Vanam esse astrologiam medico plane indignam. Oratio habita in Archi-Lyceo Patavino, die 3. novembris, 1690. A Carolo Patino ..

6쪽

ASTROLOGIAM

MEDICO PLANE INDIGNA M.

HABITA IN ARCHI*LYCEO PATAVINO,

DIE III NOVEMBRIS, MDCLXXXX.

A CAROLO PATINO,

EQUITE D. MARCI, DOCT MEDICO PARIS.

PRIMARI PRACTI E EXTR. PROFESSORE.

PATAVII, M DC XC

Typis Seminarii Patavini. SUPERIORUM PERMISSU.

7쪽

SERENISSIMO PI NCIPI

FRANCJ SCO MAURO CENO

VENETIARUM DUCI, &c.

Otior ne sit dignitas tua , aut virtus tua, climis si haerent tantarum quas gestisti rerum , praeclarissimorum fiscinorum testes coaevi , ut quae viderint ouae audiverint, ab uno patrata fuisse, vix capiant, Posteris obscurius tare imihi dubium est , Serenissime Princeps se enim etsi ad dignitatum Venetarum culmen Evc XLVCP ut lita sapientia , sublimibris censebant dignissi

mum, quem ut de Themistocle narrat Plutarchus , fuerum ardore animi, num , indo sapientem, ad res maTnas Pr ensisni, natuinque ad Remaeublicam traflandam singuli cog ioverunt Aristo

buli Dianae aedem ille creverat, quod bonum consilium sibi omnibusque Graecis adversus Barbaros dedisset , pusillamque fui statu am in eodem fano collocaverat, post multa tacula ibidem cultam. Quales ipse promereris a des& statuas, Syrenissim Frinceps, qui majora mirabilioraque perfecisti, qui ARISTODULIM ALEXICACI cognomina meliori titulo quam vana

Gentium numina , montes manu adeptu CS.

Sed quo nae rapit mea Tui admirati, ad solium usque tuum

me deduxit, mincautum prorsus Tuae Serenitati objecit. Animo non dejiciar, Persam illum imitaturus Imperatori suo guttulas aquae manibus contentas fierentem, quibus majestatem Regis Regum venerare rur. Immon sum erga Te obscquium levi donario testificari fas sit, quo me tuae benignitati tuo patrocinio addictum nuncupatumque esse ccnsea S. Diu te servet Deus o M. Serenissime Princeps, quo consulente quo dirigente ut olim prestantes, felix fausta ominat aquoperennet Respublica Veneta. Tatavii M. Nov. MDCLXXXI.

8쪽

Et scitatem seu omnium rerum exoptandarum plenitudinem, humani generis imbecillitas, hoc hodie cupientis, cras prohibentis, mutantis ac sors in tantis, nec tinniram in proposita cupiditate constant assequi vetat. Illam coelo locaverant Ethnici, quam tamen non Deum, sed donum Dei ab omnibus ambitum interpretatus est divinam civitatem astruens D. Augustinus. Quid, obsecro, Principes movet, orbisne Rectores dicam, ad tot evantiandos labores, ad tot aggredienda facinora, praeter conceptam illam et citatis spe rLommetae sideratae sui cuiusque regionis, sexus, aut conditionis homineS . Sed ut me contineam, quid Venetos Imperatores nostros impellit

ad ingens gravistimumque quod inferunt barbaris bellum i An thesaurorum cupiditas, qualis in Cyro notata est o vesana ambitio duae nullum praeter se regnare permisit Alexandros an furor evertendi Rempu, blicam, quis ut Caesii rem tot civilibus bellis implicuit , tandemque neca via Id profecto unus livor maligne obloquens affirmaret. Solum illud

Dei donum aucupatus est Serenis . Franciscus Mauroceraus, quo felicitatem ibi patriaeque assereret. Turcas ferocissimos aeque ac potentisti mos hostes saepe adolescens fudit fugavitque, tandem orae maritimae arces aut disiecit aut occupavit , utrumque Graeciae ocellum libera vitta maris impe tum vindicavit , Peloponnesum recuperavit , non minori sanctitate 'quam tartitudine ro rix Iahetum ars rara in omnia patravit Donec Ser.

Respublica gestarum egregie rerum assidua praemia trix absentem praesentibus muriis emeritis Proceribus praetulerat,in vacanti Ducali sed laeta amposuerit. Sic danti accipientique Felicitas nobiliter exurgit. Illa ingens grati animi testimonium cunctis hominibus praebuit, hic susceptorum laborum praemium sustinet , .ut novus Atlas , aliis Hercutibussia munia obeunda decernit. Nonne haec utcumque Felicitas Venetiam ,

nomen pacis bellique temporibus admirabile facit, .ad sidera evehit i Eternum illa duret , venturis retro saeculis dubium maneat, an fortissimo Mauroceno Respublica omnium sapientissima plura contulerit , quam illa a tanto Hero acceperit, Atreum Deio M. unu , Serenissimae nimirum Reipublicae providentiam adoramus, tricii nostri memores, non cus ac formicae pro hiber-n tempore fruges aestate colligentes, aut apes alveolos rore melle qu stipantes, ea perliqui conabimur, quae ad publi tam bonum conferentia, nostram liberabunt conscientiam, nobilissimos Auditores recreabunt, munificentissimum Principem novo obsequio venerabuntur

In exornanda quam sus copimus disciplina, duo nobis proelianda suadet Pythagoras, alterum it a morbis corpora liberemus, quod medicum est; ulterum ut animi vita erroresque de psellamus, quod philosophum res rv

decursum concedere mens est , alteri hodiernam exercitationem , magnii Q saeculo momentiri quo Veterum deliramenta renasci videntura uinon paucis praeter mulios nebulones , eruditi Viri, olori sibi ducant

9쪽

vanitatem ob oculos ranere ne iri iam e g nostris Auditor bus ei ide cis , neglecta iram pro Heri cupiunt lapientia , illius illecebris verius

lem ciniis capiatur; ne te tripus severioribus rita illi condonandum , temeraris inutilissima atque detestandae occupationi tradatur.

Ab ejus nomine ducamus initium , quod pulta esset cum Astronomia confundi, ramulata sororum affinitate permisceri Altra licet uirique nomen dederint , bcrum, atque vocum indis diffrrentiam levem constituere videantur, aliter se res habet, cum maximum irier ipsas

versetur discrimen, quantum pudicam inter virginem, con ibi nam hominem msimiam Non secus ac ter Alcmenae filios, quorum altera Jove, alter ab homine prognatus erat Astronomiam enim nullum est dubium , hominibus a Deo per Adamum Salomonem una cum praestantissimis di lciplinis transmissam: Astrolcgium vero ab ineptis aut fallacibus hominibus , ne cum D. Augustino dicam, una cum magia abripi inventam armone de ne lis occurrat in limine , o Autores promiscue istis vocibus utentes, quod menti inhaeret nostrae manifestissime declarabimus. Aitronomia pus sit Matheseos nobilissima, tantum super caeteras eminens quant tir astra super sublunaria, quantum inter viburna cupressi: Coelos speculetur, astraque ipsis impositati De eorum numero, situ atque motu philosophetur, Dierum, mensium, .anorum ten pora investiget, Eclipses Solis Lunaeque doceat , innumeraque tum ad declarandam Creatoris gloriam, cum ad capessenda maxima humani gyneris commoda, Medicis, Agricolis, Nautis , atque ipsis Imperatoribus notissima.

Astrologiam vero simili fere nomine cohonestatam dixerunt artem quae virtutes Woperationes stellarum considerat, atque ex earum situ, motu per omnis generis mutationes, quas per radiorum jaculationem in corpora elementaria inferunt omnia conficit, praedicit. Absit contra

primam quidquam fari, Philosophis omnibus acceptissimam , mihi imprimis dilectissimam At alteram aut vituperare aut damnare satis nequeo, incertam, vanam, ac salsam, Medici sis quibuslibet cordatis solertibus que viris indignissimam

Hujus tamen antiquitatem jactant, quae a Chaldadis, Eryptiisque,

Phoenicibus inventa ad Graecos primum pervenerit, deinde ad Romanos, caeterosque Europae Asiae WAfricae populos, ea summe oblectatos . At quantum fallantur odocet magnus Scaliger prae at Manilii: Ipsis litterulis carebant AEgypti , inquit , quas ex Arabibus emendicaverunt Graeci e contra litteras a Cadmo didicerunt medicinam universamque philosophiam invenerunt ac perfecerunt adducto in testimonium Hippocrate , scriptore antiquissimo qui nobis bonorum omnium autor ex 'stitit, inquit Galenus . de praecogn ad Post xo summam eruditionem ac sapientiam di diras etiam a D Augustino nuncupatus fuerit Eo tandem litterariae gloria Ouciis evecti sunt, ut Misarum hospites, Parnassi Aganni pidisque Domini re artatim c ingenuarum di lcipi. narum dispensatores

coli meruerint Graus ingemum, Graiis dedit ore rotundo Musa loqui.

Negandum non est Chaldaeos Astrologiae notitiam priores habuisse, sed rudem dc valde imperfectam ab De M. a d accuratam Giae. Plenia erunt, - i, qui tempestatum significationes ad arandum ac serendi immoverant: Caniculae ortum observarunt, ex iis frugum proventum aliaque optima concluserunt. Maximam deinde constat fui illa Chaldaeorum insaniam quae Xποτελb et finxit , dc suturorum divinationem quam damnamus, promittit. Ridiculum praeterea foret inutilem disciplmain obtablum ui liquitatem colere.

10쪽

Non minus esset absurdum eamdem invitis melioris notae Unilolophis tueri, cujus hostes se declaraverant Pythagoras, Democritus, Pha- vortitu Cicero S mecaque validissimis suis rationibus ironiam saepe D- dentes adiecerunt. Epicurus, Plato, Aristoteles philosophicarum sectarum Principes , summa contemptione ne verbum quidem protulerunt cino Astro lora iam redoleret , tametsi coelestia corpora ingenti cum animi contentione da gaverint Alex Aphrod saeus Fati reiicit necessitatem: Averrho es ubique Astrologiam lacerat, damnat inlectatur 'vicenna Astrolo oorum dogmata falsa esse convincit , mphilolophiae contraria f. Plotinu primae inter Plato, cos autoritatis , cum diligentem Operam Astrolo ii dedisset, compertiletque artis vanitatem , falsinatemque proedictionum, omnem Aurolcgis fidem abrogavit . eo mimniae dogmata Clit confutavit. Sapientissimi Wique Gentilium, in cauri Volsus, de idol artem hanc non artem putarunt, sed impostura , eique creati si damnarnn dementie ori id de his lentiat Jurii prudentia, paucis in velligemus Astrologorum artem interii icit, et abominabilem , vetatque Justinianus ne quis subca- mitis ocena Mathematicum consulat, ejusdemque culpae affines esse iubet mi docent, in addiscunt. Sileat omnibus perpetuo didinandi cura tas,

uit Imperator, Tit i l. s. codd. h. a. T. Si quia diu aut a spem,

aut motus . aut certi augur vel mathematicus , aut enarrandis somniis occultans artem aliquam di Uinandi prasidio dignitatis exutus, crucetatus, tormenta non fugiat. Certe eos saxo saepe dejectos fili si autor est Tacitus, sub Tiberio Vitellio, Diocletiano, Constantino, Gratiano, Iheodosio, deserere 'artem vel pendere poenas improbi serulcatores coacti sunt. Se centas Iurisconsultorum autoritates argumento huic firmando adsi-cere oossem, quibus ut summi ponderis, sacras aliquot praeferemus: Non abimim , nec observabitis omnia Levit. c. I s. VNon Uematur qui arao-io, citaretur, ob servet omnia atque auguria Deuter. c. I S. D loquitur apud Isaiam summus Creator cap. g. go Am Dominus irrita facient Ana Diomorum , ct hariolos in furorem vertens , convertens a rates retrorsum . Otii res onderent Salomoni, Homo igvorat praeteritata futura nullo stare obtest nuntio Divus Basilius Astrologiam esse occo parassimam vanitatem

seruit D. Ambros iis inutilem ampossibuemus Chrysostomus falsam ridiculam : Epiphanius, Theodora' tus , Tertullianus iactantius , alii rubos oli et Viri, majoribus conviciis Astrologiam affecerunt ut Div.

Hic ronymus reliquias idololata laeta si affirmaret, futuro ui eventa ex stel

li uiri ursu rimari. Elegans est illud Basilii arg timentum, ridiculam esse

Suffcerent ista pertinacioribus Astrologiae vindicibus, at si Christianos se fateantur, liber atidiant Martini P. M. Synodum damna litem ignoraim ervat:o em atque Vaciam pro domo facienda conjugiisque sociandis Audiant Creo ori excomunicationes contra Auruspices Ostologos. Audiant concilium Toletanum Si quis strologiae vel mathes existimat esse credem dum aniathematre Idem fere concilium Bracarens can. 8 ms his ver- O, quis ammas et co pora humana fatalibus stellis cred caestrangi , Aut Papam Priscillianus dixerunt anathemast. Ne tamen solis autoritatibus niti videamur . adversae partis vires explanabimus hexpugnabimus, Sol ritus Sanctus, inquiunt Genethliaci, docet lib. i. Gen Stellas esin eas tempora , dies' anno in indicant itaque quod furatrum erit , illud autem a doctis hominibus, te praevideri, sicque Astrologia decursu temporum constituta est. Id ita interpretatus est Origenes, ur scilicet per varios siderum aspectus, coniunctiones, humanarum rerum even