장음표시 사용
11쪽
Antiquitatis en iis, diligentes acerrimosque Oiros altivas, incitas, impellis ita in ipsi Ttiis Vatis is Mibus locum iis assere dis apti ι--m nullis parcendo laboribus aut impensis j bes adificari quo sideat tir qtiam in maximis,
genta Ecclesiae otiris minora ista litterarum omi
namenta non modo non asperneris, verum etiam
ctaris. Patere igitur, CLEMENDOPTIME MAXP
ΜE , ut quae proprio suo quodam jtire jam ad Te spectabant, uti ne inscripta nomini pro
deam in me tanto ornamento decorata Urbem, Isu Orbem Terrartim tinnem p di
vagentur . Q qtiidem mecum praeclare acrum existimabo, sphaeo eadem eximia ilia tua benignitate ac clementia excipiantur inam a Te ΡΑ- ΤΕ BEATIssIME , ad pedum oscula pro istus in mementem ti meam humillim peto atque Obsecro.
13쪽
Oxiv de meo optimo M Y imo dicata quo magis anti,
quitate praestant, aeris onumentis eo locupletiores esse consueverint, divitiis hujusmodi praesulgem quulem bem Vaticanum S. Petri temptuni, quod vetustate imprimi conspicuum est, ae omnium ferme nationum Dequentia toto
sane errarum orbe celebratissimum existit. Vix profecto credi podi est, quot, quaentique pretii donis Basilicam hane antiqui Fideles
cumularint, atque ornamentis amplifizaverint Singulae incensero, neque commodum est , neque hoc loco opportunuma a pauca d libare, satis instituto consentaneum. Scyphos 41tenax minores atque majore , ceres ata, baros, abatas, a Rra, cantharos, in uus M, eruces, fictas imagine & simulacra multoties argentea,
sepe aurea, gemmisque pretiosis distincta alia Pontificilis lisa
etiam disti mus , Iectoritim ex argento purissimo , iorarum po do cκLti , Sancto Pontifice Leone III mandante, ad sacras lectio
nes recitandas suiste eonfectum , aliudque super quatuor pedes consistensae cinis IV assu aesta e caelatum Ceolfridus Britannici m nasterii abbaa, efferabilia da tineis misit Eeelesiae S. Petri a denen, Divinorum scilieet bibliorum Codicem , ara Hieronymo in latinum ex hebrio, vel grate sonte translatum Constantemam gustum hujus nominis II B. Petra A sola Gangelia aurea, magem mis albis mirae magnitudinis in tanta tu ornata, per Vitaliani Roma iPotiti seis legatos e Constantinopoli ad Urbem revertentes obtulisse,ini tot vita: ejusdem summi antistitis enarrat. Ex tribus mensis a genteis, S alia aurea , unam, quae Constantinopolitanae Urbis descriptionem continebat , inter ceterae dona Roma, ad Basiliem Principis Apostolorum deserti jussit Carolus Magnus in suo Testae mento , quod Eginhardus recitat De altera mensa, quam Stepha- o Pontifici Romano Pippinus rex misit, regi qua Nuntii ad S. Petri consessionem obtulerant Piulus Summus item Pontifex in lite ris ad Regem ipsum datis enunciat, se eam consecrasse, addito an themate in eos, qui pra clarum illud munus ab Eccles S. Petri alienare ausuri umquam essent. Celebris olim fuit Basilie ΣVaticanae crux
14쪽
x PRAEFATIO. Stat uali appellata , que ex Divi Petri sacro altari accepta, ut memoriae prodit Mallius H, populum suadragesimali tempore ad Stationes euiatem praecedebat, atque ob G si Apostol, tim editis
reverentiam in tanta venerari ne a unctis es habita, ouod eui cani
rei ob senarii gemmi, Me Cruce non si ara, immune a satione Mepebeeerint. Eandem meminit Benedimas S. Petri Canonicus in Osedine Romano εἰ ac vetus nec logium in Basilicae archivo asservatum, in quo pridie nonas Decembris legitur Magister Raynaldus, Domini Papa camerarius, Crucem stationariam redemisse. II. Sed nee silentio praeterira hie prorsus licet aliorum generum monumenta, quae etsi argento vel auro vel gemmis pretiosi haud existant, plurimum tamen fieri debent, quod eorum ope historia, Chronotaxis, ritus veterum , aliaque ad lacram antiquitatem spe-
stantia aptissime illustrentur. Hujusmodi profecto sunt opera concinne testet Iala ac varie pieturata, qua Musilva dicuntur inscripti lapides atque anaglyphaci caedati r esertim Lai copii agi . Veteris Basilidae attein frixltimi bside in , quam Pontifices Maximi
Severinus Innocentius Ili instaurarunt, a S. Silveste I, ct Constatilino Μ. Augusto fuisse constracta in gravibu algumenti aiktere fas est. Nec solo ejus ablidis musivo, quod tamen magni aesti inditum fuit, Lacra Prin Cipi Apostolorum aedes nitebat Varia enim sacella ibidem erigente summi antistites , illa pulchris etiana mu- si vis ornarunt atque infruxerunt. Ita plane oratorium S. Gregorii
Magni Gregorius V , Sanctorum Proe si Martiniani Paschalis I, sanctae Grucis Lecilli, san Dei seni eis Mariae Pauluς I,4 aliud in ipstus Be1tis is Virginis memoriam dicatum Joannes VII deco
ravit ut ii fidem saciunt, qui Romanorum horunice Pontis eum ge-sa apud Anastasium literis tradiderunt. Εjus qui deni sacelli, quod postremo loco indicavi, musuum spectasse Gregorius I videtur, eum in epistola ad Leonem Isaurum data , qua Pi incipem lumesia sacras imagines debacchantem graviter ac paterne coni monet, laberrore pravaque illa agendi ratione dimovere nititur atque abstratae
te . testem appellat Deum ipsum , se ad Divi Petri templum accedentem , ac ejusdem Apostolorum Principis, Virgini Deiparae, Iesu Christi Domini nos ri picturas contemplantem, ad religion mexcitui, ad pias animi assectiones permoveri. Ita sane Gaeg rius II sacras imagine propugnat . quod deinde praestitit Hadrianus I in epistola ad Carolum Magnum data. ubi ait , suo adhu Q
15쪽
natix Ad hae Vegius , ut ipse testatur a in s. Petri templo Com liam vidit pretio stillimam, cibilio materi nigri scilicet colori marmore , alabastrique species, quod Alaebandicum terra sua nomi ne appellant)d arte elaboratam , positam ad Ox fistulta, unde aqua derivabatur in baptisterilis, Iam vero de in eriptis lapidibus quid loquar Hujusmodi scille et monumenti Vaticanum abundasse s cile insim uata cod' Virdunensi caenobii S. Vitoni Hiber Chisianaehibliothecae M S ac notatus num iris, Petrux Mallius Maphaeus Vegius, Iacobus Grima idus Turrinius, Doniux & alii, qui multa in veteri templo Vaticano aut ei rea ipsum posita recitant Epigrammata seu monumenta marmore insculpta . Ad vetustos quod attinet Christianorum sarcophagos itidem marmore, atque pereanaglyptico caedatos, ex quibus complura ad saetram antiquitatem
spectantia deprelier .ixi vivia iis . Liguo certe numero in Vatica
no xtitisse, probe norunt, qui Bosti, SeverAni, de Aringrii 1 Romam subterraneam lustrarunt. III. At rerum, quas hactenus commemoravimus, sive ob mat riam, ex qua conssata erant sive ob vetustatem utique pretiolarum,
dolendum profrcio est quamplurimas intercidisse . Vir aetate nostra plane egregius Ludovicus A t Muratorius, de praestantibu quihusidam Imperatoris Caroli M. Labulis seu mensis, quarum una pio Amgusto, ut supra indicaui, Basilica Vaticanae, alia Ecclesiae Raevvenna tensi legatae ost, verba faciens, apposite in uitib)4 'reMma non is hirnite thro a Limmi due si riguis se si radiolo Vareobbon ora pii Meffossema oro, edareia,nalis murapi si s a Io Visisti ostiis ritu Uraditi Prosecto sententia haec bene multis quadrat jam pridem de perditis ejusdem Basilicat monumentia . Cur autem illa perierint,mon una quidem causia est. Edaciis rerum temporix longinquitati debemus imprimis militia me eum lictentiam in Romanae Urbis direptionibus. aliorumque sacrilegorum hominum rapaces mauus adjungeves. Scio eq iidem Paulo Orosio teste se , Vaticanae S. Patri Basilica vasa a rea' argentea, magnitudine ponder, ac pulchritudino spectatu digna, quae Gothis anu Domini cccei Urbem vastantibus, in qu dam Ecclesiastica domo apud sacram Deo virginem jam aetate pro
16쪽
vectam eultodiebantur, direptionem evasiste Alarico rege curante qui in Apostolorum templum ea tutissime reportari mandavit Laudaendum sane in rege barbaro , recteque cupido , religionis ossicium. Sedi sterioris aevi historiam versanti plures occurrunt, qui secus atque Alaricus sese gessierunt. Nam Basilicam Vaticanam, ex qua jampridem , Sergio I Pontifice, Joannes Ravenna Exarcha res pretiolas ad valorem centum auri librarum abstulerat dei a Lo gobardis, quibus rex Luitprandus imperabat, male habitam luget S. Gregorius III in literis ad Carolum Martellum ideoque haud multos post annos Desiderio altero Longobardorum rege cum e Tere tu suo Romam appropinquant , ad ianus I Pontifex Maximus ut Beatorum Apostolorum acras aede ab imminenti expilationis disicrimine eriperet, earum ci melia , cunctosque ornatus jussit in Urbem introductio . Quum enim aetate ita utrumque tempIum esset extrae ejusdem Urbis moenia , impiorum hominii sacrilegis manibus facile patebat. Ac revera Saracenis patuit, qui utramque
Basilicam anno aerae Christianae in CCAT da astarunt , ut Ducum
Spoletanorum4 Abbatum Farsensium Index o, , aliique vetere scriptores memoria prodiderunt. Hino ut hujusmodi aerumnas Leo IVatitistes a Divi Petri sanctuario, quantum fieri posset, in posterum arceret, muris aeticanum cinxit, Min civitatem Leoninam commutavit, quae ipsi Apostolorum Principi custodiendam tradidit,ae insuper Tiberinam oram turribus communi vitio Consilium a ne prudens non ideo tamen a fiagitiosorum lio minum vexationibus immunitatem Vaticana Basilica prorsus obtinuit. Quid enim ison ne acrae hujus aedis thesaurum Adelbertus Italiae rex, aliique anno Christi Dcccc ri rapuere Nonne ipsam expilavit Franconus ille Apostolicae Sed is invasio circa annum o CCCLxxv Nonne Petrus Leonis, alius contra Innocentium II Pseudopontifex , . aureum
Cruci aeum, pendente e ronas ac ornamenta aurea Margentea gemmisque distincta inde abstulit se inique, ut alia id genus omittam, ncinne milites tum Ladistat regis Neapolis anno CCCC 1 tum Caroli V Imperatoris an . MDxxvia eamdem Basilicam diripuerunt pIU Equidem inficias non iverim, absumpta aliqua incendiis, quorum alterum, Divina tamen ope, Apostolieo su fisagio exti flum, Glaberii, & Hugo Flaviacensis Abbas in lironico Virdu-
17쪽
PRAEFATIO. XIII nensi ad annum Christiis occxet a meminerunt alterum , quo Fridericus Imperato , tempore Alexandri III, Lacet Ium S. Mariae in Turri, quod in veteri Templi Vatica ad atrio existebat, cum aeneis portis de vi in is portigalibus Laetilego combuuti, Caid in liu Nicolaus de Aragonii M aliique narrant. Verbi incuria quoque majorum nostro m fuit ali lirando altera Caasia, ur quamplura
ticana monumenta perierint. Ad excitandani, quae nunci Cernitur,
augustissimam S. Petri Basilicam, primit veteri Templi a Constantino Magno erecti para oee identalis Iulio II Pontifice, solo, quata est tum annis sermo centum exactis, pars altera ad orie te versae, Paulos jubetve disjecta me colligendis autem Cruspicio dis asser .andisque antiquitatis ruderibus in posteriori Iaac demolitione cogitatum re provisum est quam diligenter, non item initiori in praedicta siquidem oecidentali vetusta sacri aedis par te exstabant praeter tessellatam absidem aliae musiva, Summis Pontis ficibus Paschali I. Leone III, ct Paulo I curantibus, ut supra innui
mus, abreta , quoetam Tamen P smini,hinari millam hodie super
est , aut τestigitim , si imaginem sanctissimi Sariatoris nostri , quae in B Petri Consessione adhuc visitur, Munae illam excipia absidem, cuius exemplam dumtaxat sive ectypon authentieum in me brana aeeurate delinea tum ac desieriptum, in archivo Basilieae 11 ctenu custoditur . Ciboria magnis de aedificata , qua altaribus ire eadem empli parte collocati imminebant, sic destructa sunt ut ne illorum quidem forma coloribus expressi modo remaneat. Fr
stra imp sentiarum , antiquitatis Studiose, veterem ex marmore fuggestitui 1e ambonem quae neris haud longe a sacrassi Pettico
sessione olim positum G, in quo vangelium decantari consueverat, quemve Pelagius I, ωLeo III summi praesules, ut sies objectis purgarent alminibus dato iureiurando, ascenderunt frusta in venire adnitereris, ac venerari cuperes ab aliorum , qui αDomiano quievero Fidelium corporibus sejunctas, Gregorii III, 8 E genti item III exuvias quorum priorem Lanctitate, meritisque in ter caelicolas praeclarum, Martyrologium Romanum iv kal. Decembris enunciat posteriorem vero heroica virtute insignem Arca dus Bona vallis Ahbas Petrus Venerabilis in epistola 1 S. Bem nardum data se praedicant, Cisterciens Martyrologium Sanctis ad
18쪽
PRAEFATIO. se Scriptor oeularis I synchronus ex nostro Vaticano Clero miraculis quae ad ejusdem Eugenii sepulchrum Deus patravit in charta a Martento sisyedita recensitis commendat Amborum au tem Pontificum corpora in Deipam oratoclo condita erant, extru cto adortivam faciem australis parastata, quae veteris Basilica ar eum triumphalem sustinebat. Hinc haud valde procul, in transveresa scilicet navi, cineres quiescebant S. Pauli I, Urbani II quo rum hic ob egregias plane virtutes ab historicigraphis celebratur; ID Ie sanctorum catalogo adseraptus iii Martyrologio Itomano v cal. Iulii reperitur, utriusque tamen ossa, presita seorsiun atque adserva ra seu ira investigaueris. Missa facio aliorum stim morum antistitum sanctitate insignium is illustrium virorum a feminurri ni cor pora , quibus non in elici contigit fortuna U. Ex illoriam autem sarcophagi mrmoreis complures quidem ad nos integia pei .enetunt pauci in hii cana Basilica hodieque asservanti ir in ioc opere delineui conspiciuntur; quos inier ille Iunii Rim ceteris praestat . Quaerenti vero Agnetis impet 3 et epitaphium , quod nam lepies tiro eius ex stati 1 t. Maleo Uigio in vi Wi aderite, scilicet x Eccaesta a, cido, in Vaticano tum altare S. Petronillae , marinolevi liunc titulum ostendere neque 4 exscript ut ab eu tem Uegii, suae quo de S. Petri Basilicae historia, insertum, recitare dumtaxat valeo ita habentem a MLxxvra ab Incarnatione Domini Uri Iesu Chri , mdictione i anno, P ti attis Domni Gregorii rapa VII, Agne IN Otrix Augusta post mortem viri sit Henrici IN Walanis II a mo Yta, xiv die mensis Decembris , animam cinis operistis facundam, Lat ranis Misatori suo suo omnium bonorum Deo reddidi i e hi tiliantes imperaserat ri, Iapigero caeli , pro cujus amore itidem peregri-
ni mari enitim Aria Magni Dei , membra carnis commendavit Iapace . Amen . Multa sane epigrammata sepulehres Pontifici hus Romani posita exhiberi quidem possunt relata a Petro Mallio in suum librum Alexandro III antistiti Maximo nuncupatum, atque ex Membranaee Bibliotheea Palatinae codie apud Gruterus adealcem collectionis antiquarum Inseriptioniim ex aliis auctori-hus; verumtamen ea legi nequeuntes vetustis ex iampridem depe
diti lapidibus , in quibus sculpta suerant.
19쪽
o. XVVI. Et si vero pleraque Vaticana Basilica antIqua is pectatu digna monumenta partim ex majorum incuria, partim ex hominum malitia, putim ex temporis rerum omnium edacis diuturnitatrio rierint, multa nihilominus hodie supersulit quibus illud in primis adnumerari debet Iustini Senioris Augusti praeclarum sane munus argent a sciliget crux inauratairi gemmis distincta, in aureo circulo particulas de vero Crucis ligno continens, hisque versibus exarat aer Lagno, tio γνωm humi r num μου idit hostem, Da Rom.. simus opem, foeta decorem. Sed & Iia permanent moti umenta, ae ea potissimum , quae ol mexstabant in ejus dena veteris Templi parte, quam sol aequari Ponto Max Paulu V jussit ad perfieiendam absolverulamque nova i sius Basilica molem plane augustam . In ea demolitione alio quidem extra Vaticanum nonnullae sunt delata. Exempla aliquot indi-Care juvat. Duo simulaera marmorea , quorum alterum S. Petri es
peratoris sepulchro in atrio antiquae Basilice Vaticame olim adit bant . praedictu Paulus V ustulano amat dulensium Lecessui addixit ut is qui praesentis libri editioni sua cura non parum comtulit, Clarissimus, esu stet, hanus Borgia nunc a secretis sacra: Co gregationis de Propagandae Fide ex commentario apud Mimachos illos asservato, perhumaniter mihi liguificaevit Musivae aliquot sacrae intagines , quibus oratori uinis Summo Pontifice Ioanne VII in ii stra Basilica erectam ornabaetur, ad Ecclesiam S. Maria in Cosm di translatae fuerunt , ibique supra ianuam inteclus affixae anno MDCLIN. In aentiquo vaticano choro , qui anno Mnet dejectus suit, praeter alias picturas Conspiciebantur supra Dei para imaginem de
lineati duci Angeli, alter tu speciem sonantis lyra. Iter idibus ropus et 'pusio egregii pictoris inquit Iacobus Grima idus in suo S Instrumentorum librci sol ius is mox ita subjungiti
Hoc a Ios habuit med alis de Monterit pro aer aediculari Diueustia ad Imriam Maiorem Tabula marmorea Dominus nostrum
Iesum Christum eruci affatum, atque hinc stantem Uetparam, inde S. Ioannem Evangelistam opere anaglyphico repraesentans, a no Domini unc e Cryptis Vaticanis ad . Balbina Ecclesiam, ubi hodieque visitur delata est, ae antiquitus exstabat in eo alia
20쪽
xvi PRAEFATIO. eana Basilleae stari, quod Petrus Card Barbus dotaverat, ut ex praesentibus Commentariis ad abut XXXVI intelligimus Q viae Roberto Malalestae, Pontificii exercitus Duci, eontra Alfonsum Calibria Ducem victori, a summo antistite Sixto IV posita fuit scio statua equestiis marmorea , in praedicta Basilicae demolitione sub Paulo V anno Christi Mnevi in Crypta deportata, ac deinde a no Mocxv in Scipionis Card Burghesiit vinea ad Portam Pineianam, ut Iiteris Τurrigius si mandavit, collocata est. Una ex musivis Vidi ginis Dei para: inaginibus in sacello, quod Joannes VII Papa et xitio existentibus, dono data est Familia de Ricciis, Severanori se ut in eorum cappella Florentiae in Ecclesia S. arci a Fid Iibus coleretur. VII. Sed multa , qua eam veteris TempI partem eodem Pomtisice Paulo disjunctam ornab1nt monumenta studiose collecta in s cris custodiuntur Cryptis Vaticani, qua nimirum appellatione vultigo designatur hypog Eum, idest loeus ille subterraneus , qui infra
non exiguam veteris pavimenti antiqua Basiliis eo lectitur ide
que prisca ejusdem aerae aedis portio est, plurimo sane cultu dignissim . Et hoc quidem hypogarum , quod aerea tabula ichnographie huic praefationi adnexa delineatum tibi, lector, exhibemus, in duas potissimum partes dividitur altera facram B. Petri Confes.sonem circuit ad Occidentem, Austrum in Aquilonem i ab ista summus Pontifex Innoeentius Ix Turrigi se teste , partem secrevit alteram, quae ad Orientem respicit citibus parvis navibus dias inguituris extenditur, aes spieis terra e Gmne vecchis rape ei aliter nominatur In ambitu praedictae S. Petri Consessionis ad me ridiem tr a extant sacellari quorum nunt valde parvum Mangu stum in his commentariis ad Tabulam 1 memoratur . e duobus
aliis satis amplis in Deipara: honorem dicatis , alterum Be tae Maria Virginis vulgo Diau Bocciata , o etia in De Febri, Ius uiti dicitur, alterum sub appellatione ejusdem S. Mariae inge rum , sive Prer nitam inncitescit , de quihu ad Tab. III XI S alias ae potissimum VI S XXIII sit mentio. Sed his perquam o ge praestat sacellum & altare subterraneum sis aera se m R. Petri vocatuin is ob ejus cineres uti ara ipsa reconditos Fidelium totius
Christiani Orbis frequentia pietate celebratum quod quidem al-