Disquisitiones analyticae de venenorum actione in humanum organismum dissertatio inauguralis quam ad summos honores in medica facultate rite obtinendos habuit Sebastianus Schiavo ...

2쪽

Si in eo omne studium historiae Naturalis atque nodianices cultores contulerunt , ut in geuera, alvsses atque species omnem Planta m atque comorum inorganicorum semiliam diviserint, haud minorem curam ad separatidas ira varios ordines humani organismi formas mor-hosas Nosologi posuerunt. Quo in opere sat clare elucet Eorumdem finis . Illarum nempe divisionum opo ii jam

faciliorem medicinae eultoribus suarum cognitioDum co-m iuicatio Iem reddere existimaverunt, eodem quo temporusisti certis sinthus datisque legibus immensam corportam varietatem redigere arbitrati sunt. Qua in re suscipienda haud scirem an revera magnam retentiis utilitatem attulerint. Satis mihi compertum est, historium Naturalem at- quo Lot anteam, eas nempe Phisicae parte, , quae in corpo rihus versantur ob oeulos positis, cingruo modo in classus , genera, atque species distribui Po 3c, ut mihi haud innotescit quomodo idem de pathologia aeeidere Posεit. Historiae enim Naturalis cultor nonnullis gaudet admi-Dieulis ah arte atque experimentis suppeditatis. qNorum auxilio corpora examinata dividit, eorumdem texturam inquirit, atque proprietates adsignat; holanicus etiam omnem Plantarum speciem dignoseere valet, et si ad illam mutam non pervenit quam historiae dat tiralis atque is

3쪽

tanicos cultor attingit pro multiplici elementorum v rietate clune in corporibus examitiatis reportiantur, attam meri eo deducitur ut hasim tutissimam instituat, quam desuper scientiae aedificium erigero valeat. Pathol gus Contra adminiculis caret, quae investigationes Historia o Naturalis atque notauices culturam iuvant , et tantum inductione veluti sola duae ad naturam investigandam uti cogitur . dil mirum igitur si ille tacta praeseserens Non eo modo, quo oculis subjiciuntur, sed by Potesibus at ino theoriis quandoque sustultas eadem ingera era at liae varias elasses disponere studeat taliquo Pacto Nosologiae standamenta statuat, quae statim obliviscuri- nr quia imaginatione tantum et non factis innituntur . Factum hujusmodi si nos suadet una ex Pario hia maniingenii nisus admiratione dignos existimandos esse , ex altera ejusdem ingenii debilitatem deplorare nos cogit. Testes eos Clynicos voco, qui a nulla theoria decepti in Praxi excreonda Propriae observationi tantum innituntur. Ii, si ingenui esse velloni , eonfiteri deberent ad aegrorum Iectulum medicum saepe saepius spem amittere . atque irrita illa remedia quandoque axperiri , quae tanta argumentorum atque eloquii copia illi exhibere thcoricus existimavit. Nemo ignorat Postremis hisco temporibus Materiam Medicam eximios cultores jam habriisse atque habere i jam satis innotescunt experimenta in Gul-Ita a celeberrimis Nysten , Magondio , Orfida, Edbara

instituta, ut clare pateat externarum actio Potentiarum in organismos viventes . Italia etiam nostra Praeclarissim mos sectatores harum investigationum jactaro Potuit; hique sola conamina a Rosa in sanguinis transfusione

tentata , nec non illa a Sobrum, Stellati, Burgougi , et mulli hahita in illoruin remediorum oppositis actionis

4쪽

lius, quae o intro stimulantia audiunt, et Bellingeri ol

servationes in sanguinis electricitate et Moriphini disqui itiones , ad Italiae nostrao gloriam perpetuandam sussicerent . Experimentis rite institutis notiti Dila remedia in usum vocata sueriint, quae Prauteritis temporibus vix dignoscebantur, et opes celeberrimorum Rasori, Bormda , Tomni asini, Brcra , Eanaago, Gincomini digitalis

PurPurea, aqua coohata laur cerasi , gumma-gutta , DEUNon acidum idr cyanien in aliaque plurima summis et veris laudibus prosecuta mere . Nonnulla quo lite scri mn typis commissa de variis medieamentorum virtuti-hus Pertracturistat, aet 'inam plurima Materiae Medicaci opera in lucem suerunt edita ex quihus nihil majusdptandum esset quoad analysim . Itaque exPerimentorum cam Po Enactiso , remediorum aetio omnino dignosci talique Pacto omnium vota Clynicorum ex Pleri viderentur. Quod res ita se se habeat minimci audeam Assirmare , et tantum notare mihi liceat etintra tot disquisitiones et doctrinas, Clytiicorrim querimonias adhue in promptu esse. Nonne tali Pacto palam confiten

dum est tenebris obrui veram remediorum actionem ira humatium organismum 2 arcanum jam esse illam mutam

tionem quam exserunt in fihra animali 2 Si res ita se habet , si ad externarum potentiarum dignoscendam Aetionem in organismum, dissicile atque Iongum iter inire debet Pharmacologus, oleum atque operam Perdere hauilexistimem, si nonnullis disquisitionibus aliquarum aetio

nem Potentiarum in humanum organismum statuere interhaseo ruraho. Admiratione quidem nec non obServatisne medici dignus est modus, quo venena organismum in Milant, nec Proinde gravius argumentum seligi mihi i osse videtur quod aliorum alicutionem Promereri Po, it. Ve-

5쪽

nena in eorpus immissa propria actione eo Perveniuntiat paulatim organisationem laedero atque tandem omnem aetionem vitalem extinguere valeant. Qua ratione esse-etum exserant, qu Stio erit quam solvere studeho, quae quo disquisitionis meae erit argumentum. Et quoniam ex venenorum uectione jam patefacta nonnulla corollaria ad Praxim heno exercendam sponte fluunt, ita ea lectomris oculis stillaicere curabo spe fretus quod irim theoriam satis snperque confirment. Argumentum etiamsi ex Pa- thologia decerptum Medicum iurensem valde allicere , et hujus e Ponsiderationes morere poterit . Dii faciant ut Propter argumenti gravitatom innumeris mendis venia Coucedditur, quam equidem rei dissicultas , ingenii ino-Pia nec nora aetas juvenilis exposcunt.

S. I.

Qui attentionem ad aliquam rem eonvertit, statim C pNυScere exoptat quid ea sit, et hinc in ilIo studium jaar viget eamdem rem assignati, definiendi verbis. Quaecumque res generatim determinatur vel ab ejus naturas vel ab ejusdem conditionum collectiono vel a nonnullis adjunctis quae magis nostram attentionem alliciunt. Primum definitionis genus veluti illud quod intimam cor- Porum naturam respicit a Philosopho videtur rejici , quia ejusdem indagationes ad hoc non pervenerunt, ideoque illi non lieet verbis explanare quod omnino ignorat. Rem manent ita qua alia duo definitionis genera quae Plus minusve RPta sunt juxta res, quae perpenduntur; saeiliter enim patet, nonnullas inter ipsas meliori negotio desiniri, breviter omnes proprietates enumer udo, cum caetera contra definitionem postulent, quae tantum charactereSPraecipuos habeat. Ad definitionem itaque recte do vem nauis iustituendam mihi videtur, solummodo ad hoc PomDiqiliped by Goc le

6쪽

tremum genus eamdem referri. Et re quidem vera venena nora omnia ipsum agendi modum possident; diversa eorumdem exstat origo et diversae etiam proprietates

illis inhaerent, et dissicillimum igitur vel impossibile

foret ea definire omnes Proprietates brevi describendo sermone . Ex proprietatibus igitur omnibus communi hus eorum definitio hauriri debet, et sicuti inter hasce illa eminet quae a virium vitalium aberratione nec non ah Iitione dependet, ita huic adtentionem convertero Iicet. Videtur suis in definitionibus saeculi elapsi scriptores ad eumdem finem spectasse . In quibus autem observandum ese si vera veneni idea recludatur. Clarissimus Boerabo veneni defiuitionem exhibeos ita imisuur .. Venetium dira omne illud quod ingestum vel applicitiam eo Pori , talem in corpore humano mutationem exserit quae Per ipsam eam mutationem nora superatur. Medicamentum praeterea in eo dissert quod ipsa quam tacit mutatio

ira sauitatem tendat, veneniam vero corpus miatet ut ex

anno aegrum fiat aut cadaver. Facili negotio intelligitur quod definitio haec venerit ideam haud distinetam et adaequatam praebens rejici debeat. Et ro quidem vera quid est ea mutatio do qua loquitur Auctor 2 Quanam indole se ostendit Est ne dynamica , chemica , veI mee-ean ira omne id a Boerahe non declaratur, et sicutili vpoteticam esse mutationis ideam ad venenorum actionem relatam existimo, quia ab ipso factis non Probatur, ita hypo mibus solummodo superstructam censebo. Hisce adde, venenorum effectum hic quoque cum illo remedio

cum consandi. Nonne quotidie evenit quod medicamina maxima dosi suppedita La hostili vi in organismum agant, nonnialia ex venenis haud parva dosi subministrata honos effectus exseraut Nonne claro patet in uonnullis homi-

7쪽

nibus quandoque venenorum actionem etiamsi haud pamva dosi adhibeantur nullam vel sero nullam esse, duin in aliis actio veneni maxima matii statur quamvis substantia valde parva dosi adhibita suerit Ad characterem veneni essentialem melius ostendendum Hos an ii desininiatio contribuere fortassis Posset videri . , , Alit natura res , ille inquit, quae exigua molo et summa Partium te uitate

Mori tempore concentum atque ordinem motuum vitalium Pervertunt vel plane destruunt et et hae vocari solent ve- necta is, Ast non omnia venena statim mortem ferro , Sed nonnulla etiam lente interficere experientia compertum fuit, quod quidem saturni Praeparata sat clare evincunt. Alia vero ex parte qua ratione Hossinanias Pro eerto usirem it omnibus stili stantiis venesicis Proprietatem irae,se Propi ex quam statim ordo atque concentus motuum vitalium abigitur, et solum hujusce Perturbationis causa individuum venenatum occumbore 2 Hace omnia gratis Auctors affirmantur, et sicuti Probaro ulterius studebo mortem plurimis in casibus propter mixtionis organicae vitia, non motuum vitalium aberrationem necidere, ita Homnanti desinitionem rejicere fas erit. Ab hac vero illa Hort-

manu nou multum distat. , , Venenum omnis Potentia,

ita ille, dicenda erit quae eorpori vivo summam ob rertit oppositionem dynamicam et illud tanta vi aggredditur ut plenus illius essectus eum vita coris Laro non POS dis, Ipse Harimanu antagonismo dynamico iunixus quem in omnibus organismi sunctionibus observat, ejusdem ope,

venenorum actionem explanare tentat atque desinitionem

Porrigere, quae illis legibus dynamicia accomedetur, qrias ille veluti totius prethologiae tandamentum statuit. Eginequidem nihil in meditim audeam proferre quod illo subtiliori atque ingenioso systemati Nosologico ad verbum sit Disiligod by Coosl

8쪽

nimo ad ha e eepngnante, ghd tantum ab Harimanti, elatori biis peiore licet, an illa veneni definitio ex analysi recte instituta ortum duent. Quod si ipsa retineri debeat, Prim rim veritatem legia in dynamicarum Harima-Dii comprobare opus erit, et trinc veneni notionem admmittere. Usquedum vero leges illae sub judice versaritur, usqitedum illius Auctoris seetatores faetis nec non lirgimientationibus magis patentibus illa pathologiae lundamenta non tueantur, ad antagonismum idcam venenorum actionis relatam haud potero ampletii. Haec op-Positio contra eum lactis saepissimo certat quae declarant non hujusce Perturbatiorio sed Qtie mira mittatirine inter

liquida atque solida enata vitam extingui. Ex qua Iuberiter eum nolim nisi aegro indicare quo Paeto haec mutatio eveniat sed simpliciter essectum a substantiis vene

sicis illatum signiscare, opinionem Mead, G molin, Plenis chii nee non aliorum sequi existimaho. Sub veneni D mine aliud intelligo nihil nisi substantium materiaIem

illam quae Parva dosi Prae me eris Seriris ocius . qia in re Producat tir, et meccati ico vel chemico modo agat in an mul irim eorpus intromis a vel ipsi externe adplicita valvi inclinem auferre, vel mortem gignere valet. Haec u Deoi notio simplieissima atque rectis ima mihi videtne irata et characterem omnibus substantiis veneficis comunem amplectitur, et nullam tirpothesim eontinet. Huie imillima est etiam opinio clariss. Orfila, et re quidem vera mihi arcidet quod mea sententia ad hujus perillustrispis hologi opinionem necedat. 'intuta igitur tali pacto vera veneni notione, nunc de venenorum divisionibris non-

Dialia verba facere contendam , ex quo via erit Patefactapa argumenta deeiuranda quae perpendenda sunt quoad

venUnorum actinuem antequam congrua venetiorum divisio statuat T .

9쪽

S. II.

Hominis intellectus dasiderio ilagrans ea omui a Percipiendi quae sub oculis cadunt, tandem cognovit hane

metam attingere non posse, nisi cognitiones acquisitas firmiter menti commendet, quarum multiplex varietas confusionem atque impedimentum essiciens . modum flagitqt, cujus ope Philosophus sine studio ae labore eas eno-merare Possit. Ex quo classificationes et divisiones duxerunt originem, quarum auxilio earumdem communicatio facilis patuit, atque menti praestantissima ratio cas retinendi parabatur eodem ordine atque dispositione. Ha ratione Chemicus atque Historiae Naturalis cultor omnia corpora veluti in tela nobis ostendu ut, quae analysis dividere potuit; hac ratione Boianicus alterum genus plantarum ah alio distinguit, talique pacto hae disciplinae

faciliori quodammodo negotio ediscuntur. atque hisce rationibus augentur et Persectionis metam contingunt.

Thoxieologi quoque Chemicos et Bolanicos existimarunt imitari , et hinc variae divisiones Iocuni habuerunt juxta

adspectum sub quo venena examinata tuerunt. In ingenita igitur et adventitia ea distribuerunt. Primp vocarunt illa, quae a summa crasis liquidorum et solidorum aberratione enata, propria vi eo hominem ducunt ut mors illi succedat maxima celeritate atque terrifico symmmatum adparatu . Adventitia dein illa nuncupaverunt quae in nostrum organismum Prorumpunt vel cibis , vel potibus, vel medicamentis , veI inspiratione atque inmjectionibus sicuti etiam illa quae quocumque modo eUr- Pori adhaerent. Quoad vero earumdem notitiam gubstantiae venefieae in notas atque ignotas divisae suerunt, illud contendendo quod do primis certa notio habeatur qΠoad eorum elementa, et viceverea existimando secuum

10쪽

daa existere , sed nullo modo eorum compositionem diis gnosci . Varietatem etiam originis harum substantiarum Perperidere licuit, et hinc venena in vegetabilia , Mineralia , atque Animalia distineta juxta naturao regna ad quae jam pertinent . Tempua etiam qucd occupant Propria actione in organismum Perpensum fuit, et Patuit quod nonnulla celeriter Proprium essectum QRS -ra ut dum alia lente Procedunt, ex quo divisio in lenta si que acuta. Eorum actio tandem in conspectum venit, et in Alituosa , diarcotica , Corrosiva et Moceanica distincta erunt. Istae et aliae divisiones, quas brevitatis studio relinquo, satis Auchorum studia declarant. Isti nempe harum om omnem venenorum varietatem frib nppositis

clas ibus colligero tentarunt, taliquo Pac vi medico modum Porrigere curarunt, quo faciliter ipsa ad mentem revocaret et in veneficii casibus ad bonam pratam redigeret . Observandum tamen est an postremus hic effectus quitanti est momenti, obtentus fuerit. Et in primis divisionem venenorum corasiderans in adnata et adventitia, eamdem inania videtur statim ac definitio Perpendatiur , quam desuper de veraenis pronunciar ausus sum . Illius operdicitur viaecumque aberratio mixtionis organicae ad vitam auferendam aptissima, eadem ratione qua illam necatat vera vertena. Procul dubio jam accidit ut sae-Pissime aberrationum causa entia exurgant Pessimis ita

Proprietatibus Praedita ut brevi tempore organisatio demstr atur, et Mossoranus , Morgagni, Aliberi, Fodere, Belloe et alii hujusmodi exempla Praetulerunt, ut rus

jam omnihus palam facta sit. Attamen tunc existiman dum erit, vitae extinctionem totius organismi Rherrationibus adscribi debere, sed nunquam earumdem submnantiarum introductioni. Cholerae, eolicae. Profluvia alv