Tractatus de statu et munere episcopali, Laelii Zecchi canonici et poenitentiarii Brixien. ... In quo, de episcopalis dignitatis praestantia, de potestate, & officio episcopi, de residentia, de visitatione, et de ratione se habendi in cura animarum,

발행: 1592년

분량: 156페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

41쪽

es 8 Tractatus de episcopis .

8 Quo ad octaua potest eps in quoli- Esi quid bello eo sui dioecesis tribunal figere,

possint cir dummodo in domib laicoru illud non ca iudicia. locet, licet aliqui trahatur ultra unam dieia,csi lata est disces s. c cum eps.deo spord in s. not. in c.qua fronte. de appell. nec in dives preter eum quis ordinaria habet iurisdietione. c. l. deost

ord. Abb. in c. cum contingat. num. 28.

de sor compet. idem etiam habet meis tum & mixtum imperium in sua dioecesi, unde clericum in carcere trudere potest, & etiam alienu ibi delinque

habet etiam territorium, unde & ban nire potest, & etia habet fiscu cui mulctas applicare potest. Abb. lnc. quonia. de offord . & familiam armatam ad iustitiae executionem habere potest, vid. Cucch d.tr. nu s.cum seq.P Quo ad nonum plura sunt supra ex Epi i soli plicata maxime circa finem s. s. quq Poslint. potest circa particularia negotia peragere, quae ali is non licent. I o Quo ad i o. dicendum est,primo plu- Episcopus res esse casus in quibus epi facultatem quae possit non habent; primo .n se immiscere novel non, & debent in his quae papq vel eius legato quae sine in signum priuilegii sunt reseruata. E. Capitulo. ordines non potest conferre tempore interdicti, licet interdictum ipse tulerit,nisi id suspendat vel tollat,alias efficitur irregularis, eap. fi de pri v. in s.

Cald .de eccl. int. mebr. s. Coa r. in cap. alma. p. 2. nu . . nec concedere debet ut

in ecclesia interdicta celebrari possit, yl. 8c Doct. in c. ad haec. de appel.&si ip- se episcopus interdictum violat ab ose scio & iurisdictione ipso facto suspen. . ditur. c. quonia C q, nonnullis. de pri v.

i l . potest tamen tempore interdicti celebrare vel celebrari sibi facere, ianuis clausis, eam panis non pulsatis, & sub- missa voce, nisi ipse fit causa iter dicti, i 3 3. non potest et missam in ecclesias moi nacho tum publice celebrare, nisi de

Abbatis c6sensu,vel soleae. c. abbas. c. c. luminoso, cu seq. I S. q. t. c. pdtifices, bi gl. . q. t .quarto no potest consecrare ecclesiam sitam in aliena disceit,licet ipse eam aedis cauerit, sed epita, pus tandator poterit psentare Rectore instituendum coram epo loci, ut d.

Firm. t. p. lib. . ver.3L. nu. Ios. quintono pol delegare causam appellatione remota, nec causam clerici crimin Ealiam ve spiritualem, vel ecelesiastica laico delegare, nee soli,nec coniuctim cum clerico, vid.Dec.& Rip.in ea. decernimus. de iudie licet is possit dati ut assessor clerici s 6. non potest ecclesiam suam , & totam suam iurisdictionem a se abdicare, & alteri concedere, nec ullam ecclesia suae dioecesis, Ab. in c.cum venerabilis de censibus; nec nouam dignitatem in ecclesia sua ni fide papaelicentia erigere. Innoc. Host Feli. in c. cum accessissent. de const.nec ecclesiam perpetuo suae mensae vel capitulo uni re,vt d. praedicti, nec se a reatu absoluere & iura meto, nec illegitimos nata lib. restituere. glo. ec Imol. ines. i. s. veru . de heret. Abb. in ca qua fit. de exe. prael Fel. inc nuper. de iet.ex non potest etiam absoluere eu quem canones ad ips suspendunt, secus fi fine temporis limitatione, ut dicunt dicti, nec et tollere pol suspensio nemqua canones in delicti psnam & correctione it rogant, secus si ob contumatiam .gl. in c. cupientes. s citerum. ubi Gem. verbo,suspensus .deel. in s. Abb in c. x.de solui.in ca.tam literis. E col. de testib. Fel. in cap.pastoralis. S. praeterea. de ossi c. ordin. Nec contra Conciliorum dispositiones nisi ex magna &vrgenti causa dispensare, ut not. in d. e. at fi clerici. de iudi c. unde in impedimento cognationis, vel alfinitatis quoad matrimonium contrahendum non potest dispensare. c. non debet. de coii sangu . Abb. in ea. proposuit.vit. not.de

concess. praeb. Coar. decret. t. p. ca.6nu. I x. . non pol causas sanguinistractare, alias irregularis efficitur, & omnia acta irritantur, cap. sin ne cler uel mon. Ri p. in ca. 2.nu. q. de iudic eam

in potest delegare iudici laico ubi habet iurisdictionem temporalem, ut ibid. Ripa. & alias dixi . octauo no a

licet episcopo excommunicato com-nicare,uisi forma cosueta sit absol ulli alias

42쪽

De potestate episcopi . Cap. 3. act

aliat ex rei cationem minore incurrit.e cu dilectus .vbi gl. de sent. exc. Gena. Franch. & ali j, in c. statuimus. eo. in meum id proprium papi sit ut nulla forma seruata,dum ei coicaldum absoluere possit. Abb.Fel. Si alij in c. cu desideres .de sent. exc.'. non potest c6mutare ultima voluntatem testatoris legatorum pioru conuertendo et in alios pios usus, licet tunc eius voluntas ndposset sortiri effectu,cum solus papa id possit alio modo qua est dictu exequi,

Clem. quia contingit,ubi glo. de relig. dom. FH. dc Dec. in d. c. cu acccssissent. nisi adsit maxima necessitat, e papa et

ipse parce id facit, licet id possit, ut d.

Bal. in i legato . ede usust.cum id impium videatur, ut d Mados de signat. gratie.ver. relicti ad pias causas, nec etiam de consensu h redii si in diuersae speciei rem mutetur, secus si sit eiu dem speciei,& similiter pol cd mutare id ess ubi executio est impossibilis vel

valde dissicili x,ut d. Fel.& Dec. in c. nos quidem .de testam.& et in opus magis necessari si cum illi necessitati vix aliu-

de succurri possit. vi d. Gem. in c. canonicis. d. is Feli. in cons. t. qui b. in casib.tutius est a papa licentiam obtin

re.vid. Cuch. d. tr.nu. 338. cuin seq. v que ad 3 8. io . non p6teps Iudicare eius conscientia n6 inlarmata ex actis

publicis, id.n .soli principi coced:t c. r. et i q. r. nec ei adhibetur fides dicenti se aliquid iustis de causis fecisse,ut nee

principi ita asserenti.Dec. in ca.quae in ecclesialsi. nu. et 8. de c6stit. li. non p6t rei si ecclesiasticarum, vel ossicio tu curam laico demandare. Fi m. p. . lib. . ver.61. nuros. ita aliquid a subiectis preter debitum exigere non p6t. alias ei resistere licet. Io. And. in c. ecclesia. r. de ei. Firm. p. l. li. . tit. de vit. U. n. r. I s. licet non debeat a sua e celesia abesse,ut infra dicetur, si in est in urbe , non debet inde non impetrata licetia a papa discedere etiam ad sua ni ecclesiam iturus.c. nulli eporum. c. praedicator. 6. q. I. ubi glo. c.hoc tamen. c. eleuis therius. I 8. q. E. Firm. p. .lib. .iltia.de potestate episc. in temp. ver. si . nume. i I. Scintit de vii. ep. num. I. t.

Secundo dicendum est es, in aliquano posse explicare sine cosilio vel consensu capituli, na licet in leuib. pollit statuere capituli no habito consensu, dumodo eluc consiliu requirat, in grauib. in nis est satis eius consiliu regri nisi & cosensus heatur, non solum ubi eps de statuendo aliquo agit, sed etiaubi de aliquo negocio gerendo tractatur. c.quanto. de his q hunt. In n. Se Ab. in c. nouit eo. in c. r. de inst. in c. ad a dientiam .de cler. non resid. Dec. in ca. cum oes col pen. de const. unde irrita est epi donatio, venditio,vel commutatio rei ecclesiasticq sine consensu &subscriptione capituli. d. c. i. & ca tuo nuperi de his que fiunt a pril. nee pde absq; eiusde consilio Abbates abbatissas, de alias personas eccle fiasticas infit uere vel destituere. d. ca. nouit. εἰ c. quanto . de his quae fiunt. nec pdi veterem dignitate suppressam in ecclesia absq; capituli consensu suscitare. In n.

Host. Fel. in c. cum accessissent. de cost.

nec statum suae ecclesiae sine eiusdem consensu immutare. Abb. 8c ali j in d.

c.cum accessissent.& e. cum oes. de cetasti t.nec beneficia conferre aut alia ardua explicare sine capitulo, nisi aliter se habeat praescriptacdsuetudo. Imol. in es qa contingit.col .s de relig.dom.

debet saltem cum duob. canonicis statuere modum celebrandi diuina officiam ecclesia ubi si nodus prouincialis non prouidit. c. cum dignitates in sin. se C et . ita Tr.Cone. Idem eget presentia duo rude capitulo in resor mando

Hospitalia. c. g.seis et si Idem no potest procedere contra aliquos de capitulo nisi cum praesentia duorum de capitu

dulgentias non publicet nisi adhibiti

duobus de capitulo. capit cum multa. sessiti. in Trad. Conc. Et haec de potestate episcopi dixisse sufficialiquid vero possit in actu Visitationis, infra suo

loco dicetur.

43쪽

so Tractatus de Episcopis.

De officio Episcopi. Cap. q. S UM MARI UM. Episcopus qualiter uiuere,ct a qui

bus cauere debet.nu. I.

Episcopi seu pellex qualis esse de

beat. num. 2 a

Episcopi mensa qualis . nu. 3.

Episcopi familia, qualis, O νt custo

dienda .nu. q.

Episcopus vi debet beneficia disru

Episcopum quae alia praestare conueniat, debitum sit. nu. 6.

l Icto in superioribus ud possit episcor, & quid

non in eius m unere,dicendum nunc est quia agere debeat,& primo in se,nam quomo erga alios se habere debeat, in calce huius tractatus dicetur;Vt ergo recte vitam suam instituere norit , cogitet se ossi-eium gerere perficientis & consummati iii, vid. Dion. .& s.ca eccl. hiem& dictum est supra j. i.Vnde debet eo se operatione praecipuus ut vitae viam subditis vivendo denuntiet,cum grex qui pastoris uocem moresque sequitur per exempla melius quam per verba gradiat ut , qui enim ex loci sui

necessitate cogitur summa diceres, hunc oportet & summa monstrare,cuilla vox auditorum corda libentius penetret quam dicentis vita cd mendat,

uia dum loquendo imperat quid se-um sit, ostendendo adiuuat ut fat, ut d D.Greg. in Pastorali. 2.p. c. s. tan tum enim debet actio praesulis actionem populi trascendere, qualitum di- sat a grege vita pastoris . ut ibi d. cap. I.cuni ab eo virtutum exempla sumere debe t tanquam a persciente &exemplari, sic ergo mores suos compi

onere debet, ut reliqui ab eo mode-iae,continenti frugalitatis,humilitatis,& virtutum omnium exempla samant,ut habetur in Concritiden. sec. s.c. I. quapropter cogitatione praecia pue mundus sit, ut nulla immunditia polluatur qui in alienis cordibus porum lutionis habet maculas tergere, unde Aaron madatum fuit ut in pectore rationale iudici j vittis ligantibus imprim er et, quatenus sacerdotale cor cogitationes fluxe no possideant,sed ratio solum constringat, ne indiscretu quid vel inutile cogitet, qui enim alias ad

exemplum est conlyitutus, ex grauitate vitae semper debet ostendere quantam in pectore rationem portet. vid. Greg. Ibi d. c. r. mundet ergo episcopus cor situm ab omni inquinamento I xuri surgentes impetus freno ratio hnis coerceat, carnem lasciuientem ieiunijs domet,deuicet omnem occasionem peccati, qui enim mundum seruare sese studet ab omni offendiculose ille sum custodit, & gratia sui, & aliorum, monente Apostolo I .Theae s.

non solum a malo, sed etiam a spe mali abstinendum; mundet episcopus cor suum ab omni externorum bonorum

affectu, quod indicant eius insignia supra relata,qui enim ad bona spiritualia& coelestia alios inducere debet ab omni grauitate terrenorum assemctuum debet esse immunis, quiq; pauperum pater esse debet. c. i.82. d. fe 8 d. per totum. no debet propinquis thesaurietare, & qui mundi contemptum suadere debet, mundanis inhiare nodebet, mundet quoque episcopus ab omni inani gloria cor suum, ne dum placere hominibus studet , se a subditis magis diligi quam veritatem quaerat, ne cum bonis actibus fultus a mundo videtur alienus, hunc aut hori reddat extraneum amor suus. vi d.Greg.d p. r. c.8.cum enim amor proprius eac perit, ad mollitiem flectatur, ne e ga eum dilectio subditorum torpeat, v ide eos corripere non prasumit,&qui propriam gloriam attendit, iam operis sui mercedem est consecutus, ac

44쪽

De officio Epistopi .cCap. q. 3 t

ae episeopatu ad sui commodum, non Dei gloriam,vi deber,utitur, fit episcopux sobrius, temperans, moderatus, constans, placidus,expers irae, misericors,charitate praeditus, facilis ad ed- munica dum, studiosis viduarum, hospitalis,promptus ad suppeditandum,

moribus moderatus, uictu frugalis, maxime vero accenso in Deum amore alios praecellat, qui enim alios pascere spiritualiter debet, Si ad Deum adducere , is praecaeteris Deum diligere

debet. Ioa vlt. & explicat Clem. Rom. Const. Apost li. r.c. 1.3. .Vnde episcopum sollicitus sit ad orationem quopeam Deo interno amore coniungatur

petes ab eo ut ipsum custodiat ne peccet, qui alic a peccatis auertere debet, & ut det sibi sapientiam ad populum regendum, qui dat omni b. affue- ter & non improperat, qui & orare teneter pro tota ciuitate, imo pro omnibus viventibus,& fidelib.defunctis, ut dicit Chrysilib. 6. de sacerdotio.Unde ter saltem in die in oratione assiduus sit, mane, meridie, de vesperi,niis tam vero praecipue qua intime Deo ediungimur, quotidie non impeditus celebret, luminis illustrationem non sibi tantum deposcens, sed etiam pro si delibus suae curae concreditis preces fundens,eorum peccata deploras, pio gemitu,&religiosa supplicatione Deuexorans, ut ablatis peccatorum nubibus,rorem suae diuinae gratiae & misericordiae in agrum ecci e siae suae effundat.' ob id domi capellam magnifice extructam habeat ubi quotidie missa celebret, Dominicis vero fe festiuis diebus in ecelesia sua publice Lacrum faciat, astantes communicet,& salutaribus monitis pascat; solemnibus pri-terea diebus Natiuitatis Domini, Circuncisionis, Epiphaniae,Coenae Domini, Resurrectionis, Ascensionis, Pentecostes, Corporis Domini, ApostoloruPetri & Pauli, Assumptionis B.Virginis, Omnium Sanctorum, Patroni Ecele r,ac eius Dedicationis, nisi legitime impeditus, Missam solemnem celebrate ne omittat, ut d.Ric. .d. in .ari. t. q. r. conuentualibus etiam missi, &vesperis ubi per occupationes licet, intersit, diuinum ossicium , ac horas canonicas quotidie Ilia recitet mente,

consessarium sibi eligat, qui grauis sit

tia infignis, cui semel saltem in hebdomada & quo frequentius fieri potest

errata , & negligentias suas confitea tur,cuius etiam consilio in rebus grauioribus expediendis uti possit, mundus si quidem esse debet ab omni labene peccet,qui alios mundare vult, &vala domini seri, ac Dei dona populo administrat , principalis agentis qui

Sanctus Sancto uni est, im lator existens. Dominicis 3t festi diebus ve: ba Dei populum an nunciate, per se vel alios, si legitimo detineatur impedimento, ne omittat, salutaribus monitis populum sibi cdmissum ad Deum

colendum, vitia euellendum,& virtutes serendum excitando; confessiones etiam subditorum ad se adeutium benigne audiat, ac eos peccators & censurarum absolutione reficiat, Matutianis & horarijs ossicijs quandoque in ecelesia inter fit, ut & similiter eum alijs Deum collaudet,& errata quae ibi sunt, corrigere possit, sit in pauperes liberalis, & ob id quotidie pauperib. elec mosinam pro facultatibus elargiatur,idque publice, ut alios sui exeplo

ad charitatem exercendam moueat; qui enim alijs lueis exemplum monstrare debet,opera bona publice facere decet, intentione tam e soli Deo placendi, semper in occulto manentes & temporis nece starijs occupationib. N animi honestae recreationi super- est,id oe in sacrorum librorum lectione&pioru hominum conuersatione expendat, re totam sacram scriptura,& canones scire debeat. ca.omnes. 38.

dist alias si ignorans sit valde ostendit Deum, ut d. Chris lib. . de sacerd. Invictu,vestitu,&suppellectili modestus sit & frugalis, iuxta Decretum Cont

se si et sin Triden. Conc.dignitatis suae authoritatem non pompis seculi, sed

45쪽

sa Tractatus de episcopis

fide & vitae meritis quaerens,ut in aec. I s. habet. Vestitus ergo episcopi modestus sit, nec nimia supei fluitate, vel

vilii a te notandus, cum iis cum qurb. conuiuit, accommodare te debeat,ca. f n. i.distinctio. seric eis tamen vestibus non utatur, nec pretiosis pellibus , nec malae eius stragulum ex vil. lato , sed ex corio consectum sit , nec calcaribus , aut L eno inaurato tatur,Rocheto,dc in ecclesia, ct in publico semper viatur iuxta Innocent. III. decretum in Conci l. generali editum. in cap. clerici. de vit.& hon. cler. sine talari tunica ocherio ac moZet ta, nec e cubiculo exeat, nec quemquam si lx familia admittat, nec ante noctem, illa dimittat, vestes vero priua

uitati consulatur, & in itinere etiam

eum vestitum deferat, quo episcopus esse dignc scatur. Qibus vero indumentis in sacris facie dis utitur quam magnificentissima sint, tu ut eius maiestate cui inseruit ostedat, tu ut dignitatis proprie eminentia alijs mani&stet, i adue tu vero xl. & ieiunias nigro colore utatur nisi de more ecclesiS , alius color fit adhibendus, aliis vero diebus violaceum colorem adhibeat, cu vero ad ecclesiam conciones,vel sacras lectiones accedit, cappa sputat. Suppellex est nil aures aut argen- suppellex teum cotineat, preter ciatu & coclear, epi qualis nil in ea auro uel argento ornatu exi- esse deat. stat, nil sericum vel serico distinctum, absit colorum varietas, aut ea vel tapetia, nil acu sit rictu, vel varie cd textu, nec studiose elaboratu ut pluris sit artificium qua res ipsa, rnensiae simplici corio vel panno sternatur,signa S t bulae profane reiiciantur, nec thalami ad usum hospitii pretiosius ornati qua

reliqua domus existat,equi tin nece saris alantur,in edificiis omnem luxu riam, picturas, & inania ornameta ac delatias evitet, nil demum in eius domo fit nisi putum & simplex , quod

Dei relum , & rerum seculi contemptum prae se ferat; consuetudinis tamen loca ratio habenda est ne dignitas ecclesiastica vilescat. cap. episcopi.8o. distinct. maxime ubi episeopi etiaprincipes temporales sunt,uel Cardinales; sic tamen ut modestia debita ecclesiastica seruetur ex d. n QTriden. Templa vero & eius ornam cta quam ornatissima ecpraeclaro opere extructas lat.

Episcopi meta frugalis sit &tempe-

rata, quam episcopus accedens de mo Epi mensare pie benedicat, In qua nil preter pri qualis .mam escam, & unum cibum iurulem tum, & duo fructuum genera, vel ad summum alter u obsonii simplicis se, culum apponatur, placentae, escaeniam is laute conditae, & varia vinorum

genera antoveantur . In ea,lectio sacrorum libroru semper adhibeatur, parasitis, adulatoribus, scurrilibus i ci ,& huiusmodi longe inde remotis, ac post sumptam reiectionem bonorum o in niu largitori Deo gratiae supplices reddantur.

Sit episcopus domui suae bene prae- positus, attendens diligenter ne in ea Epi fami- sintriuei si vinos,impudici,cupidi,ela milia quati,blasphemi,&voluptatu amatores, lis, Sc utcuvi docet Trid. Concit. sess i. ca unico. stodienda . proinde eum tin numersi habeat quo& ecclesiae utilitati, & ipsius necessitati consuli possit, & in eo muliere nullam, nec aliquem qui x o. annis minor

sit natu, & quam plures feri potest,

clericos habeat, & inter hos duos si-cria initiatos bonae couersationis qui quasi testes sint sancti eius conuersationis & studi j. cap. diaconi. ys. distinctio. & in primis literatos secum haebeat. cadesto.vbi gloss.s s. distinct.alterum praeterea habeat moribus spectatum , qui familiae moribus praefectus sit, &eam pie instruat, & corribat, ac

in sacris edoceat. Nullus familiae episcopi arma serat,nisi in itinere vel necessitatis causa episcopi arbitrio, nigro tantum vel fusco colore utens, a serico auro argento, & vario colore

abstinens, & simplici vestitu contentus. Curet episcopus ut omnes eius familiares quotidie Missam audiant, &clerici saltem similiter cum ipso, semel -

46쪽

De osticio Episcopi . Cap. q. 33

mel in hebdomada ieiunent, ae bis in aduentu, praeter stata ecclesiae ieiu nia, utque semel saltem in mense sacram Eucharistiam sust: piat,at in aduentu,& quadragesima diebus Dominiciscit rici salic m, ac dum familia ei-bum capit, sacra lactio adhibeatur, curet etiam episcopus ne inertiae dediti aliqui sint aed honestis actionibus occupati, & ut abstinentes a staeitiosorum lic minu consuetudine,& socis ubi turpiter vivitur, nce fora 3 per nomctantes,& abstinentes a iocis & inanibus oblectamentis A libris huiusmodi continen Lib. relis: Cne &preta emptae se seiant, a coitendant se dignose si e qui populi duci ministrent. Quotidie vero eps in vespeii ante qua ad cena accedatur cu i as litanias & pces deuote recitet,& pie oret,ac salutaribus monitis ad vite innocentia integritatem,pietatem humilitate,&aliarum virtutes chrisianas exercendas accedat,& curet ut qualibet die post oratione unus aut alter clericus sermonem in oratorio habeat,qua pie ad uirtutem aliquam a plectentiam , vel vitium su-iendum hortetur; ut vero certiorat episcopus quomodo familia eius vivat , visitet eam frequenter & eius gressus exploret, bonos praemias, &laudibus assiciendo,malo, contra corrigendo, vel incorrigibiles expellendo. Cum domo episcopus ebre dii ursamilia eidem assistat di modeste comitet. Cu alius ex ea egrotat,elis eum prne inuisat, &oi eius nece uitati opis portune succurrat,ae ad vitanda oem

si monit me talis suspitione, familie Sepalis mensae facultate, & sngulorum

meritis,congrua nas cede assignet. In

ordinib. consere dis diligetis imus fit, ut vi lures fieri ydi sacerdotes, & pies c cclesie pariat, ex sacerdotii quippe sacri scio tu multiplicatione factis. Trinitati,quo ad sacris civ artinet, gloria affert,ecclesi trisiphanti iubilo, militanti subsidiu, & purgati suffragium,

se in ut nemini cito manus iponat, ne

alienis pcis cdicet, i.Tim. s. ea diligenter considerado circa ordanados, quae late habentur insta intacso ordinis. In benefici j ecclcsie disti ibue dis, rno aspiciat carne & sanguine, non preces principsi alte dat, no asse is coiideret,sed merita pes et, loci necessitate, ut illi de eo prouideaturq melior sit,& magis ei prodesse pdi, alia acceptator persona i ii e stet collator,& perc6seques peccaret mortaliter, si miti' digno, omisio meliora,bnfici suconserat, ut dictu est sup. e.de statu papy, & c.de elect. & latius i tr. de acceptatione personat si . & tr. de iur. patr. & cdem esse testat Lamb. de iur. pat. lib. 2.p. t. q. I o. princia . in paritate prypone do pa

pete diuiti, nisi ecclesia habeat soluere debita vel egeat diuitis potentia, et eu qui est de genere fundatoris extraneo,incola loch&qui est de gremio ecclesiae extraneo,& in titulatu non intiutulato, Doctore plebeium nobili tin, caron istam Teologo ubi est causarum magna ventilatio,vbi hyreses pu ulat, Teologum,semper bono ei qui ex deuio est i educi us, seniore & priore o dine minori,& iuniori, legitim si legitimato, est qui ex ei cuit curam otioso, vid. late Lamb. detur patr. libr. 2.p.3.

quaest quinta principali, arti c. primo, cum sequen & dixi dicto tractatu . Quod si episcopus aliquis ad eu di. 6 uertat suscipiat eum honorifice iuxta sui qualitatem & inuit et eum ad Misesam celi bladam, & post vel bum Dei

praedicandum .ca.episcopi . .q. l. Firm. tr. de episcopo. 2.p. 8. p. pranci p. .lib.q. .colum. .ver. iuxta P dicta .

Noadmittat et clericum forense sine literis dimissorijs Spris epi. c. I. ii q. x c. i. t. 3. i. d.alias est, punitur,ut ibi d. xl.excdicatione, uel depositione ad te pus, s et d. non sussicere tacitu consensum , sed i equiri literas qsi transit ad aliam ecclesia eiusdem di cesis.& in c.

statuitur peregrin si clcricu no admitted si ad celebrandii fine dimissoriis proprii epi, et, intelligitur nisi sit notus admittenti sine tamenti. appositione. Tenetur etiam episcopus quisque ex Bulla iixti v. visitare limina aptiool

47쪽

3 Tractatus de episcopis.

rum. tertio quoque anno .capitulo iuxta. nonagesimaterii a d. Sc oiebus Dominicis ecclassae suae non de si .cap. episcopus.de consec. dist 3.& alia praestet quae hoc toto Tr. & maxime ca.6.8c T. explicantur.

De Residentia Episcopi, &aliorum. Cap. s. SUMMA RUUM.

sidentia quid sit, ut quis dic

tur residere, quae requirantur.

sidere quis teneatur, O quomo

Residere quo iure epistopus, O pa

stor tenetur.NI. g.

. I sidentia an ' quando pactores

excusentur.nu.

d F dentia eicusatus quae practare

debeat. Du. s.

Resilentiam omittentes ut peccent, O quas poenas iucurrant, Pel

Vm frustra potestate sua uti, vel olscio fungi possit episcopus qui a sua ecclesaabest,ideo dicto in superioribus qd possit vel debeat, sequitur

congrue ostendendum quomodo res dere tenearur. In quo primo videnda quid nomine Residetie intelli satur . Secundo quis teneatur residere,& v bis Tertio quo iure. Quarto qui excusentur a res delia. Quinto quae sit poena non res dentium.

Quo ad primum dicendum est, i residentia idem importat,usus mini Residetia ster ij, vel ossicia, nam prelaturae insti-

quid sit di tutae sunt a Deo , non ad Audum novi quis di- men demonstrandum,sed ad certas ac turresi' ctiones exerceu das, unde cum Christus ve let instituere Petrum summu de re, quae eecessae Pestorem, non dixit ei, Esto requiret Pontifex ,sed Pasce oves meas. & Nin turimer. I S. iubet Dominus Aaroni, & filias dari primitias pro ossicio sacerdotali, filias vero leui decimas pro ministerio quo in taber naculo scederis debebant inseruire. & Hiere p.ad Nepo Danum. d. episcopi,& sacerdotes sciae se ministros esse no dominos,& Orig. ho m. . in Isi d. qui vocatur ad episcopatum, non ad principatum vocatur , sed adseruitutem totius ecclesie; &Bern .epist. 3 . ad Eug. Papa. d. fi Chrrstus te misit,aestimabis tibi non ministrari,sed ministrare venisse . Hinc dicitur in c. fi. de rescript. in S. ob ossiciudari beneficium, & in c. quia non nulli. de cier. non resid. decernitur beneficium ei tantum dandum qui residere in loco & curam animarum per seipsum exercere possit, unde &GOD. in summa de cler. non resid. d. q, res dentia est personalis solutio Sprii ossicii

in suo beneficio, qua ratione residens in beneficio, & non inseruiens ecclesiae, nec eius curam habens, non dicitur residete, ut ibi d. Gosse. & Hos .in summa. eo. ex c.proposuit. de fit .presb.& ita ad residentiam duo copulative requiruntur;primo in quis maneat in loco benefici j, unde ciscitur residentia quasi iterata vel continuata sestio,Secundo ; ibi ecclesiae in suo ordine in .seruiat. d. c. proposuit. Quo ad isecundum, dicendum est, tquemcumque obtinente beneficium Residere in titulum teneri residere, etia si sim- quis teneapsex sit,c. quia nonnulli. c.f. de cler. nd tur,& quore: d. c. praeterea. de cler. non resid. cu modo .

beneficia ad hoc sint constituta, ut seruitium ibi sat, unde non debet illa

recipere qui non seruit. c. conquerente. c.cum ad hoc, eo .idque siue beneficium sit maximum ut episcopatu . ca. peruenit. T. q. I. siue modicum. d. c. coquerente. cum 'uilibet manere deat in ea uocatione in qua est vocatus. c. sanctorum. o. dist. c. clericos. I.d.ca.

auia nonnulli.& cap. conquerente. deer. non resid. Secundo debet bene

48쪽

De Residentia Episcopi . Cap. 3 S

eiatus residere in loco benefici j, unde episcopus debet residere in sua cathedra,c. peruenit. . q. l.&chrisma coscere.c.te reserente. de cel. miss& o dines celebrare. c.quando. r. . & quolibet die Dominico diuinis officiis interes e,cap.episcopus. de consecr. d. 3.

nisi iusta causa impediat. c.temporalis in s. .q. i.& alij in vesperis & matutinis in ecclesia, alias in corrigibilis deponitur. cap. sin .st dist. si tamen ecclesia sit collegiata, alias debet in ordine seruire quem requirit suum beneficium .ca.proposuit. de sit. presb tertio debet seruire in propria persona facie do seruitium e celesiae. c. quia nonnulli. c. conquerente.eo.&in suo ordine. d. ca. proposuit, & etia si canonicus sic debet alio canonico ministrare celebranti,a .c. cum decorem. de si .presbyt. unde ecclesiae non seruiens non dicitur residere. d. c.quia nonnulli. cap. extirpande.F. qui uero. de praeb. De consuetudine tam e generali totius mundi benescia simplicia non exigunt residentiam.ut d.Fel. in c.dile

ctus. 2.col. I. de reser. Alexa in cons. I.

voL .Rebuae in praxi benes. tit.de dispenside non resad.n. 8. similiteris cui ob benemerita assignantur pensiones vel stipendia,non tenetur ad res den-

tione de consuetudine introductu est ut in simplicibus per altu seruire quis possit, dummodo ecclesiae seruiti ii ii ode fraudetur, &pauperibus subueniatur,ut sentire videtur sal in verbo. Re

sidentia. Num 2

3 Quo ad tertium primum sit dictu .

Re fidere Episcopus & parochus tenentur iure quo iure diuino,i& naturali in sua ecclesia r episcopus sidere.& patior Probatur conclusio ex sacris litteteueatur. ris primo Nume. r.3.ubi constitutis a Domino sub Mose initiastris tabernaculi sui, Aarone, & filiss eius,additis quoque Levitis in eorum adiutoris, o innibus dixit, excubate in custodia sanctuari j, & in ministerio altaris, ne

oriatur indignatio super filios Israel, ergo cum Aaron & fili j figurarent da

flores nostros,ij tenetur praecepto camuino residere in ecclesia sua per tabernaculum significata. secundo Piou. et ZAgnosce vultum pecoris tui,& gregestuoscdsidera, at abs etes illos agnoscere no Pnt,ergos s. EZech.3 .erraue istgreges mei in cunctis montibus, & imuniuerso colle excelso, & super omne faciem terre dispers sunt, & non erat qui requireret;quarto, Zach. I I .sume

tibi vasa pastoris stulti, quia ecce ego suscito pastorem qui derelicta non visitabit, dispersum non quaeret, & contritum non sanabit,& carnes pinguiu comedet, o pastor 8c idolum derelinquens gregem, gladius super brachiueius, & super oculum dexterum eius. Hier. 13. vos dispersis lis gregem me ii, & eiecistis eos, & non visitastis eos, ecce ego visitabo super vos malitia si

diorum vestrorum, & EZech. c. 3 .& c. 3 . Io. I o. Mercenarius cuius non sunt oves propriae videt lupum venientem&fugit, & supra, qui vero est pastor,

oues vocem eius audiunt, & proprias oves vocat nominatim, & educit eay,& ante eas vadit. I .Pet. s. pascite qui ivobis est,gregem Dei non coacte, sed spontanee. Aet. ro. Attendite vobis &uniuerso gregi, in quo spiritus factus posuit vos episcopos regere ecclesiam Dei quam acquisuit sanguine suo. I. Timo t. 3.& Tit. I.&alibi sepe. Ex Conc.probatur in Concit. Sardi

So.& demum Tride. seis. 13. c. I. ubi aperte dicitur pastores animarum praecepto diuino ex consequetia ni unetia quae obire debent in animabus pascendis,teneri ad personalem res dentiam

49쪽

tram in ecclesiissura. Ex Pontis cibos Greg. l. in past. p. r.

e. I .& x. Sc Io.&lib. s. epist. 3 .lib ep. II. lib. I ep. I i .lib. 2. ep. 3 i. ex ep.Eua risti.Damascep. .& Greg. homil l l .in Erech. Ex Patrib. Clem .Rom. ep. 3 in princi p. HIer. o. I. et pili. ad Oceanum.&ad Paulinum August. epist. ibo. ad Honorat.hb.de pastor ib. c. g. Nicolaus papa.ex decrero de pastoribus existente in x.Tom.Concit. Bern. de persecutione sustinen d a. e. 3 l . Ambr. lib. de dignit.sacer d. c. 3.& c.C. N lib. t. de Abraham. c.

c. Ber n. idem lib. de consid. ad Eugen. Et in declam de verbi; Petri,Ecce nos reliquimus omnia ; & ser m. 3. de adu.Domini. & in Psalm. Qui habitat. yo.serm c. Sc serm. .super Cant. Athan.ep.ad Hebr.c.vit.Orig. in Iosue. ho T.& super Gen. ho m. Io. Cipr.lib. .ep. 3. Christi de sacerdotio.& in Mat. c 26. Na T. in apologetico Cir. primo in Leuit. lib. 6.&in Ioa n. bb Tmi. Rone probatur, na pallor iure diuino ad curadas alas subditorum, ad id vero necessaria est praesentia pallor ii; primu patet EZech. l . I .Tim .s Tit. I. secundum pater, ergo; secundo,nam pastor non esst Dominu gregi ,Domino d cente, Pasce oves mea . Io. vlt. ScApost. Sic nos exi timet homo ut ministros Christi, de dispensatores ministeriorum Dei; Sc Petrus. t.c.3. Pascite ciui in vobis est gregem Domini, non dominantes in clero, ergo debet per se pascere. tertio ex forma consecrationis episcopi, cui dicitur, vade & praedica euangelium populo tibi coimnis D. quinto nam decimae dabatur Leuiti , quibus pastores succedunt & sacerdote , ec Ap. d. non claudendum os bovi trituranti, dc Dominus dignum esse operarium naercede sua , ergo cum pastores beneficia possideant, debent iure naturali ter uitium ex illius institutione requisitum exercere; & idem

procedit in cord utoribus curato tu,

exceptis i is qui ex institutione beneficiorum era id tu toralium seruire per alium possunt. Ex literis congreS.Tr.

Tractatus de episcopis .

se eundum diei una, alij beneficiati, non tantum iure positivo, sed etian naturali tenetur residere, de primo sutra est dictum iure pontificio omnegeneficiatos teneri ad personalem residetiam . Ratione probatur,nam qui recipit stipendium pro seruitio, serui tium utique praestare debet , ut supra est dictum; secundo beneficium est institutum propter officium, ergo si officium non exercet, indignus est bene

ficio

Quo ad quartum,cum pastores iu- re diuino & naturali, Sc reliqui iure a Residen

quoque naturali teneantur residere, tia an &dicendum eli eos non excusari a resi- quomodo dentia nisi ubi idem ius diuinum, Sc na Pastores turale tribuit excusationem in aliquo excusent. casu, licet non a regulari residentia, Christiana siquidem charitas, urgens necessitas, debita obedietia, & euides ecclesiae vel Reipublicae utilitas abesse aliquos quandoque postulat. d. ca. I. in Trid. Cone. quibus etra casibus ius naturale de diuinum requirit praelatum iis casibus abesse debere, cum ill cru-sar non sint petandae respectu propriae personae; sed tantum respectu boni eeclesiae cui fidem obligatam habet ; ob bonum enim ecclesis uniuersalis, licet quandoque abesse, quia ut corporis membra se mortis periculo obiiciunt ut caput saluent, se ecclesiae particulares tenentur se offerre, & suos praelatos communi bono, ut si contingat celebrari CGcilium genetale vel prouinciale,& idem si papa egeat praelato ob eius consilium & authoritatem ad legationem magni ponderis expedien

Similiter si quis seruiat episcopo in

eius pei sona, cui licet ad quatuor mu- ses inseruire,ut sacra congregatio re- spondit, dc eo magis pro utilitate e clesiae & durce sis. c. ad audientiam. O.

de caetero.c.dilectu . extra eo. quae tamen intelligiatur, ubi papa uel episcopu , aut ecclesia uniuersalis eget pastore,si enim non desint qui inseruiat in eo munere ut officio Auditoris, a Cecretisci

50쪽

De Res dentia Episcopi. Cap. S. 3 v

eretis,& huiusmodi, tunc pastor in edstientiae foro non res dens tutus non

est,quia cum residentia fit iure diuino praecepta, papa etia dispensari non potest, nisi idem ius diuinum Sc naturale interpretando,st nisi in vera dc legitima necessitate nullum excusat,sic si pastor infirmus sit,cuius ratione solii mutare debet ad tempus,excusatur. c.vn. de eler non resid. in s. in etiam ecclesiae utile est, ut pastor sanus redditus melius ei seruire possit, & ecclesia tuenon egeat eius praesentia ,si em egeat, ut tempore pestis, uel ubi periculum esset alicuius haeresis, uel tumultus populi suscitandi,tunc debet potius mori quam recedere secti dum legem boni pastoris a Christo omnium summo pastore prescriptam.Sic ratione studi j excusatur pastor a re fidentia.cap. f. dema g. & ecclesie utile est, ut habeat doctu pallorem qui ea tuto ad pascua uitae aeternae ducat, in quo th hodie est necessaria licentia epi, ut in Bulla PitIHI. ii x. dat. et . Nou. i sis . si th trunc ecclesia eius praesentia non eget, alias ei ut supra abesse non liceret, similiter si ei opus fit adire curiam Romanam,vel regia ad defendenda iura ecclesiae excusatur,cum id fit bonum e clesq,& praelatus ea defendere tenea htur,ut d. Abb. in c. fraternitate .de don. in c. transmis Iam .de decim. dummodo

id eque bene per alios perfici no pocst, & tune ecclesia non egeat praesentia pastoris ob bonsi animatu a ne si tirannus pastore insequitur in odiu platis,tunc licet ei abesse, secus si in ecclesia ipsam grassatur; tunc. n. ei est persi-llendu usq; ad morte,& idem de pestis

in praesule ipsum grassatur; tue e re ec-Hes est ut ad ths inde se subtrahat,& e opportuno redeat, ne subditi sugere cogantur; & ide si pastor patitur inimicitias in loco benefici j; tunc. n. ei

licet recedere,c.iter quatuor. eo.c bonR. de electa unc.u.ec e re ecclesiae est, ut inde ad tys recedat, ne in loco inimicitiae multiplicentur,interim opera dando ut sedentur,st is, s excedere riddebere spatiu anni, deciditur in Coc.

& idem in praedictis distinguit Turr.in d. e. aduersitas. Similitet si pastor egeat ut ad modicum ips exeat animi recreandi causa excusat, i d. n.ius naturale P mittit, moetus psitta e celesie no fit necessaria. Et

ide demu procedit in quolibet legiti

intelligendu est qn e re ecclesiae es ut recedat,licet coseque ter c6cernat bonu person q ut supra,vi late d.Gai et d. ar. s.&Sot. de Iust.& Iur.li. Io. q. 3.per tot. ea semper regula tenendo , I, ubi salus subdito tu exigit pr sentia pastoris, ei recedere non licet ob aliquod comodum corporale, nec ob aliqd periculum imminens, vid.D.Tho.d.art.

Vbi vero parochus abesse habet sdebet idoneum relinquere vicarium 1 Residen

ab ordinario approbandum cum con tia excusagrua mercedis assignatione,&fi et per tu ,'pra

duos mensest in abesse habet licentia state deat. ab Episcopo habeat, quod si immines

ea usa superueniat, ut superiorem pro licentia habenda adire non possit,crederem non glossando per hoc sacrum C6cilium, eum non teneri ad restat tionem , se tamen ut vicarium reli quat & ordinario primum absentia

significet,episcop' vero ubi abesse habet , debet habere licentiam in scriptis a papa, vel Metropolitano, vel eo absente,ab antiquiori episcopo, qui similiter antiquior residens Metropolitani absentiam probare debebit, nisi

casus repentinus occurrat, uel nisi per tres menses tantum absit; cum em causa repetana& notoria fuerit ob Reipublicq utilitatem, id etiam metropolitano significare non esset opus, ct si per

tres tantum menses abest continuos, vel inter ruptos in anno , causa se risius conscientiae relinquitur, qui tame . .

SEARCH

MENU NAVIGATION