장음표시 사용
71쪽
so DE Iu RE, OFFIC. ET DIGNIT. rum, retulit. Eam enim ob causam Apollonius dicebat, adoleis scenti convenire,tanquam si patria pulsus esset, quam longi is mas in oras diutius peregrinari. Chalcidcnsium autem imo, quam Heraclides in Politiis recenset,nolumus senem nostrum metiri, qui i nfra quinquagenarii sipacium constitutos, legati nis administrandae delectu excludebant. Quadragςnarium enim non video,cur non saepenumero praestrre aIiis possimus, qui quasi μὴ ἀλ- σι ut SophocIcs loquitur, versatur, quiq; siustinere & laborem prosectionis. itinerisci, nauseam ac molestiam majoribus viribus tolerare possit. Neq; minorem annis triginta cur negligamus, ratio est, si caetera senilis prudentiae & gravitatis instrumcnta non deerunt. Id enim aetatis complures hoc mimus obiisse laude cum maxima, & antiqui, de nostri temporis exempla dari queant perplurima. Et nondum,ut opinor ultum ultra triginta ann , si non infra,eras, Hermanno Vultei ,Jurisconsulte clarissime te enim honoris.& amoris ergo compellari a me,s testimoniu hujus rei, amat ter & libenter sinas) cum a principe milhelmo, laudatissimae memoriae, Lan ravis Hassiae, quem Sapientem appellant, gravissimi negotii grataadHidericum II. Daniae regem mitterere, cum id temporis & quadragenariorsi, α quinquagenariorum , qui aetate potuissent anteire, abunde in aula & comitatu principis esset. Sed non tam annis & canis, quam annosae prudentia,&cana rerum intclligentia, legendi Iegati persbnaei aestimanda, cum etiam plerumq; juvenes .sint ingenio perspicatior quam senes. Quis aute aetatis modulaSci pionem aestimet,& imberbem rejiciat, quis Octavium adolescentem,quix Pompcjum illum ante annosMagnu, quis C vinum, aliosque, qui ob praecocem & ceIcrem prudentiae maturitatem, consiliiqincnilis magnitudinem, rerumque maximarum administrationem, non expectato aetatis justae& Iegibus praescripto te
72쪽
mino consulatus fastigium ingressi sunt. Hac itaq; indole, hoc ingenio, & selicitate naturae adolescentes si quos habebimus, ac privilegio quasi quod1 naturae donatos, legationis obeundae muneri praeficere ante aetatis mctam merito possumusan dignum enim est, uti prudenter Scipio apud Livisi adolescens exclamat, ab egregia indole annorum progressum exsperare. 9Nam ut ingeniosissimus poeta canit: Ingenium caelest uis velocibus annis Prodit,or ingrata fert mais damna mora. Barbari vero iudicium illud fuit, quod, cum ad Turcaru prin- -em'. cipem, imberbes adoIescentes ex Gallia aevo patrum nostro-M rum missi essent, in contemptum sui &contumeliam illud fie- ο xi interpretatus tyrannus fuerit, plurimumque ob ilIud stomachatus: prudentiae contra plus quam senilis illud, quod leg torum alter indignanti intrepide respondit: Non ese ex barba virum, nes expiloso mento mentem hominis udicandam,sore alio. 6I Mu,ut cum barbariores hircipiat, meliores etiam se prudentiores h mιnιbus censerentur. Facete quidem, sed vere, &, quod res ipsa est,responsum.Nam & Romani,qui legationis mittendae arbitri circumspectissimi erant,nonne adolescentes misisse leguntur'Qui illi,qui adIugurtham ibani3Imberbes profecto erant. 6η Ad regem Arragonis,Guicciardinum, historicum id aetatis a, sis selutissimum, missum accepimus, cum nondum quidem aetatis majoris esset, prudentiae vero maturae, & ante annum seni- Iis. Ercui incognitus C. Valerius Petronianus, qui antequam vigesimum tertium expleverat aetatis annum, quinquies legationis munere perfunctus esse praedicatur, & juris & medici- Alcis δ' nae,politicaeque pruden tiae calIentissimus; quiq; eam obeau in honorifice cognominatus, quod brevi muIta studiamicissimis stadiis percurrisset. Sed cum perrara haec excellentissimorum ingeniorum exempIa sint, res ea non ram regula,
73쪽
6a DE Iu RE, OFFIC. ET DIGNIT. quam exceptione ut loquuntur in scholis,finienda. q; enim
ιιιν--. sultus Pomponius,certa jura consti tui oportet. Ideoq; si habe ob ri possunt seniores, graves, prudentes, rerum intelligentes eliugi ac praeferri eos,magis ad majestatem legationis conferct. Etsi autem procuratores ad negotia privata admitti etiam mino-66 res possint: Ad hanc tamen tam splendidam& arduam publicae legationis functionem regulariter, ut loquuntur, omnes impuberes, pupilli, qui quod agant, non videant, non intelligant, omnes, qui etsi grandes natu sint, mentis & prudentiae tame defectu laborant, communique sensu destituuntur, etiam ι.18 fri uir. illi , qui, ut Celsus loquitur, in conspectu in umbratae quietis sunt positi, non admittantur. Ac quod ad majores quidem attinet non facile admittendos Vulgo volunt: qua etiam ictiten-6 tia Albericum csse video, qui nondum trigesimu excesserint
Verum malim hoc in eligentis judicio & prudentia positum
esse. Illud tame perquam consultum videtur, si nonnunquam cum senioribus j uniorcs cmittantur, ut aetatis uti iusque quasi 6s temperamentum quoddam,in uno legationis,veluti quodam corpore,existat. Ita enim senum prudentia &experientia consilium juvenile concoquet, ardoremq; nimium praecipitis sententiae mitigabit: Senis vero frigiditatem iuventae calor, & si ερ forte nimis trepidus & meticulosus ille fuerit,quod senibus aDAris.mprobI. fine est e testatur Aristoteles,hic exsuscitabit languescentem,&, : in Vires revocabit. Hoc jugo & copula missi olim a Quiritibus plurimi missi 1 Graecis: Missos hoc exemplo illos superioribus annis ex Persia in Germaniam vidimus. Seniori,gravi& vultu& pectore adhaerebat junior quidam, supra nominatus,natione Anglus, vir nondum aetatis, ut videbatur, mediae. Quam
7O quidem disparis aetatis, paris tamen ossicii & honoris in legatis conjunctionem maxime etiam probat Brunus Sedad prude .
74쪽
LEGATI, LIB. I. CAP. IV. 63tiam redeamus,cujus rationem in legendo legato habendam , csse inprimis nemo non inrclligit: illius autem non tam in , . praeceptis & rcgulis , quana in solertia & naturali sagacitate praecipua vis posita; adjuvari tamen plurimum excmplorum& historiarum magisterio potcst. Saepe quidem tantam nonnullis promptitudinem ac ingenii solertiam natura insitam cc se comperimus, ut cum ad agendum aliquid sese inclinaverint,non secus agam,ac si per omnem aetatem unice ejus rei incudem tutuderint,nihilq; aliud egerint,&quasi nati fuerint aghoc unice agendum. Quod si itaq; ejus, quae in legato rcquiritur prudentiae quam cum Cicerone &Platone dicimus scien- 71tiam opportunitatis esse,idoneorum ad agendum temporum,&causam, ut recte & commode ac apposite agantur omnia tanquam radii quidam in aliquo eluxerint,praeterii merito in electione ille debet. Caeterunt prudcntiam illam comitabitur virtutum reliquarum corona,fides, temperantia, & sortitudo, Veritas, integritas, de quibus singulis, quales in legato essc porteat,infra suo loco disseremus uberius. Nam&haec ad internae, quam supra nominavimus, pulchritudinis ornamenta atque decora pertincnt: Pertinet codem eloquendi suavitate condita gravitas, quae tanquam alterum legati proprium instrumentum ac insigne eit, quod maxime omnium in sensus 7a hominum incurrit, & admirationem ac nomen oratoris leg to conciliat, qua qui destituitur, aequo minus perfungi legati partibus potest,ac navis remi expers navigare.Cum hoc,quod inter homines legationis commercium exercetur,disertaesin- 73guae beneficio potissimum celebretur. Rarissimus enim ille legationis usus, qui apud Herodotum describitur, cum Scytha- meum Rex ad Darium caduceatorem miserit, cum ave, mure, γε
gana,&quinque sagittis,mandato adjecto,ut si regi obtulisset illa,celerrime rediret.E tsi neque plane mutam illam legationem,
. . fuisse Diu rigod by Corale
75쪽
o. DE Ju RE , OFFIC. ET DIGNIT. fuisse oportuit: sed sermonem praecessime, ut quo,qui, & unde
. veniat, cujus nomine munera illa offerat, legatus exposuerit.
Hoc enim illini interdictum erat,ne interpretatio,quid donaque significarent,adderetur. Sicuti neque illi elingues omnino veni- rc possimi, quorum legationis munus omne literis duntaxat Dis.lo. s. exhibendis perficitur. Cujus rei exemplum apud Livium exstat in C.Popilio,qui, postquam ad veniens a rege Antiochoc cipcretur, ac dextera porrecta, salutaretur, literas ei Romanas illico tradit, casq; ut primum omnium legat, iubet. Quibus perlectis,cum se Antiochus cum suis deliberare velle, quid fa-τ6 cto opus sit, assirmaret: Popilius bacillo, quem manu tenebat. Regem circumscribens : Hic, inquit,delibera.Cui dicto cum . paruisset Antiochus , legatio illa confestim consecta fuit. Plus quidem in hac legatione facti, quam verbi, sine sermonis tamen commercio haberi non potuit. Tam neccssaria aulcm legato eloquentia est, ut totus etiam reliquus cultus & fulgor, scientiae, eruditionis & prudentiae , obscurus sit, & quasi in cius o neribus iopitus jaceat,nisi eloquentis luccillustretur.Ut enim nullus absconditi thesauri usus est: ita neq; profundissimae re. rum omnium cognitionis, nisi, tanquam proma, eloquentia accesserit. Hinc Cicero: Copiase, inquit,eoru ,σρrudenterim mi lius eis, quam acutissimesne eloquentia cogitare. Hoc itaque dono praediti, prope haereditariam possessionem in legationis functione & dignitate defixam, non solum in Romanorum republica & Graecorum; verum etiam apud omnes alias peregriaga nas gentes habuisse animadvertuntur. Pyrrhi legatus, quanta eloquentia Cyneas praedicatur, cujus oratione se plures peperisse urbes, quam armorum contentione, Rex ipse lassus est. Quid vero, nonne totam urbem senatumq; Romanum como motum esse legimus, cum ex Graecia tres illi eloquentissimile.
gati , nobilissimi Philosophi, Caineades exAcademia, Dim
76쪽
LEGATI, LIB. I. CAP. IV. 63nes ex Stoa, Critolaus cx Peripato, Romam venissent EtΤub Gall. lib.7.cr
lius noster senatu omniu dignissimus legationis muneribus δε obeundis iudicatus. Videre superiora secula lcgatos, Bariolu, 'AEneamSylvium da sonem, Budaeum,Hermolaum, & ex Germania Capnionem ad Pontificem, aliosi complures e schola hessos homines, quos sola eloquentiae comendatio aliis prς- 3stulit, & ad legationis provinciam extulit. Tantum itaq; eloquentia in hoc delectu sibi vendicat, ut & irrissis & contem- 36ptos Samiorum legatos legamus,quod eorum oratio nullum florem, nullam lucem attulisset. Sed qualis oratio legati esse debeat, postea videbimus: N unc ab interna ani mi pulchritudinc ad externam corporis transcamus. Altera quidem nobilior, sed haec conspectior, &ad favorem, ad amorem & gratiam promerendam proclivi ir, ideoq; non minima felicitatis pars in ea collocata, quae reliqua omnia ctiam animi dona illustriora inicit,secundum illud nostri Maronis: '
Gratior inpulchro veniens e corpore virturi
Persuasum enim non selum vulgo, icd& prudentibus elegantis corporis domicilio habitare simul animum elegantem, at contra sub deformi vultu latitare plerunque aliquem mersitem; summumq; illum architectum generosis & excelsis mentibus hospitia praeclariora constituere, haud secus ac comitiales metatores videmus insigniora civitatis palatia &pulchriora tecta regibus ac principibus designasse. Hinc factum,ut etiam inventi inter mortales populi sint,qui corporis flori dc formositati tantum tribuerint, ut tum divitiis, tum ge- neris antiquitati ac nobilitati eam praetulerint,regemque sibi le- sogerint, quem pulchritudine superare alios omnes contuerenis Strab.M. isetur. Cum itaq; nemo non legatum suum commendatissimum P ' si exicris Velit esse, providendum certe erit,ut non animi solum, sed bc corporis pulchritudme,tanqua ab ipsa natura commen- 9II datus,
77쪽
66 DE Iu RE, OFFIC. ET DIGNIT. datus, mittatur. Sed nolim quispiam ejusmodi pulchritudDinem hic cogitet, qua Phrynem coinmovisse universum jndi-Pω in .. . cum suorum Senatum dicitur. Aut quam apud Homerum ..bb. ς.16. nostium in Helena conspecta Priamus ille sonior, totusq; r .giorum procerti conscisus vchementissime admirantur. No
9ῖ illam muliebrem quam hodie calamistratos adolescentes, Vere semiviros, inninnis,pigmento & cerussa Iomentoq; mulie-- δε turpiter Videmus, quae, uti Cicero distinguit, in ve- nustate constituitur.Sed alteram illam virilem,quae in dignita-93 te polita cst,quaerimus. Cum pulchritudo autem inini tu , M. sis consistat, legatus Iegendus erit statura & proceritate sani ' 'μ' corporis, toti membrorum reliquorum integrorum harmo-9 niae convelaesente,eaq; Vultus dignitate, ut simul gravitatem αcomitatem florido & jucundo quodam coloris temperame 93 to reserat. Brevioris staturae homunculos, etsi, ut de Mariano
diis. s. x. JCto Sylv. loquitur, preciosiora sint interdum parvi corporis vascula, vulgo tamcn irridere solent. Accidisse hoc Leoni By-
basa polis. Tantino Plutarchus commemorat,qui tamen egregio dici erioso contemptum sui vindicavit. Accidisse itidem Agesilao, qui
Magnus cognominabatur, quem, quod perbrevis esset,AEgy- Risus in Cardinalium conventu, ob eandem causim obortus esse legitur. Nam cum Iacobus de Castello' BononiensisICtus ad Bonifacium P.P.missus,& de rebus gravissimis stans peroraret: Pontifex, cum admodum pusilla statura, velut Zachaeus ille Evangelicus esset, ratus hominem genibus flexis verba facere, erigi & assurgere eum jussit, Hi r
78쪽
LEGATI, LIB. I. CAP. IV. 67 esse expetit, oratores, nisi ad Homerica gruum certamina ablegabit. Sed & illi absint, qui nimiae & Cyclopicae proceritatis, quos caligas Maximini, joco castrcnsi appellabant, ne hominem magis, quam colossum misisse videaris, neve aratorem potius, quam oratorem, quo dicterio clusum esse quendam , qui ad Stephantim, Poloniae regem, missus erat,scribit marse . Vicius. mpertum praeterea est,rarissime ingenio pollere cos, ι'o qui nimia corporis mole graventur. Quo argumento neque ventriosi Gastrodes,qui tanquam tricorpores Geryones incedunt,mittendi,de quibus illud Satyricum dici possit:
Pinguis aequalicuiusprotensosenipede exstat.
Qui vel ob eam causam non idonei, quod sine crebris anhelationibus eloqui nihil possint, qualem clegante illo dramate, quod Rebecca inscripsit, expressit Frisclilinus. Quod qua molestum superbis auribus sit, expertus ipse in quodam Professore, homine alioquin doctissimo,sul,qui plus in praelection ibus flabat,q uam orabat,dixisses Vulcanium aliquem sollem in pectore fuissse ejus positum. At nec macilenti nimis, satis apti, etsi in sicca anima prudentia habitare dicatur, quod itinerum molestiis illi non facile sint serendis, aestuque laboris citius excoquantur, qualem Philetam quendam virum doctum apud AElianum legimus, qui tam gracili & levi corpore fosse
memoratur, ut necessc habuerit, ne venti violentia, instar palearum, abriperetur, soleis suis plumbum subdere. Sunt id genus homines plerunq; phlysici,totiusq; corporis morbo laborant, atq; ea re etiam parum idonei. Nec mittendi, qui insigni UE' Corporis aliquo naevo ac vitio, sive illud a natura, sive infortunii casu illatum. Nam a natura,quasi stigmate,signatis abhor-Tere omnes natura lemus .Et obvium illico in ejusmodi illud est: CaVcantur, quos Jupiter ipse notavit: In servis etiam &mancipiis nostris defcctus notabiles damnamus, unde praeto-
79쪽
6s DE Iu RE, OFFIC. ET DIGNIT. ιδε ι δεβ ris edictum redhibitorium in Noductum cujus censura hoc imIOI coadhibit legatum legi expedici, ne derisione & coinnumis, quos honoris & dignitatis gratia emissos velis, tibi reportent. E Stoicorum censu Catonem fuisse accepimus, qui sola animiro 3 ornamenta & bona pro veris habebant, caetera vero ne nomine quidem bonorum digna judicabant. At idem deformitatem in lcgatis, sua aetate a senatu missis , animadversam scommate & joco prosiccutus csse legitur. Cum cnim pacis ergo inter Nicomedem &Prusiam faciendae missi essent, quorum alis os ter Iapide quondam petitus, cicatricosam frontem Ostendebat, alter pedibus laborabat, tertius vero ingenio plane socota deerat, sessive ille: Legationem, inquit, populus Romanus mutit. μα nes caput,ne pedes, nes cor habet. Similem ob naevum acce- II Q pti in facie vuIncris irrisium in auIa Turcica quendam Hispa- niensem legatum aestatur Warse victus, qui tamen omniuIT
ingeniosissime sese vindicavit, scommati s commate, & mors morsui repens, Nam 1 quodam Bassa interrogatus: Deessentneipsius domino homines alii, quos sine cicatricibus vuInerumq; naevis ad Imperatorem mitterepotuisset Hominum. τὸ incet itinobis abunde eis.sed ob eam causem cum nota hujus vulneris,
quod non aversa ,sted adversa parte accepi, accessit. ut nostra de vobis ad 2 avaritam viectoria testimonium ob oculos errem n qua pugna ortu iabuisses interfici,ni edibus tibiconsiluisses. Idem auctor in re-Πa gis sui Stephani paIatio risum scribit excitasse, Magnum illum ducem Friderici regis Damae fratrem,quod & unoculus & distortus: Legatum,quastaliquo monstrum verbis au ctoris utor νω .... se stratione exhibuisset- Etsi autem fortissimos quosdam, Duces &Heroas,apud PIutarchum legamus, in illum casumns incidisse,utaItero oculocapti fuerint,quemadmodum Philip-u . po, Alexandri Magni parenti, Hannibali, Antigono, Sertorio, aliisq; accidit: Legatiovis tamen lumen hoc vitio obscarari
80쪽
- LEGATI, LIB. I. CAP. IV. 6s non oportet. Multo vero minus eligendi cocci, qui utristi; lu- Iis minibus orbati, quos ctiam praetoria festuca, ut Gellius loqui- tur, Oro suo, ne postulent, repellit, etsi Appii sint,&publicissi ' consiliis intersint, inque senatu sententias dicant tetsi Nicasii sint,&doctissimi habeantur, ac jura interpretentur, aequiratemque omnem ingenii acie perspiciant: etsi indimi, qui alios docere cunctas artes linguasq; possint. Oculos suos habeat illustris legatio, ac si fieri possitJanus mihi biceps legatus sit, qui
non istum ante, sed & retro videat, ne sorte, ut cum Satyrico rat . loquar,ciconia a tergo pinsat: Nam ut maxime totus oculeuS,
ut Plautus aininstar Argi illius fabulosi fuerit,non fatis tamen sibi providere ab aularum decipulis ac mucis poterit. Habeat praeterea Iegatio suas aures, quibus non selum in Mydae regia, sed in omnibus aulis & palatiis longe acutissimis opus. Procul itaque a delectu nostro surdus & surdaster esto. Optandum ει quidem legatoesset, ut, quod de famae domo poetae fingunt, cum ejus ita fabrefactos esse parietes prςdicent,ut ab omnibus Ovi - orbis partibus, quicquid soni mittatur, reserant: Ita auriculas ille compositas haberet, quas nihil eorum, quae ad legationis institutae vel minimam partem pertinebunt, praetereat, nihil fugiat.Gaudicareautem Iegatione dici joco possit,aut sine podibus esse, ex Catonis illo dicterio, claudum domi manere j u-bebis, etsi 1 Laconicae militiae delectu claudus ille rejici ob id II nolebat, quod se diceret venisse, ut pugnaret, non ut sugeret. Vulcanum claudicante inter coelitestabularissimq; esse,pom IzPis etia commentati int.O b id nolumus ilIum huc,intra exte-voru palatia admittere, etsi cum Claudio illo claudo lectica, Ia ptimicosilii ergo, in curia deferri possit. Notata ideo apud U-viu Chalcidensiti Iegatis,utpote malis ominibus & incomode nimis instituta, quod, qui caput legationis erat, cum pedibus laboraret,lectica illatus esset: Chastidensium, inquit, legatio IIIII g