Ioh. Nicolai Stupani, ... Medicina theorica ex Hipp. & Galen. physiolo. patholog. & semeioticis libris, ... summatim pro disputationibus ordinarijs in theses contracta; nunc demum aucta & correcta coniunctim edita

711쪽

mentia humores assando eos melancholicos et icit, runco humor malignitatem vehementia Deum flant, qua maniaca ab mn vocantur. III. Tralliamu etiam in curatione Melancholia es ab infarcto sangmne orituris. ultim. lib. t. inquit: Οχεθ

τερορ. i. Mania nihil aliud est, quari Melancholia , adferocitatem quandam aina. m. Hac reuerunt Paulus R. c. b. Aetitu a. et bibis,sermone a. c. II. Ucanthropiam, qua noctu domos ure n. vos imitantur, circa defu=Actorum non men/ra versantur , ac alia absurda ciunt. Vide autem de

hisce Deliri, etiam quae ei furata sunt sun isse .rbe

s . Item anno Isso 6 thes 6 ct sequenti;bM. De Amore. tio Deliri, quae excerebri assecata proveniunt, a numerat Paulin lib.3 cap. I. etiam I furia amantium,

712쪽

Liuia I praesscsi qVa appetuntur,ea dijuduare,moderari se quae bona, bonestat persequi; mala periculas inut.bat existant,ripudiari, o cupiditatibin re fi .ra id in amantibus non escit Idcirco quicquid in amore en uitradiorum Rationi adscribendum qua ob mollitiem non obstat Cupiditatibis, quibis reuere

debebat. c. 123. Nam fiatis cupidirates non moderatur Dahabenas laxat rocuι bestia Rationis expers,augetur

subinde concupVcentia; νησι sim quampis agnoscant suos

713쪽

suos errores.C3 piditatibus tamen resistere nequeant, obmollitiem. Rationem debi 'em minime, ad resisten tam assectibus xercitatum quo sensu inquit in Eun cho Actu . Sceni Ph dra desua Amasa Nunc ergo ct illam scelestam, o me mi is sentio, is amorear deo, prudens ciens,vivin vidensi pereo.

Disputatio VII.

De Vertigine. Ia . Vertiginem vocarunt Latini Uectum Cerebri, ex quo laborantibi vertio in gyrann rotara omnia videntur .eundemi assectum Δῖν. Graci a Δινέω, sive Δινενιο quod Circum perto ct Circumagosignificat, ex quo etiam Δίνμν, aquarum Verticem apyestarunt. MI. Et quia Vertiginosis, dum inurum omnia con-τerri videntur simul etiam tembra quadam oculis obversantur adcirco ex utrius1 Sympto maius 'niunctio ne totus hic Vectvi Σκοτ δινος, i. obsura vertigo appellatur. Quia denique huiusmodi tenebra ex levi occa/mne causam exhibent Vertiginos cadendi et Id. irco to

ca ut circumagi videtur Διο i. Vertigo vocatur uum autem fimul etiam tenebra ocula ohersantur, Moτή-S 3 δινος,

714쪽

δυνος, id en, obscura Vertigo nuncupatur. Ia . Cognoscitur Vertigo primum ex eὸ, qu dabH causa manifesta , ea laboranti in Drum omnia circumagi videantur. Secunia quὸd eidem quaedam veluti remisa ocula objciantur,interim dum uidentur omnia circumagi Tertio quὸd cadant,aut cadesdi periculum:

sustineant.

lax Sine causa manifesta diximin, rusticientes ad id quod Galenud his cap. t. g. ait ἐπὶ σμηρας χηρεασε- σω d est, ex leviuscula occasone id illi evenire Nan Lunt quadam cauo fortes, qua possunt Vertiginosa huiusnodia mptomata producere,etι4m injs,qui non μ

ιorant vertigine.

/ay. Exempligrati s quis rapida flumen transire,ex alto is pracipiti laco tectare otarumg ros conιι nue intueri velli aut stipse in Drumisius convertatur. 6o. sciter in bisce Cerebrum, docet Galem paratim Senseu, partim Ratione Sensu quidem, propterea quὸ agrotantes simul sentiunt maniferi quippiam adversum in capite,ex quo Vertigine corripiuntur. I idem Ratio etiam indicat, nam spiseus istu lebetatur,oninus motru debilitatur, ut de casu periesitentur, necesse est sensus motusi principium a ci quibus acce- .dit, quὸd idipsum maximepatiuntur,ubi caput ijs inca/Iutrit. his V. y ui. Sed qualis est cerebri assectu , asso vertiginos. Θmplomata oriuntwJ ad eum inpcniendam poni Ga/Ienin,'er hypothesin quὸd internam vertiginosoru qm promatu causam eodem modo asceNCerebru oporteat. P eam ascit causa xtarna,ea filicci, qua insanis

715쪽

les effectu a milib. causis oriri oporteat, non contrari, Lua. Ex causis externis facillime vertiginosa Sympto malasenis quos hominibus excitat corporis in gyrum crebra conversio sive roratio Qua procul dubio humo res 'ritus in Cerebro inordinate commo pentur. iu Itas necisse it primam mediatami mi-ginis causam invertigine laborantib. esset Hamatum humorvos'. itru Matum incerebro: qua eandemescit esse camini prae cedemem. Potestque haec ea evrcausa etiam tenebrMoinlis andere, perturbare spiritus, qui puriferri debebant in oculos aut ut quidam τοlunt, escae, ut transversim ferantur qui recta ferri debebant. Q sed Aquaras autem de causa illa praecedenti; θ undeflat ut humores θ*iri, interebro inordina te mourantur e Restondeo 4dferi ηια τινωνασιν

Orinatum motum D tu θiritus, spe in cerebro geriit sive expartibus sursum delati hic cap. 8. . de

tu acutor. text. 2.

133. Id ipsium hincprobat Galenu3, quia multi a vertigine liberatisisut sectione Arteriarum post aures, qua tota transversim divisa, efecerunt ne ba modi flatuο-

μὸθiritu sursum ascendere posset. De Incubo qui Ephialtes Graecis dicitur. Ephialtem inquit Paulia lib.3.c.isiiugalionem

716쪽

το catum esse a se ocando quod eo coirepti imaginentur, se ab aliquo inpari susso cari. 13 . RaGes ad Alman orem lib. 9. cap. . quam bre-τfime hunc a sectum o evident ime descripsit , hoc modo: Cum quis insomno ponderosum quiddamsb incumbere imaginatur , vox eisupprimitur, aut incerta indiscretaeque editur. Incnbone correptus dicitur. 138. Cau aci trivi recensἰnturo a Paulo loco iam citato, is setio a.tetrabib serw.a.c. v. ab alijsj recentio ribus patinum prava victas ratio, crudita id frequentes, quibu deinde vapores crassi, ad cercbrsin ahendentes, illius ventriculos replentes, prohibentia cultatem, ne in aere per nervos libere iurat. Ηρ stleuuatu vero ij dem vapmbusto inga Vm ira

dissiparis, expergistere hominein , solui paroxum si Vicinum igitur urse hoc 31 ctum pilapsa, aut e i

spvlexie, qui nisi in ten.pore Arctur, in eorum aliquem te Duinari queat. De capitis dolore. o. Dolorum capitis digerentiae iam hi de a temporibus Galini tres rece1 f. ur,tribus dives nomini b.nuit

put, fri rotum, sire partes eius aliqua , pertinere, ipse humi violestia. luem osserunt evident. ostendit. 1 i. Ex hiscae proprie loquendo κεφαλαλγia se habet adii viresiquis, sicuti enci: a species; nam idem Musi at,aior, Adicat Deo. vitis dolo-

717쪽

rem quos,ut κεφαλαία θ his cap.ob uti etiam lib.a. de localib. Medicamentis, 'a.a. Per κεφαλ μγίον tan- qiram pergen in definiatur. ι a. Hoc etsi itast,usius tamen obtinuito apud rediteresis recentiores,ut mitiores minure inveterati capitis dolores κεφαλαλγια disciliores magis inveterati κιφαλαά .pocentur Et denis tam mire quam diffsciussi quidem tantum partem capitis dimidiam a Lgant, Hemicranis appellentan

uu sensu definit Galenus Cephalaam locis

πικλήμ ML .mphatia est dolor capitis inveteratus, difficulterflabi, qui ex levi occasione magnas habet ex cerbationes ut scilicet nes strepitum,nes vocem vehementiorem nes lumen aut motum ferre queant. Iidem habent etiam intermissiones aliquando, ut sani videantur postmodum ex levi occamne rurs redeunt

dolores.

ιε . μικρανε per initio ca 3.iam citati lib.a de localib. Medicamentis icitur esse παθορώδαυκρον καμσο,μ- μου τῆλκεφαλῆς est eis. Assectio dolorisca dimidiam partem capitis occupans, dextram scilicet avrfnistram,qua iuxta huturam in longitudinem porrectam treminatur.

ascitur in hisce Omnibin caput vetetνm fefecundum partes aliquas sntractextra cranium: non tamen secundum omnes partes dolet quia .rebrum Ocranium sensu carent. ιελ Intra cranium dolore asci possunt, membrana

718쪽

potissm . Extra equenti sim periorariium,secu peri-cran3s etiam quando musculi temporcto cutis ipsa: Distinguendas erunt potes dolentes, considerando, nuagri dicant se dolore in profundo,o dolores ad radices usis oculorum nrpenire,an tantum seuperscie f Qui enim in profundo percipiuntur dolores, quiah ad radices Α, oculam pertingunt Cerebri membranarum propri, censntur: Contra qui in superficie

percipiuntur, partibin extra crantu existentibus injunt. hic cap. 9 a. lib. a. de loc. Medic. cap. Ig. ca'. a. b. cap. 3g.

QMdsiqitaras autem qualis et modi artium fectus Cephatia, Cephalaliae memicran a caul. si ' ρβο eo primum generatim: Quia omnib lusce Dolor gnificatur Idcirco qua causa alios dolores excitandi; ab isdem etiam Cephalaicos,Cephalasticos Hen nranicos oriri oportet. i ρ. De causiis aurem doloris ingenere omnis ex professo egimininis'. anni 16o 3 Thoo . sequent: b. se ostendimus,doloris omnis unam primam immeriat in 1 causam ese, quam ex Platonu Tima GaIlib. Lde cara sompto matum capo. c. expressit per o παρα violentam subitam alterationem parti sentientu emtu naturali in praeternaturalem. iJo. Et quia partium similarium sensu praeditarum naturatu statu ubstantia, ipsa constare calidiligidi, humificcii contemperatione athmione: Idcircὸ ν temperitasve urii illarumsubito alteretur ac corrumpatur necesse est naturam partium corrumpi

docile vir sis hinc ex urii persaliginta ans dixistisne bina

719쪽

bina itide primaria deductitur inteperies OCotinuisa latio ad quas omnes reliqua particulares reduci possunt. p. In hanc siententiam Galento hic cap. o. θυ- pertius usi a. de loca Medic. cap ι finquit: na assectia capitu doloriscae iscundum intemperiem simplicem:

Allia iuxta humerum qualitatem Tertia iuxta eorun-

dem multitudinem. Quarta propter Obstructionem impedientem vaporum humorum, transtitum. Quinta e Piritum saluosis in aliquaparte imbecilliori natum. Sexta a cauo externis restigerantibus aut calefacientibiu, ebrietate,plaga se milibus ita. Et quia hic recesuimus causis capitis dolorifica .

ea omnes aut temperie de struendo,ut calefacientes, restigerantes,qualitates rumores, porenaut continuusolvendo, ut qua distenduntsecat,pulgant,aut aliter&dunt,perse dolore infrunt. Qua ver hisce utros iam citato loco adjciuntur, κεφαλους αοσνεια - παθε see, κάα περιτῖ molim,i. debilita capisu,aptitudo adpati endum sinu tangendi exactissmin: ea per accidens tantummodo possunt dolorem cultu excitare. IV. o veraeim συπαθει quidem, quatenus Actiones naturales debiliores sciendo, plura excrementa colligunt,facile autem scipiunt aliarum partitum excrement nec propria ase repellant. Exquisitio ensus, quatenus non tantismi usa 'ebementes sed etiam te piores cum molastra percipIunt.

Disputatio II X. De Olfactus laesione. Ex cerebri assectu oritur etiam Uactu vol

720쪽

ristotelem demonstrarit: Nos igitur ex eodem hibro, primum quodnam sit vere olfaciendi instrumentum edeinde ex qua assecta Olfactin ipse ladatur 'quam bre-νsime ostendem .ns. De Olfactin instrumento ei functione iacuit Aristoteles primum tib id Anima cap.o. Praterea in libro de senseu sensibilibin, pauo ante mediam pararem. quo ρo,riori loco inter caterascait: του σφρακά

id eis odores non eodem modo sentiunt Animalia. Nam qua res'irant.js Piritus verit operculum,obtegens in- frumentum olfaciendi nec ossunt odorare nisi interres'irandum. Istis qui non restirant, nullo operculit gitur olfactis organum,uti nec ocul incise qua inuope φθαλμια,ιd ess,duru ocula praesta vocantur. ι 6. Hic non expressit evidenter Aristoteles, quodnam fit istud organum Galenus tamen existimat,ex bist is ali, qua utrocloco iam citato dicuntur, Ariastoteli visum esse, Quὸd tunica naribus in substratas Ol actus organum, non secundum 'persolem sed in profundo,uctum velamiκe,quod attrahendo Piritu

aperiatur. Vide de olfacti organo,cap. c. cap. F. Le.

13a In hac aristotelis sententia reprehendit Galenis primum Obsiccitatem eo quὸ non explicet diserte, quoduamst olfaciendi organum Secunia ostendit, ne tunicam naribus substratam, nes eam qua oris, caelum

b . . . . .