Orbis breviarium

231쪽

nerat. Castellis 'agis diicens opuleius imus

Motibus collibus amenis Piceis abietibuSfS lancibus ad costi uedaidificia copiosus. GATauit urbs uenetis magnificavi uetustissima ab Antenore troiano Odita qus ut libr. V. Strabo refert cuctas eius regionis urbes κcet Strabolit Napriscis temporibus in ea censi sui quingenti equestris Ordinis uiri Antiquis aut anis centu uiginti militum milia misisse constat. Qua uero ciuitas ipsa et uirorum Obitate et arcium bonitate floruerit magnitudo cum aliarum rerum maximo apparatu Roma missarurtum uero panom et uestimentorum omnifaria mercatura declarat Genuit Patauiti uiros doctrina clarissimos T. Liuium historicum et oratorem praestantissimum. Paulum iuriscosultur apud uetustissimos celebratum Stella Flaccii et Volusium poetas Petrum de Apano philosophiae et astronomiae et magiciae artis peritissimum. Franciscus Zabarella et Pileus de Prata

RO. ecclesiae cardinale Patauiti κOmarunt. Aruisiti urbs uenetiae insignis: cuius nomen

prior inter uetustos habet Plinius: Toti laquiti Othoni rege et ude praestatis imu genuit. A tio digninate inchoas e uidetur quam nuchabet: uidelicet ut tota uenetis regio Marchia T. Liuius

232쪽

xaruisma nucupet. Naidem Rex magno exercitu coparato tot1 italia armis subegit Vrbel Roma ingressus diripuit oc incedit Quida uerordidenit urbe Taruistia troianis coditam fuisse: qua fluuius Silis amoenis interfluit undis S in adriaticum mare decurrit. Est aute ciuitas ipsa snibus arce&aquis munitis imai potibus oc priuatis ciuiuaedibus ac teptis deo dicatis ornatis rima uariisl mercibus insignis: Frumem uino de oleo abudas .Piscibus obfructibus copiosa Castellis & uicis plurimis referta. Quinetia urbe ipsam ornatissima reddunt uiri religione ubitate moribus omniq3 genere laudis praestatissimistidentum urbs a gallis odita , Feliruic BAunum ciuitates in hac Ptolemetis Uone sit suntlut libr. iii scribit Ptolemsus. Huius regionis caput est urbs VENETIAM1 totius Orbis emporiit. Quae ad annum salutis Lilii supra quadringentesimum ut Palmetio placet tintimo adnatici maris sinu dira fuit Attila quo anno Attila Rex hunoru Aquileia diruit. Hi ius ferocissimi tyrani reliquae Italiae urbes terrore pulsa huc loci ofugerunt videlicet

Mediolano ct sapia nobiles & potetiores q*ad ea loca uenientes urbe toto orbe clarissima detum

233쪽

ataplusissima codidere Qus situ mirabilis di

uitiis ecomi generISmercaturacstera antecellit. Et quod mirabile dictu cli nihil in ea genereti quod ad humans uitae usu spectet: tamphumerosumo di Oleo ac fructibus Oi generis abundat. Cuius magnitudine ac tectorii altitta dine quς auro ec niue marmore Omata sunzιωusq; ad tertia ec quarta Otignatione eX tructa. Nauale toto orbe pulcherrimii 5 munitissimul armis Ois genens refertu. Excelsa turres

ac nobiles portus siquis pcesere uelit nullius mantinas urbis aptitudine in toto orbe potuisse ei copari fatebit. Tepta uero deo dicata sus

bissimas de latria magnificat primisq3 epiri

diuo Marco euagelis haedicatumririfico opere magnoque pedio κtructu iti aptissimo foro torius talis pulchemmo floretissimas opes amplissima senatus maiestate nauit multitudine tot instructas parata' classes robur militaret res teri a mariq gesta quitande narrabit factidia Ita. n. late Iperiti suti mari a tem Ptendit ut praeclara erus gesta nulla satis dicedi copia enumerare queat. Vrbo uenera plurimu exornarii Carolus Zeno oc Leonardus iustinianus litteris matissimi. Bernardus quoq; iustinianus equestris ordinis uiri eloquetia clarus i

234쪽

ac iurecostilius pitatissimus Paulus religiosus dyalecticus o theologus signis. Petrus lauredantis rebus bello gestis clarissimus Georgius

κii. Eugeiatus .itu. Paulus. ii. poni. m. &coplures Ro. ecclesia Cardinales Petrus emilianus

eptis Vicetinus litteris de prudelia plurimu de ratus. Daciscus barbarus uir prestat at excelleti genio. Marcus lippomanus iure sultus celeberrimus gicis 'rsis ac latinis litteris ornatissumus. Hermolaus barbarus patriarca Niei est phusq; sapietis imus ac bonaru attiti doctrina isignis: necno utriusq; lingvppraestatissimus: Q multos codices grς Salima cuelegati nobis latinos fecit. Non loge a VeAltinum nenis oli su erut Altinates a qbus Torcellum Maio bu Butianti Mutianti odites venit Aulelela. radii. cordieses Caprulas condidere. Clugia uero a Motesilicesibus codilapdideriit. Prope Altinii flume Liquetia eκ motibu sopiterginis 5 portus eode note Colonia Plinius cordia. Flumen ci portus Romatinum ut Plinius refert libro . iii.

V indelicia rvincia e europae ut lib. ii. refert PtoPtolemetis tempus Est at sita iter Rhetia qua bet ab occasu S Noricul qua tenet ab Oriete. Ea lycius amnis disterminata Rhetia. Enos fluuius diuidit

235쪽

a Norico A septetrione danubio tenui natur. A meridie alpibus supra italia exiesis Eius ciuitas is ignis Augusta uindelica fuit Suid Artobriga: coduni Carodunti Medullsi ulli. i1. scribit Ptolemsus Viat Plinius refert lib. iii Protemsus Vindelicorum gentes quatuor. Consuanetes Plinius Virucinates Licares cattenateS. V olsci populi fuenit italiae ilatii regione costituti: ubi ciuitas Terracina 4 Ashuria oppidulac Antia olim ciuitas Circeus mons L quo Circe Oetae coichoni regis filia insedisse fertit carminu maleficiis uarias imaginu facies metiete. Umbria regio est italiae quae nunc ducatus poletanus appellae ut supra de eadem regione scripsimus.

i. scribit Herodotus at urbe eoru Har Herodotus pagus praefectus Cyri obsideretiuκores suas cti omni supellectili in arce collocates ea igni succedemt Onanes deide tra Harpagum irruetes bello ceciderunt.

Xerolibya pars est libys deserta Ocuq indiga pea tradui cu Liber pater India peteret exercitat ductasse.

236쪽

Plinius

Viigilius

Cicero

a cynthos sula e magnifica de fertilitate pi ipua i qua e oppidueiusde nominis in longe ab Achaia ut Pimius referilibro aui. quae nemoribus abudat. Vnde Virgilius. in .eneidOS.Ia medio apparet fluctu nemorosa Zacynthos.

UNDE MEDITERRANEA MARIA ORIANTUR

O Mnis terra quae colitur a nobis angustata uerticibus lateribus latior parua quedam sulae. uri libro de somnio Scipionis auctor e Cicero circufusa illo mari quod Oceanu appellamus quatuorq ex eo maria recipit Poponius ulli. i. Poponius refert 5 Strabo n. iii. Vnum a septetrione quod mare spiti uocat Plerio hyrcanti nucupant Ameridie duot Arabicu.5

Pe sicii quae ab indico oceano effudunt. Vntiqui de aduersu maxime Caspio reliquii ponti . Qualetu ab occasu qd bos magnitudine ad modii stipat 5 mare nostis appellamus. Duodecim milia passuit in logitudine ut Plinius refertii. iii fauces oceani patet. Quin militi in latitudinem. Hinc intranti deκtra Aphrica Bleua europa Inter has Asia est . Termini amnes Tanaisti Nilus Arabicus sinus. c. xv. milibus Plinius

237쪽

passuum distat ab aegyptio mari quem ' in

Nilum deducere uoluerunt aegypti Reges ut libro . vi. Plinius scribit Sed territi ne aquarum Plinius multitudo oppleret omia: excelsiore tribus cubitis rubro mari comperto terra gypti labocoeptis destitere Caspuis uero suaus trecentis lκκv milibus passuum distata potico In eadesentetia de origine cuiusq; maris extat Pimius Pimius libro . v Solmus Strabo& Macrobuisti ornes Solmus ferme Cosmographi praeter Ptolen sum qui Macrobius libro . vii. ita scribit Asia coniungitur Apbricae Ptolem susper terram mcognitam quae indicum pelagus circumplectitur. Europs aute iungitur per dorsum quod iter paludem Meotim S Sarmaticuoceanum est . Hyrcanumare ab omni parte ambit a terra. Haud aliter de mari idico dicimus. Omne. n. cu suis smibus arabico persicol eooia tarra evomni parte clauditur. Terrae niuersae mensura.

t Atitudo terrae nobis cogniti ut Ptole Ptolem sus

nasus scribit libro. viticos sat gradibus octogintani eluti gradu uno quingentas adiacomplente Sradiis uero quadraginta milibus fere lagitudo super arcu squinoctialis circuli1

238쪽

li nonaginta milibus stadiis. tu autena am Ambitus bitus constat stadiis centum d octoginta mili

Strabo bus. Ut autem Strabo refert libro .iu. Vniuersa Latitudo latitudo orbis terrarum inmor est stadioru milium triginta ab austro in septentrionem. LOILogitudo titudo autem milia septuaginta esse traditur.

Hoc aure ab occasuis ori ab extremis hispanie ad extrema Indis. Hoc ipsum tu itineribus Plinius tum nauigationibus mensuratum est. Pl1nius uero libro it haec tradit de mensura tenae Pars nostra terrarum longissime abortu ad occasu patet octogintaqum I milia sexagitaOcto palArtemido M ut Artemidoro placet Latitudo autem rus terr a meridiano situ ad septetrionem ilia quaginta quatuor milia sexaginta duo. Vniuersu aute hunc circuitum Erathostene in omnium Eratosthe quidem litteraru subtilitate praeter caeteros Ones ei S: quem a cuncti probari uideo ducetorum quinquaginta duorum milium stadioru prodidit.

Diuisio Climatum t Ora aute habitabilis nostra diuidit in septem portiones quictimata dicuntur. Est aut clima tantum paritim teri ae quatudses seu horologium sensibiliter uallatur. Nec

239쪽

est idem principiti huius spatii quod finis

H orae enim diei terrarum distantia uariantur. Medium igitur primi climatis per Meroem Nili Primusim. insulam se protedit: ubi maκ ima diei Plixitas est tredecim horarii. Initium huius Climatis e ubi diei maior plixitas e duodecim horani ocdimidie ocinius quaiets. Finis uero huiuScit maris est ubi maior dies continet tredecura horaSωquarta una. Cum latitudo e cccxl milium passuum. Medium secundi climatis per Syenem ciuitatem II. Clima protenditur quaeua principi aegypri sita est. Vbi longior dies tredecim horas continet S dimidiam. Initrum eius ecternam primi Climatis. is uero ubi logior dies est tredecim horarum&dimidi e&unius quartae Cuius latitudo est. cccc miluam pastuum. edium tertriclimati per Alexandriam ciuita ili. Climatem in fine aegypti positam se ex tedit. Vbi maior dies est quatuordecim horarum. Initium erus est inime sectidi mis uero ubi prolixior dies est quatuordecim horarum&uniti quaris. Cuius latitudo est . ccc. L miluina passuum

medium quam Climatis P Rhodum Vbi in Ilii Climaxima dies est quatuordecim horarum dimidie Institi eius in suae tertii. Fmis uero ubi dies Citii

240쪽

logior est quatuordecim horarum di dimidiae

unius quarte Cuius latitudinem. ccc milia passuum esse uoluerunt. V. Clima medium quinti per urbem Romam Vbi maior dies horas quindecim continet. Initium eius in fine quarti. is uero ubi maxima dies est quindecim horarum, unius quaris. Cuius latitudo. cclv. militi passuum. VI. Clima Medium sexti per borist benes populos Scytbis. Vbi maior dies est quindecim horarum Δ dimidiae. Cuius initium est in fine quinti. Finis uero ubi maxima dies est quindecim horarumo dimidie cinius quaris. Cuius latitudo. . xii. milia passuum complectitur. VII. Cli Medium septimi per ripheos moles septetrionales: ubi maior dies e. X vi. horam. Initium eiuSI fine sexti. is ubi maior dies est . xvi. horam 5 inius quartae Cuius latitudo est: αlxxxv. mil. pasi .

O inniti itaq; climatu ab initio prirni us ad ulumuae diuersitas horaru trium oc dimidie. Longitudo at climatu appellari potest liue ducta ab oriete in occidente aeque distas ab sqnoctiali. Vnde logi tudo primi maior fecitdo: 5

sic deinceps quod, angustola sperae cotingit ut Euclides de ceteri astrologi siderat.