장음표시 사용
2쪽
OPE RAM DANTES Laanc meam lucubratiunculam nec ar-
9umento parem, nec typis fortasse dignam, xobis tamen id benigne cupientibus, typis committo. Rogo ut illam eo favore eaec piutis quo tum quum legebatur audistis,
eumque pro pignore sincerae benevolentiae habeatis, quae erga vos in dies augetur novasque ad suεceptum munua obeundum viares addit.
3쪽
Haud dissiluor, Praeses illustris, egregii Collegae, Discipuli et Auditores quotquot estis humanissimi, haud
dissileor mihi maximopere exoptat um hunc diem illuxisse. Datur enim Caesaris munifieentia antiquam ac perillustrem hujusce Archigymnasii cathedram conscendere, nobilissimam italicae juventutis partem gravioribus saerae et civilis reipublieae disciplinis imbuere; datur ad illa sacra studia redire, quibus nil umquam mihi carius et solemnius suit. Et illa prolaeto quibus nuper vale dixi omni erant amore dignissima. Quid enim homini et christiano ct sacro praestabilius, quam rationum momenta tradore, quibus fidei nostrae sanctissimae divinitas illucesciti Αt ab ipsa illius diseiplinae indole primo sere in limine consistere jubebar, et externam quodammodo religionis laciem intueri. Admiranda sane etiam tunc; at quanto magis quum in Sacra ejusd- penetralia introire licebit, ejusdemque singulas partes et intimas quasi compages, quibus istud di-
4쪽
Gvinum aedificium firmissime assurgit, mentis oculis perlustraret Nam sicuti per jus ei vile Societas universa consistit, ita ut qui illud rilo sciat, jam lolum cliam civitatis statum apprime noscat; ita juris ecclesiastici disciplinam callere, idem est ac religionis ordinem, disciplinam ct magisterium universum mente complecti. Quae quanti sint etiamsi neminem lateat qui historiam et foetelatis rationem vel leviter noScat; attamen quum hinc inde ab hominibus vel brevis, vel corrupti ingenii
denegetur, paueis quae de nostrae scientiae dignitate et utilitaιe dicturus sum, enucleare liceat. Vosque, egregii Iuvenes, quos Primum alloquor,Vos quorum comitatem et erga vestros praeeeptores dilectionem apprime seio. dissicilem palaestram trepidanti antino arripientem, ab que vestro saVore magis ii iam proprio ingenio consi- sum perhumaniter Sustentale. Apud omnes gentes quae in Societatem aliquam eoaluerunt , leges religiosas princiliem locum obtinuisse coinpertum est. Hoc enim innumera antiqui latis testimonia. hoe monumenta et traditiones, hoc ipsa quae supersunt vetustarum legum fragmenta luculentissime docent. Ut
enim illum antiquissimum et sapientissimum Hebraeorum legislatorem missum laetam, qui, divino amante Spiritu, pro totius societalis landamento religionem comstituit, universamque populi sibi commissi vivendi rationem ad illam, veluti radios ad centrum, direxerat; illosque praetermittam Priscos legumlatores Τrismegislum ei Orpheum, quos prima ossuralis hominibus jura dedisso
5쪽
IGraeci narrabant; quin intino et Zaleucum et Charondam silentio pereurram: nonne prima Licurgi primaque Mimnis Iex de numiuibus colendis et patriis ritibus religiose saneteque servandis agebanti Nonne Plato, Xenophon, Aristoteles, qui reipublicae gubernandae regulas immoriales condiderunt, quamvis multa sibi permittant quae
extra umbram serenda non sunt et Saepe saepius a communi consuetudine et ei vilibus moribus longe re dant, altamen in hoe uno pleni SSi me conSenserunt, ut leges quae ad religionem pertinerent, et legum reliquarum et Meietatis univereae fundamentum censuerintl Quod si ad illum populum veniamus quo nullus umquam vel gravior, vel sortior, vel prudentior exstitit, nullusque ad jura componenda magis aptu8, illiusque antiquissimum eodi eum inspiciamus, leges XII tabularum ; unde quae-SO, Veteres hae sanctaeque leges exordium capiunt i Adivinis rebus proseeto: n Ad divos adeunto caste, Pi ntatem adhibentO, Opeis amovento , qui secus saxit,n Deus vindex erit . Construeta a patribus delubra in is urbibus habento; ritus familiae Patrumque Servanton. Hinc divorum inera nomina, seriarum solemnia, libationes, Sacrificia, saeerdolum Flaminum et Vestalium jura et officia; quaeque denique saeri juris erant, Solemnibus et gravissimis verbis saueiebantur. Siquidem noverant sapientissimi illi prisci romanae reipublieae moderatores, absque religione nec imperium ullum, nec ordinem, nee societatem vel umquam Stetisse, vel Slare POSSE.CRjus rei causam et rationem sunt qui Perperam a Prae-
6쪽
8judicio, ab educatione, ab ignorantia, a metu aliisque hujusmodi causis expetant: nos vero eum Tullio stultissimum existimamus vana et commentitia illa nuneupare, quae Sella in omnium quorumcumque populorum institutis et legibus exsistunt, quae, historia et comm moratione testibus, eum hominum Stirpe orta sunt, cum ipsa tantum interitura, quae lalia denique gunt, Sino quibus humana societas nee pacem ullam, nec Ordinem, nec robur ae firmitatem habere Domit. Haec quae adcohomini necessaria sunt, nos non aliunde quam ex ipsa hominum natura repetimus, Seu, quod idem est, a D. O. M. ejusdem naturae opifice: haec nos lanti sacimus, quanti est humana felicitas. Quod si de quibuscumque religionibus affirmamus, utpote quae Semper aliquid veri et divini in se habeant eommentis tamen et erroribus circumfusum; quanto magis de nostra purissima et sanctissima side, quam ad humani generis salutem e caelo demimam cognoScimus,
affirmare fas eriti Intuemini, egregii Auditores, hane religionem, intuemini hane Ecclesiam, cujus summa Dei benignitate nos quoque filii et nominamur et Sumus; quid illa sanctius, quid illustrius, quid ad pacem tuendam augendamque felicitatem ossicacius t Quid erit quod in ipsa magis celebremus t Vultis honos mi Animadvertite an aliqua sit humana infirmitas, an dolor ullus, cui non Sollicito mederi conetur. Ubique corda aerumnis et doloribus obtrita suavissimo spei lenimento recreat ubique animos a vitiorum coeno ad beatam
7쪽
s virtutis semitam reducit, tollit odia, immodicos cohibetasseelus, concordiam parat, amorem fovet; nemini imsensa, omnibus propitia ad hoe unum intendit ut homo, post seliciorem quo fieri potest vitam, selicissimam consequatur immortalitatem. Vultis imperio late patentem l Nullis quam ipsius orbis finibus continetur. Sol oritur et oecidit; at nullam lustrat regionem cujus aliqua saltem pars Christum Filium Dei non adoret. Imnumerae quaeque sunt gentes Solo dissitae, moribus, sermone, civili regimine diversissimae, per illam mutuo fidei, spei et amoris laedere junctae se qua unius matris filios habent, qua unius familiae fratres uniusque vitae consortes. Vultis sortissimam et diuturnamt D cem et octo saecula elapsa sunt ex quo divinus Conditor prima illius fundamenta jecit, omnibus quae in mundo
aliquam vim exserebant obsistentibus, reluctante ph risaeorum invidia, gentium superstitione, caeSarum et proconsulum immanitate. Quin immo et postea quam pace a Constantino donabatur, nullo non tempore ad nostros usque dies undecumque ab inimicis acriter imsestata et saepe ac saepius omni humano auxilio destituta, alia proferre arma nequibat, quam illa quae ratio
et amor suppeditant. Et quinam, mM, quinam hujusce insensissimi et diuturnissimi belli exitust Anno portae inseri umquam praevaluerunt adversus eam i anne aliquam infirmitatis notam portenditi anne saliscit, dii bituri Mirabile et tamen verissimum dictui omnia circa Ecclesiam intereunt, arma rubigo exedit. brachia
8쪽
nationes evanescunt, nihil temporis invidiam superat: una Ecclesia Christi integra et ineolumis perseverat; neo perseverat tantum. Sed novos Sibi quotidie filios aequirit, scd in remotiores orbiS Partes Salutaria signa expli- eare gestit, sed majores in dies agit triumphos. Hujusee Ecclesiae, dilectissimi, regimen, leges, Sacra jura diligenti animo perpendemus; videbimus quaenam sit eorum sapientissima ratio, quomodo in id unum intendant ut virtus et salus hominum persiciatur, nobisque compertum erit nihil esse in Ecclesia quod studio et admiratione dignum non sit, nihil quod non divinam sui originem patefaciat. Nam quod ad regimen attinet, si jam ipsa alicujus imperii diuturna integritas illius excellentiae luculentissimum exhibet argumentum; quid hoc antiquissimo et tamen integerrimo imperio eril perseelius i Formam vero illius spectantes, non mirabimur quod sapientiores inter ipsos ethnicos inter quos Alexandrum Severum optimum principem imum nominoi aliquam hujusce regiminis imaginem etiam in civili gubernatione adhibitam vellent. Inter illa enim quae in e lesiastico regimine omnem Iaudem excedunt, illud maximum mihi videtur, quod omnia
non vi, non Poenis, non externo Potestalis apparatu, sed suasione et consiliis esticiantur. Sunt prosecto qui praesint et quibuS pareatur; Secus cuim nee ordo aliquis, nee stabilitas haberetur. Adest qui mysticae naviculae clavum teneat ei in quem veluti in patrem
9쪽
omnes Suspiciant 3 adsunt sub ipsius praesidio qui singulas Εeclesiae Partes moderenturi adsunt minores mi. nistri, dispensatores mysteriorum Dei, vigiles animarum custodes: at omnes hi non sibi invicem dominantur ad humani imperii modum, non alter alteri suo arbitratu Ieges imponii, non superbiunt, non humanaeoneupiunt, sed forma facti gregis ex animo, mutua caritate, eollatis consiliis precibusque ad Deum ess is sibi invicem opitulantur, ita ut universa societas uniussamiliae pulcherrimam Speciem praeseserat. Quid vero de legum ecclesiasticarum praestantia dicami Conciliorum canones, pontificum decreta vera turi, quot quantaque in iisdem inveniemus divinae s pientiae documental Ab illo primo apostolico conventu ad nostra usque tempora fuit ne inter tot centenas alio qua legitima synodus, quae leges moribus, sidet, publicoque hono adversantes condiderit, immo quae optima ad vilia et errores tollendos remedia non adhibueriti Vix humana cupiditas, vel novarum rerum libido an liquam et sanctam disciplinam Iabes labant, eonsessim venerabiles illi Patres Ecclesiae nutui obsequentes, nihilque rabiem et minas hostium, quin immo exilium et mortem ipsam pertimescentes, sorti animo concilia e
gebant sapientissimis legibus sidet, virtuti et societati
universae opem serentes. Quoties regna diris vexata molibus per sanctas Patrum sententias pacem nanei-Mebauturi Quolies schismata ab humana cupidine in-veela tollebantur, componebantur longa dimidia, mo-
10쪽
2rumque tum cleri, tum populi disciplina resciebaturi Quod si hujusmodi sacri conventus cogi nequirent, vel nesariorum consiliis quominus justa sancirent impedirentur; lamen non deerat qui a vertice arcis Sion augustam tolleret vocem, cujus Sonus in omnem terram exibat. Non deerat ille quem suae sollicitudinis et e ritatis vlearium ministrum in terris Iesus reliquit, immortalis Romae maximus pontifex. Debilis quidem et inermis homo, plerumque Omni carens auxilio, unico tamen fidei robore munitus, quot quantaque Perpetraviti Quibus periculis tum Melesiae, tum reipublieae non occurriti quibus malis non medebaturi In
illa omnium rerum subversione et consusione mise
rima medii aevi, in illo violentiae et cupiditatum quarumcumque lacrymabili triumpho, unde justitia et honestra juraque sacra populorum protectionem ac vim nancisci poterant, quam in summorum Pontificum decretist Per ii Ia sortissimum vallum contra viliorum colluviem et ingruentem harbariem objectum, per illa principum aeque ac populorum serox libido eoercita, per illa unitas aliqua inter tot reluctantia argumenta invecta, per illa denique caligine, quae orbi sere universo tunc ossundebatur, illustrata, meliora Europae tempora Parabantur. - Quod qui dubitet, seripla Leonis et Gregorii perlegat, quibus Magnorum nomen Posteritas unanimi consensione decrevit; epistolas et deerela illius viri percurrat, quo nulla aetas sortiorem edidit, Gregorii, inquam, VII, qui jam paueis abhinc annis a