장음표시 사용
191쪽
cipui X. De Cerv si lepi ulceribus, o rhagadibus
sve cum semine virili a lue venerea sensum habet, unde varii morbi racconspurcato communicentur. Vel tunc symptomata ter Consensum excitari fiunt ulcera , cum vasa sanguifera ero possunt. Si haec ulcera non fuerint mas a sanguinem fundunt , ac per O gna, cfuerint recentia, facilius curantur, si nullum accidens conjunctum habeant. Si vero fuerint magna antiqua,.sordula , vel luem veneream conii-tem habeant, difficulter curationem recipiunt. Si fuerint sinuosa, depascentia, insanabilia judicamus. Quae sub
oculos adunt, facilius curationem admittunt, quam quae in profundo latent. Rhagades maxime molestae sunt, pri-Vant namque mulieres veneris dulcedine ob dolorem , qui in coitu excitatur. Recentes facilius curantur, quae vero
callosa factae sunt ulcera, utplurimum curatu difficillimae sunt, praesertim ram inter rugas putrescii, ac in pus commutatur eL producuntur cum sanguis, aliusve succus obstructione in suis conceptabulis aetinetur in quibus stagnatione acorem concipit, vasa erodit patefacta via in suppositam defluit partem cibi temporis tractu corrumpitur in pus degenerat , ulcus excitat. Vel inflammationes in abscessum degeneratae tale ulcus excitare possunt. Exterme causta sunt partus dii hcilis , orta violenta harum partium tubulorum , a canalium exulceratio ab obstetrice imperita P ad hanc referimus violentum eae, qua ueni sequuntur veneream concubitum vel medicamenta erQ-
dentia imprudentius applicata. Oriuntur rhagades internae a partim culis acido-salinis in uteri vaginas excurrentibus , de ulcuscula secundum plicas excitantibus. Externae a coitu violento lenis crassitie , vel a frictione petulanti, vici foetu majori vi extracto , unde nimium distentae non facile cedunt , sed impulsui resistunt, donec vehementiori, & frequentius repetita ditaringantur.
Vaginae uter ulcera spernenda non sunt, licet exigua, 3 quandoque curatu dilficillima, cum in parte exquisito
In uteri vaginae ulceribus exactiorem vivendi rationem aegrae praescribere necesse est , quia esto non sanet, mulium
tamen intemperantia nocere, Schanim
pejorare potest eligantur itaque cibi euchymi, vitentur acida , nimium salita, c dulcia ob occulium acidum in se continentia interdicantur , fructus horarii exulent, vinum eligatur oligo rum rac dulce, acidum angite pejus fugiatur, prae omnibus tandem sex rebus non- naturalibus dictis , imprimis Venus, tanquam lethale venenum fugienda est. Cervicis uter ulcera curare solent praedua sensu sint, ac variis excremen vulgares illis indicationibus , quibustis recipiendis idonea . unde fibrillae aliarum partium ulcera. Primo itaque omnes ab acribus particulis ita discinduntur, ut quaelibet levis excoriatio magnam exigat Medici solertiam,& nisi
recte ractentur , in gravia degenerant ulce a. Haec pars cum muliis aliis con- Musitanus de Morbu Igulierum. opportuno medicamento acres humores, unde uteri aginae ulcera ortum habent, purgant, Hecentem vivendi rationem, ut talium huTlorum genesis inhibeatur,instituunt.Si praedicti humores a toto
192쪽
1 8 De Morbis Mulierum Liber Unicus.
toto denendeant, universales , si a vel ululas de bdellio a . . ad 3. . Non
parte aliqua, topicas celebrant Vacua desunt decocta exsiccantia nec potiotiones repetitas , nec non tangitinis es, ut missiones, praecipue si menstrua defe- . sol artemisia, cerunt. Si intemperies adsit, juxta ejus agrimoviae, conditionem corrigunt. Si a lue vene pampinei. rea contractum sit ulcus malignitatem centinoo ana . . expugnant veneream , dc inde curatio radicas rhapontici et j. nem , ut in aliis ulcerum generibus, em corian communem instituunt viticas S. .
Si dolat urgeat, illum sedant, ne Coque in in albi mense racio dulcoren- molestiam aegrae inferat, ac ne ad par tu saccharo Bis singulis diebus ad 3.1 v. ' tem aiffectam colluviem trahat. Dolor exhibe, ad longum tempus continuetur. plerumque a sordibus, .sanie ortum Vbi ulcus mundatum fuerit . illud ducit, ac plerumque inflammationem carne implent, tandem cicatrice me- habet comitem, tunc quae sordes, ja dicamentis de communi ulcerum omniem abstergendi, inflammationem re nium claudunt. fricterandi dolorem pacandi vim Cervicis uteri rhagades vulgares Ga- habent . medicamenta applicant. In lenici curant, si ab humoris acris fluxu hunc usum revocant, da infusum is originem ducant, universales totius coria praesertim thal)beatum, vel ovorum a poris evacuationes praemittendo, c po-bumiisa tria, vel quatuor, conquassata, ea ad topica deveniunt, quae citra momoe cum mucagine seminum psellii , et dicationem humorum acrimoniam laeta emusione seminum papaveris sa Vel dunt unde commendant oleum uni, emulsenes seminum papaveris,o quatuor rosarum mn ον vitello,item saccum plania 6 idorum rajorum cum sero lactis a taginis diu in mortario plumbeo tim/i- νγ b.Si dolor urgeas, aquam hordei c m suis agitatum, donec spissescam Lac etiam Oee h)oscyami usurpant,vel ipsum quo cum saccbaro, unguentum quoque 2 mu-que vium aliis admiscent cilaginibus cum plumbo ubio, X ροωρho- Si ulcus fuerit sordidum, illud deter- eparatum , vel artemisi Dccum cumetunt siro lactis aqua hordei cum melle. Si cerusa in mortario Plumbeo agitatum, δε- valentiora exposcat remedia, illudisco nec unguenti consistentiam nanciscatur. to agrimoni cibi nihiι, centauria mino Non defunt indere medulia , axungia
est e radicis aristolochia abstergunt. Si la. de qui bini abunde diximus in labio- valde sordidum fuerit, in hoc decocto, rum rhagadibus secundum Galeni statum
vel alitus unouentum solorum, vel eis curationem. e,ntiacmn dissolvunt. Non desunt pesta Si pruritum,& dolorem comitem ha tia injectiones,insemones, Hyste sexu se beant, in Penimn ex mucilaginibus, δε-xini irrigationes, fumi, unguenta , nec minum follit, 'donionum,malva cum bu-hon convenientia emplastra epigastri tyro inpulso. oleo saceo, vel unguentum applicanda ac emcaces dijud ani ther pomatum , vel album camphoratum usuriamas exsicca'ntes. Non solum exscina me paut Si callosae fuerint, unguentum exilicamenta sed interna ut terebenthinanx oleo tinorum alborum, medulla ervina,
essem saccharo degluuendam praebent, tercoim his , c cera parant. Si a partu
193쪽
Capti m. De Cerm is uteri tiberibus, m rhagadibus I79
Iiborioso, vel coitu violento ortum cΟ-gnoscant, costere uterino e decocto ros-rum, lauta σnis , arstolochiae, artem iacum bolo armeno, sanguiue draconis, rhure utrinetui vel ex iisdem cum ovi album pessarium conficiunt cindunt. Cervicis uteri ulcerum curationem aggredimur, tum internis,tum externis; interna ea sunt medicat Penta, quae particulas acidas, salinas vel exturbant, vel diluunt, vel immutant, unde ad earum exturbationem maximopere conducunt pili te de tribus vel extractum cathoticum cum mercurio dulci , vel manna mercurii. Item decocta ex lignis, potiones etiam vulnerariae , ut quoque pialuti ex terebinthina cum mercurio dulci. Externe vero ad iiiceris mundificationem, ii sordidum fuerit, convenit decoctum ex radice gentiam , aristolochiaxotundae, foliis abs nihil,summitatibus sabina, I hyperiri. Vel fieri possunt in jectiones per stringam cum aqua saphi-rea, vel venere , vel ex infusione lapidis medicamentosi, quae ad cicatricem usque valet. Si ulcus fuerit chronicum ad thermas sulphureas, d aluminosas confugiendum est: ea saepe ulcera, quae aliis medicamentis sanari non potuerunt, sanant, tum artificiales ex similibus paratae mineralibus, optimae sunt. Si ex violento reiterato coitu,
vel ab improvida obstetricis in partu dissicili dilaceratione contractum fuerit ulcus, multum valet decoctum adicis f mphyli Moris , summitatum hyρerici, scordii Ianicula . stellariae raristolochia
cum myrrhae pauca quantitate pro ute-rha , tutia , c. Nec non balsamus proprietatis , A nfusio lapidis salutis, elvius 'iritus, vel oleum myrrha per δε-tiquium , vel balsamus catholicis, multum valebunt. Verum enimvero ulceris vaginae te et curatio a luis venereae curatione
non illidet utplurimum namque ipsius luis sunt symptomata runc
eodem modo , ut gonorrhoea virorum curari debet , c purgantibus mercurialibus utimur sub diversis formis, ut V. M abarb. umeristi gr. XII.,
terebinth. vi. . ij. mercurii dulcis gr. XII M.f. pillula.
a . Pust cais recens extras. ij. rhabarbari vigorati S. . mercurii dulci 9. . cum sacch. f. bolus. Vel sumantur piluia ex terebinthina,
mercurio dulci, ut de lue venere dis mus lib. . cap. a. de gonorrhaea. In uterum fieri possunt in jectiones per syringam , ex vitriolo prii, vel lapidis salutis, vel draconis mitigati infusione, veIaqua se irea. Si chronica fuerint ulcera , non aliter ea curamus , quam ut ipsam luem veneream, tum per purgantia mercurialia, tum sudorifera, d alia, de quibus opipare deque venere diximus. Si sub
oculos veniant in uteri vagina ulcera penicillo leviter tangantur aqua alumia sa, vel mercuriam, vel spiritu mercurii albo diluto, vel spiritu mercurii Aiarina injectione. Vel si in conspectum eis. Vel adhibere pollumus suffumigium
Veniat ulcus, praeter haec, quae acutas intra uteri vaginam per infundibulum absorbent particulas conveniunt ut admisto tantillo cinnabaris naturalis, porosa ex ithargTri cerussa aer vel ex antimonio, vel artificialis.
exanimata vitrioli, mercurio dulci, mr saginae uteri rhagades pro causae dira a versitate
194쪽
18 De Morbia Mulierum Liber nisus.
versitate diversa expostulant remedio, utero non dicitur abortus, donec exclu- a Dropter fit a coitu Violento D penis crassitie, vel a partu laborioso pronaiae sint . clystere uterino utatur aegra ιxdectho artem , aisarum, aristo-I o serum , Plantaginis, radicisi h li majoriscumbois armeno. Sido-l P., dc pruritu rhagades comitentur,
injectiones in uteri vaginam lardantur ex decocto quatuor anodynorum in hydro is , in quo dissetvatur parum unguentio 'ni, et olei papaveris per expre fisonem , vel olei ex seminibus rosi ami. Si a particulis acidis, vel salinis stagnantibus, aliunde defluxis pronaseantur rhagades , ea prosunt medicamendatur. Sive ergo foetus vivus, sive excludatur , qui nondum maturus est neque ac et ioniS, quam in utero recipere debet, terminum attigit, abortus dicendus est. Maximas autem inter, frequentissimas gestationis hesiones certe abortus est, in quos omina:/graviter, imo multo gravius , quam in ipso naturaliam Muntur partu , unde addimus hanctationem, quod poma immatura nonnisi vi evulsa decidant Saant etiam ex misellis his, quae conritentur, se malle decies parere , quam semel abortire. Sunt ver aliae, quae abortiunt inter am-ta per os , quae porosa sunt dia bulandum, & non se lecto commutunt,phoretica, in uteri vaginam vero in quales ego novi plures,
datur pellarium ex sevo ircmo, mucit .sem. Saturni sacch. in oleo sesamino , vel ex vitrilis ovorum intinctum. Pessarium hoc modo fit. Accipe pannum sericum ejusdem lingitudinis . cujus sunt rhagades , indantur pessarii ingrediemtia in crassoris sit Huram efformata, sis alligentur i, cf. liquor intinge is postmodum in uteri cervicem immitte , in qua per tres horas maneat , his traniatiis , sterum intinge , immitte. Si luem veneream sociam habent, applicari potest unguentum p*matum a nobis descriptum cum mercurio dulci, Vel in ipso unguento, vel alio distatuatur mercurius yi-
u tam diu , , donec nullum mercurii granulum appaIeat.
De Abortu Bortus est immaturi foetus exclusio, atque adeo cerus mortuus in ovo, vesiculis illis enim germen inest, ex quo corpus humanum pullulat, quum scilico adveniente aura seminali maris ast istam pullulationem gernaei disponitur , quae dispositio, ovi foecundatio , sive conceptio vocatur. Semen enim virile ii in uterum , imo sepe ad ipsum varium laci Ilatur , aura seminalis exhalatur testiculos subit, pervadit, ova ibrdem arrentia penetrati, per totamque eorum substantiam dit funditur. Si autem ex omnibus ovis unum occurrat, in cujus germinis gremio liquor dispositus adfermentandum cum aura seminali reperiatur , statim , inchoat illa efferves centia , quae per totam corporis producendam vitam durare debet', ctunc mulier concepisse, sive ovum foecundatum lasse dicitur. Ovum in foecundatum per duetias Fallopia nos ad uteri cavitatem delabitur tunc simmul augetur humoris copia , adeo ut sub formae bulla indesinenter incrementam
195쪽
mentum patiatur. Hinc Anatolatici ei eomnes primordium foetus bullam observarunt ouantae. Ver turbae excitentur circa hun a Chii testan ur gravidarum symptomata. Primis enim conceptus diebu adsunt fastidium cibi, nausea , c. vomitus inanis, pica admiranda , tormina ventris , alvi fluxus, dolor demium , Vertigo -nhalalgia , spasmus quandoque dolor schi , saepeque conceptus falsus, abortus Mediis gestationis mensibus misella gravidae affligitntur tussi, palpitatione , &, lipothymia , lumborum in coxendicu in dolore , harmor Thagia. narium , uteri , c. Ultimis
mentibus ipsis accidunt urina suppresusio , vel stranguria , alvi durities , ctarditas, abdominis sturae saepe loco foetus: ij cluetat molam QUOI Um symptomatum potiora, frequentius
abortus ergo contingere potest a primo conceptionis momento usque ad
septimi mensis inuturm Frequentius oboriri solet circa tertii mensis finein, sed δ accidit ante , etiam post idem
mpus Ante decimam post conceptum hebdomadam vix habentur e clusiones pro vero abortu , quia vix tunc aliquod foetus adimentum apparet , i antequam ipsius placentae initium . Unde tunc potius pro mola liabetuύ; nisi enim foetus appareat in placentae corpusculo , negarur Verus conceptus , nec proinde tun conceditur abortus.
Signa vero abortus imminentis sint varia , saepes incerta , quia foeminis inexpectat , ex improviso aecidit
Probabiliter vero praecedentia , cillum futurum demor strantia haec sunt Lumborum coxarumque gravitas inlo-lita, ad moturn segnities, appetentia dejecta, rigor, aut horror per Vices recurrunt, capitis dolor, praesertim cirC Oculorum radices laserum, ventrisque superiori S constrictio mammarum detumescentia , ex renu. io, unde ex Hipp. aph. 37. Sect j. Sa nubera utero gerenti amore subato xtenuentur , ab ortu seqoitur. Si nisi tenim mammarum illa extenuatio , sanguinis defectum in venis , utero mammis communibus, ob ouem foctus periclitatur. Si vero a causa si qua externa abortu concitetur, unde
sequet ut violenta foetus agitati , et vasorum disruptio cum dolore illarum partium , spiritus , cu sanguis ad a
te genitales ruunt , quibus talammae destitutae expendantur Praeterea a
copiosum e mammis estquens partum imbecillum V hinc metum abortus indicat, ex Hipp. aph.issct 1. Mulieri uterogdirenti, si Dc mu stum e mammis O t,
foetum imbecillem significat , si erimamma solidae fuerunt , foetum sigm cant morem 'si verci dolores frequentes , de fere coistinui renes in lumbos excrucient, di versus pubemrid os sacrum exporrigantur , cum quo dam ex utero egerendi conatu, certum est imminentis abortus indicium. Dolores enim illi membranas , cligimenta, quibus foetus utero alligatur, pendi , ac
divelli ignificant.. Quid si dolores
illos conatus, sanguis purum, vel serosus, vel aqua ex utero prosuens, 1 ubseqIatur, abortum instare is disia rupta vasa , ac membranas, atque os
uteri apertum esse signasicat. Eodem tempori situs foetus mutatur qui antea sublimis, fastigiatus, ventris
196쪽
igi De Norns Mulierum Liber nisus.
medium occlipabat, jam conglobatus exiturn affectat. Sic Sc causa proxima versus pudenda provol Vitur tum etiam rimanda est aliquando in utero, qua- non raro gravia symptomata conse tenus is undecunque vel a lethora, quuntur, Ut ligores , tremores, cordis aliis rebus inconvenientibus , spi- palpitationes , animi deliquia haemor rituum animalium Dimio influxu, Reginae molestitione irritatur, c interdum spasmodice . convellitur ad inconvenientem exclutionem ; prout enim ventriculus in vomitu, sic etiam
uterus in abortu ad excludendum foe- turn otiici solet. Morbus quoque aliquis gravior ipsus foetus undecunque ortus abortum
produc gre potest,quatenus scilicet inde
foetus facili arte a matre vegeta exclu- rhagiae copiosae'.
His addere licet, quod docuit Hipp.
a. epid. 7 I. quod si a causis externis violentioribus , tuta ictu, vel casu, similibus, vehemens dolor, c per- tu ibatio in gravida excitetur statim vel saltem eadem die sequitur abortu si vero minor fuerit vis causae exterrae , ad tertium diem abortum differri posse quo cessat abortus periculum, cui x vulnera hujus litur Sici saepe accidit quando ab- modi tertio , ad summum quarto recrudescere solent , vel admodum mitigari , unde foetus denuo in utero confirmatur, in retinetur. Quod praeceptum maxime est in praxi momenti , ut praegnantes mulieres post domen matris non rite constitutum sit, vel tentum , vel durum, commodamque distentionem non ferens, indeque foetus ad sui exclutionem cogitur hisce accidit uteri conformatio vitiosa, si vel substantia , carnosa servis crassa , Vel violentum causae alicujus externae in callosia, vel nimis parva sit capacitas uteri, ut sufficienter distendi nequeat, vel nimia laxitas utero insit , quae Omnia abortum hunc ciere possutit. Sic etiam si Ianitor uteri non mitis
est, sed semper indignabundus, unde non potest non fieri , quin semper
Causis hujus abortus etiam esse possunt, quando mater , vel ob praegressulium , in lecto per triduum , aut amplitis quiescant , dc remedia ab ortum prohibentia usurpent.
Abortus causas ad mentem Gale-In istarum, vel oritura nimia sanguinis abundantia , majore tunc ejus ad uterum affluxi item a defectu sanguinis sum vel praesentem morbum,febrem puri matre ad nutriendum foetum, aliis ta,hydropem, scirrhum uteri,eryssipelas, que causis remotis instam mationem , abscessum can- Nos abortus causas tam in matre, crum, non parvam sentit virium de- quam in stet quaerendas esse cense perditionem, unde foetum per consen-mus, quatenus illa a rebus non natura sum mire dc perperam assici posse nullibus S praeternaturalibus vario modo ius dubitat. agentibus misere assi igitur In foetu e Sternutatio,iussi vomitus,vociferatio,r quatenus in vel per se, vel per acci frequentes, simulque vehementes abordens mutationem patitur insignem , tu metum inferunt, quatenus vires
ex prava, praeternaturali dispositione tam matris quam foetus iis absumuntur,
197쪽
miratur, 3 abdominis musculi telum quasi movendo nimis, de concutiendo premunt, i issime ad cetus exclusionem , etiamnum imma uri , O-gunt. Sic d mola tam utero, quam nenia firmius adhaesens , grave tan- qtiam pondus deorsum premit, de nonnunquam verum oetum expellit. Ad pro calatasticas , matrem valde urgentes , dc per consequens ipsum te ne tum adhuc Catum angente , abor-llis refellinus causa re non-naturales
Meuicis dictas, ubi Aec frigidior post calidum p cipue,
qui iii uterum ad millas, d ipsum uterum hedere dc irritare , ac ipsi cet uinocere potest; sic ab ignis, balnei, stu-pharum constitutione abortus: Uteru&inde ad oetus concepti excretionem stimulatur. De quo Hipp. h. Iasese.
renafuerit, ver autem sic um c aquilonium a mutieres, quibus partus in verincidi , ex quacunque occas Ioue abortiuntas C.
Cibus si copiosus sit foetum suffocare potest, si exiguuῖ, dc foetui alimentum subtrahitur , de mater debilitatur . Si parvus , ac mali iuccI, pra-
Motu cIrporis utrimque nimius, Qviolentus foetum excuteret Olcss, ut saltus , quo modo si liria apud Hippocrarem conceptum exCuisic , gestatio aut elevatis gra Vis ponderis, lapsus, cursus, in equo, aut cutati succutiente vectio percusti Velacris, cedo si ab dominis conus reisi , iustis in gna Vomitus, sternutatio, convulsio hes. Sic etiam a uiliciamque sis tuinis excessu abortus produci Dotest, dumis scilicet plus quam par est , ad ventrem fluit . cetum premit cribrillas irritat , ut postea simul Cum sanguine te nellus prodire foetus coga ar. Insignis qualiumcumque partium haemorragia, nimius qualiscunque menstruorum hixus, alvi fluxus vehemens, clysenteriaci hunc ciere ab ortum potis sunt. Vigilia nimiae spiritus exhauriunt. Somnus nimius calorem hebetat. Sed istae au te raro tantam uim habent, ut
Evacuati nimia per alVum, Vomitum , quo dc purgatione pertinent, abortum excitant, cum quos alimentum foetui subtrahunt , tum quod in universo corpore. humores, de spiritus exagitant , qui motus facile ad te-vum nutrimentum foetu suggerit; rum , cu foetum etiam pervenire potest, quod is debilitatur, vel etiam moritur, tum quod in purgantibus ortioribuscin quoque aperientes, medicamento si , uterum stimulare possunt.
Potus maxime culpandus , vinum generosum V inebrians viretur, ut Angelus lib. Iudic cap. 13. Cave emgo ne bibas vinum ac siceram . nec
maligna qualitas , .uterum offendit, idque praecipue fit ante quartum mensem , dc post septimum. Sanguis vero per uter Venas in haemo rhoides eiu uxus nimis foetu alimentum subtrahit, praecipue si is grandior
immu dum quicquam comedas. In spe sit, contra nimia repletio , san reuicie vero a vini spiritu copiose assumpto abstineant sceminae. . multa enim
tristia exempla docent hinc facturn fuisse ab ortum. nis abundantia foetum interdum suffocat de abortum excitat. Dum enim
major sanguinis copia ad uteriam conflui quam a foetu absumip siit,
198쪽
I 8 De Morbis Mulierum Liberinicus.
circa uteri venas Cumulatur , Natu
ramque gravat , unde vel mensium fluxus excitatur, qui ut foetus simul excludatur, occasionem praebet , Velii retineatur, calorem , 5 foetum copia suffocat.
Animi pathemata idem praestant,repentina mominum dimicatio , mortuorum . laniatorum inspectio, latroitum incursus, fulgur, tonitrua , ignis accensus in aedibus propriis , aut vicinis , bombardarum , notarum sonitus Constitutio australis , inconstans,& parum clemens iner foetidus cloacarum teter etiam odor lucernarum,
aut funalium extinctorum. Culpanda venit hic omnis compressio,i constri isti ab dominis, vel thoracis Hinc male consulunt suae sanitati delicatulae
fcemellae, quae nescio qualem corporum gracilitatem, &reetitudinem qua
runt, dum lumbos formant ad os usque coxendicis quod adhuc magis reprehensione dignum , pectora 1aminis ferreis, orichalceis, item ligneis peiursulta gerunt, quae ad maiorem qnustatem ad usque pudenda
oestare non verentur , quibus corpus ita constringunt, ut vix respirare potis sint. Hinc plures a sola vestium
arcta constrictione ab ortus patiuntur. Hisce certe constrictionibus vasa redduntur adeo angustiora , ut Circula
tio sanguinis impediatur aliquo modo ,: sic saepe obstructiones, tumores, Iancinationes, abscessus,ulcera phtisis, respiratio dissicilis , d plurima mala exoriri possint. Itaque gravidae ab ejus
modi vestimentorum genere , quam maxime abhorreant induentes contra veste magis . accomodatas,
Veneris usus immoderatus , qui vel musculas abdominis comprimen do , vel ligamenta, quibus cetus utero innectitur , rumpendo , uterum agitando , vel vasa umbilicalia rumpendo, vel uterum , c laetum agistando , abortus causa esse potest.
In abortu semper mulieres magis
periclitantur quam in lartu natu-xali , quia violentior est quam naturalis partus , c tempore alieno fit.
Vt enim in fructibus maturis pediculi ab arbore laxantur,& fucitus sponte decidunt ita Z in partu naturali Vasa ligamenta quibus foetus
utero cohaeret, sponte laxantur solvuntur quae in abortu abrumpi necesse est. Aliquando tamen evadunt, sed multis symptomatibus infestantur, 3 steriles postea redduntur. Inte dum enim ex dilruptione vasorum violenta, haemorrhagiae nimiae excitantur quas lyncope , ultria convulsiones, d tandem ipsa mors sequuntur, Maro servantur , quibus in abortu, vel post abortum convulsones accidunt Hinc testatues Aretaeis se nullas vidisse servatas ii iis quibus in rubortu aut post labortum convulsiones supervenerunt Abortus in primipara periculusior est , quam in assueta Mulieres admodum en radi constitutionis Magis periclitantur , quam obesar, febres, palestationes cordis cardialgia, aliaque symp-ptomata pejora abortum reddunt periculosiorem int tamen laeduntur,
quae alias sana sunt, is quae infantes jam
199쪽
jarn pepererunt,ut via jam patentior sit, .partui assueta , c quae ut ram habent humidiorem, des laxiorem Magis quoque periclitantur in abortu foeminae nimis graciles, propter infirmitatem ut nimis crassae, propter angustiam 3 adstrictionem Periculosior est abortus sexto , septimo, μολ- vo mense quo infans jam grandior,
exitu maiores labores , c vasorum, ac ligamentorum ruptionem affert. Inflammatio uteri ex abortu contracta,
ut plurimum lethalis Sanguis in ut
ruta magna copia vivens , non expurgatur, sed in eo putrescit, 3 ad superiora regurgitat, unde febres aestuosae , palpitationes cordis, Cardialgiae, reliqua symptomata supra enumerata. In abortu paucorum mensium foemia abortum passa semi impraegnata est.
In omni morbo δε praecipue in abortu convenit cura diaetetica,quae ut-
plurimum consistit in sex rebus non- naturalibus rite adhibendis. Aeris abortu sit temperatus, Mabsique fervore, si tamen adsit, emendandus est, tum frigidis pavimento in spersis , tum odoribus gratis , aliisque naribus admissis odoramentis nocet omnis odor ingratus. Cibus detur paucus, coctu facilis , sit panis triticeus succo berberum,uel vino granatorum, cydoniorum , dcc imbutus, visentur cibi conditi, salsi, acres, ex nimio enim sinapis usu abortum hunc observavi. Vitentur acida nimis humida aromatica Iuscula dentur temperata acidulis. Potus omnem effugia vinebriationem,
vel cum Vino,res cum ejus spiritu.
Samnas, e quies cotiducunt. Animssse pacatus , dc tranquillus. Cane, angue pejus vitentur ira, id te ror. Reliqua si erilis inter causas recensuimus.
Galenici praesente plethora, cum abortus imminet venae sectionem instituunt, M ubi insignis cacochymia ad- est,purgationes blandas iterandas esse jubent, mediis eraesertim mensibus gestationis ' interim toto gestitionis decursu adstringentia Wroborantia varia, quae scilicet abortum prohibere possunt, in usum revocant , quorum in fluxu mensium immodi o plura descripta sunt, quae repetere non libet,e
tra oraviditatem omnes prava corporis dispositiones, quae abortum producere solent, removendas esse ajunt, ut sunt plet hora, cacochymia. peculiares uteri morbi v. g. intemperies, inflammatio, ulcera C. Sic varia externa, unguenta, linimenta, emplastra, eataplasmata, tus,
Ut foemina, quae nondum est gravia da ab abortu, si concipiat praeservetur, totius corporis ejus constitutio diligenter perpendenda est,in si plethora, ca-cechymia, vel morbus aliquis insgnis in toto praecipue in utero adsit, is debit modo amovendus. Et imprimissi abortus accidat ob nimiam sangianis copiam, sanguinem ante conceptionem feci , in cubito vena imminuere utile est Imbra, post conceptionem eo abundet,metuendumque sit, ne ob c piam sanguinis abortiat gravida , quarto , vel quinto mense vena in brachio aperienda,sanguisque imminuendus. Si vero ob cacochymiam, quod frequenter accidit,o pituitosos,& frigidos humores,quibus uteri Vasa, emc- a cepta
200쪽
I De Morbis Midierum. Liber Vnicus.
ceptabula plena sunt, hortus fiat, o turn corpuS convenient CeVacuanc um: hinc uterus per pesso purganduS, an idemque calefaciendus e siccandus, c
Et inprimis eae, quae saepiuS ab Qrtum. par lae sunt, cum facile conjicere possint, qua de causa ab ottiant , rectissime facerent, si illam tolli curarent , antequam iterum conciperent. Si id tamen neglactum sit, id etiam , uim graridae sunt praestandum,ac ante illud tempuS, quo ante abortire solitae sunt, vel venaessectio instituenda ; vel si cacochvmia insignis adsit,ea leni, sed frequenti purgatione, dc per epicra sim tollenda et atque iis quibus humida adest corporis intemperies cum pituita,uterum laXans, decoctum chinae, falsaeparilis exhi- here utile est , additis iis , quae foetum
rubqranio. Et propterea gravidae, quae abortui obnoxiae sunt . in aere terraPCrat Ue sentur, vitent aestum, d frigus, dures oraves , inprimis candelaruita extinct
rum. Utantur cibis temperatis , boni succi facilis coctionis ab aliis vero medicamentosis abstineant. Vinum bibant non potens, aucterVisiam puram. . clotus corpori , dc animi valentiores vitent. Non loquenter cum marito coeant. NealVUS constipetur, taurasiat, caveant, foetus ipse si sit debilis,&causae omnes, quae eum debilitare possunt, removendae, isque roborandus. Alterantia quoque usurpanda , quae Vi adstringendi, roborandiligamenta, quibus foetus utero annectitur, praedita sint, quaeque uterum firmant, foetui peculiari proprietate vire Sc robur addunt. In quem finem conducunt blandiora balsamica, aromatica, dc spirituo
se, simulque blande adstringentia , 't
sunt tinctura coralliorum , terra Iapon. liquo s3ptacus bal amicus tiactura iantiphthisca magisterium corriliorum, eboris,sep ec cum cephal cum,nρx schata, radix bstorta , lapides cancro m , ca
ryophyllata, macis cinni momum aqua e septim vitae mutierum, ordis L Hercu
lis saxonta, tinctura cinnamom inplum rima alia. Si erilo abortus sit metuenduS e terrore, conducet mistura sequens saepius cochleatim exhibenda, ut , M agister coralisorum S.I . margarit. prcparata . T . rastra eborrs j mastich. . ' o. granor Chermes Sj. manus Christi perlata: z.ij. m. f. pulbis.
magister. cora sitorum, specisci cephalica, aragdi praeparaticina .
hr de cinnamomo S. V j. mpste, et T. Si a lipothymia abortus metuatur, se quens conducet, 'M. Aquae innamomi horaginat. cordialis cordat. ἀcordia Hercuti Saxoniae ana b. mtinctura coralliorum . ΡΡr grauator 8.Vj. m. detur cochleatim.
Si est ab ira, tunc lonveniunt antispas- modica, ec anti-epileptica, quia ita est