장음표시 사용
401쪽
403쪽
i 28 Species complectens , 5o tabulis incisas.
AUCTORE ANTONIO IOSEPHO CAVANILLES HISPANO VALENTINO, Collegiatae Ecclesiae de Ampudia Abbate, in Academia Valentina Doctore Theologo , e Societate Regia vulgo BasCongada, atque Societatis Regiae Parisiensis Agriculturae Correspondente.
GUM ΑΡΡROBATIONE ET PRIVILEGIO REGIAE SCIENTIARUM ACADEMI Me
405쪽
R Ο Υ Α N 1 c 1 s inventis quaedam addere, facillimum procul dubio est; attamen materiam denuo pertractare, in qua elucidanda primi homines insudarunt, idque recentissime , arduum certe reputo , ne dicam periculosum. Ego vero quoniam de universa Monadelphia atque Malvacearum familia dicere pro misi , Geraniorum genus dissicillimum atque maximum elucidandum aggrediar, sapientium indulgentia fisus, qui praecedentia opuscula benigne recepere. Itaque quamquam plures hucusque de Geraniis scripserint, quatuor prae-
Sertim inter omnes Video , qui, aut dedita opera, aut per occasionem, bonum otium in ipsa collocarunt, Carolum Linnaeum scilicet, Nicolaum Burmanum, Ioannem Iacobum Reichardum , atque Ioannem Andream Murrayum . Plukenetius enim, Dillenius , Ioannes Burmanus , Iacquinus , aliique bene multi, sparsa membra huius corporis , ut ita dicam , tabulas accuratas , atque descrip tiones haud spernendas certe prodiderunt: quae omnia si auctorem iuVant, qui de hoc genere tractare decrevit, impediunt saepissime partium omissione, atque notarum , quae in magna specierum copia scientifice ordinanda veluti Ieges sunt a natura praescriptae. Illorum vero opera, si Nicolaum Burmanum excipias , cuius specimen bolanicum magni facio , ceterisque praefero , dissicultatibus scatent, utpote qui brevitati dumtaxat consulentes, obscuri fiunt, dum innumeras species explicare confidunt binis verbis. Ad haec Murraytis et Rei chardus tam arcte Linnaei doctrinam amplexati sunt, ut cum mendis, Oscitationibus atque erroribus eam nobis porrigant; quod si in illius reverentiam faciunt, quam parum scientiae proficiant , vel ipsimet ingenue fatebuntur. Ego vero quamquam viribus impar tot hominum numero, quamquam laboriosum atque iniucundum opus inspexi, toto tamen animo in id unum in cubui , ut locupletius atque perfectius darem. Hac ergo de causa ex Ι28 speciebus, quas hoc opus continet, quamplurimas colui, seXaginta quatuor vivas examinavi, reliquas fere omnes in amicorum herbariis: atque ut de recentissumis capensibus certo pronunciarem , Cl. Carolum Petrum Thumbergium rogavi , ut quas ipse reperiisset, vellet mihi communicare , quod et humanissime fecit, et occasionem mihi praebuit, tum Linnaei filii errorem detegendi in quem incidit de Geranio emarginato tractans, tum reliquas species , quarum purum indigitavit indicem, numeris omnibus absolutas , nunc primo Bolanicis offerendi. Thumbergio itaque, Jussieuo , Lamarck , atque Thouinio tribuen
406쪽
dum est si quid boni in hoc opere reperiatur , utpote qui plantas mihi exarm-
dandas praebuerunt : ego interea et gratias ago maximas, et eorum nomina:
in perpetuum grati animi testimonium praedico.
Multum ulterius dissicultatis passuros esse credens nedum tyrones sed et Bolanicae professores, si in tanta specierum copia, descriptionibus contentus, tabulis privarem, quinquaginta delineavi, in quibus fere omnes species qua potui diligentia ad vivum depinxi. Et quamquam probe sciam , non aeque facile accurateque delineari posse species siccas, male quandoque conservataS, ac eas quae vivae observari possunt; nihilominus monographiam universam dare malui, quam quorumdam rumoribus commotus , lectores privare earum figuris , quas desiccatas prae oculis habeo. Hoc unum interea intellectam volo, de vivis scilicet respondendum mihi esse , utpote qui et auctor sum , et delineator; de siccis Vero , si meas tabulas a vivis aliquando recessisse constet , condonandum
Spero. His itaque praemissis, propositam aggrediar. Gerania vel obiter examinanti occurrent primo flores figura diversi, fructus similes: in quibusdam corollas observabit irregulares et veluti papilionaceas,
in aliis regulares , rosaceas; omnes vero patentes ac striis Saepis Sime Variegatas. Qui vero accuratius species omnes persequatur, natura veluti distributas cernec
in duas phalanges fere aequales , quarum si patriam investigare velit, Africanas aut Europeas esse sciet. Verumtamen munificentissimam naturam fuisse
In Bonaeo Spei promontorio mirabitur , quum Geraniorum maximam copiam illuc cognoscat crescere, dum totus terrarum orbis ne vel illius terrae anguluma quare potuerit copia atque harum stirpium pulchritudine. Si vero utriusque phalangis attentius flores examinet, in irregularibus numquam reperiet stamina decem antherifera , neque in regularibus septem : in his etenim aut quinque aut decem , in illis vero quinque aut septem numerabit, quae basi in urceolum coalescunt germen cingentem, qui semper in decem filamenta aut denticulos partitur. Glandulas quoque quinque, Unguibus petalorum alternantes , observabit in regularibus in reliquis vero glandularum loco cuniculum aut tubum reperiet, cuius initium exstat inter duo petata superiora et calycis laciniam latio rom, qui plus minusve per pedunculum excurrit, notanto finem gibba externa. Mihi animo volventi atque admiranti Africanorum sic enim usus invaluit, qui Gerania nominat Africana, quorum corolla irregularis est ) structuram Hac praecipue cuniculum, divinare cupiebam huius praecipuum munus. At, ut Verum fatear, nihil certi reperi, et coniiciendo dumtaxat, a natura factum arbitror uessores aliquo modo nutent. Quum enim pedunculi pars quaedam longitudinaliter excavata sit, atque propterea levior sibi opposita, ex gravitatis legibus
gravior haec deorsum tendet, atque tubus aut cuniculus, qui levior est, Superiorem et horizontalem situm servabit necessario. Huiusmodi vero situs valda congruit germinis fecundationi : antherae etenim in Africanis facile ac citis issime decidunt di stamina etiam, quae prope cuniculi faucem reperiuntur, breviora Sunt ceteris dum antheras sustinent. Quare si flores essent erecti, quod fol tasSe eVeniret, Si pedunculus ubique eiusdem esset ponderis atque crassitiei . nec pollen stigmatae reciperent, neque antheiae possent tandiu in lectulo con
407쪽
servari quandiu satis esset ut Intentus a natura finis consequeretur; verumtamen haec omnia haud satis firma reputo , atque quaestionem integram Bolanicis relinquo. Incertis itaque praetermissis, ad certa redeamus. Corolla in omnibus speciebus, tribus exceptis, ex quinque petatis componitur,qua: unguibuS angustata, urceoli basi adhaerent; non tamen ita firmiter ut in malvaceis vidimus. Etenim singula seorsim decidunt remanente urceolo , qui tardius evanescit ; quum fructus scilicet ad debitam maturitatem pervenerit. Hic vero semper componitur ex quinque capsulis monOspermis , rarissime disperiDis , stigmaturam numero respondentibus, quae capsulae terminantur arista in funem tortili barbata , aut in spiram versus apicem receptaculi longi filiformis contorta , tuncque imberbi. Semina in hoc genere sunt ovato Oblonga , saepius acuminata. Operae pre lium est coryledones aut lobos seminis examinare, quod quantum prosit Bo tanicae scientifice tractandae, dixit magnus Beria ardus de Jussieii , dicetque luculentius eiusdem nepos, mihique carus Antonius Laurentius de Jussieti in opere vere aureo quod iuris publici brevi faciet. Itaque Geraniorum semen est Corpus teres, oblongum , utrimque acuminatum, quod ultra gravitatis centrum inflectitur, parsque brevior ita alteri incumbit et adhaeret, ut primo intuitu
totum semen corpus referat altera parte obtuSius: commissum vero terrae, ex
breviori lobo exsurgit caulis, radices ex alio : quae omnia cognoscet, qui fruc tum Velit examinare. Ego enim in seminibus novae speciei, Geranii scilicet Tetragoni, prope apicem iobi brevioris duas quasi minimas stipulas conspexilente vitrea , quae foliorum seminalium rudimenta sunt, e quorum centro eri gebatur plumulla subulata, in caulem abitura suo tempore. Haec itaque prae mittenda duxi haud iniucunda Bolanicis sperans ; reliqua vero quae in plantis examinandis observavi in compendium redigam , ne praefatio longius excurrat , neve lectorum patientia abuti videatur.
Pro floribus regularibus. a Calyx aut pentaphyllus est aut profundissime partitus in quinque lacinias .
quarum duae sunt Semper exteriores una partim exterior, partimque prio rum altera cooperta , duae reliquae interiores.
et Calyx fere semper ornatur striis decem longitudinalibus, inter foliola ita distributis , ut quodvis exterius tribus gaudeat, in singulis interioribus
unica reperiatur, quintum denique foliolum duas strias obtineat. 3 Stamina decem antheri fera λ Ergo a'. pedunculus uni florus , aut bissor o a' Capsulae ovatae basi obtusae. 3V. Arista imberbis in spiram versus styli apicem reVoluta. Pedunculi multissori 3 Ergo i q. petata integra. Σ'. Filamenta alternatim bre-Viora castrata et antherae quinque. 39. Capsulae basi acutissimae '. Aristae barbara in funem tortilis, minime vero in spiram versus apicem reVoluta. . Petala e marginata Θ Ergo capsulae ovatae arista imberbis in spiram revoluta,
408쪽
6 Capsula ovata 3 Ergo arista imberbis in spiram revoluta. Capsula basi acuta Θ Ergo arista barbata in funem tortilis. 8 Petala semper quinque, quorum ungues cum totidem glandulis mellifluis
Pro foribus irregularibus. 9 Calyx fere semper monophyllus, quinquepartitus, lacinia superiore latiore
erecta : reliquis fere Semper reflexis.1 o Corolla subnutans papilionacea, fere semper pentapetala ; petatis duobus superioribus erecto reflexis, fere semper latioribus , longioribus variegatis.11 Glandulae nullae, in quorum loco cuniculus per pedunculum excurrens. 11 Urceolus decempartitus: antherae numquam plus quam septem quae cito decidunt: stamina aut dentes steriles numquam circa cuniculum , sed in ea parte reperiuntur quae illi diametraliter opponitur. I 3 Capsulae , semper basi acutae : arista barbata, tortilis , numquam in spiram
Pro cunctis speciebus huius generis. I Germen est pentagonum, nonnihil turbinatum: stylus pyramidalis simplex, initio brevis , tandem auctus : stigmata quinque primo connivensia, postea
is Fructus ex quinque capsulis, ariStatis. Ex dictis hucusque constat Geranium a Monsonia de qua in praecedentidissertatione 4 unice distingui staminum numero. Hac ergo de causa et quia stamina minime numeravit Linnaei filius, in supplemento quod ante mortem dedit , alteram Monsoniae speciem Geraniis adiunxit, nomine scilicet Geranii Emarginati: ego vero, plantam siccam iterum examinando, reperi urceolum in quinque lacinias partitum , quarum quaelibet tribus flamentis terminatur : germen, stylus , stigmata, fructus denique cum Geranio ita conveniunt, ut pro ipso facile habeantur ab omnibus qui non attente in singulas fructificationum partes descendunt. Plantam hanc, ut supra dixi, cl. Thumbergio debeo, a quo eam accepi hoc titulo: Gerantum emarginatum Linnat supplementio procul dubio sciente a Gerantis diversam. Ut vero Bolanici Monsoniae species omnes debito ordine possideant, hanc ultimam huic operi praefixi.
Parisiis die 9 mali anni 1787.
409쪽
simis unifloris. Geranium e marginatum : pedunculis unistoris : foliis e marginatis, ovatis, crenatis. Lin. SVP. 3U6.
Caulis herbaceus, teres, filiformis. Folia opposita, petiolis subaequalia, ovata, creinata, semiuncialia, pilis aliquor. Stipulae utrimque bime, subulatae. Flores axillares, longissime pedunculati; in media pedunculi longitudine stipulae binae: pedunculus floribus erectus, fructifer ab stipulis declinat erectus, uni
Calyx ex quinque foliolis ovato-oblongis , acutis, aristatis. Corolla ex quinque petatis , unguibus angustissimis, sensim versus apicem di latatis , ibique crenulato-praemorsis, albido flavis , striis tribus longitudinalibuS. Staminum urCeolus germen cingens monophyllus, rubescens, in quinque laci nias partitus, quarum qualibet terminatur filamentis tribus: antherae ovato oblongae. Germen pentagonum , turbinatum , villosum : stylus simplex; stigmata quinque. Fructus: capsulae quinque monospermae, oblongae, basi acutae, terminatae arista sesquipollicari, tortili. Habitat ad caput Bonae spei. V. S. communicatam a D. Thumbergio. Explicatio figurae. a Urceolus cum filamentis magnitudine naturali. b Idem auc tuS. c Petalum.
410쪽
Calyx simplex pentaphyllus aut profunde partitus in quinque lacinias ovatas,
Corolla regularis aut irregularis, pentapetata, patens. Glandulae quinque cum petalorum unguibus alternantes, aut earum loco cuniculus per pedunculum excurrenS. Staminum urceolus germen cingens decempartitus: antherae ovato Oblongae, veris satiles S-7-IO. Germen turbinato-pentagonum: stylus pyramidalis, persistens: stigmata quinque reflexa. Fructus: capsulae quinque Ovatae , aut basi acutae, arista terminatae, aut in funem tortili et plumosa , aut in spiram versus styli apicem involuta, imberbi. Semina ovato oblonga , solitaria, raro bina.
COROLLA, REGULARES : GLANDULAE QUINQUE CUM PETALORUM UNGUIBUS ALTERNANTES.
g. I. Pedunculi uni fori. 267 GERANIUM GRANDIFLORUM. Bur. Tab. LXXV. f. i. in G. Pedunculis simplicibus, unifloris: foliis tripartito- multifidis , linearibus:
G. Frutescens , incanum : flore magno , luteo , dentato. Bum. AD. 88. Tab.
G. Africanum , flore luteo amplo : foliis absinthii pontici. Herb. Fred. Rosch. G. Abrotani lio : flore amplissimo : semine duro. Herm. catal. Pl. o. P. I 2. Grietum tenuifolium. Lin. Sp. pl. νOl. 2. P. 3 87. Caulis frutescens, ramosissimus ; ramis tenuibus , subdivisis , lanuginosis. Folia pinnata , multifida ; pinnalis rectis , bi-trifidis i Stipula ...... Flores solitarii, longissime pedunculati ; pedunculis hirtis , albicantibus. Calyx quinquefidus, patens ; laciniis ovatO-acutis. Corolla magna, patens , flava petatis apice dentatis. Pistilla Burmantis in Prodr. I Iora cap. in quinque distincta , nec in rostrum coalita : germina subulata : vix styli vestigium : stigmata verruciformia. Habitat in Africa . V. figuratam apud Burm. loco citato.