De arteriarum notione, structura, constitutione chemica et vita, disquisitio critica, experimentis fulta, praemio ornata

11쪽

Anno tritis saeculi gratiosus medicorum liujus universitatis ordo ad publicum certamen medicinae Studiο-

Disquisitionem criticam experimentis ultam praecipuarum quas viri docti proposuerunt Sententiarum de arteriarum viribus vitalibus. Qua de causa in primis anni 1847 mensibus scriptam hanc dissertationem ante Cal. Aug. ejusdem anni lacultati gratiosae tradidi. Postquam Octobri 1847 praemi Ornatum erat opusculum a duobus micrographis acutissimis, Dondera et Noel- liker, duo de arteriarum structura commentaria typis vulgata sunt λ), quorum ob Servatione pro maXima parte cum meis disquisitionibus consentiunt, ita ut in horum clarissimorum virorum auctoritate Sicut in patris dilectissimi judicio confirmationem gratiSsimam repererim. X annotationibus, in quibus Bonderati et Noelli eri observationes adjeci, Lector benevolus facile videat, quibus in partibus

horum virorum Sententia eum mea congruat.

1 Unterstichungen ibo die Natur de Irankl, aften Veranderungen. de Arterienvande, die ais Ursachen de spontanen Aneilrysmen

12쪽

Cap. I. Me notione nomini arteriae Cap. I. i structura arteriarum I Descriptiones, quas Hallier, mnter Bichat, Mechel muscasn proposuerunt ..... - 2 Sententiae a Cloquet, eclarit, C. A. S. Sehullae, auth, Schwann Eulenbery E. H. eber, C. H. Schullet, Pur in te et liv- schel prolatae 3 Sententia a Purhinj et Rosentha mense, Donder et uider propositas - 10

Quae ipso observavi a de pitheti arteria

b d tunica intima 12c do ibris longitudinalibus 3d do tunica media ......... 1 - 16

o de tunica externa 165 Annotationes de Dondersit et ellisteri commentariis de arteriarum structura OS hujus opusculi scriptionem editis ITCap. ΙΙΙ. De constitutione hemica tunicarum arterias formantium I91 D substantiis aqua extrahendis ex arteriarum

2 De fibrarum contractilium substantiis in aqua non solubilibus 213 Do bris elasticis in univorsum et arteriarum in specio 28 Cap. IV De viribus vitalibus in artoriis se .... 331 De prima arteriarum sormation .... 332 De arteriarum vi in nutritionem .... 383 De arteriarum vi in secrectionem Q. . . Id De arteriarum contractilitate ex expansibilitate vi in sanguinis motum et in pulsum 44 Cap. V. Resultata totius opusculi 55

13쪽

γScripturo mihi de artoriarum viribus vitalibus nocessarium esse videtur, primum desinitione con inna confirmare, quae sint arteriae, tum de Structura et textura microscopica quae Sint nota exponere, et in primis etiam de hemica constitution singulorum Stratorum inquirere. Itaque capit primo do desinitione arteriarum, Secundo de Structura, tertio do constitutione hemica, quarto do viribus vitalibus disseram.

Definitio arteriarum vulgo data haec est, ariserias SSe ea sanguinis vasa, quae a corde ad omnium organorum peripheriam

14쪽

nderia, Venae, beZe ichnet.

Λccomodata est hau desinitio iis vasis, quae a corde oriuntur. ii Sutat Vero, quuin in corpore humano ii Sque animalibus, quomim FS te in vasorii in uinario simile est, ni animalibus, avibus, amphibit pro parte, tum in piscibus et animalibus

overtebratis, quae Secundum nostra cognitione vaSorum systemate sunt prae lita, talia vasa artoriosa, quae non a Corde oriuntur. SyStem a Venae portarum hominis ot an instiliu in multorum, talem partem habet, quae, quamquam non a corde incipit, tamen arteriis adnunieranda At. Sanguinem enim a venismosentericis gastricis et ona lienati in unum truncum collectum,

pars arteri OS Venae portarum in vasa capillaria hepatis immitit, ubi sangui ater seu serio Sus si initi modo purgatur, sicut is, qui in pulmone per arterias ultrionales ad decarboni sandum immittitur. Suti apparet, in hoc vas artoriosum desinitionem Supra datam non quadrare. In piscibiis ot amphibiis nudis, quamdiu branchiis respirant, ea vasa, quae unguinem Xydatum in totum corpus distribuunt, seu arteriae circulationis magnae non e corde oriuntur, sed e confluentibus branchiarum venis, quae in truncum arteri sum conjunctae ortam consormant, ita ut o corde modo arteriae branchiales oriantur, et in arterias stricte sic dictas, quia non e cordo manant, desinitio supra data

non cadat.

In mollii scis plurimis et pulmonaceis et branchiis praeditis atque in crustacei de capodibus a corde Diodo orta oritur tarteriae pulmonale Seu branchiales a veni e corpore reverten-1 Iliindbucti erranatomi de Menschen 1844. pag. 5.

15쪽

tibus componuntur, ita ut hao vasa secundum desinitionem sutas' Conimen Oiatam excludenda sint ex arteriis.

In holothuriis λ singulisque iis echinodermis'), in quibus de

circulatione sanguinis quaedam sunt explorata, similis est systematis vasorum forma, o solum discrimine, quod in holothuriis cordis loco circulus vasculoSus contractilis circa oesophagum invenitur. Denique in iis animalibus, quae cor non Sed Systema a SO-rum habent, satis apparet, delinitionem supra commemoratam nullam habere vim.

Quare aliud signum est quaerendum, quod omnibus omnium animalium arteriis pari modo conveniat talo signum id mihi videtur Sese, quod praeceptor meus illustrissimus Schullae . in collegiis et in libro suo exposuit, sicut tedem annJ in ,hysiologia sua, nimirum, Sanguinem in arteriis a trunco in ramos et ramulos luere, quo e signo haec desinitio deducenda est: nam i a v aes a Si ne ii 4 4 om i scivis iiii i s ii Mas Lem tia, in quibus sanguis a trunco in ramos immittitur, arteria Sunt nominanda. Incipiunt orgo arteriarum trunci aut e corde aut o venis confluentibus in unum truncum, ex quo nova rami ficatio arteriosa

exoritur. - Ubi vero est sinis arteriarum subtilissimarum 3 ocos dissile ite dictu Maxima arteriarum pars directe in venas transit, et venae incipiunt hi Sanguis a ramulis in ramos in- 1luore incipit ibique arteriarum est sinis. Is locus vero non semper accurate definiri potest, quia vasa capillaria sero omni bus in organis retia sormant, in quibus sanguis propter anaStο- mos es multas motum non plane constantem praebet. Quam enim in partem sanguis fortius immittitur, vel attrahitur, in eam fluit,

16쪽

quare iri hisce vasorum retibus o huc mox illuc movori ο- test. Semper quum dijudicandum sit se vasis quibusdam, num

arteriis an venis sint adnumeranda, secundum desinitionem supra datam quaestio solvenda est, si omnino discrimen potestiteri Arteriarum pars Secundum observationem nonnullorum virorum in doctorum in vasa seros transit, id est in vasa, quae ita sunt subtilia, ut sanguinis globulos Xcipere non OSSint, sed sol sero sanguinis ini pleta sint. De hoc vaSorum genere in capitibus do nutritione et secretione sustus disseram. Initium horum vasorum facile est desiniendum, nam ubi arteria tam subtilis sit, ut sanguinis globuli in eam immitti non possint, ibi vas

SerOSum incipit.

Quae viri docti de artoriarum tunicis exploraverunt, nunc brevibus Xponam, et ab uallero, qui post Lud igium, Mon-roum, rite tenium, Albinum uberius de arteriarum structura dis- Seruit, incipiam.

Haller quin quo distinguit tunicas. Prima os membrana cellulos adscititia, externa, de qua dicit ):is Aliud autem involucrum 6nstantissimiani totam arteriam omnesque ejus urculos undique continet, cellulosa nempe tela quae ea vasa ad vicinas membranas, ad viscera, ad periosteum, ad uuasculos religat. Usque ad hoc tenipus haec tunica id om habet nomen. Secundam membranam cellulosam propriam his verbis desinit δ): uti haec collulosa, quam vocant, arteriae membranR, exteriora versus in vagina laxatur, ita intus, et qua arteriarum musculosas fibras proxima continet, Sensim arctior, densior

magis alba et solidior fit, et cum magna duritate elastica, aegre compressi lis et sucillime resilitura vasisque nunc vix

1 3Mille Physiologie h. l. te usta 3 1844. pag. 175.2 Eleinent physiologiae corp. iuni. 757. to In I pag. 60.3 1oco citato pag. 2.

17쪽

conspicuis iligitur, et eadem principem omnino arterias partem constituit, quae reliquas multum crassiti Superet et praeterquam non alia in animalibus rigidi sanguinis reporitur.

ortiam membranam arteriarum Halle musculosam nominat. Sunt si brae in circulum flexae, carneae, et formant uita cum tunica antecedente tunicam mediam recentiolum Do fibris

Iongitudinalibus, qua jam illisius' descripsserat, Halier sonunquam eas vidisse dicit his orbis Verum anatoni et micro scopium omnino si bra longitudinem sequentes nunquani domotistiavit, aut mihi, aut alii ante me scriptoribus, quorum

auctoritate mea in tueor.

Quarta membrana Halleri est collutosa interior. Inter mus culosas fibras intimamque membranam hanc sitam esSe demon- Strat, praecipue auctoritate Alfranio Waltheri, o in eam offundissavum eum succum, qui callosus primo, deinde osseus sat. Micros copio investigatione accuratiore satis confirmatum est, eam non adesso, quare nil ana plius do ea. Quinta deniquo mombiana Halleri est intima usque ad nostrum sempus eodem nomine desinita, donec Henia hanc tunicam segesen Stert odor gestreis te aut nominavit, qui ps micros copii multis foraminibus perforatani eam invenit, de quo postea uberiuS. Post alterum viri docti tunicam cellulosam externam et tunicam intimani, ut jam dixi, iisdem sero verbis descripserunt ut Haller do tunica media vero dissentiunt multi viri an atomia periti eo nodo, ut alteri eam tunicam Simplicem ex uno genere fibrarum consorinatam describant, alteri e variis fibris compositam. ali modo I. Hunter stratum elasticum et musculosum

bono distinguit, his verbis': De grossio heil dos chlagaderi Pharmacia rationalis pars l. p;ig. 15. Opp. milia Lugd. 1681. illissus has fibras dicit nervens, nec in tunica musculosa decurrentes, sed tunicam intimani constitit entes describit.

2 Loco citato pag. 65. 3 Veisucti liber das Blut dio latet undian uti die Schussis unden; ubers. v. Hebenstreii 1795. I. pag. 241.

18쪽

tis cho uni Mus kel substan de Artorion e in an de ber thren, sin die Faseria voti boiden seli init inander vormisclit und

Biestat λ contra unum solummodo genus brarum in tunica media descripsit, sed primus has bras circulares novam peciem ess digit. Multis experimentis praecipue a coration et coctione adhibita conclusit, a musculis, a tendinibias et ligamentis fibras arteriarum plano diversas esse. Duritate, fragilitate stolasticitate distinctas eas describit. Fibrarum musculis similiorum nullam facit mentionem. Mechel: tunicam modiam o sibi is circularibus, duris, elasticis, omnibus in arteriis aequalibus constructam describit, bras

longitudinales internas plane negat sicut Nicha et Iulier. Mascuoni δ in tunica media vulgo si dicta duo distinguit

strata, alterum, quod dicit elasticum, externum, alterum internum ne rusum. In ambobus stratis vero solas libras lasticas eum vidisse apparet ex descriptione ejus et o tabulis, quare mihi non

19쪽

Satis elucet, quani ob causam distinguat liter anilio Strata Fibras elasticas sescribit his orbis: . si lamenti di queμta Se- conda membrana elastica a cchio nudo ci presentano vn undamento arcuato. come circo lare in col micro se pio at contrario vi si ode uia introcci analogo a uello dei tessuti hono diciani volgarinente salti a uisa di stria. 'Delineavit fibras ramisi catas, forsan etiam lamina elasti caeso fibri retis in modum conjunctis compositas ex arteriis et venisi conibus Suo more consecti S. In libris duobus annis post a Cloque o molarii' editi εotiam nullas alias si bras arteriarum commemoratas invenimuS Celasticas etiana rumificationem et concatenationem ibrarum elasticarum non viderunt. Declar dicit de sibi is elasticis: Lessit, res dii iis su lasii quo ni a memo disposition, que colle dutissu ibreu blanc, quod naturae omnino non respondet. Verum in eo progressi uti hi viri, quod congruentiam si brarum elasticarum in arteriis cum si liris ligamentorum lavoruiu columnae Uertobratis, cum sibi is ligamenti nuchae maturnalium nonnullorum, cum nonnullis sibi is iracheae et ronchorum, itaque cum fere omnibus illis telis sit, rosis, quas nosti telnpore ad telam elasticam adnumeramuS, cognoverint.

Secundum notam itandam, quam landi, in editione sua libria Bicha de anatonii generali compositi adjunXit δ), Dum eril primus fuisse videtur, qui genus sit, rarum elasticarum constituerit. Fibrarunt dii genera varia in tunica media arteriarum, alterum musculis simile, alterum elasticum distinguit praeceptor illustrissimus Schullae' his verbis Dio GosasShauis aser, si brat Anatomi de homine. Paris 821. I. p. 35.2 Addition a 'anato in te generiit de schat Paris 1821, euischv. Certi iti Lei peti 182, p. 92 195. 3 Anatomi generale par ichat. Nouu edit par Beclaru et augmente e 'un grand nombre de notos olivelles par Blandin. Paris 1830. II. p. 54. 4 Lehrb. de verglei chenden Anatomie, Th. I. 1828 pag. 126.

20쪽

vasot uni, is ei ne rundiiche, urge, Aeli seine olastis che und

de Gosasssasse si nil so te thro Lebens ei gens chaston in den ver- schie deneno hi oren undis ell, si in verschi edenon hellen esset. ben hi ore seI, verschi eden Si is iam so blasser, urchsich-tiger, ei cher undrius ammen Zie hung Ss alliger, liber hau plder Mustioli asser ah tali cher, e uri volt hominenerias I hier ist, vel ches man uia tersuchi, uni di seselbenti gens chasten at si anden Veneri und 1 in oren Arterien verκ eigiangen de volt omninΘ-rono hiere. Dio grosseren Arterien de istχteren in dagὐgen mi Faser verso hen, vel che sicli meli deii Selinonsasern na- hern vota dies pia edoch sicli vesenti ich durci, Undurchsielitigkoit, ΚΠrgo undisolgartige Vorbinduntqui in dein, o vi durci, gangoigenti, sim licho Miscli uniunterscheiden. Quoruni duorum generum si brarum alterunt musculis simile viri docti, qui postea de arteriarum tunici Scripserunt, usquo ad Hente plane mi Serunt. Lauth J Schwann et Eulen bero cognitionem nosti anis1brarum elasticarum quidem amplificaverunt, in artoriis vero praeter has sibi as lasticas modo paucas ibras cellulosas se inve nisse dicunt. Eodem modo . H. Imber AE et C. H. Schultet β in eo consentiunt, quod si bra elastica solas arteriarum tunicam mediam

componere dicunt.

Purhini et illuschel si tria genera brarum in arteriarumi L 'institu I. II. r. 7. 1831 pag. 391.2 Encyclopii d. ii r teri, de medic Wissens chast. d. XIV. 1836Art. Gefiisse pag. 213. 2 Do tela elastica Diss inaug. Horol. IS36. 4 II il debeandi 's Anatomio Dd. Ι. 183 l. p. 62.5 Systoni de Circulation. 836. p. 22O.6 De artorium et venarum structura Dias inaug. 1836. pag. 3. 5.