장음표시 사용
31쪽
sum ignoto Graecori aereolis sive . gr. constat. Autor noster lib. s. cap. I. us potius Lupini ac Ervi magnitudinem quam pondus consideravit quemadmodum ruranum LV. cap. 8. . s. ubi ἐριφαπιαοῦς integrum minimeque usum innuere
Scripulum, pondus solis Romanis receptum, quod tertia semper Drachma pars, lib. s. cap. 7. usurpavit Autor reliqui Medici rarius, sed ejus loco λαουν, quod Latine oboli duo, secus ac Iuniores, ut A et Alex Aretaeus Moschio Prisciano scripulus dicitur, arontino lib. i. de A quaeduet Varroni in Plautorino, citante Carisio Grammatico Vetustissimo, Nolus Metiano, ut Martiali Scriptulum, contracte Scriptium Fannio Scripulum
in vetusto Celsi Codice Scribulum improbat Caper. Scrupulum a scrupo praeter Columellam Plinius DCarisius ejicit, licet parum a Scriptulo dis- ferre putet Mercurialis lib. 2. cap. 2 de Comp. Med. Scripulum vero qui malunt cum Charisio, a scribendo nomen deducunt, quod Graecisisse ια 'ocetur Isidoro inde Dramma dicitur lib. 26. Orig. cap. 4. Barbaris Scrupulus. Quos inveterata consuetudine plerique hodie sequuntur. Iisdem Schro pulus, ut in Codice S. Guil Saliceti. Isidorus ait diminutivum esse a Scrupo, hoc est, lapillo brevi. Fannius metri causa Scruplum dixit. El. Vinetus Seriplum legit. Commune granis XXIV. Nicolai Sala dini XX aestimatur. Patavinis 24 gr. pendet. Venetiscio quia hi hordei grana, illi piperis usurpant.
32쪽
Dis gr TATIO. 2 pant Veterum quidam s. Simplum vocabant, referente Volus pag. s. Ter lin Mena de Rat Med. cap 9. Charactere scripuli es R. - . . S. 69. Demetr Alab Volus. Isidor lib. 6. cap. 26. - .
Obolia pendet Semio bulos duos, λεπτα Marc. cap. . Si mi obulus Siliqvam j T. Siliqva gr. iiii. Granum, lentem unam .semissem Vid. Philandr in Vitruv. lib. I. cap. 8. Cujus haec sorma - Isidor. Ponderibus ad Mensura nunc se flectit oratio. Hae autem semper certae ac immobiles fuere, vel ob summam maximae Reipublicae autoritatem, vel quia pondere humida parum discrepant, secus quam sicca, quae raro genere vel specie conveniunt quorum proinde mensura dissiculter pervestigatur.
Unde etiam mensurarum, liquoris grani expeditior forma lappellatio est, Volus pag. 3'Graeci iisdem olim uti, quibus Romani, quae observatione quorundam nostris minores. In earum sensu hae CELso familiares. Sextarius, vox inculpatae Latinitatis Autoribus, Catoni, Ciceroni, Horatio iolumella usitata, ac appellata, quod sexta Congi pars unde Graecum ξε- voce cum fascibus a Romanis ad Graecos transmissa Mercuria l. lib. 2. cap. l. d. Omp. Med. i I. Arabibus 'otius doctrinae Mensurarum veluti fundamentum Regula Romanis Medicis
mensura est tam Aridorum quam Liquidorum Flo
33쪽
rente Republica Romana, Andromacho etiam, Herae, Asclepiadi, Critoni, Dioscoridi, caeterisque rei medicamentariae Scriptoribus usitata. Suidas scribit , ριεπον υγρων Aridorum est 5. unius .dimidiae Liquidorum duarum Heminarum. Unde Fannius, Heminas recipit gemina Sextarius unz.
Et Anonymus Nicandri interpres: Qm:
Portium proinde non injuria nota Doctissimus Agricola lib. I. de Mens Rom. quod Medicos solis mensuris Hemina minoribus uti asserat. Sextarius ponderatis Arabicus Graecis ιτ ρ:Hesych. - ἄκαμ μγ. Item παῖ χ- πικαχ' Item δι λυ. Serapioni Semuncia est: quanquam ex Poll. Stater aureus duarum Drach. marum fuerit.
Italicus, Graeci respectu alias Irbicus, ratione Castrensis, qui binos capiebat urbicos, olei Unc. XIIX vini vel aquae X. mellis XXVII. pendit. Quem Arabes in sinis Compositionibus semper in-nuunt. Hujus meminit Aetuar in ol myrtino. Latini valorem ipsius diversum tradunt. Quot
enim fuere Romanorum Provinciae, tot seresdistin. stae ejus species extitere, ut advertit Mercurialis de Comp. Med. lib. a. cap. I. Lacunae quidem Arido. rum extarius XIII. Unciarum est i liqvidorum vero
34쪽
vero sesqui librae, cum Romanis autoritate Galent; Graecis alias Cadus, Io dumoys Ob Phar. g. g. cap. 29. Budaeo de Asse lib. s. Angelocratori itidem binarum Cotylarum, hoc est m. s. sive VIII. Unciarum, consentiente Massario de Pond. Mens. lib. . cap. 8 qui eas non simpliciter, ut Simon Genuensis, sed de oleo accipiendas contendit. Verum Gorraeus Def. Med. in ito: hic Atticum intelligit, qui Romano ij minor erat. Cui Mariana cap. q. de Pond.4 Mens subscribit Galenus quoque huic sententiae patrocinari videtur, qui lib. i. de Comp. s. g. cap. 6 eum librae mensuralis a Unc statuit. Quod Portius Libra messe circumscripsit Paeto cum per i uoribus X X. Uuciae Mensurales Sextariumessiciunt: Sed qui cum Portio m. Barbaro Ponderales potius quam Mensurales intelligendas cenisset, quas Oribasius, Iulian Apostatae Medicus, ex Adamanti sententia simpliciter totidem ponit. Massarius de vino vel aqua accipita. d. Sed incon. stanter admodum. Nimirum, vini vel aquae nc. XXII. olei nunc totidem , nunc U. alias X VIII. ficut mellis modo XXVII modo XXX. Sextario tribuit Alciatus in eleganti de Verborum significationibus Libello Unc. XV adfert, ubi Massarius lib. . cap. 9. Ole Atticum ita terpretatur Hesychium usidorum sequutus cum est ericis Budaeus Unc. XXIV. quas Grsepsius m. ij expressit, ae Oribasius mellis voluit Budaei rationes Agricola lib. 1. de Mens Rom. erudit sub examen vocavit, quo Lectorem istarum avidum remitto. vi vero XXIV. omnino Mensurales intelligunt. Galenodo enim
35쪽
enim lib. . cap. 8 de Comp. Med. see gen XILmensurales X ponderalibus respondent. Caeterum, ne quem confusio errorem pariat, observatione dignum est, videri Galenum distinctis in locis, lib. 3. s. χ de Comp. Me s . Sextarios Mensurales, non Ponderales, intellexisse inem plerique Dd. sequuti, quod i semper immutabiles ac fixi, hi pro diversa rerum Aridarum .Liqvidarum materia atque gravitate varii sed qui vel rei adjectione, vel sermonis consuetudine manifesti. A qua sententia neque alienum fuisse Columellam lib. tr. cap. M. verisimile est, quando Unciae mensuralis meminit. inibus etiam cum Agricola Mercuriali, veritatis letustatis ciat tu, libenter annuo licet praeter Portium, Budaeum quoque Alciatum Marianam, Omnes viros magnos, dissentire videam. Veritas enim suffragiorum pondere, non numero, eminet. Multorum loco vel hoc Frontini unicum esto quae mensura continentur, certa&immobilia sibi congruere. Pondere autem res mensurales dister re, nemo negabit credo, qui una eademq; mensura rebus di versis simis repleta, varia quoque pondera prodire animadvertit. Si igitur solus Ponderatis Sextarius olim erat receptus, quid vetat, quo minus tot Sextarii, quot res pelle ac numero distinctae fuerint. Horum autem nullum apud veteres vestigium. Nec sandImperium optim constitutum , damno publico, ejusmodi enormiter admisisse censendum. od si amice dissidentium favor hic ob insignem utriusque partis autoritatem velificandum moderatior
36쪽
DIssERTA Tio. iratio Paeti sententia videtur, qua commodesexplicatis reductisque in concordiam dissentientibus prima fronte Galeni locis, ingeniosius sorte quam verius, tanquam arbiter honorarius, Sextarium utrumque mensuralem Ponderalem, ut sibi mutuo aequales, asserit. Neque enim levioris quod adfert conjecturae est Galenum lib. I de Comp. Med. s. g. solum Libram olei Mensuralem pondere examinasse, etsi nullius inibi liquoris meminerit Heram namque de oleo loquutum ex Galeni verbis manifestum est olei vero mensuram a vini diversam; nec oleum mensura, sed ponderes libra mensurali divenditum ostendit Cato cap. 2. Is I r. cis . Nec verisimile, Plinium servatis quod monuit suo more Graecorum nominibus, aliter olei Sextarium intellexisse in id si Romani, observantes oleum aqua vel vino parte nona levius, Libram olei mensuralem X. Unciis ponderalibus, adeoque aquae aut vini Heminae pariterque bilibrem extario exaequatam fabricarint Galenus certe loco jam pridem dicto tale quippiam innuit. Et Romae olei mensuram pondere, laud magnitudine sive capacitate, hodie cum vini mensura congruere constat. Ut autem vel hoc demus, quod ad Galeni examen olei libra mensuralis uncias decem ponderales pependeri: necdum tamen quod quaeritur demonstratum, duodecim nempe librae mensuralis tinctas, totidem mensura us extarii vini inciis exact ae .
quales fuisse. Quum itaque curiosa quorundam pensitatione jam extra dubium sit, XII. Lincias Mensurales X ponderalibus aeqvari, quemadmo-
37쪽
dum ranciam ponderalem mensurali, in vase XX. Unciarum lineis distincto quod Liqvore solo pondere, non meus ura mutentur, ut ut Antiquis Unciae maxim fuerint mensurales, earumque XX vini Sextarium impleverint sola tamen consuetudo Tyrannus obstare videtur, cur Sextarius non totidem Ponderales aqvae vel vini Uncias receperit.
Hoc forsan argumento Io. Boys Observ. Pharmac. g. . cap. 7. pondere prae capacitatis moderatione neglecto, Heminas olei, quae vini mellis neutiquam distinguendas pronunciat. Et Saladi. nus, vini, aquae, aceti, olei ac mellis Sextarium semper o Unciarum Satius tamen ponderis quam mensurae rationem habuisse, ut sua misturae integritas maneat. Porro, quemadmodum Romana libra in XII. Uncias, ita Sextarius in totidem Cyathos di. videbatur; qui inde Sextarii Unciae dicti. Hinc Mxtans duorum, Fadrans trium, Triens quatuor Cyathorum habendus: sic ordinata aequalitate reliquae, ut Assis, partes, quarum apud Latinos Poetas mentio crebrior est. Nimis imbecilla idcirco, ne
dicam a veritate remota, eorum divinatio est, qui a numero literarum, quibus signata Amicarum nomina, harum vocum rationes deduxere, quum, vel propria ipsorum confessione eae non magis pocula quam mensuras denotent. Notae extarii hae leguntur: S. D. . 69. Demetr Ala id. E. Isidor. Hemina, Isidoro Emina , vox atalica in usum Graecorum transsumtae, licet ex Athenaeo lib. amplanum sit, veteres Graecos Hemina etiam pro Co
38쪽
DIssERTATIO. Ityla usos, unde plerisque Cotyiam significat. Ita quae Suidae simpliciter μικο- , Hesychio .Phavortino G λη. Agricola rectissime refragatur,
quum uncia una minor sit Hemina Rom. quae X. Unciarum, ut ex Gal. lib. s. de Med. a manifestum vixque alibi quam apud Latinos Graeca vertentes isto ignificatu occurrat Aphricano de Pond. Mens Med. Lanx appellatur. Est autem mensura tam Liquidorum quam Aridorum , quam nomen accepisse tradit Pompejus ab μ , quod sit dimidia Sextarii pars. De quo etiam Geli. Ait Noe lib. I. cap. 4. Unde Graecis udi ν, testante Graeco Aristophanis Interprete in Pluto cujus verba subdere libuit: οτιλη Ἀπιίδος ο ημος μ.Cujus in V. . frequens mentio est, Mercurial de Comp. Med. lib. 2. cap. I. Italicam vel AEgyptiacam Arabes semper innuunt. Hemina diversimode considerata variat. Pondere spectata pendit tine. IX. olei X aqvae, vini laceti, seu potius XII experientia Io. du BQy g. I. cap. 7. Sesquilibram mellis mediam communiter Unc. XII. Paulo rectius XII i. .semunciam. Accuratioribus singulorum aestimatoribus, olei Unc VIII. Drachm. II.&Scrip. II aquae vini macet Unc. VIII. Drachm. II sili
in lare Mare Empirico MGrseps est
Drachmarum LX. Fernelio similiter continet Unc. IX. cornu libralis. Sed consentiente cum Lacuna
Th uing. Io du Boys, mensurales quum Ponderalium duntaxat VII si Portio lib. de Sest. Unc. X.
39쪽
4 PONDERI Bus Characteres ejus Graeci sunt hi C. C.
Romani: S. s. Volus pag. 64. . Aoὸ tabulum Celso , Plinio lib. s. cap. i9 Athen.
lib. 2. Di pia Barbaris, ut Guil de Salicet. Acceptasoli, Isidoro Orig. lib. 6. cap. s. citabulus. Traducta Voce a mensis ad mensuras, imitatione Graeca ab aceto, seu aemula quantitate vasculorum quibus
acetum embarum alis loco apponitur Graecis easdem ob causas ἱξυβαφον Ἀξυβατο , Sic enim Hesychio: ο υβα φον, σκευος, de Suidae pariterque Pha-vorino , τὸ χμενον Hinc Fannio Oxybaphus Isidoro l . inepte Oxi fatus, qui ab cetabulo diversum ponit. Mensura tam Liquidorum quam Aridorum , est quarta Heminae pars , Marc. Empirico, sive sesquicyathus, hoc est Unc ij Drachm ij. obversatione communi. Alii Unc. duarum .dimidiae Graeco Nicandri Interpreti loco saepe allato , - ξυβασορ ε Ἀγγέα al. δυο. Atticis tantum XV. olei Drachmas continet. 3j. de vis Mercurial. d. l. cap. 2. Graecis ita signatur,
zo Isid. i. d. C aibus, Barbaris Bic karium, Est h. cap. I. g.
de sortia med. forsan a Germanico ineffer Arabib. corrupi me uatus WAlcuatum, item uathum, mutata in tenuem aspera, nomen duxit, , α , Suidae , a fundendo nempe, vel, ut aliis placet, hauriendo vino in Graecorum conviviis, ubi simpulo sacrificiis relicto successit: Unde a Graeco κυαθi , Plauto in Menaechm. Act. a. Sc. a. cyathissare, ident
quod Propertio ad cyathos, Guvenali Sat. XIII.
40쪽
is seta TLTI C. ἔς Suetonio ad cyathum stare, hoc est, pocula miscere,
seu ritu veterum conviviis bienni cyatho poscentibus convivia potum ad metiri. De quo rei litera. riae Dictitor Scaliger e Caus Ling. Lat. cap. 23. Suidae pressius cum havorino, αντλη ι- μεῖζονυγse Hesych i i C; μεῖζον -- r Mensura est tam Aridorum quam Liquidorum, non, ut quibusdam visum, poculum vulgare, verum extarii pars octava Sed ad Drachmarum pondus decima, secundum Atticos, duodecima Sinai ero menae cap. 7. ino modo Plinius lib. l. accipit Oribas lib. 2. Suno p. cap. S8. Drachm. XII. Observatione communi, cui Fernelius subscribit, quibus addit Egineta iv. quod Angelo crat. js. j. expressit. Saepe dictus Nicandri interpres E a reων:. κυα , inquit, ἐχει μνῆς ῆm-ί:r αικροι δυο.
σκας. Hesychius γγιω β . adstipulante Phavorino Fuch si , qui ad cap. 6 Sect. i. Antidotarii Myreps notat Nicola esse Unc ij et si veteribus Graecis pro diversa licvorum ratione variet. Unde No
ta ejus Romanis Q S. I. Volus pag. 4. Graecis 4 ' ΚΥ. Isid. lib. 6. cap. 26. Restitutio loci Aetii, videatur apud I. Heumium cap. I. de Ocul Aff. Lib. V. cap. 9 vulgata Celsi lectio habet minisoathum. At alibi uspiam hoc genere protulit. Nec ullus minoris meminit. 4egendum iccirco