Relectio de censuris Bullae Coenae, Sacrae Deiparae de Rosario dicata: autore fr. Antonio de Sousa Vlyssiponensi, ex Praedicatorum familia, sacrae theologiae praesentato, eiusdemque in vniuersitate Sancti Dominici Vlyssiponensis primario professore

451쪽

C A P. XXVI. cc fuerint etiam si, ut premittitur, Pontificati mperiali. Regali seu quanis Ecclesiastica, tam undana prefulgeant dignitate, vel eorum Regnis, Prouinciis Ciuitatibus, seu locis apr dicta ede, ex qua, uis causa etiam per viam contractus a Ut rem Unerationis, quaequauis alia forma, de tenore , accum quibusvis clausulis etiam derogatoriarum derogatorijs concessis,etiam continentibus quod excommunicari , anathematigari, vel interdici non possint, per iteras Apostolicas non facientes plenam expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi, ac de ordinibiis, locis Ominibus proprijs, cognominibus V lignitatibus

cottam, mentionem, nec non consuetudinibus,

etiam immemorabilibus , ac pr scriptionibus quantumcunque longissimis, iiij quibuslibet obseruet ijs scriptis, vel non scriptis,per quae contra hos nostros processus,ac sententias, quominus includantur in eis, se iuuare valean vel tueri. Quae omnia quoad hoc, eorum omnium tenores, ac si ad verbum, nihil penitus omisso, insererentur, presentibus pro expressis habentes penitus tollimus, homnino reuocamus,ceteris . contrarijs quibuscunque.

Notali circa textum.

his duobus , si re cunque sint qualitatis , M

sex omnia priuilegia cuius recita,etiam per viam condi

. tractus, uocat Summus Ponti- cuicunque personae con-

452쪽

s CAP. XXVI

tractus, aut rem Uneratio-DIS, quate HUS Contra pro

cessus huius Bullae elleio sunt, ita ut pracdicta priui legia prodesse eis non possint quominus ex Communicentur, inloca interdi

cantur , si aliquid contra prohibitiones praedictas fecerint. Vnde quoad alia, priuilegia praedicta in suo aliquo robore perseuerat.

ifex reuocare o sit priuilegia per lam

D is negativa sic potest

suaderi: Talis reuocatio est iniusta: ergo stillicita. Probatur antecedes, quonia priuilegia per vij contractus Vremunerationino sunt mera gratiae, sed solutiones, vel cope sationes debiti,at l, adeo si auferantur, inqqualitas cosstituitur. Secundo Lex natural iubet pacta seruati, l. i. s de

pacti Quod cxii habet veru DIS P. II.

in Principibus C. I. de probat.&C. I. g. I. qmieud dari pos nec enim inferiores

positi contra lege superio

et inferior de matrii seu P a. pa est inferior Deo, cuius lex naturalis prohibet non stare pactis ergo. Sit igitur,dclusio; State iusta , c rationabili causa potest Sum P Atis reuoca flore priuilegia, etia per moducotractus, remunerati O- ni Sc Acesta Hac conclusio

is n.3 Syl veri, Priuilegia n. Io Et ratio est,quoniat' ipa tenetur in Alcientia prouidere bono crimiani,&inordine ad illud tollereonta impedimeta quq ei aduersari positit, disponere lietia de bonis particulariti:

ergo quado priuilegiactii permodii coti mus , re

453쪽

C A P. XXVII. 368

munerationis cocessa ra i pacta secudum ius natum tione circus antiarum occurretium bono communico tradicut reuocari licite possunt.

tur quod stante iusta Vrationabili causa nulli palliculari in reuocatione priuilegi fit iniuria, cubonucomune particulari praeponderet. Nd negauerim tamen aliquando faciendi esse compensationem obpriuilegium ablatum, JUado per talem ablationem ille laeditur , cui tanquam

solutio debiti priuilegium seruanda sint, aliquando rescindi posse, cum scilicet

iustata rationabilis causa interuenit, quia hoc etiam ipsuri ius naturae dictat; quando aute ius naturae a firmativit cuilio iure concurrit, attendendia est ad

circustantias, illud seruadum, quod magis obligat, imo potius quod obligat minus in tali casu cestat. Licci igitur Papa sine rationabili causa priuilegia

per modum contractus, Scremuneratinis concessareuocare non possit, ipse tamen Cocurrete ei licere concessum fuerat.

Ad secundu dicendum negandum non est. est, licet, absolute loquedo,

CAP. XXVII.

De publicatione Dulia seirae per Summ. Ponifacta, , per Praelatosfacienda.TENOR AE ULLAE T vero praesentes nostri plocessus ad publicam omnium notitiam facit ni dedi

cantur, chartas,seu membranas Procellus

ipsos continentes valuis Ecclesiae Sa Io. Laterar nensis.

454쪽

; A P. XXVII.

Mensis,&Basilicae Principis Apost de Urbe appendi faciemus, ut ij quos Processitis huiusmodi

concernunt, quod ad ipsos non peruenerint, aut quod ipsos ignorauerint, nullam possint excusationem praetendere,aut ignorantiam allegare, cu non sit vera simile d remanere in coenitum, tio diam patenter omnibus publicatur insuper , ut Processus ipsi, praesentes literae ac omnia singula in eis contenta, e stant notiora,quo in plerisque uitatibus, locis fuerint publicata, niuersis,&singulis Patriarchis, Prima libris, Archi piscopis Episcopis,clocorum ordinarijs. LPraelati sibi libet constitutis, per haec Cripta commi timus hin virtute sanctae obedien iae districte praecipiendo mandamus, ut per se vel aliurn, seu alio praesentes literas, postquam eas receperint, seu earum habuerint notitiam semel in anno,aut

si expedire viderint , etiam pluries in Eccles ssuis,dum in eis maior populi multitudo ad diuina conuenerit, solemniter publicent, ad Christi fidelium mentes reducant,nuncient, declarenti

Osiniones circa textum.

sio illius ad valvas Ecclesiae S. et Ioan . Lateranensis, WBasilicae Principis Apostol. de Urbe: quod ex eo ibi sit, quia ad Ecclesia; illas propter multitudine

455쪽

CAP. X reliquiarum inagnus si let

este populi concursus publicatio M appensio haec ideo fit, ne horum processsuum detur ignorantia, per quam transgressores excusini velint. Cotinctu reti, praecet pium , quo Prociati

obligantur semel saltem in anno in Eces est, suis bullam hanc publicare. Quantiis Sominus Pon

tifex per huiusmodi pu

blicationes excia satione S,

ignorantiam quas quis allegare possct in horum processuum transgressione,tollere intenda iubilominus, siquis inculpabiliter eo ignoret, censuras in eis contentas non incurret, C tam ignorantia inculpabilis, sine sit iuris siue facti, in foro animaea peccato excuset, sine quo non incurritur censura cap. De his cap. Sape.dis . o. capit. Sicut dignum de homicid. cap. Si quis non iratus. I s. q.

I. Cap. fin. Ut matri. accus.

pos cap. Cogno centes de const. un. f. de decret. ab Ordin. faciend. quae

in illis locis a Iuris peritiS VIL 3 o

norantur, Suluest. ver b. Ignorantis num. H. VI 2. Imore in foro externo volens probare ignoranstiam audiendus est , dioel. in . A dic. cap. sin.&cap. Siquis cognitus lJ.NV ae s. a. Intendit igitur Summus Pontifex, ne pra dictae leges, d prohibitiones ob

ignorantiam violentur, ac etiam ne in foro externo ignorantiae excusationes facile admittant Vr. Circa hunca notat Sayr. lib. s. de cens. cap. 2 s. Num lZ praeceptum in eo

positum non obligare eos Praelatos,qui potes ate laica impediutur, quominus legem istam publicent. Haec tamen sentetia licet in eo casu, in quo 1 Sayri

traditur,vera videatur, scilicet quando publicatio nullius esset fructus, imo ex ea maxima perturbatiosequeretur absolutcram: non es admittenda , sed attendendum est ad circunstantias , qualitatem periculi, scandalum innecessitatem, ut publicetur.

Nam si in odium, Viniu

456쪽

riam fidei, Ecclesiasticae aut horitati publicatio a saeculari potestate impediatur, non dubitauerim publicandam esse , etiam cum probabili vitae peri culo , eo quod bonum fidei, Ecclesti particulari bono praeponderat. Vgolin hoc loc ad illa verba, Insper ut processus. num. s. aduertit sub hoc praecepto non comprehe-di Episcopos titulares

XXVIII.

quia ex quo Ecclesia caret, de subditis, verba illa eos non comprehEdunt, cum de praelatis irisdictionem habentibus solummodo loquatur. Vnde sequitur non obligare alios Clericos iurisdictionem non habentes, ut simplices Parochos,cumPraelatorum nomine tantum habentes iurisdictionem intelligan

tur.

siti quicunque audiunt confessiones, apti se

hus iteras habeant.

TENOR B L LAE. Eterum Patriarchia, Archiepiscopi, Episcopi,alisque locorum ordinarii, Eccle

siarum Praelati,nec non Rectores,caetcria; curam animarum exercentes,ac Presbyterii culare &quorum uis Ordinum Regulares,ad audiendas peccatorum confessiones, qua uis aut horitate deputati, transumptum praes nituna literarum Penei

457쪽

CAP. XXVIII. penes se habeant,easque diligenter legere, per cipere studeant Volentes earundem praesentium

transumptis, etiam impressis Notari publici manu subscriptis, sigilio Iudicis ordinarii, Romanae Curiae, vel alterius personae in dignitate Ecclesiastica constitute munitis eandem prorsus fidem in iudicio,& extra illud ubique locorum adhibendam fore, qui ipsis pr sentibus adhiberetur si essent exhibit , vel ostens . Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostr

excommunicationi S, anathematigationis, interdiecti,in notiationis, innodationis, declarationis, protestationis, sublationis euocationis commissionis, mandati, sivoluntatis infringere, vel ei usu temerario contraire. Si quis alitem hoc attentare

presumpserit, indignationem Omnipotentis Dei, ac Beatorum Petri, Pauli Apostolorum eius se nouerit incursurima Dat Rom apud Sanctium Petrum, Anno Incarnationis Dominicae Millestam sexcentesimo quartodecimo sexto alend.Aprilis Ponti iratus Nostri Anno nono.

'Stationes circa textum.

IN hoc ultimo J. dicit

Summus Pontifex,quod omnes, qui confessiiones

audiunt Bullam hac apud se habeant deinde qu6d

transumptis etiam impressi

sis, Notari publici manu subscriptis, de sigillo Iudia Aa cis

458쪽

cis ora n cis Romanae Curiae, vel alterius personae indignitate Ecclesiastica cAstitutae munitis, sin iudi Cio, extra iudicium fides adhibeatur. Caetera on ria in eodem L. Contenta solummodo sunt omnium actuum in hac Bulla expressi, rum recapitulatio. Tandem concludit indignationem Omnipotentis Dei, Beatorum Petri, Pauli Apos holorum incUrrere qui praedicta temerario usu infringere in eisco tradicere attentaverit.

Per Bullam P V obligabatur cofessari sub mortali peccato hos processus apud se habere. Hoc tame Praeceptum in alius Bullis, de in ista positum non est, sed solum dicit Summus

Pontifex quod ullam hanc confessari apud se

habeant, quae verba Consilium tantum sonare Videntur. Nihilominus,quia cognitio casuum in hac

Bulla contentorum neces satia omnino est confessariis, non excusantur saltem

Tegulariter anaortali culpa XXVIII.

qui illos ignorauerint,i Ux ta doctrinam Sancti Thomae I. quaesh Z6. arti C. 2.

Quanuis igitur ignorans caliis ullae non pecce ecbtra praeceptum aliquod

in ea contentum , peccartamen contra obligationdsui status ignorando ea, sine quibus munus suum

recte exercere non Valet.

Contra hoc tamen stat Vgolin hoc loco, qui docet teneri confessarium sub mortali hanc Bullam apud se habere , tum quia materia grauis est, tum etiam quia Summus Pontifex non sol im vult, veconfessari penes se a

beant hos processus, veruetiam, tin illissstudeant,re eos diligenter legant, percipiant . Quae verba mortale peccatum sonare videntur . Respondetur

tamen iuxta ea , quae diximus, Cum praeceptum in

Bulla Pis V positum fuerit,inablatum ab ali)s, signum esse manifestum moniaride facto Verba autem illa ad nihil aliud ordinantur,

quami monendos , re

459쪽

C A P. XX

exhortandos confessarios, ut casus ulla non igno irent, ne ex tali ignorantia

contra sui offici obligationem delinquat. Concludit Summus Pontifex incurrere indignationem Omnipotentis Dei contra hanc ullam facientes. Pro quo es notandum tribus modis contra illam veniri posse primo piam frangendo, dccoicindendo secundo G tra ipsam committendo, nimirum,quae in ea vetantur tertio , negando Romanum Pontificem, quae in ea continentur facere, ordinare potuisse. Haec de Bulla Coenae.

Caeterum quaecunqtie diximus Matiis Sanctae Romanae, de niuersalis Ecclesine iudicio, correctioni, censurae probanda,&examinanda, magna cum humilitate submitti

tet, E decet probos filios, precamurque , ut nobis veniam praebeat si quid forte nolentes excessimus ea tractando,quae ad veritatem intelligendam , explicandas difficultates, pacidasque oscientia maxime pertinere visa

sunt.

aboufe de imprimi ecte iurorem Lisbiano Conuento de a Domin eos,aos et dias