De gemmis libellus unicus. Plinius secundus de gemmis / [Erasmus Stella]

91쪽

hem chalcosmaragdos Cypro turbida

sinis uenis Theophrasius tradit,A gyptiorum commentari is reperiri , regi eorum a rege Babylonio missi,m smaragdum musnere q. cubatoiu Cnoitudine, irritim latitudine.Et fui illi apud eos in Iouis delubro obeliscum e quattuor smaragdis.qO. cubitorum Ongitudine Latitudine uero mista parte quattuor, is in altera parte duo rSe autem scribente esse in Tyro Herculis templo stantem Pilam e smara do,nisi potius pseudosmaragdus sit. Nam dc hoc genus reperi ri, in Cypro inuentum ex di midia parte smaragdum ex dimidia aspudem, nondum humore in totum iransfigurato Appion cognominatus Isionices paulo ante scriptum reliquit, esse etiamnuin labyrintho AEgypti colost eum, Serapitie smaragdo nouem cubitorum Eandem multis naturam aut certe similem habereberylli uidentur,in India originem habenstes, raro alibi reperti.Polititur omnes sex angula figura artificum ingeniis, quoni ana hebesciit,ni color surd repcussi angulor uexcitet Aliter. n. politi noliabctsulgore eunde. Probatissimi sunt exarsit viriditate puri maris imitantur. Proximi qui uocans

tur chrysoberylli, dc sunt auso pallidiores

a sed

92쪽

sed in aureum colorem exeunte fulgore.

Vicinum genus huic es pallidius, a qui

husdati proprisi generis existimatur, uocaturci chrysoprasus. Quarto loco nutrieratur hyacinthietores. Quinto quos heroides uocant. Post eos autem caci mi. y c deinde olhagini accessi colore olei.Postremi chrysia lis sere similes. Hi capillamenta habent, sordescF, ilioquin evanidi que sunt omni

timui ita Indi mire g. udentio no itudine

eorumsolos i gemmarum esse praedicant qui carere auro malint, Cob dis oratos

elephantorum seris religant. Et alios coue Dit non portere per rari, quorum sit absoluta bonitas umbilicis statim ex auro capita comprchedentibus Ideo4 cylindros ex iis facere malunt si gemmas, quoniam est summa commendatio in longitudine. Quidam Sc angulosos putant statim nasci 5c perforatos,pratiores fieri medulla cadoris eXempta, additoin auro repercussa aut omnitio castigata causa perspicuitatis ad crassi rud nem Vitia praeteriam didia eadesere his in simaragdis et terygia.In nostro orbe aliquando circa Pontumanueniri putantur. 4ndi S alias quidem gemmaScrystallo inuento adulterare reppererunt, sed

praecipue beryllos minio.

93쪽

De pali generibus, is uitiis, S experimentis, is uarii gemimis. Plurimum ab iis disserunt pali sinaragdistantum cedentes indiasbium horum est mater Alcvid o eis praecios issima gloriam compositores leni mariam, ci maxime inenarrabilem diffibuliatem dideriit Est enim in in carbunculi tenuior ignis.

Esit amethysti sulgens purpura Est sim trag

di uirens mare , culicta pariter incredibili mixtura lucentia. At a summo sulgoris augumento colores pigmensoriam aequaue re. Ald sulphur:sardontem flammam, aut etiam ignis oleo accensi. Magnitudo nuce avellana aequat insigni apud nos hystoria. Siquidem extat hodiecu huius geri cris gema,propter quam ab Antonio proscripto Nonius senator e filius Strumae Nonil essu quem Catullus poeta in sella curuli ut is sum indigne tulit. Auus in Seruilii Noniani quem consulem uidimus litem proscriptus fugiens hunc fortunis suis omnibus annuluin abstulit secum. Quem certum est sestertiis. ro. in illibus oesitimatum sed mira Antonii seritas atque luxuria Propter gemmam proici ibentis. Nec minor Noni contumacia prolcriptionem suam as

94쪽

mam amantis cum etiam seriabrosas partes corporis relinquant bestiae.ppter quasse periclitari sciant. Vitia opali,si color in flore herbae que uocatur heliotropium exsieat,atat crystallum,aut grandinem. Si sal interueniat aut scabricia, aut cuncta oculis occursantia, nullos et magis India similitud σm indiscreta nitro adulterat. Experimentum in sole tantum falsis enim contra radios libratis digito a police unus atq; de translucet colos in se consumptus. Veri sulgor subinde uariat, Si plus huc illuc in sparnit, defulgor lucis in digitos scinditur ac gemam propter eximiam gratiam pleri' appellauereps derota Sunia qui priuarii eius genus facitit, Sangeno Q ab indis uos cari dicunt Traduntur nasci ci in AEgypto 5 in Arabia xuilis Sinai in Ponto. Item in Gallatia ac Thaso Sc Cypro,quippe Opali*ratiam labet.Sed mollius nil et raro non scaber. Summa coloris eX aere dc Purpura constar. Viriditas smaragdi deest. Costatin melior ille color, cuius uigor uini coloresuscatur, qui diluitur aqua.Hactenus de principatu conuenit mulieruia maxime

senatus CS. Minus certa sut de quibus aeuiri iudicant Singulorum enim libido sin

gulis pricia facii id praecipue regum. Claudius

95쪽

Claudius Caesar smaragdo induebat &

sardonycas Primus autem rornanorii far donacae ulus prior Africanus, ut tradit Demostratus. Et inde romanis hac gemmam fui ilia celeberrimam. Quamobrem proXismum ei dabim locum. Sardonyces olim Ut e nomine ipso apparet intelligebantur candore in Sarda, hoc est uelut carnibus Ungue hominis imposito ac utroq; trans lucido Tales in .le indicas tradunt sinens RS.Demostratus, en Othcmis.SoracuS. Hi quidem duo, reliquas Omnesqustralucesani sca a pellantes,quae nunc nomen abstulere. Nullo sardarum uestigio arabics stans, coeperunt a pluribus h. gemnas coloribus intelligi, radice, gra, aut cy uleis imitant S unguem,cteditum enim candido Pingi. Nec sine quadam p purpurs cadore in minium transeunte.Has indis non hahitas in honore Zenothemis scribit lanis alias magnitudinis, ut inde capulos saeti tarent. Etenim constat ibi torrentibus detegi. Et placuits in nostro orbe initio quoniam sol prope gemmarum scalpis

csram non auferrent. Peritias imus de

inde dc Indis, ut ipsi quoqueris gaudereiar. Viiturqtie perforatis utique uulgustans tum in collo. Et hoc sit nunc indica ruin ψ argumentum

96쪽

argumentum Arabicae excellunt candore circuli praelucido, atq: non gracili,nec mrecessu genam aut in deiectu renitete,sed

in ipsis umbonibus nitente Proeterea sub strato nigeri imi coloris. Et hoc in indicis

caereum, aut corneum,inuenitur,etiam cito

cui albi, quedam in iis coelestis arcus ansilietatio est. Superficies uero locustaruris crustis rubentior. Iam melleae aut seculentae hoc enim nomen est uitio improbantur, Sosi zona alba scindat se, non colligar. Simili modo si ex alio colore in se admisstat aliquid enormiter Nihil enim sua sede alieno interpellari placet.Sunt S Armeniacs,ut ceters improbandae,sed pallida zona .Exponenda est et Onycis ipsius natura Propter nominis societatem hoc in gem mam transilit.& a lapide e Carmania. Sudines dicit in gemma esse candore uiasinuis humani similitudine. Item chrysolisthi colorem, Sciards 6 iaspidis enodie; mis indicam onycem plures habere uarie

tates,igneam, nigram, corneam,cingend=hus candidis uenis,ocur modo interuenientibus, quarundam oculis obliquis uenis

Sotacus de arabicam onycem tradit Sed eam a csteris distare; indica igniculos ha

beat albis cingetibus zonis, singulis pluri

busue aliter

97쪽

aliter u in sardonyce dica .lilic enim momentum esse, hic circulum. Arabicas Onypca nigra inueniri candidis zonis Satyr Rcarnosas et se indicas, arte carbunculi parte chrysolith dc amethysti.Totum in id genus abdicat. Veram autem Onycem pluris mas uariasu cum lacteis zonis habere uesinas omnium in tranis tu colore inenarra; hili et in unum redeunte concentum suauitate grata. Nec sardo natura diffferenda est diuidue ex eodem noua ine. Quapropter Omnsum obiter gemmarum ardenti unatura indicanda. Degeneribus carbunculorum de uitii d experimentis, di gemmis ardentibus.

Principatum habent carbunculia sis militudine ignium appellati cum ipsi non lentiant ignes, ob id a quibusdam pyrusis uocati Horum genera,indici et garamatici quo carchedonios uocauer propter opulentiam Cartilaginis magnae Adlicis iant aethiopicosa alabandicos in Ortosia caute nascentes. Sed qui perficiantur labandes. Praeterea in omni genere massculi appellantur acriores, at sceminae languidius refulgentes. In masculis quoque obseruant liquidioris alios flammae nigris

Eri oris

98쪽

Satyrus nigrioris alios,e quosdam lucidius ac mae is caeteris sole si agrantes Optimos uesita meihistizontas, hoc eli Quorum eXrres mus igniculus in anacili isti uiolam exeat. Proximos illismii Os uocant Syrritas pim nato uigore radiantes. Inueniri aute tibis cun cy,maXime solis tepercussu.Satyrus insidicos non este claros dicit, ac plerun in sordidos, ac semper fulgoris retorridi. Pthios picos pingues,lucem let non emittente .sed conuoluto igne flagrare. Callistratus sui rorem carbunculi debere candidum esse posuit extremo uisu nubilantem, csi ita uollatur,exardescentem ob id a ples ris hunc carbunculum candidum uocari. Oui languidius di liuidius ex indicis lucem Lithizontas appellari Carchesdonios multo minores esse. lndicos etiam minus sextarri unius mensura cauari Arschelaus carciaedomos nigrioris aspectus essse,sed igia uel soles, in imatione acrius, d ceteros eκcitari. Eosdem umbrante octo purpureos uideri. Sub coelo flammeos. Contra radios solisac scintillare. Codras 1 gnantibus as liquescere quantii in opaco Multi indicos carchedonis candidiores es; se, is e diuerso inclinatione hebetari scripsere. Etiamnum in carchedonias maribus

stillas

99쪽

stellas intus ardere. Foeminas uniuer subgorem standere extra se. Alabandicos caeteris nigriores esse scabros Q. Nascuntur dc Thracia coloris eiusdem innem minime sentieces Theophrasius auctόresio in Or chomeno archadiae inueniri di in Chio.

illos nigriores,ex quibus . specula ieci

Esse Sciroezenios uarios interuenientibus

maculis albis. Item corynthios ex pallidiore candidos Massilia quo in importari. Bocchus d Ulyxippone scripsit acria o labore ob argillam sole adusiis saltibus. Nec est aliud difficilius, i discernere haec genera, tata est inias occasio artis, subditus per quae

transi iacere cogantur. Aiunt ab AEthi βpibus hebetiores in aceto maceratos quattuordecim diebiis nitescere, totidem mens

sibus durante sulgore Adulterantur uiotro simillimae. Sed cote depraehendunσtur, sicut aliae gemmae factitiae. Mollior enim materia, Si fragilis, S centro a scobe depraehenduntur sipondere, quod miσnus est vitreis, aliquando dc pustulis ars genti modo relucentibus. Est Anilara citis appellata , in Thesprotia fossilis,cara Bonibus similis. Falsum arbitror, quod

in Uyguria nasci trad derunt, nisi sors in tunc nascebantur. Esse in iis c prae cincti

100쪽

ωpraecincti candida uena traduntur ba ruinc igneus color ut superiorum est. Pe culiare quidem di iactatae in ignem uelut intermotu extinguun ur. Contra aquis P=Sandast jusae exardescunt Cognata est huic Sandastros, quam aliqui garamanti en uocat, nascit ut in India loco eiusdem nominis Gisgnitura in Arabia ad meridiem uersa. Commendatio summac uelut m transiit cido stellantes,intus fulgent aureae guttae, semper in corpore, nunu in cute Accedit religio narrata a syderum cognatione ab

inspectoribus quoniam sere stellarum hyadum L numero, d dispositione stellantur. Ob hoc a Chaldaeis in si imoniis hahiis, dc hic mares austeritas distinguit,quodam uigore apposita ingens Indico quidem

etiam hebetare uisus dicuntur Blandior foeminis flamma, assiciens magis' accens dens Sunt qui praeserant a bicas indicis. Fumido in chrysolito illas similes dicunt. Ismenias uero negat pollu isadastrosό pter teneritate, dc ob id magno errore sunt qui

sandareson uocant. Inter omneScosiat, qtiatum numero stellarum accedat,tantum praecio accedere. Affert errorem aliquans

do similitudo nominis. Sandaser quod Sandast Nicanor sadaserion uocauit aliis andas ex