Propositiones de principiis rerum physicis, de quibus disputabitur 27 Februarii / In auditorio Collegii majoris, hora consueta

21쪽

tam certa proportione magno opis ficis consilio licem pri am pars gant quoquo uersus tali discrimine, ut Sol fons sit pro sputis c χκμα

fulgore cum lcmentarem Orbem collustret ac compleat, tum Lianam ec stellas caeteras sua quidem lucis certo demenso imbritas, sed rariore, magis illumine reflexione θ fra: ctione communicatae lucis, e motu suo ac lumine diurna atq; annira des scribat ac distinguat pacia Lima uero nocti praesita menstrua intersualla definiat metiatur ac temperet. Cum utroc lumine caetcrae stellae errantes Minerrantes suis circum σueetae orbibus uarie assiciant elem estarem orbem.

Concauum orbis Lunaris elemenstarem orbem includit complectens tem ordine dispositam seriem leomentorum e corporum mixtorum

differen

22쪽

differentias, quorum ex elementis origo est.

sementa quatuor recensentur distincta tum formis Sc qualitatibus

it suis,tum substantiae totius tenuitate 5 crassicie Terra grauissima imo loco residet,frigida et siccissama,opaca, quae alueis alternata distinctione excavatis aquam complexa, cum ea unum estici globosum corpus.

Aqua frigidissima ec humida est,

διας ρω si ,fusa,fluetist Aer calidus re humidissimus est, tenuior multo ocPellucidior aqua,e qua fusae dilastata originem habet. Ignis elemens torum tenuissimus θ calidissimus

XXIII.

Differt enim ignis elementum a

les inquit Etsi uerum 6c proprium subi

23쪽

subiectum flammae non exadi e desiuniuit. Omne enim quod calore exutenuatum c resolutum exhalat uel 2 τμ s est uel αναθομ α rie, id est, halitus uel expiratio.λτμιαρα ed ut aquea, uel uel in quibus humiditas aqueam inscito redundat, Exα u i ii terrea

spiritus,sumuS,fuligo uel nidori In spiritu siccitas excedit modiuo queo humido imbuta, In fumo sic cum terreum cras ius est, copiosioσre aqueo humido dilutum. In fuligisne,siccitatem copiosiorem rarius humidum, id in aerea pingue o lentia. In nidore rariore siccitate humida aereum copiosistis 5 exaetius coctit complectitur. Ex his diuersis exhaslationum generibu αμ se πνευμα at καπνο i in illo siccitas sit intenssa, in hoc superet humiditas no sunt q=λωγisa. Sed uerum flammae subies

ctum quod quide semper mixtum est,

24쪽

est, ect κριπνοο uel Nγ sp tueri vix one, id est fumus aut fuliginosus, aut ni dosorus,quorum uterc sicco terreo eum aeneo humido Optime com mixto constat

XXIIII

Incenditur autem 5 ardet talis fumus, cum calor seruidus diuellit separati partes ετθογ e S perspiσcuas aereas ex opacis terreis aliquantum euolutas atl explicatas collirgit,quae quidem dic sua natura post separationem sese diffundunt ad circumferentiam, terreis in imo resis dentibus Lucet autem ardens fusmus non ex sola perspicui ab opaco separatione collectionem, sed inest in omni mixto 'ux μου aliquid lucidi splendoris coelo cognati, quem tui men coeleste subacts a sese e temperatae materiae elemetari imprimit occeu innectit. XXV. Haec quatuor elementa sunt misTtorum corporum ἁρχα lisp. Ex

25쪽

his enim inter se commoderatior iis analogica temperatis, eaq; uaria Scmultiplici, connexis lac deuinctis in unam massam substantiae qualis

tu i 9,qua oλαδιολωὶ prscedentibus alaterationibus cu emollita subadicta commiscentur, existunt mixtos rum corporum distincta genera, certara conueniente ipsis qualitatum temperie praedita.

Fit in mixtis elementorum ενι, ride coalitu materiae cognatae et complexu inter sese consensu tum fractarum ac temperatarum qualistatum, tum sociatarum certaec commoderata lege formarum, etsi de formis elementorum an maneant inmixto ἐν*γεία uel δυνάμa disputari solet ei potest.

Coelestia corpora efficientiu caussarum rationem habent sed remotiorum

26쪽

rum . Nam 5 excitant variant diri elementari orbe primas qualitates, re ipsa elementa his imbuta subigui ac uelut fractarac domita colligant inter se Iuminis sui ui e motu, reconflata iam ali constituta ex eles mentis corpora uarie afficiunt.Prospinqua mixtionis causa calor est.

XXVIII.

Vt autem in mixtis singulis certa est αναλογία elementorum,sic eidem ecqualitatum quae elementis simplicissimae insunt, certa in singulis re spondet temperies

X XIX.

Qualitates usitato scholarum more distinguo in primas 5c secundas. Primae clementis oc mixtis ex his corporibus communes sunt. Sed in elementis quibus purae o simplices insunt, intensiores sunt, remissiores in mixtis, et quidem gradibus diuersis pro mixtiois ratione.Secudsistatis propriae sunt praeter grauitatem

27쪽

Primas qualitates distingtro in dρα

on qu in corporib. simplicibus. Σ ircalidum, frigidum, humidum ec

Secundas prinis diuersas gigniit ac multiplices diuersa sui inter se cos mixtione in mixtis diuersis. Eas uni Mersas duobus coplector generibus. Ad prius genus refero qualitates res spondentes analogiae humidi et siccis elemetorii quς sua natura παθη in x magis p UcκTiκα sunt,terrae nimiru

aIterii refero dux xl a magis proprias formis oc qualitatibus activis, calido ac frigido,oc colorii disseretias Etu neutrius generis qualitates sine onis nium commixtione in mixtis estici untur, oc actiones calidi ac frigidi

28쪽

pltitimum uariat diuersa humidiecticci analogia ac temperieS.

XXXI L.

Ille affectiones sunt quaeda actu extostentes o sensibus obuiae. Hae merae Potentiae sunt, nec conspicuae fiunt, nisi de potentia in actum reducans tur. Harum ratione singulae species magis minusue apto redduntur ad aliquid patiendii. Utrasic in mixto calor producit ex uaria humidi cum

sicco commixtionea ecipiunt enim mixta omnia formas uarias Sciaris os substatis modos e parte materis, Pro ut humidum siccum exacti ius cogunture coalescunt firmius. Sed Propter magnam qualitatis utrius ἔνρωτιοτητα nun* talis Scitur laus naidi ac sicci coplexus, ut utracp persecta cohereat implicita cotinuitate, Poris omnib. exclusis aic oppletis

29쪽

tia jurima uera, sed perpetuo pori intercediit aliqui,qui in alijs angustios re copressu conm uent,in alijs laxitiuhiant. XXXII

Eντελεχεια siliat, arum,densum, Grave leue,Duru molle,Lene,aspes rum,Tenue,crassum, iscidum, friabile τα ραυαμιε κλαδuναμ α sul,quq ab Aristotele in quarto Meteorolos gicon recensentur,ut sunt τηκτορ, ηυν 1se formis analogas appello insitas mixtis uires,effectrices certas rum actionum,cum παρκῖη ποιοτηriet

aut sint per sese ceu ociosi habitus, qui comitantur humidie sicci tum

Proportionem tum comixtionem diuersam, aut επιτ, δειοτκet et Ortae πηsdem causis, quarum ratione aliae species aliter afficiuntur ab alijs causis.Has tamen ceu praesupponunt in

XXXV.

30쪽

-άμε duo distineta constituo genera Priore complector disserenatia λθωματ op, quae ut Aristoteles inuquit sunt pulas κδικοὶ ἰνΤ εια διας sis. Posteriore reliquas puναμερη in IXstis species,quarum origo est ex temPerie quatuo primarum qualitas tum,qua α ζαρ uocaui

XXX UL

Colorum αρχά θλικα sunt, perspiacuum Z opacum. Producuntur enim mixtorum colores qui in exstremo sunt ambitu corporum con' spicui, ex elementis non quatenus calida illa, frigida, humidarac sicca, sed quatenus διαγανου sunt Boccislibet α.

Est pierspicuum principium colo

rum per se ac positiuum opacum priuatiuum, quod definit διαφω/ες, uisum exceptum inhibens ac sistes.

XXXVII.

Reliquas ouναμορ in quatuor classes distribuo, sequutus Originis rastionem ex mixtione primarum quam litatum