Cartulaire de l'église Notre-Dame de Paris

발행: 1850년

분량: 723페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

431쪽

Cum autem decessisset comes Clari Montis, et comitatus devenisset ad regem Pliillipum, comes Belli Montis destinctus ad regem accessit, et obtulit ei homugium do medietato de Lusarchiis. Cui rex dixit, quod non reciperet homagium ejus, quia nollet esse homo episcopi Parisiensis; dicens insuper ipsi comiti, ut iret ad episcopum et saceret ei do hoc homagium de Lusarchiis, et quicquid ad eam pertinet. Aliam medietatem tenet hiaticularius Silvane tensis ab episcopo Pari

CCXLV.

Anno Domini MCCLx' nono, mense marCio, pridie idus, die Veneris 14 mari s 270. Post domini Cum qua Cantatur Remmiscere, LudoviCUS, I eX FranCie, arripuit iter ad partes transmarinas, de Sancto Dyonisio, et ibi accepit Peram et baculum peregrinationis sue, quos benedixit et tradidit sibi in ecclesia Sancti Dyonisii Radulphus, episcopus Albanensis, tunc apostolice sedis legatus in Francia et partibus transmarinis. Die vero sabbati, in crastino idus martii, aCoepit licentiam in ultimo H, mari. suo recessu in ecclesia Parisiensi ; et venit ad dictam ecclesiam de domihus suis Parisiensibus discalciatus, et dominus Petrus, filius suuS, Similiter cum eo nudus pedes. Dominus PhilippuS, PrimogenitUS SUUS, et clominus Robertus, Comes Atti abutensis, et qua inplures alii non discalciati venerunt Cum eo.

CCXLVI.

in domibus episcopalibus Parisius, domina Murgareta de Plesseio, relicta domini Roborii de Plesseio, secit homagium domino Stephano epiSCopo, de Nemoribus do Coms, et dii demat ne dicti mariti sui, quod situm est in vico Sancti Germani Parisius Autisiodorensis, et de quibusdam aliisque debet tradere in scriptis. CCXLVII. Anno eodem, v' kl. martii, Ansellus de Rochesori, armiger, seCit ibi- 25 sobr. istridem homagium de iis quo dominus Johannes de Licet tenet apud Me-SonS SUper Secanam; item do iis que magister Robertus de Surbona tenet Parisius in vico do Fimo, salvo juro cujuslibet, et facta proteStatione is

432쪽

domino episcopo, quod, si dictus armiger amortigaverit dicto magistro Roberto dictum seodum, quod hontagium dicti seodi immediate veniet et pertinebit ad dominum epi Scopum.

CCXLVIII.

Dominus Robertus de Plesseio petiit admitti ad homagium trium retroseodorum, quorum Johannes de Castro Forti tenet unum in uua Porcorum, Johannes Sarracenias aliud, Τlliebaut de Graticlita de Pissiaco aliud; super hoc asserens esse sibi dies ad orastinum dominice in ramis pal

CCXLIX. ista capitula solent vocari ad concilium Senonense :Capitulum Sancti Marcelli. Capitulum Sancti Clodoaldi. Capitulum de Campellis. Capitulum Sancti Germani Autisio lorensis. Capitula Bonte Marte et Beati Exuperii de Corbolio. Capitulum de Monte Moranciaco. Capitulum de Lusarchiis. CCL.

27 apr. 1270. De domo Sancti Lagari prope Parisius .

Anno Domini millesimo co' septuagesimo, die dominica ante sestum inventionis sancte Crucis, decessit dominus Stephanus, canonicus Sancti Clodoaldi, magister leprosarie Sancti Lagari Parisiensis. Die lune in crastino, accesSit ad dictam domum dominus Stephanus, episcopus PariSienSiS, qui, POSi recommendationem anime ipsius defuncti, vocatis omnibus fratribus et sororibus dicte domus, tam Sanis quam leprΟSis, in curia dicti loci, dedit eis in magistrum et provisorem diCte domus, dominum Sansonem, magistrum Filiarum Dei Parisiensium. Murmurantibus autem aliquantulum ibidem propter hoc predictis fratribus, accidit, post paucos dies, quod ipsi supplicaverunt domino Stephano , episcopo predicto, ut fratrem Robertum de Villeta Sancti Lagari, fratrem

433쪽

ECCLESIAE PARISIENSIS . t 85

dicte domus, quem, ut aSSerebant, nomina erant inter ipsos, auctoritate, immo temeritate propria, in magistrum Suum, idem dominus episcopus confirmaret in magiStrum Seu Priorem eorumdem. Et quia, tam

de jure communi quam de consuetudine observata, ad ipsum dominum episcopum Parisiensem pertinebat ordinatio et provisio magistri instituendi in dicta domo Sancti Lagari, prout predeceSSor SullS bone me- morte R. quondam episcopus Parisiensis usus fuerat, sicut evidenter apparebat per litteras Suas patentes, in quibus continebatur quod ipse instituerat magistrum in eadem domo predictum dominum Stephanum, magistrum eorum nuper destinctum ; dominus Steplianus episcopUS predictus, suppliCationem eorum non admi Sit, et quia etiam non potuerunt docere quod ad ipsos de jure vel de consuetudine pertineret electio seu

ordinacio magistri. Postmodum vero nisi sti erunt habere recursum ad magistros otirie regis Francie, ipso domino rege Ludovico tunc eunte ad ParteS transmarinas, fingentes quod dicta domus eorum esset in custodia

et protectione regia. Unde accidit quod quadam die sabbati, videlicet mai. ante sestum sancti Urbani, dominus Matheus, abbas Sancti Dyonisii in Francia, qui gerebat tunc vices ipsius domini regis, venit apud Sanctum Clodoaldum, et in presentia sua, presentibus domino episcopo Parisiensi predicto, magistro Guillelmo de Nova Villa clerico et consiliario ipsius domini regis, magistro Roberto de Berte cotiri officiali Parisiensi, magistro Guillelmo de Caro Loco canonico Parisiensi, ac multis aliis probis ot discretis viris, duo fratres dicte domus Galteriis et Hugo, presente predicto Roberto de Villeta Sancti Lagari, innovaverunt supplicationem predictam; petentes per quasdam litteras sigillatas, ut dicebant, Sigillo domus predicte, quod dominus episcopus admitteret nominationem seu electionem que sacta suerat de predicto Roberto, et quod Confirmaret eandem. Demum, quia predictum sigillum nullam fidem faciebat, et quia inauditum erat in partibus istis quod leprosi haberent

electionem seu eligerent auctoritate propria magistros in domibus Suis ;item, Cum non docerent quod de jure vel consuetudine habuissent unquam electionem magistri in domo sua; item, quia domuS leprosorum et domus pauperum Dei omnes sunt in protectione et custodia epi-

Τ Reginaldus III, de Corbolio.

434쪽

Scopi, et Curam earum gerit tam in spiritualibus et temporalibuS, prenominati fratres Sancti Lagari Parisiensis multum suerunt reprehensi tam ab abbate quam ab illis qui erant in illo consilio in petitione quam faciebant. Unde mandatum fuit et preceptum propter hoc preposito Pari- SienSi, EX Parte magistrorum curi e regis, quod de fratribus et de domo

Sancti Lagari Parisiensis predictis se non intromitteret super hoc conirn epiSCopiam Parisiensem, Occasione predicta, Set faceret epiSCOPUS Super ordinatione et provisione di te domus quod Crederet expedire. Tandem vero supradioli fratres et dictus Robertus ex parte sua et omnium aliorum fratrum diote domus, quia persona dicti Sansonis, quem dominu Sepiscopus dederat eis in magistrum, Non erat eis satis grata, Sed aliquantulum odiosa, supplicaverunt quod idem dominus episcopus daret eis alium magistrum ad voluntatem suam. Dominus autem epiSCOPUS Pacem cordium dictorum fratrum servare Cupiens, utendo jure Suo et QCclesie Parisiensis, mutavit eis magistrum, et dedit eis in magistrum dominum Symonem, presbiterum Sancte Τrinitatis de Castro Forti, quem Cum gratiarum actione receperunt, et obediverunt ei unanimiter

tam in spiritualibus quam in temporalibus, pacifice et quiete. Qui intravit anno Domini MCC' septuagesimo, in crastino nativitatis beati Johannis Baptiste '. CCLI.

nuit. 1270. Litterae quibus Samson de Cristolio presbiter, institutus est magister leprosorum Sancti Lagari PariSiensis .

Datum anno Domini MCCLXX', die dominica post inventionem

jun. 1263. Litterae Reginaldi, Parisiensis episcopi, quibus praeficit leprosariae Sancti Lagari Parisiensis, Stephanum, olim provisorem domus Filiarum Dei Parisiensium .

Datum anno Domini MCCLX' tertio , die sabbati post Τrinitatem.

Sequuntur litterae institutionis Simonis, Vide chariam quae praecedit. datae anno MCCLXX, die mercurii in crastino δ Edit. apud Dubois, Eist. Eccles. Paris., nativitatis beati Iohannis Baptistae 25 jun. , t. II, p. 454. Vide etiam supra, c. CCL. editaeque apud Dubois, Ust. Eccles. Paris., t. II, p. 455.

435쪽

ECCLESIAE PARISIENSIS .

De officiali Parisionsi contra archidiaconum Parisiensem et ossicialem suum. δε tui. 1270

In nomine Domini, umen. Cum vir venerabilis Guillelmus, archidiaconus in ecclesia Parisiensi, et magister Guillelmus, ejus ossicialis, vocati essent ad judicium coram venerabili viro ossiciali Parisiensi coi ta die venerabilibus viris decano et capitulo ecclesie Sancti Marcelli juxta Purisius responsuri; et dictus Guillelmus, osticialis dicti Guillelmi archidiaconi, ad defensionem suam et dicti archidiaconi, coram ossiciali Parisiensi predicto, comparuisset; et magistrum Thomam de Briu, canonicum Insulensem, quondam dicti avoltidiaconi officialem, secum tanquam Consiliarium seu advocatum dicti archidiaconi et suum adduxisset; et dictus magister Τhomas, in presentia dicti officialis et plurium assistentium, dixisset gallice, hoc expreSSo ut omnes intelligerent tam laici quam clerici, coram dicto officiali Parisiensi, quod dictus ossicialis Parisiensis nec in dictum archidiaconum, Deo in dictum GDillelmum ossicialem ejus aliquam juri dictionem habebat, tunc a presentia dicti ossicialis contumaciter recedendo; propter quod dictus ossicialis Parisiensis in dictum Giulielmum, officialem dicti archidiaconi, sententiam excommunicationis promulgavit; tandem dictus magister Guillelmus, dicti archidiaconi ossicialis, in presentia dicti officialis Parisiensis, Coram me Rogero, sedis apostolice publico notario et pluribus fides dignis quorum nomina in serius subscribuntur, dixit et asseruit quod dictam prolationem verborum factam a dieto magistro I homa ratam

non habuit Deo habebat, et quod ab initio sibi displicuit set adhuc displicebat, et verba predicta que dixerat dictuS magi Ster I homaS, quRntum in eo erat, re ocabat; asseretis nichilominus et amrmans idem Guillelmus, officialis archidiaconi, quod propter ejuS ContumaCinna dictus ossicialis Parisiensis sententium excommunicationis tulerat in eodem, et ideo supplicavit dicio officiali Parisiensi, coram me Rogero, notario predicto et testibus infra scriptis, ut sententium eXCommurat Cn-tioniS in ipsum latam occasione predicta relaxaret. CujuS Si liaidem magistri Guillelmi, ossicialis prodicti archidiaconi, dictus Officialis Parisiensis

supplicationem exaudiens, liberaliter et benigne sententium CXCommi

nicationis in presentia mea Rogeri notarii predicti et ibidem assistentium

436쪽

s 88 CHARTULARIUM

relaxavit. Hiis autem interfuerunt venerabiles viri magistri Symon de Seppara, Ansellus de Buciaco, Guido de Gastina, canonici Parisienses; magistri Nicholaus Dacus, Mailaeus de Savigniaco, Petrus de Sacro Cesaris, Symon de Damiota, Symon de Monte Letherico, Johannes de Bertecuria, Johannes de Genesta, Beriaudus de Castris, odo de AVei Sis, clerici, ad premissa omnia testes vocati et rogati. Actum Parisius, anno nativitatis Domini MCC' septuagesimo, indict. XIV, apoStolica Sede vacante, ut publice dicitur, ii idus julii in domo domini Parisionsis epiSCopi, in parva aula per terram, preSentibus Supradictis testibus ad hec vocatis et RogeΓΟ. Et ego Rogerus, dictus Carnifex, clericus Parisiensis, publicus auctoritate sacrosancte Romane ecclesie notarius, premissis personaliter intersui et premiSSa, ut Superius leguntur, propria mauu ScripSi, pubi cavi, in hanc publicam sormam redegi, et, rogatus a dicto offficiali Parisiensi, me SubscripSi et Signum meum aPPΟSui. CCLIV.

Johanna, comitissa PietavenSis et ΤOlosana, confirmat fundationem monasterii Sanctae Mariae de Gerciaco, Parisiensis dioecesis, a conjuge suo comite Λlphonso lactam ;cumque perceptio quingentarum librarum annui redditus, quas idem comes eidem monasterio dederat in terri S Suis Alverniae accipiendas, Sit monialibus propter locorum distantiam nimis onerosa, jubet eadem comitissa et praecipit ut tantum volidatur de bonis suis immobilibus, quantum Sumeiat ad emendum annuum rodditum quingentarum librarum Parisiensium, ad opus ejusdem monaSterii, infra motas dioecesium Senonensis, Parisiensis, Meldensis et Silvanectensis ..... ACtum anno Domini MCC' SexageSimo nono, mense auguSti.

CCLV.

Universis presentes litteras inspecturis G. decantis et capitulum PariSiense, ac Gai nerus, ecclesie Parisiensis archidiaconus, salutem in Domino. Notum sacimus quod, cum reverendus pater Stephanus, Dei gratia Parisiensis episcopus, fundationi seu constructioni monasterii

monialium ordinis Sancti Augustini, in ecclesia parrochiali de Gerciaco su dandi seu construendi a personis illustribus Alsonso, silio regis

437쪽

Francorum, comite Picta ensi et Τholosanensi etIohanna ejus ConSorte, Pictave si et Τholosanensi comitissa, salvo jure episcopali et archidia- Conali, auctoritatem prebuerit et assensum ; ita etiam quod jus parrochiale quod habebat presbiter in dicta parrochia de Gereiaco, quod jus ordinatum est transferri in ecclesiam apud Varennes de novo edificari ceptam, dicto presbitero, cum decimis et possessionibus quaS ante habebat, Salvum remaneat, exceptis a jure parrochiali dicto moDasterio monialium cum toto ejus ambitu et personis ibidem inhabitaturis, nos, quod supradictis translucione ecclesie et juris parrochialis aQ exemptione dicti monasterii a jure parrochiali, nec non super ecclesia de Gerelaeo dicto monasterio concedenda factum est ratum habemus atque firmum,

et, in eis episcopi et archidiaconi juridictione et alio quolibet jure salvis,

expresse consentimus. Quod ut sirmum et Stabile permaneat, presentibus litteris sigilla nostra duximus apponenda in testimonium veritatis. Datum anno Domini millesimo ducentesimo SexageSimo nono, menSe augusti.

Stephanus, PariSienSis epiScopus, confirmat chartam Superiorem, Sibi jus retineus ordinandi numerum monialium et sormam inclusioni S earum . . Actum anno Domini Μ'CC' sexagesimo nono, menSe Rugusti.

CCLVII.

Epistola de obitu regis Ludovici IX . Philippus, Dei gratia Francorum rex, dilectis et fidelibus suis uni Versis archiepiscopis, episcopis, necnon abbatibus, prioribus, decanis, presbiteris et ceteris ecclesiarum rectoribus, ae uni Versi S tam regularium quam secularium Conventibus, collegiis et capitulis in regno Francie Constitutis, ad quos presentes littere pervenerint, Salutem et dilectionem. Cunctis flenda Christi sidelibus, et dolenda specialiter uni-

Editum apud Dubois, Bist. Eoo s. Paris., t. ΙΙ, p. 471, et emendatius i. VII, Gall. Christ., instr. , Col. 114. Edit. apud Dubois, t. ΙΙ, p. 467. Aug. 1269. 12 sept. 1270.

438쪽

versis et singulis in si a Legni Francie terminos constitutis, nobis autem precipue continuis ac Crebris lamentanda suspiriis, Universitati vestre compellimur Seva quedam, molesta nimis ac tristia, cum multa cordis amaritudine, nunciare. Nuper quidem, Sicut Domino placuit, qui

greSSUS, ICtus et sinem electorum Suorum, juxta sue benepla Citum voluntatis, semper dirigit in salutem, ille Deo dilectus, ah hominibus

gratiosus, pie ac Preclare recordationis Ludovicus, Francie rex illustrissimus, precarissimuS dominuS ac genitor noSter quondam; cujus vita toti ecclesie fructuosa fuisse dinoscitur, cujus memoria in benedictione est, cujus laus in ecclesia predicatur ; post tam laudabilia caritatis ac pietatis opera, post tot laboriosos agones quos pro fide Christi et ecclesie dilatali otio fideliter ac serventer indefesso animo toleravit; ΡΟStquam nuper in portu unicii viriliter et sine detrimento suorum applicuit, portum ipsum famosum occupans, et terre introitum Africane quam , Si daret Dominus, proposuerat, expulsa barbarie ac Nephanda Sarraceni egentis eliminata spurcioia, Christiano Cultui dedicare; post captum victoriose Carthaginem, cum jam ProCeSSuruS UlteriuS tam per aquamquam per terram Celeriter ac potenter intenderet expugnare ΤuDicium, et infidelis regnantis in eo ac suorum totaliter exterminare potentiam et virtutem, inter hec, disponente Domino, labores et agones ipsius consummare feliciter et complere; quadam corporis infirmitate gravatus, lecto decubuit, et, post multas egritudinis ejusdem molestias, tandem oliristianissime postulatis ac cum omni deVoCione suSceptis omni-hus ecclesiasticis sacramentis, in consessione vere fidei, in Dei dilectionse et devotiolae serventi, seria secunda in crastino beati Bartholomel apostoli, hora illa qua dominus Jhesus Christus Dei filius in crucepi o mundi vita moriens expiravit, ad extremam horam VenienS et super sucum et Cinerem recubans, solicem spiritum reddidit altissimo Creatori. Nos itaque sauciati tam diri novitate vulneris, tum acutis orbitatis

aculeis, nimirum Hulare compellimur, ac plangere deplorandum aboessum et obitum pii patris, in quo non solum nostram irremediabilem plagam et inrestaurabilem jacturam Comperimus et sentimus, Sed et totius christianitatis inestimabile dampnum et lamentabile detrimentum. Lugent pariter universi regem pium, regem pacificum, patrem Paupe-

439쪽

rum, miserorum refigium, Solatium oppreSSorum, totius religionis et

innocentie auctorem preCipuum. Zelatovem justille, fidei et Ecclesio defensorem. O quis nobis daret, tetientibus locum ejus in terris, lulis a tam laudabilis progenitoris sequi vestigia, et imitari exempla, implere

consilia, sacra ejus exequi merita et salubriu documenta, de Cujus vite meritis et actibus virtuosis nobis esset non immerito gloriandum potiusquam de morte dolendum, si rationem admitteret vis doloris i Prosecto gloria magna est talem liabuisse parentem, set et dolor irremediabilis tantum et tam dulce patris amisisse solutium, tam sua e alloquium, tamessiicax consilium et juvamen. Dolor quidem hic inconsolabilis censeretur, nisi de ipSo Certa Spes ab omnibus vllam ejus ne actus sanctissimos agnoscentibuS haberetur, quod jam de regni temporalis solli itudine sit translatus ad elernum regnum et gloriam sine fine. Ut igitur Cessemus aliquantulum a lamentis, dolores et gemitus Con ei tamus in arma salutis, in orationum suffragia et subsidia caritatis ; impendamus defuncto gratiam quam ad viventem habuimus, ut exinde benedictionis fructum a retributore bonorum omnium reportemus. Sane, juxta predicti piissimi patris nostri supreme voluntatis arbitrium, humiliter postulantis ut, POSt HuS obitum, mitteretur ad personas et loca religiosa per regnum, Pro Suffragii S Orationum et gratis Deo caritatis sui, i liis obtinendis, ecce ad diverSa regni loca propter heo dilectos nostros Viros religiosos fratres Gaufridum de Bello Loco et Guillelmum Carnotensem, de ordine Predicatorum, ac si atrem Johatinem de Montibus ordinis Fratrum Minorum, samiliares et Caros quondam memorali domini patris nostri, latores presentium, Cum aliis de domo nostra et familia destinamus. Quocirca Vestram universitatem toto cordis assectu requirimus et roga-mUS, quatinus, memores existentes illius sincere devotionis ac dilectionis quam ad ecclesiam et personas ecclesiaSticas idem pius pater et dominus

semper habuit et exhibuit per essectum, ac illius pie sollicitudinis quam ad selicem et prosperum statum regni, quasi pupillam oculi quiete et pacifice ConServandam, impendit, Pro ipsiuS anima preciosa, licet, ulu multis Creditur, aliena intercessione non egeat, Summo Regi precum et hostiarum munera ac cetera caritatis subsidia offerro velitis, illud

idem omnibus in locis vobis subjectis fieri sacientes. Oretis etiam jugiter, et in locis predictis faciatis orari pro nobis ot pro toto exerCitu ChriS-

440쪽

192 CHAMULARIUM

tiario. Actum in castris juxta Carthaginem, die veneris post nativitatem beato Virginis anno Domini MCCLXX'.

CCLVIII. Anno Domini Μoc' Lxx ' primo, die sabbati post Pentechosten, doini- cella Aalipdis, relicta Gagonis armigeri, do Combi villa secit homa-gium ligium domino Stephano, episcopo Parisiensi, in domibus suis Parisius, de hiis quo habet apud Combis illam, et debet tradere partes infra quadraginta dies. CCLIX.

Do inodo Confluenti.

Anno Domini MCCLxx' primo, in octabis Pentechostes, Matheus miles, dominus Montis Moranciaci, secit hontagium ligium, sicut seo- dum debet, domino Stephano, episcopo Palii siensi, in domibus suis Parisius, de eo quod habet apud Confluentum ; et debet tradere pat tesseodi infra XL dies; et suit investitus per anulum aureum. Item secit aliud homagium ligium de omni eo quod habet apud Sanctum Marcellum de Sancto Dyonisio, et debet tradere partes insi a XL dies ; et fuit investitus Per anulum aureum, hoc salvo quod, si de istis seodis deberet investiri Per UniCum anulum aureum, quod non prejudicaret domino episcopo, et quod idem dominus episcopus dabat sibi istum secundum anulum aureum de gratia. Et hoc acceptavit dictus dominus Montis Morantiaci.

CCLX. De docanatu Sancti Marcelli. Anno Domini MCCLxx' primo, die xeneris post octabas PenteChosteS, Petrus de Condeto, decantis ecclesie Sancti Marcelli, juxta Parisius fecit hontagium ligium domino sepiscopo Parisiensi Stephano, de de a- natu et ejus pertinentiis. PreSentibuS, etc.

CCLXI. Do Dodo de Gentilliaeo. Anno Domini MCCI xx primo, die jovis post exaltationem Sancte

SEARCH

MENU NAVIGATION