장음표시 사용
461쪽
De Rom. θPen. Magistratuunt judicandi more, nec solenni dandorum iudicum ordine, sed praetor ipse solus per
se cognosceret, quod tamen videtur maximam contineri divinationem, nam .di cebat lex, quam Cicero . de legibus de
scriptam nobis reliquit , juris disceptator, qui privata judicet, iudicari ve jubeat, praetor esto, Praeterea quid vellet, praetor, cum edictum proponeret de larat Ciceroci de finibus, dum dicit. Quid enim mereri velis cum magistratum inieris, in concionem ascenderas est enim tibi dicendum quae sis observaturus in jure dicendo quid merearis igitur, iit te dicas in eo magistratu omnia voluptatis causa iacturum esse adietum er- continebat sermulantia, juris dicundi.
Ex his colligere possumus, quo ordine
magistratuum sit connumerandus, Alex. tamen. Jaf dc Dec. eunti, in gradu spectabilium collocant, per text. ih . similique modo, auth de appellat. Purpur. numer. O . dicit illum textum loqui de praetoribus provincialibus, quorum tanta non erat dignitas, quanta praetoris umbis, desideo inter praetores , aliquos esse voluit, qui spectabiles dicantur s. prsdiacimus, auth de lenon Cagnoi nume
462쪽
inter se comparatione. I8Iro 39s dicit, quod illim: ioni saedere possumus sorte concordare opiniones, ut dicamus , quod praetores urbis triui n- phantis, uec sic qui erant tempore Reioii-blic Rom. adhuc liberae, flant illustres in primo gradu, postea vero sub Imperatoribus diminuta est potestas praeto rum, ut aliorum magistratuum S de 1-itiis loquuntur jura nostra appellantia liblos spe stabiles . Sed est sibi apsi contraribus C agnoi ipse , aliud enim , voluit in consulibus licet reductis sub Imperatorum manu, ea ratione, quia licst diminuatur potestas, remanet tamen titulus dignitatis se Vos reponatis hic, quae sit pradiximus, d habebitis veram resolutionem , inveniemus enim praetorem quO-que dici clarissimum, in l. I. F. de rebus eor. 3 ini. I. C. de tutet illust perseu. Qui autem illis conserri possint major est difficultas. Nonnulli aequiparare coin tendunt ' Duces, Marchiones, S Conabies ea ratione, quia constituunt jus prae Dux torium, civile autem non possunt,secun Marchidum Bar in l. 1. F. desverb. obligat. Uerum cum ratio sit salsa, salsa etiam est aequiparatio, potius enim aequiparantur P incipi, quam praetori, ut late prose-
463쪽
De Rom. O Pen. Magi strati liquitur Alex in d l. 1. desideo dicebat singulariter Ias in . sed istae quidem instit. de aetio quod si dignitas Ducatus, Marchionatus , d Comitatus est perpetua quod nom aequiparantur praetoribus , sed Principibus, eorum statuta non sunt annalia, sed perpetua, S hoc dicit esse nobvum dc singulariter dictum, sed fuit originaliter Bald. in l. receptilia, C. de const. pecu. Et ideo dicebat Dec. quod Duces aliqui sunt illustres, aliqui spectabiles, per
xex. iiii. si quando C. de appellat. ibi sive inter spectabiles Dux cCnnumeretur,siUe illustri dignitate decoretur, quia si non transinittunt ad posteros, ut regulariter
est juris, sunt spectabiles , desita ad hanc
declarationem, accommodandus est lex. in l. a. I. C. de ossic praefeci . pr. et Asric. l. raptores, C. de Episc. dccier. l. nemo, C. de ossic milit. judic. l. neminem, dest tam collatores , C. de re milit libr. a. si vero sunt investiti perpetuo , ita ut Ducatum transmittant,tunc dicentur illustres , ut
de Duce Mediolani dicunt Mod. Bonon. num. H.& de Illustrissimo Duces ab audiet Mod. Taurin. nu. 221. Eadem distinctio servanda est in Marchionibus, ut de illustrissimis Fertari aera Mantua Marchio
464쪽
inter se comparatisne. 8anibus, qui postea facti sunt Duces, dicunt
idem oderia. ampliantes et 8 dicentes idem esse in comitibus,Sunt prςterea Co mites, Marchiones , dc Duces titulo tenus nam hae quoque dignitates ut aliae superiores codicillis a Principe non nun quam impetrari solent nam& doctor,
qui legit per viginti annos essicitur co
me v& Dux . secundum Alexandr. hic, Scideo potest creare notarios , legitimare S alis facere quae possunt Comites Palantini , ut dicit Paul de Cast. in I. const. C
dic. coi 2 cluae tamen consuetudine se vari non video. Hos inter clarissimos an . numeravit Spe c. intit. de jurissi. omn.jud. exemplificans in comitidus Italiae, es lemaniae sequuntur Od Bon. nume. 18.
Suadetur ratione, quia proprie quis non potes,esse comes, qui non habeat combiatum. i. territorium villarum vel castrorum, c. I. N ibi Bal declarat, in titul quis dic. Dux March dc Coma curria, similib. alligatis per Fel in c. RodulphuS e Xtra, de rescript d adeo quidem abusive dicitur, ut Doctor sine literis comparetur comiti sine comitatu, vice versa, sicut vere doctor literis nititur, ita vere
465쪽
De Rom. 9Ven. Magi stratuum Marti . de Laud in traei de Principe qu. IZO. An autem Comes Equitem praecedere debeat, an Doctor equite dignior sit Lansranchin Signorol. Bolognita ac alii in quaestione de milite dc Doctore erudite disputarunt, novissime excellentissimus Dominus Pax Scala de cons sa
In statu Ecclesiastico Episcopi prae-
Episto. Oribus aequiparantur, percla hic, postri Bar ind. l. s. scini omnes populi q. Φ.ff. de just S jur Verum aequiparatio non potest procedere, Episcopi enim perpetuas dignitates retinent, quoad vixerint,
praetorum vero imperium annuum erat,
ut supra diximus, nimirunta, si eos illustres esse voluit Bal in i nullus, qui ne- C. de decurio libr. I 2 facit texi in c.
fit de re iudici ibi ad instar illustrium respondent nonnulli, quod si assimila tu illustribus, ergo non sent illustres quia simile non est idem, i quod Nerva. sis deposit ubi glossi Mod Bon hic dicunt , quod ideo, in . . fili dicitur ad instar illustrium, quia de jure canonico non est hoc nomen illustris in religiosis personis , sed bene quantum ad effectum dicitur illustris , quia Episcopus
466쪽
inter e comparatione. Saprofert sententiam per alium sicut illustris. l. a. C. de sent ex brevic recit deinbet per procuratCrem litigare c. fin supra quaest. 3. qui ext etiam vult quod citari debeat in scriptis , admittitur denique ad serviendunt per subiti tutum,l ad similitudinem , C. de Epigue Clem.
quibus tamen respondet Purpur numer. ι I. cum seq.Bal. Sc Barb. in rub C. qui admitti
praetorib antiquis aequiparandos putant,
Potestas nosse temporis, duras propo nostii nuntianna, seu dicta, etjam contra teporis. statuta locorum, Verum Bulgarin. scie-cius reprehendunt, dicentes praetores nostri temporis non posse facere banna cedi sta contra leges. Pro omnium rese-lutione duo sunt consideranda , primo an possint potestates nostri temporis sacere edi et desbanna contra leges vel sta- 'tuta civitatis Secundo , an aequiparentur, circa primunita placet opinio Bald. quod possint proponere edieta seu banna tam in causa civili, quam in criminali etjam contra statuta desius commune, ex justa causa iova,per text. in l. si ho minem f. mand . quam confirmat Excebilentissimus Bolognet in d. rub qui ad
467쪽
De Rom. θPen. Magistra tinmit. pertextum, in I respiciendum, cin
nat vel epistol. in fortioribus terminis voluit Baldus dySalic ini, si severior C. de his , qui not. insem dc Ang. de malefic intractar malefic. f. si quis non
solverit, col. pen causam autem novam
dico, etiam quod a lege sit reprobata prius, dummodo causa reprobationis ex varietate temporis sit debilitata, arg. l. I. C. de caduc toll. g. caeterunti, in Ilit de agnat success. Circa secundum dico aequiparationem procedere, sive inspiciamus tempus ante legem latanti, a C.
Cornelio Balbo , ex praedictis , sive et-jam inspiciamus tempus, quo pratoria dispositio comprobata est, ut ex edictis perpetuis jus dicerent, quia non idcirco officium praetoris ccssivit penitus,sed verum illud est
Naturam expellaιfurca licet usi recurrit. Emergunt enim quotidie in negotiis controversiisque civilibus & criminalibus quaedam quae veluti re ivum praetore nae postulent, quod vel satis certaserna ac iure definita aut comprehensa non sint, vel si sintaitigatores tamen molesti praetores ipsos de rebus causisque se is
468쪽
inter se com aratione. 18 is frequenter interpellant, dem sibi subveniri quibusdam in rebus atque articulis causarum, ac nonnunquam etjam injuris publici declaratione postulant. Venetiis plura instituta fuerunt' iudicunM, I . sit bsellia a ut quantum fieri posset auius Vibani quisque pro ratione negotii 'clitis suos OpudV judices cognosceret, verum omnium pri--
mi petitionum judices dicuntur, atq; ad id primo inducti, u urbanas peregrinas que petitiones qua ad id te pus princeps
pro collegio audire consueverat, cognoscerent,praetoris urbani vicem gerentes. Et ne tantum civibus consultum videretur Ieregrini Sc ipsi situm tribunal ha 11sbere coeperunt, qui eorum causa audiunt, Peregi tam si inter eos,quam si cum civium ali ni. quo rei aliquid vertatur. Prolato deinde imperio in continentem oram ' totidem is. praetores sere, quot civitates in ditionem Civitata venerunt creati sunt, qui omnibus jus dicunt, forenses lites diiudicant, atque insontes animadvertunt. Venio nunc ad Σ.
Centumviros, quorum non admodum , viri.
antiquam originem esse suspicor, etenim cum Fellus Centumviros di nos scribat,
quod ex singulis triginta quinque tribubus terni ad judicandu legeremur eosque qua
469쪽
tiam centum k quinque essent, tamen quo facilius appellarentur, Centumvirosii ominatos , attamen ostendit, non nisi
post annum D XII quo demum triginta quinque tribus expletae sunt, esse institutos, cui rei non adversantur ciba Pomponii, qui post binos praetores , urbanum , peregrinumque institutos fuisse
Centumviros tradit, quanquam in nonnullis codie ibus legatur Decemviri. Sed Ec Centumviri, dc Decemviri de causis
privatis cognoverunt, Suetoniucentia Lain Augusto, auetor sulti inquit ut Centumviralem hastam quam quaestura sun-eti consueverant cogere, Decemviri cogerent. Plinius tamen testatur Praeto-rcm consuevisse Centumvirale judicium cogere. Quibus autem de rebus Centum. viri judicarant, maxima est controversa Vitellius enim contra Merulam salso opinabatur, Centihmviros causas tantum
haereditarias judicasse, illo fortassis loco Ciceronis fretus in lege agraria, Cum vos inquit volueritis de privatis haere. ditatibus Centumviros judicasse, at Cicero, in I de Oratore sacile ostendit, aliarum quoque rerum judicium habuissedum ait. Nolitare in foro haerere in ju-
470쪽
re ac praetorianta tribunalibus , judicia privata magnarum rerum obire, in quibus saepe non de facto , sed de aequirare dc jure certetur , iactare se in causis Centumviralibus, in quibus usucapionum, tutelarum', gentilitatum, agnation um , alluvionum, circumluvionum, nexorum, mancipiorum, parietum qu-minum, stillicidorum, testamentorum ruptorum, aut ratorum , caeterarumquererunio innumerabilia jura versentur
tum omnino quid suum, quid alienum, quare denique civis an peregrinus, semvus an liber sit , ignoret , insignis est impudentiae, quamvis negandunia, non sit, teste Zasio , causas haereditarias frequentius apud eos ventilatas suisse, quod ex Valerio libro septimo, MPlin. in epistolis , satis liquet, leves autem habitas esse has causas aetate Ciceronis ostendit Tacitus in dialogo de Oratore, ideo non mirum, si de criminibuq non cognoscebat , nisi cum solenni accusatione judicandum fuit, tunc enim praetor, qui Centumvirali judicio praeerat, numero incerto judices sortiebatur, ede Clodianis incendiis M. Cicero Ver