariti in actu pariendi, vel post partum , non esset ordinata ad mortem ux decesserit ex partu, vel ex alia causa, ris, considerabilis non esset.cap. quia ao arbitrio medicoru standum esset, ut diuersitatem : ubi glos. de concessi. habetur in cap. significasti, de homi- praeben.l. non omne. de statu liberi Cid. arg. l. I. g. I. g. de ventr. inspi . . Hinc generaliter dici potest, quod probatur per t. septimo mense. U. de mors naturali S,etiam quod ex causa, statu homi.& per t. semel. C.de re mi- vel culpa ipsius morientis, vel officialit. lib. 11. Orad. in d. decis. Hinc di- lis , qui pecunias in societatem rec eunt Doct. peritis standum esse , ac pit, prouenisset, tamen si causa esset eredi debere in arte sua. Bart. in I. si remota , & culpa non esset ordinata in rixa. Tadlegem Corneliam de m a I ad casum morti S, talem causam, nec car. de medicis etiam aliquando sine culpam non esse considerabilem , ut 2I iura meto creditur,ut dicit glosin d. de causa est tex. in I. sed si plures.sf. in l. I. g. primo, & in l. iiisiuran. C. de arrogato. T de vulg. & pupil l. S intellibus,ti si plures non reperirentur l. si mulier, in princ. ubi glos T re- .

dicto unius , standum esset. Bart. in rum amor. Bald. in Authen. ex test l. fin .cOl. fin. num. 2.Tad legem Cor- mento, in I 3. opp. C. de collat. ubi nil. de sicari habetur, quod causia remota, & me-

Si tamen mulier, vel eius maritus, diata non attenditur, sed prox. &qui peeunias dedit, officiali causam immediata. I. socium, qui . g. I. E. proax dedisset, ut illa mulier decederet in Deio. Soc. int. I. de verb.Oblig. num. E a Io.in

SEARCH

MENU NAVIGATION